18
Meyali Gun-gata Minypa Jin-miliyak Rrapa Joborr Jaga An-gugana
Lika Jesus a-wena burrwa aburr-yigipa jawina minypa birripa barra abu-wenggana aburr-workiya Wangarr rrapa gala barra aburr-dawurdawuja. Minypa meyali gu-ngurrjinga burrwa gun-maywapa ranginy, a-yinanga, “Gun-ngardapa rrawa a-ni a-workiyana joborr jaga an-gugana, wurpa lika nipa gala burr-borrwujarna a-workiyarna gu-galiya yerrcha rrapa Wangarr burr-guta, wurra a-dawurdawujingapa. Rrapa gun-gatiya rrawa gatiya jin-ngardapa jin-miliyak jinyu-ni jiny-yorkiyana, nipa mu-nguy jina-bona jina-workiyana minypa a-wengganana an-gata joborr jaga an-gugana, ‘A-lay, ngaw minyja ny-junggaja apula gun-ngaypa gorlk gu-bona apula, minypa murnamurna ny-bu an-gata nguna-gaypuna.’ Wurra an-gata joborr jaga an-gugana jinyu-dalajinga a-workiyana.
“Wurra nipa mu-nguy jina-bona jina-ji, gorlk gu-borrwurra jinyu-ni. Lika nipa joborr jaga an-gugana an-ngurrnga a-wena a-ni, a-yinanga, ‘Marrban ngaypa gala nguburr-borrwa gu-galiya yerrcha rrapa Wangarr burr-guta, wurra jin-guna ng-gunggaja barra achila jarra, barra nguna-bawa. Gala yapa jina-boga jina-jingin, ngaypa ngu-rrumiyan.’ ”
Lika Jesus a-yinagata, “Bubu-borrwa an-gata joborr jaga an-gugana a-wena, minypa jurdach a-gunggajinga achila marrban nipiya gala an-ngurrnga an-gugunggaja. 7-8 Jarra Wangarr gala a-yinmiya burr-dalaja aburr-yigipa gu-galiya yerrcha nipa burr-menga, aburr-gatiya minypa abu-wengganacha aburr-workiya ana-munya rrapa ji-gurdarrja. Wurra nipa a-gunggajapa barra burrwa; gala barra gun-baykarda gu-ga. Wurra nuwurra waypa an-guna An-walkurpa An-gugaliya ana-jeka barra gun-guna rrawa, nipa waygaji burr-barripa barra marr aburr-balcharra nula, waygaji gun-nyagara, ya?”
Meyali Gun-gata Minypa Abirri-gata Berachi (Pharisee) Rrapa An-mujama Nula Gapman
Rrapa aburr-werranga aburr-gata marr aburr-balcha burrwa aburr-ni birripa wupa ngardapa, jimarn jarra gubu-borrwurra jechinuwa aburr-ni nula Wangarr, rrapa minypa gala jal aburr-nirrarna burrwa wurra gama gorlk, wurra jarra bama aburr-yinanga jimarn jarra aburr-werra; aburr-gurda ngacha gu-galiya yerrcha Jesus a-wena burrwa a-ni, meyali gu-ngurrjinga gun-maywapa ranginy minypa gun-guna: 10 “Abirri-jirrapa gu-galiya yerrcha ngardapa ngardapa abirri-warrchinga bala gun-japurra Wangarr gun-nika gatiya barra abirri-wenggana. An-ngardapa nipa Berachi (Pharisee), rrapa an-ngardapa nipa an-mujama nula gapman minypa rrupiya mu-menga nula a-workiyana, wurra gama gorlk burr-gaypuna. 11 Minypa nipa Berachi ngardapa a-wengganana a-ji, nipa a-yinanga, ‘Wangarr, ngaypa ngu-japurramayana nggula gun-gata nula minypa ngaypa ngika minypa an-nerranga an-gugaliya an-gata an-nerra. Ngaypa gala mun-ngumurda ngu-ma ngu-workiya, rrapa gala ana-werranga jin-nika gama ngu-ma ngu-workiya. Rrapa ngaypa ngika minypa an-gaba an-mujama gapman. 12 Ngaypa jarra minypa Mandi (Monday) gu-nirra gu-workiya rrapa Jaychi (Thursday) gu-nirra burr-guta ngaypa balaja ngu-bawuja ngu-workiya, minypa gala ngu-borrwa ngu-ni mun-gata wurra jarra ngiy-wengganacha ngu-workiya. Rrapa mun-nga burr-guta mu-yinmiyapa ngaypa ngu-mangga ngu-workiya, ngu-ngorrkorndanga ngu-workiya minypa arr-jirrapa arr-murna, rrapa ngiy-wucha ngu-workiya mun-ngardapa mun-nginyipa rrapa mun-nerranga mun-ngaypa.’ A-yinagata a-wena an-gata Berachi, wurra minypa nipa wupa ngardapa an-molamola a-negiyana nula Wangarr.
