16
C'ambel-tzij chirij jun samajel ri man utz ta xuben
Ri Jesús xubij c'a chuka' chique ri rutijoxela': C'o c'a jun achin beyon. Y re beyon re' c'o c'a jun rusamajel ri c'o pa ruvi' ronojel ri rubeyomel rija'. Y chire ri achin beyon xtzijox c'a chi ri rusamajel ri c'o pa ruvi' ronojel ri c'o riq'uin, najin c'a chuq'uisic ronojel rubeyomel. Y ri patrón xutek c'a royoxic ri samajel ri'. Y tok xoka' c'a ri samajel, ri patrón xubij chire: ¿Achique nabij chuve chirij ri nitzijox chavij? Vacami c'a ninvajo' nintz'et achique rubanon* Mt. 12:36; Ro. 14:12. ronojel ri beyomel pan ak'a', roma ri asamaj jare' xq'uis can vave', xcha' ri patrón chire. Y ri samajel xuch'ob c'a ka pa ránima: ¿Achique ninben? Roma re nu-patrón nrelesaj nusamaj. Y ninben ta c'a jun chic ruvech nusamaj ri nrajo' uchuk'a', pero man yitiquir ta chic. Yinoc ta c'utuy-limosna pa tak bey, pero yiq'uix. Tok xch'obotej chuvech, xubij: Vacami vetaman chic achique ri xtinben, richin queri' ec'o yec'ulun vichin ri pa tak cachoch, tok xtelesex can re nusamaj. Re samajel c'a re' xeroyoj chiquijujunal ri c'o quic'as riq'uin ri ru-patrón, y xuc'utuj c'a chire ri nabey: ¿Achique c'a ri ac'as, y janipe'? Y ri achin aj-c'as xubij c'a: Yin c'o jun ciento barril aceite Ez. 45:10, 11, 14. olivo nuc'as, xcha'. Y ri rusamajel ri beyon achin xubij c'a chire ri aj-c'as: Ja ruvujil ri ac'as re'. Y vacami aninek catz'uye-ka y tabana' chic can jun. Y chupan ri jun chic vuj ri xtaben, tabana' c'a ka chupan chi xa nic'aj ciento barril aceite ri ac'as. Y tok xapon chic c'a jun aj-c'as, ri samajel xuc'utuj c'a chire: Y rat ¿achique ri ac'as y janipe'? Ri aj-c'as xubij: Yin vakxaki' ciento quintal trigo nuc'as, xcha'. Y ri samajel xubij chire: Ja ruvujil ri ac'as re', y vacami catz'uye-ka y tabana' chic jun. Y chupan ri jun chic vuj ri xtaben, tabana-ka chupan chi xa vaki' ciento riq'uin nic'aj ri ac'as, xcha'. Y tok ri ru-patrón xrac'axaj ri nuben ri jun itzel samajel ri', xubij: C'o runa'oj, xcha'. Y achi'el c'a ri achin ri', e queri' ri vinek ri c'a quicukuban na quic'u'x riq'uin ri ruvach'ulef. Can janíla vi e novinek quiq'uin ri vinek ri man quiniman ta ri Dios. Y can más e novinek re vinek re', que chiquivech ri quiniman ri Dios y e richin chic ri sakil. Jn. 12:36.
Y yin ninbij c'a chive, xcha' ri Jesús. Q'uiy bey ri beyomel richin re ruvach'ulef, man utz ta rucusaxic niban coma ri vinek. Jac'a vi can pan ik'a' rix ri ralc'ual chic ri Dios c'o-vi re beyomel re', can ticusaj§ Lc. 11:41. c'a richin chi ye'ito' ri nic'atzin quito'ic. Richin queri' tok ri ibeyomel xtiq'uis, xquixc'ul c'a ri chila' chicaj, chupan ri jay ri man jun bey xqueq'uis.
10 Jun ri can utz nuben riq'uin jun cosa ri xa manek más rejkalen, can utz* Mt. 25:21; Lc. 19:17. c'a chuka' xtuben riq'uin ri can janíla rejkalen. Jac'a ri xa man utz ta nuben riq'uin jun cosa ri xa manek más rejkalen, xa que chuka' ri' xtuben riq'uin ri can c'o-vi rejkalen. 11 Y vi riq'uin ri beyomel richin re ruvach'ulef, rix man utz ta niben, ¿xtujech Ef. 3:8; Ap. 3:18. cami ri Dios ri kitzij beyomel pan ik'a'? 12 Roma vi xa man utz ta niben riq'uin ri beyomel richin re ruvach'ulef ri uxkanen can pan ik'a', c'a ta la' chic c'a chi utz ta niben riq'uin ri kitzij beyomel, vi ta nijach chive roma ri Dios, beyomel ri can ivichin vi rix.
