11
Ri rucamic ri Lázaro
C'o c'a jun achi niyavej rubinan Lázaro, aj pa Betania, ri aldea ri c'o-vi cacho ri María y ri Marta* Lc. 10:38. ri quichak'-quinimal qui'. Ri María re', jare' ri xyo'on jubulaj ak'on chirij rakan ri Ajaf Jesús y xerusu' riq'uin ri rusumal tak ruvi'.* Jn. 12:3. Rija' rana' ri Lázaro ri niyavej. Roma c'a ri', ri ca'i' rana' quire' rubixic xquitak-e che ri Jesús: Ajaf, nikaya' rutzijol chave chi ri kaxibal Lázaro, ri jani na najo', vacami niyavej. Tok ri Jesús xrac'axaj ri takon-e rubixic che, rija' xu'ij: Ri yabil ri c'o riq'uin ri Lázaro man richin ta camic, xa richin nik'alajin ri nimalaj ruk'ij ri Dios,* Jn. 9:3. richin quiri' ja jun ri Ruc'ajol ri Dios niyo'ox ruk'ij, xcha' ri Jesús.
Ri Jesús yerojo' ri Marta, ri María, y ri Lázaro. Jac'a tok xrac'axaj chi ri Lázaro niyavej, c'a xc'uje' na ca'i' k'ij chupan ri lugar ri c'o-vi.* Jn. 10:40. C'ajari' tok xu'ij chique ri ru-discípulos: Vacami kutzolij pa departamento Judea, xcha'. Quire' c'a niqui'ij ri ru-discípulos che: Tijonel, ri achi'a' israelitas c'o quik'ij ivir-cabijir quic'ualo'n abaj chavij richin nicajo' yatquicamisaj.* Jn. 10:31. Y, ¿vacami rat najo' chic yatzolij chila'? Jac'a ri Jesús xu'ij chique: Ri k'ij ruc'uan doce horas, y ri nibin pak'ij, man (nupak'ij, nucopij) ta rakan, roma xa sakil rubanon ruvech ri hora. 10 Pero ri nibin chak'a', (nupak'ij, nucopij) rakan, roma rija' man jun sakil riq'uin.* Jn. 12:35. 11 Tok ru'in chic quiri', ri Jesús quire' chic xu'ij chique ri ru-discípulos: Ri Lázaro ri keteman ruvech, xa niver. Pero vacami yi'e richin nenc'asoj, xcha'. 12 Jac'ari' tok ri ru-discípulos xqui'ij che: Ajaf, si ri Lázaro niver, nic'achoj, xecha'. 13 Tok ri Jesús xu'ij chi niver, xa chirij rucamic ri Lázaro xch'o-vi, pero ri discípulos xquinojij chi pa ruvi' uxlanen y varan nich'o-vi. 14 C'ajari' tok ri Jesús xuk'alajrisaj ronojel chiquivech. Rija' xu'ij: Ri Lázaro xa (xcom, xquen). 15 Y yin yiquicot roma utz chive rix chi man yinc'o ta pa Betania tok (xcom, xquen), richin quiri' más xticuker ri ivánima viq'uin. Vacami c'a, jo' tekatz'eta', xcha' ri Jesús. 16 Jac'a ri Tomás ri discípulo ri ni'ix Gemelo che, quire' xu'ij chique ri ch'aka' chic discípulos: Jo' chirij ri Jesús, richin quiri' junan nkucamises riq'uin, xcha'.
Ja ri Jesús yec'ason ri anima'i' y ja rija' quic'aslen
17 Tok ri Jesús y ri ru-discípulos xe'eka ri pa Betania, xyo'ox rutzijol chique chi ri Lázaro ja (caji', quiji') k'ij timuk. 18 Ri Betania man naj ta quicojol riq'uin ri tinamit Jerusalem, xa jun cami oxi' kilómetro. 19 Ja roma rucamic ri quixibal ri Marta y ri María, eq'uiy israelitas ekajnak chicacho richin niquiya' ruchuk'a' cánima. 20 Tok ri Marta xrac'axaj chi ri Jesús petenak pa bey, xel-e richin xeruc'ulu', jac'a ri María xcanaj can pa jay. 21 Jac'ari' tok ri Marta xu'ij che ri Jesús: Ajaf, xa ta vave' ratc'o-vi, ri nuxibal man ta (xcom, xquen). 22 Pero yin veteman chi ri Dios c'a nuya' na chave xa achique na ri nac'utuj che, xcha'. 23 Jac'ari' tok ri Jesús xu'ij che ri Marta: Ri axibal Lázaro xtic'astaj, xcha'. 24 Ja', yin veteman chi xtic'astaj chupan ri k'ij tok conojel ri anima'i' xquec'astaj* Dn. 12:2; Lc. 14:14; Jn. 5:29. pa ruq'uisbel k'ij, xcha' ri Marta. 