13 “Wurra an-gata an-mujama gapman an-nika, nipa jarra balay a-ji; gala waykin a-ganajarna. Minypa a-buyana a-ji mirrka a-jirra rrapa a-yinanga a-wena, ‘Wangarr, gunggaja apula! Ngaypa ngu-werra!’
14 “Gun-nardiya janguny, wurra buburr-galiya apula: An-gata an-mujama gapman an-nika a-jekarra a-bamuna gun-nigipa rrawa, nipa Wangarr a-nana nipa jechinuwa a-ni nula, wurra a-nana an-gata Berachi an-jechinuwa ngika. Gu-gurda ngacha minypa ana-nga an-gata wana a-negiya a-workiya, jarra Wangarr delipa a-nega barra an-gata an-gugaliya. Rrapa ana-nga an-gata delipa a-negiya a-workiya, Wangarr nipa jarra wana a-nega barra.’ Metiyu 23:12; Luk 14:11
Jesus Burr-jalkakaja Gu-ngarda Yerrcha
(Metiyu 19:13-15; Mark 10:13-16)
15 Gun-gatiya lika aburr-werranga rrapa yokuyoka burrbu-ganyja gurda nula Jesus barra nipa bin-dima minypa burr-jalkaka. Wurra Jesus burr-yika jawina burrbi-nana, lika burrbu-jobujobuna. 16 Wurra mola Jesus a-gonyjinga burrwa gu-ngarda yerrcha rrapa a-wena burrwa aburr-yigipa jawina, a-yinanga burrwa, “Burrbu-bawa delipa delipa yerrcha barra aburr-boy gurda apula! Ganapa burrbu-jobujoba! Ngardawa Wangarr burr-barlmarrk jama a-jirra burrwa aburr-yigipa gu-galiya yerrcha aburr-gatiya minypa aburr-gurda gu-ngarda yerrcha. 17 Gun-guna ngu-weya ana-gorrburrwa gun-burral: Gala ana-nga an-gugaliya Wangarr ana-murna a-ninya, wurra minyja a-ngukurdanyjiya rrapa a-ni minypa aburr-guna delipa delipa yerrcha.”
An-ngardapa An-gugaliya Gorlk Wana Nula
(Metiyu 19:16-30; Mark 10:17-31)
18 Rrapa Ju bunggawa an-gata a-wengganana Jesus, “A-lay, ny-jurda ny-molamola marn․gi nyi-gunega. Wurra ngaypa ngu-yinmiya barra jama ngu-ji minypa wanngu ngu-nipa barra ngu-workiya Wangarr ana-murna.”
19 Jesus a-yinanga nula, “A-lay, an-nga nula nginyipa nguna-ngurrjinga ngaypa ngu-molamola? Minyja gala ana-nga an-molamola, wurra jarra nipa wupa Wangarr. 20 Wurra nginyipa marn․gi joborr gun-guyinda: Minypa gala barra jin-ngumurda ny-ma ana-werranga jin-nika, rrapa gala barra ny-bu, a-juwa, rrapa gala barra mun-ngumurda ny-ma, rrapa gala barra bima ny-nyurrja, wurra jarra marr ny-balcha barra burrinyjula nyanyapa nggu rrapa mampa nggu.” Jesus a-yinagata a-wena nula. Exodus 20:12-16; Deuteronomy 5:16-20
21 Lika nipa An-gugaliya a-yinagata a-wena, “A-lay, gipa mu-ngoyurra ngaypa ngu-balgurla ngu-ni gu-gurda ngacha ng-galiyana rrapa ngu-borrwuja ngu-nirra.”
22 Gun-narda nipa Jesus a-galiyana, lika a-wena nula an-gata, “A-lay, mola gun-ngardapa gun-gata nginyipa barra ny-yinda. Minyja boy, gun-nginyipa gorlk ma, burr-wu rrapa ma rrupiya burrwa aburr-gata aburr-nyagara; burraya nginyipa gun-molamola ny-ma barra gun-gaba waykin. Wurra guwa, nguna-jurrjurrma.” 23 Wurra nipa gun-narda a-galiyana, nipa garla a-darrjinga a-ni, ngardawa nipa gorlk gun-jaranga gu-rrimarra.
24 Gun-narda Jesus gu-nana nula, lika nipa a-yinagata, “Aburr-gata minypa gorlk gun-jaranga gubi-rrimanga, birripa burr-guya gun-derta burrwa rraka aburr-galiya nula Wangarr rrapa nipa ana-murna aburr-ni. 25 Minypa gun-maywapa ranginy niyal (needle) rralala a-maya a-jirra an-gata nganaparra gala a-yinmiya a-barrnguma, gu-gurda ngacha minypa an-gugaliya gorlk gun-jaranga gu-rrimanga gala a-yinmiya a-galiya nula Wangarr rrapa nipa ana-murna a-ni.”
26 Aburr-gata aburr-galiyana nula Jesus gun-narda nipa a-wena, birripa abu-wengganana, “A-lay, gun-narda gun-derta gun-gorla janguny, ngarla! Wurra ana-nga barra wanngu a-ni?”