13 Y man jun c'a samajel Mt. 6:24. ri e ca'i' ta rajaf y nitiquir ta nisamej quiq'uin che ca'i' pa jun bey. Roma vi nrajo' jun chique ri rajaf, nretzelaj chic can ri jun. Y vi can nunimaj rutzij ri jun, man nitiquir ta nuben queri' riq'uin ri jun chic. Y que c'a ri', manek modo chi c'o ta jun ri benek ránima chirij ri beyomel, y nrajo' ta chuka' nuben ri nrajo' ri Dios, xcha' ri Jesús.
14 Y ri achi'a' fariseos xcac'axaj c'a ri xubij ri Jesús, romari' xquibanala-apo quipalej chuvech, roma rije' can benek§ Mt. 23:14. cánima chirij ri beyomel. 15 Y ri Jesús xubij chique: Rix can nibananej chiquivech ri vinek chi can janíla ix choj. Pero ri Dios retaman achique ri c'o* 1 S. 16:7; Sal. 7:9; Jer. 17:10; Lc. 10:29; 11:39, 40; Stg. 2:21-25; 4:4; Ap. 2:23. pan ivánima, y man utz ta yixrutz'et. Y ri' stape' janipe' jebel yixtz'et y stape' chuka' janipe' ix nimirisan coma ri vinek.
Ri ruch'abel ri Dios man xtiq'uis ta
16 Y tok c'a man jani c'a tuchop samaj ri Juan ri Bautista, can c'a ja na c'a ri ley richin ri Moisés ri nitzijox. Y can c'a ja na chuka' ri ruch'abel ri Dios ri tz'iban can coma ri achi'a' ri xek'alajirisan ri bin chique roma ri Dios chupan ri ojer can tiempo, can c'a ja na c'a chuka' ri' nitzijox. Jac'a tok xuchop samaj ri Juan, jari' tok xchap can rutzijoxic ri utzilej ruch'abel ri Dios ri nich'on chirij tok ri vinek ye'oc Mt. 11:12. pa rajavaren o pa ruk'a' rija'. Y e q'uiy c'a vinek ri janíla niquitej quik'ij richin ye'oc ri chiri'.
17 Y chuka' ninbij chive, chi más man c'ayef ta chi re ruvach'ulef y ri caj yeq'uis, Sal. 102:26, 27; Is. 40:8; 51:6; 1 P. 1:25. que chuvech ri ley. Roma ri nubij chiri', can c'o-vi c'a chi nibanatej na, y man jun ri que ta ri' xtic'oje' can, xcha' ri Jesús.
Ri vinek e c'ulan man utz ta niquijech-qui'
18 Y ri Jesús xubij chuka': Vi c'o c'a jun achin ri nujech-ri'§ 1 Co. 7:10. riq'uin ri rixjayil y c'ari' nuq'uen chic pe jun ixok, re achin re' nuben mac chuvech ri Dios. Y vi c'o c'a jun achin ri nuc'uan-el ri ixok ri jachon can roma ri rachijil, chuka' ri achin ri' nimacun chuvech ri Dios.
Jun achin beyon y ri Lázaro
19 Y ri Jesús xubij c'a chuka': Xc'oje' c'a jun achin ri janíla beyon. Re achin re' ruyon c'a jebel tak tziek ri jotol cajel ri yerucusala', y k'ij-k'ij nubanala' nima tak va'in. 20 Pero que chuka' ri' xc'oje' c'a jun achin ri c'utuy-limosna y nojinek ruch'acul riq'uin ch'a'c. Rija' rubini'an Lázaro, y can jac'a ri pa ruchi-rachoch ri beyon nic'oje-vi. 21 Ri Lázaro can janíla c'a nurayij chi nutej ta ri ruchi' tak vey ri yetzak-ka chuxe' ri mesa. Y ri tz'i' can ye'apon c'a riq'uin churek'ic ri ch'a'c c'o chirij. 