25 Ri Jesús xu'ij che: Ja yin ri yic'ason quichin ri anima'i' y ja yin ri quic'aslen.* Jn. 1:4; 5:21; 6:35; 14:6; Col. 3:4; 1 Jn. 1:1, 2; 5:11. Xa achique na ri ruyo'on ránima viq'uin, masque caminak chic, xtic'astaj chic jun bey.* Jn. 6:39, 40, 44. 26 Y conojel ri quilon quic'aslen viq'uin y quiyo'on cánima viq'uin, man (yecom, yequen) ta richin jumul.* Jn. 8:51. ¿Nanimaj re'? xcha' ri Jesús che ri Marta. 27 Ja', Ajaf. Yin ninnimaj ronojel ri na'ij; roma veteman chi ja rat ri Jun ri takon-pe chucolic rutinamit ri Dios, y can rat Ruc'ajol* Mt. 16:16; Jn. 6:69. vi ri Dios ri rat petenak choch'ulef, xcha' ri Marta.
Ri Jesús ntok' chuvech ru-panteón ri Lázaro
28 Tok ri Marta ru'in chic quiri' che ri Jesús, xtzolij richin xroyoj-pe ri ruchak', y xaxe pa ruxiquin quire' xu'ij che: Ri Tijonel c'o chic vave' y yaroyoj, xcha' che. 29 Ri María xe xrac'axaj ri xu'ij ri Marta che, cha'anin xcataj y xbe ri achique lugar c'o-vi ri Jesús. 30 Ri Jesús c'a man jani toc-apu ri pan aldea Betania, xa c'a ja c'o ri achique lugar xuc'ul-vi roma ri Marta. 31 Jac'a ri israelitas ri epetenak richin niquiya' ruchuk'a' ránima ri María, tok xquitz'et chi junanin xcataj-e y xbe, rije' xquitzekle'ej-e y niqui'ij: Ri María xa ja ri achique lugar mukun-vi ri ruxibal ni'e-vi richin ne'ok', yecha'. 32 Jac'a ri María tok (xapon, xebos) ri achique lugar c'o-vi ri Jesús, xe xutz'et, ja xxuque-ka chuvech y xu'ij che: Ajaf, xa ta vave' ratc'o-vi, ri nuxibal man ta (xcom, xquen), xcha'. 33 Jac'a ri Jesús tok xutz'et chi ri María y ri israelitas ri ec'o riq'uin ye'ok', rija' xjik'ijo' ránima, y nibarbot. 34 Jari' tok xuc'utuj: ¿Achique lugar ximuk-vi ri Lázaro? xcha'. Rije' xqui'ij: Ajaf, jo', nekac'utu' chavech, xecha'. 35 Ri Jesús xok'. 36 Jac'ari' xqui'ij ri israelitas ri ec'o-apu chiri': Titz'eta' la Jesús, nrok'ej ri Lázaro. Nik'alajin chi can kitzij xrojo', yecha'. 37 Pero ec'o ch'aka' niquibila': Ri achi re', ¿man xtiquer ta cami xu'on chi man ta (xcom, xquen) ri Lázaro, tok xa xtiquer xu'on che ri achi man nitzu'un ta chi xtzu'un?* Jn. 9:6, 7. yecha'.
Ri ámna Lázaro nic'asos roma ri Jesús
38 Riq'uin ri quiri' nibilo'x, ri Jesús xjik'ijo' chic jun bey ránima xjel-apu chuchi' ri jul ri mukun-vi ri Lázaro. Ri jul ri' c'oton chuvech jun juyu', y tz'apin can ruchi' riq'uin jun abaj. 39 Jac'ari' tok ri Jesús xu'ij: Tivelesaj la abaj chuchi' ri jul, xcha'. Jac'a ri Marta, ri rana' ri Lázaro xu'ij che ri Jesús: Ajaf, ri nuxibal ja (caji', quiji') k'ij tikamuk y yin nin-ij chi chuf chic ruxla', xcha'. 40 Pero ri Jesús xu'ij che ri Marta: Yin xin-ij yan chave: Si xtanimaj, xtatz'et ri nimalaj ruk'ij ri Dios, xcha' che. 41 Jari' tok xquelesaj-e ri abaj chuchi' ri jul. Xtzu'un c'a e ri Jesús chicaj y xu'ij: Nata', matiox ninya' chave roma xinavac'axaj-pe. 42 Yin veteman chi rat can yinavac'axaj-vi. Pero yin xin-ij re' coma ri quimolon-pe-qui' viq'uin vacami, richin quiri' tiquinimaj chi ja rat xatako-pe vichin choch'ulef. 43 Tok ri Jesús ru'in chic ka quiri', jari' tok riq'uin ruchuk'a' xu'ij: ¡Lázaro, cacataj,* Lc. 7:14; 8:54. catel-pe! xcha'. 44 Jac'ari' tok ri ámna Lázaro xel-pe ri pa jul. Ri ruk'a-rakan ebolkotin pa tak tziek,* Jn. 19:40. y ri ruvech tz'apin-e riq'uin jun tziek lab oc. Ri Jesús xu'ij: Que'isolo' can la tziek chirij, y tiya' lugar che chi ni'e, xcha'.