27 Wurra nipa a-yinagata, “Gun-gata gun-nga gun-derta gun-gorla nula an-gugaliya, gun-narda ngika gun-derta gun-gorla nula Wangarr.”
28 Lika nipa Birta (Peter) a-wena, “A-lay, ngayburrpa nyibu-bawuna gun-jaranga rrapa nyiburr-guna bubu-jurrjurrmunga!”
29 Lika nipa Jesus a-yinagata burrwa, “Gun-guna ngu-weya ana-gorrburrwa gun-burral: Ana-nga minypa gu-bawa gun-nigipa rrawa, waygaji gala jiny-ma jin-nigipa gochila abi-rrana, waygaji burr-bawa worlapa niya yerrcha, waygaji nyanyapa niya rrapa mampa niya bijirriny-bawa, o gu-ngarda yerrcha burr-bawa minypa nipa gu-bitimanga a-nirra Wangarr gun-nika, 30 nipa an-gata an-gugaliya gun-guniya gu-ma barra mola gun-jaranga, rrapa gun-gata jurdach guna-bamburda wanngu a-nipa barra a-workiya.”
Jesus Ana-jirrapa Ana-ngardapa Ana-goma Gu-negarra A-ngurrjiyana Nipa A-juwa Barra
(Metiyu 20:17-19; Mark 10:32-34)
31 Gu-gata wenga Jesus burr-ganyja a-bamuna ngardapa aburr-yigipa 12 gu-galiya yerrcha, lika a-wena burrwa, “Buburr-galiya apula: Ngayburrpa Jirúchalam (Jerusalem) nguburr-boya, rrapa gun-nga gun-gata Wangarr burr-yika aburr-mujaruk ngunyuna aburr-guyinda aburr-wena, abu-ngurrjinga an-guna An-walkurpa An-gugaliya, gurda gun-burral gu-ni barra. 32 Minypa burrbu-wu barra Jentayl (Gentile) yerrcha an-guna, lika birripa abu-borrkpa barra rrapa gun-bachirra aburr-wengga barra nula rrapa m-bordich abu-balka barra. Abu-jurrburaykujama barra, lika abu-bu barra a-juwa. 33 Wurra nuwurra waypa ngorrngurra abirri-jirrapa gun-ngardapa gu-ni barra, nipa a-molamiya barra.”
34 Jesus a-yinagata a-wena burrwa aburr-yigipa jawina, wurra gun-gata birripa gala marn․gi aburr-nirrarna. Wurra meyali gun-gata gu-yilkakiyana burrwa gu-ni rraka gala aburr-yinmiyarna gubu-malawujarna.
Jesus Wanngu A-negarra An-gapula
(Metiyu 20:29-34; Mark 10:46-52)
35 Gatiya Jesus ana-bamuna yi-gurrepa rrawa Jerikow (Jericho), gatiya an-gapula a-ni gu-jarlakarr gu-rrarnba minypa nipa a-ngiwija burrwa a-workiyana gu-galiya yerrcha mun-nga birripa abu-wucharna. 36 Wurra nipa a-galiyana gu-galiya yerrcha abu-beybeybana aburr-ji, lika burr-wengganana gun-narda gun-nga. 37 Birripa aburr-yinanga, “Jesus an-guna Nejarach (Nazareth) an-guyinda a-bamburda.”
38 Lika nipa a-gonyjinga, “A-lay, Jesus, ny-junarda nipa Daybit (David) murna biy-wuna arrburrwa, gunggaja apula, a-lay!”
39 Wurra birripa aburr-gata mu-ngoyurra aburr-bamuna abu-jobujobuna rrapa aburr-wena nula barra gun-ngap gu-bawa. Wurra nipa mu-nguy burr-guya a-gonyjinga, “A-lay, Jesus, ny-junarda nipa Daybit murna biy-wuna arrburrwa, gunggaja apula, a-lay!”
40 Lika Jesus a-derichinga, a-wena burrwa barra an-gapula abu-ga gurda nula. Lika nipa yi-gurrepa a-ni, lika Jesus a-wena nula, 41 “A-lay, nginyipa jal nyi-nirra ngaypa ngu-yinmiya barra nggula?”
“Bunggawa, ngaypa jal ngu-nirra ng-gana barra.”
42 Lika Jesus a-wena nula, “Gana. Ngardawa nginyipa marr ny-balcha, lika nginyipa ny-molamiyana.”
43 Lika gatiya gugu an-gapula a-ganana, lika a-marrkapchinga nula Wangarr minypa a-jurrjurrmurra a-bamuna Jesus. Rrapa aburr-gata wurra gama gorlk, gun-narda waypa gubi-nana gu-yinmiyana, lika birripa burr-guta aburr-marrkapchinga nula Wangarr.

18:14 Metiyu 23:12; Luk 14:11

18:20 Exodus 20:12-16; Deuteronomy 5:16-20