22 Y jun k'ij re c'utuy-limosna xquen-el (xcom-el), y c'a ja ri lugar richin quicoten xapon-vi;* Stg. 2:5. chiri' riq'uin ri Abraham. Mt. 8:11. Can c'a jac'a ri lugar ri' xuc'uex-vi, coma ri ángeles. Sal. 34:7; 103:20; He. 1:14. Y chuka' c'a ri achin beyon xquen (xcom), y xmuk. 23 Y tok rija' nutej chic c'a pokonal chupan ri lugar ri ye'apon-vi ri caminaki' ri man xquinimaj ta el, rija' xtzu'un-pe, y jari' tok xutz'et ri Abraham, pero c'anej c'a c'o-vi. Xutz'et c'a chuka' ri Lázaro rak'el-apo chuva-ruc'u'x ri Abraham. 24 Y ri achin beyon riq'uin ruchuk'a' xch'on, y xubij c'a chire ri Abraham: Nata' Abraham, tajoyovaj nuvech. Tabana' c'a utzil tabij chire la Lázaro, chi stape' xe rutza'n jun ruvi-ruk'a' tuch'ekeba', y tataka-pe viq'uin re vave', richin noruya' can chutza'n vak'. Roma nic'at§ Is. 66:24; Zac. 14:12; Mr. 9:44; He. 10:31. vánima chupan re k'ak' re', xcha'. 25 Pero ri Abraham xubij chire: Toka' c'a chi'ac'u'x rat nuc'ajol, chi tok xac'ase' chuvech ri ruvach'ulef, yalan jebel xac'ovisaj* Job 21:13; Sal. 17:14; Lc. 6:24; Ro. 8:7. ri ac'aslen, y re Lázaro yalan tijoj-pokonal xuc'ovisaj. Pero rija' yalan jebel ri ruc'aslen ri xorila' vave', y rat xa jun c'aslen richin tijoj-pokonal xavil. 26 Y chuka' xa c'o jun nimalej sivan chikacojol. Romari', vi c'o jun ri c'o vave' nrajo' ta napon iviq'uin, man nitiquir ta. Y vi ta jun chive rix nrajo' nipe vave' kiq'uin roj, man nitiquir 2 Ts. 1:9. ta chuka', xcha' ri Abraham. 27 Y ri achin beyon xubij c'a: Vi queri', ninvajo' c'a ninc'utuj jun chic utzil chave rat nata' Abraham. Tataka' c'a el juba' ri Lázaro chuvech ri ruvach'ulef, pa rachoch ri nata'. 28 Roma ec'o vo'o' vach'alal, y nech'on ta quiq'uin, richin man quepe chupan re jun lugar richin tijoj-pokonal, xcha'. 29 Y ri Abraham xubij chire: Rije' c'o ri ruch'abel ri Dios ri rutz'iban can ri Moisés, Is. 34:16; Jn. 5:39, 45; Hch. 15:21; 17:11. quiq'uin. Y c'o chuka' ruch'abel ri Dios ri tz'iban can coma ri achi'a' ri xek'alajirisan ri ruch'abel ri Dios ojer can. Jac'ari' ri ticac'axaj, y tiquinimaj, xcha' ri Abraham. 30 Y ri achin beyon xubij: Ja', can kitzij, nata' Abraham. Pero vi c'o jun caminek ri nic'astej-el y napon quiq'uin ri vach'alal, can xtitzolej-vi quic'u'x riq'uin ri Dios, xcha' ri beyon. 31 Pero ri Abraham xubij chire: Vi can man niquinimaj ta ri ruch'abel ri Dios ri rutz'iban can ri Moisés, ni man niquinimaj ta chuka' ri ruch'abel ri Dios ri quitz'iban can ri achi'a' ri xek'alajirisan ri ch'abel ri' ojer can, xa man xtiquinimaj§ Jn. 12:10; 2 Co. 4:3. ta chuka' jun ri nic'astej-el chiquicojol ri caminaki'.

*16:2 Mt. 12:36; Ro. 14:12.

16:6 Ez. 45:10, 11, 14.

16:8 Jn. 12:36.

§16:9 Lc. 11:41.

*16:10 Mt. 25:21; Lc. 19:17.

16:11 Ef. 3:8; Ap. 3:18.

16:13 Mt. 6:24.

§16:14 Mt. 23:14.

*16:15 1 S. 16:7; Sal. 7:9; Jer. 17:10; Lc. 10:29; 11:39, 40; Stg. 2:21-25; 4:4; Ap. 2:23.

16:16 Mt. 11:12.

16:17 Sal. 102:26, 27; Is. 40:8; 51:6; 1 P. 1:25.

§16:18 1 Co. 7:10.

*16:22 Stg. 2:5.

16:22 Mt. 8:11.

16:22 Sal. 34:7; 103:20; He. 1:14.

§16:24 Is. 66:24; Zac. 14:12; Mr. 9:44; He. 10:31.

*16:25 Job 21:13; Sal. 17:14; Lc. 6:24; Ro. 8:7.

16:26 2 Ts. 1:9.

16:29 Is. 34:16; Jn. 5:39, 45; Hch. 15:21; 17:11.

§16:31 Jn. 12:10; 2 Co. 4:3.