Runojixic ri achique ta ni'an richin nicamises ri Jesús
(Mt. 26:1-5; Mr. 14:1, 2; Lc. 22:1, 2)
45 Eq'uiy c'a chique ri israelitas ri epetenak chiquitz'etic ri María xquinimaj* Jn. 2:23. ri Jesús tok xquitz'et ri xu'on. 46 Pero ec'o ch'aka' xebe quiq'uin ri achi'a' fariseos y xquitzijoj ri achique xu'on ri Jesús. 47 Jac'ari' ri nima'k tak quik'ij sacerdotes israelitas y ri achi'a' fariseos xecoyoj ri achi'a' junan niqui'en gobernar quiq'uin, y xqui'ij chique: ¿Achique nika'an? Roma ri achi re' q'uiy milagros yerubanala' chiquivech ri vinak. 48 Si xtikaya' lugar che, conojel xqueniman richin,* Jn. 12:9. y xquepe ri vinak romanos, xtuquiq'uisa' can ruk'ij ri jay ri nikaya-vi ruk'ij ri Dios y quiri' mismo ri katinamit, yecha'. 49 Pero ri Caifás ri nimalaj sacerdote chiquicojol ri israelitas chupan ri tiempo ri', quire' xu'ij: Rix man iveteman ta ruchojmil re'. 50 Tiya' na pe pa cuenta, más utz chi xe ri jun achi re' (nicom, niquen) pa kaq'uexel konojel y mani niq'uis ronojel ri katinamit, xcha'. 51 Tok ri Caifás xu'ij quiri', man ruyon ta rija' xnojin-pe ri ch'abel ri xeru'ij. Xa roma ja rija' ri nimalaj sacerdote chiquicojol ri israelitas ri juna' ri', romari' ri Dios xuya' lugar chi xuk'alajrisaj yan chi ri Jesús (xticom, xtiquen) pa quiq'uexel ri israelitas. 52 Pero ri Jesús man xe ta coma ri israelitas tok (xticom, xtiquen), xa richin junan cánima* Jn. 10:16. nu'on chique conojel ri ralc'ua'l ri Dios ri quiquiran-qui'* Is. 49:6. choch'ulef. 53 Ja k'ij ri' xtiquer-e chi ri achi'a' junan niqui'en gobernar xquitz'uc runojixic achique ta niqui'en richin niquicamisaj ri Jesús.
54 Roma c'a ri', ri Jesús man can ta chic xuc'ut-ri'* Jn. 7:1. chiquivech ri israelitas, xa xbe pa tinamit Efraín, jun tinamit ri c'o chunakaj ri chakijlaj tz'iran ulef. Chiri' c'a xc'uje-vi quiq'uin ri ru-discípulos.
55 Jac'a ri k'ij richin ri jun quinimak'ij ri israelitas rubinan pascua,* Jn. 2:13; 6:4. xa nakaj chic c'o-vi. Romari' eq'uiy vinak xe'el-pe pa tak quitinamit, y xebe pa tinamit Jerusalem, richin nequich'ajch'ojij-qui'* 1 S. 16:5; Job 1:5. achel nu'ij chupan ri ley ri xyo'ox che ri Moisés. 56 Rije' niquicanola' ri Jesús, y quimolon-qui' pa racho ri Dios, quire' niquic'utula' chiquivech: ¿Achique ninojij rix? ¿Nipe cami chupan ri nimak'ij? yecha' chiquivech. 57 Jac'a ri nima'k tak quik'ij sacerdotes israelitas y ri achi'a' fariseos, quiyo'on rutzijol chique ri vinak chi xa achique na jun xtitz'eto achique lugar c'o-vi ri Jesús, tuya' rutzijol chique richin (niquitz'om, niquichop).

*11:1 Lc. 10:38.

*11:2 Jn. 12:3.

*11:4 Jn. 9:3.

*11:6 Jn. 10:40.

*11:8 Jn. 10:31.

*11:10 Jn. 12:35.

*11:24 Dn. 12:2; Lc. 14:14; Jn. 5:29.

*11:25 Jn. 1:4; 5:21; 6:35; 14:6; Col. 3:4; 1 Jn. 1:1, 2; 5:11.

*11:25 Jn. 6:39, 40, 44.

*11:26 Jn. 8:51.

*11:27 Mt. 16:16; Jn. 6:69.

*11:37 Jn. 9:6, 7.

*11:43 Lc. 7:14; 8:54.

*11:44 Jn. 19:40.

*11:45 Jn. 2:23.

*11:48 Jn. 12:9.

*11:52 Jn. 10:16.

*11:52 Is. 49:6.

*11:54 Jn. 7:1.

*11:55 Jn. 2:13; 6:4.

*11:55 1 S. 16:5; Job 1:5.