17
Tok'ex ruvech ri vinek ri nibanon chire jun chic chi nimacun
Y ri Jesús xubij c'a chique ri rutijoxela': Can ronojel c'a bey c'o c'a ri xtibanon chique ri vinek richin yemacun. Pero ri xtibanon chire jun chic vinek chi nimacun, xa tok'ex* Mt. 18:6, 7; Mr. 9:42; 2 Ts. 1:6. c'a ruvech. Y más ta utz chire ri jun vinek ri nich'obon chi nuben ri etzelal ri', chi ximon ta jun nimalej ca' chukul y nic'ak chupan jun nimalej ya', que chuvech nuben chire jun co'ol chi nitzak pa mac. Romari' rix tichajila' c'a ri ic'aslen.
Y vi c'o jun avach'alal c'o itzel ri nuben chave, tabij Lv. 19:17; Pr. 17:10; Stg. 5:19. c'a chire. Y vi ri nibanon itzel chave noruc'utuj cuyubel rumac chavech roma xtzolin-pe ruc'u'x, tacuyu' Mt. 18:15; 1 Co. 13:4; Col. 3:12. c'a rumac. Y vi pa jun k'ij vuku'§ Mt. 18:21. ta bey c'o itzel nuben chave y chi vuku' bey nitzolin ta pe ruc'u'x y nipe aviq'uin y nubij chave: Tacuyu-tasacha' numac, can ruc'amon chi nacuy rumac, xcha' ri Jesús.
Vi nicukuba' ic'u'x riq'uin ri Dios, q'uiy ri yixtiquir niben
Y ri apóstoles xquibij c'a chire ri Ajaf Jesús: Tabana' c'a chike chi nikacukuba' ta más kac'u'x riq'uin ri Dios.
Pero ri Ajaf Jesús xubij chique: Vi rix icukuban* Mt. 17:20; 21:21; Mr. 9:23; 11:23. ic'u'x riq'uin ri Dios, stape' ta juba' oc achi'el jun ti ija'tz richin ri mostaza, y nibij ta chire re che' rubini'an sicómoro chi tel-el vave' y tik'ax chupan ri nimalej ya' richin nerutica-ri' chiri', re che' re' can nunimaj ta vi itzij.
Ri ruc'amon chi nuben jun samajel
Y vi c'o ta c'a jun chive rix ri c'o ta jun ri can samajel vi riq'uin, y rutakon ta el pa juyu' pan arado o yuk'uy quichin carne'l, ¿can xe cami tok nitzolin-pe, can ja cami ri' xtubij chire: Catoc pa jay, catz'uye' pa mesa y cava'? Man jun bey ri'. ¿Man cami nabij ta chire: Tachojmirisaj ri xtintej re vacami tikak'ij, y tachojmirisaj chuka' avi' rat richin queri' yinavilij-pe re yiva' y yinuc'ya', y can c'a tok yicolaj na yin, c'ari' cava' y catuc'ya' rat? ¿Y namatioxij cami chire ri samajel roma xuben ri xabij chire? Man jun. 10 Y can achi'el ri samajel ri', queri' chuka' rix. Tok ibanon chic ri samaj ri nubij ri Dios chive, tibij: Roj oj samajela' ri man jun yojc'atzin-vi. Job 22:3; 35:7; Sal. 16:2; Mt. 25:37-40; Ro. 3:12; Flm. 11. Roma xaxe ri bin 1 Co. 9:16. chike, xaxe ri' ri xkaben, quixcha', xcha' ri Jesús chique ri rutijoxela'.
Tok ri Jesús xeruc'achojirisaj e lajuj achi'a' ri c'o ri yabil lepra chiquij
11 Y tok ri Jesús rachibilan ri rutijoxela' xuchop chic el bey pa Jerusalem, xk'ax c'a chiquicojol ri lugar Samaria§ Jn. 4:4. y ri Galilea. 12 Y tok xapon pa jun ti tinamit, ec'o c'a e lajuj achi'a' ri c'o ri yabil ri rubini'an lepra chique. Ri achi'a' ri' xebec'ulun-pe, pero c'a nej* Lv. 13:46. xepa'e-vi chire ri Jesús. 13 Y tok xech'on c'a, riq'uin cuchuk'a' xech'on-apo chire ri Jesús y xquibij: Ajaf, tajoyovaj kavech roma re kabanon, xecha'.
14 Y ri Jesús can xerutzu-vi c'a y xubij chique: Quixbiyin c'a y te'ic'utu-ivi' Lv. 13:2; 14:2; Mt. 8:4. chiquivech ri sacerdotes, xcha-el ri Jesús chique.
Y tok quichapon c'a el binen richin nequic'utu-qui' chiquivech ri sacerdotes, ri quiyabil xq'uis-el y xech'ajch'ojir c'a. 15 Y jun c'a chique ri e lajuj achi'a', tok xutz'et chi can xc'achojirisex-vi chire ri ruyabil, rija' xtzolin. Y janíla c'a nuya' ruk'ij-ruc'ojlen Sal. 103:1. ri Dios, y can riq'uin c'a ruchuk'a' nich'on tok nuya' ruk'ij ri Dios. 16 Y tok xapon riq'uin ri Jesús, xxuque' chuvech y xulucuba-ka-ri', y janíla c'a numatioxij chire ri Jesús. Re achin c'a re' aj-Samaria.§ 2 R. 17:24; Jn. 8:48. 17 Y ri Jesús xubij: ¿Man e lajuj ta c'a ri xq'uis-el ri quiyabil y xech'ajch'ojir? ¿Y ri beleje' chic? 18 ¿Can man jun chic c'a ri xtzolin ta pe richin chi nuya' ruk'ij-ruc'ojlen ri Dios? ¿Xaxe cami re man israelita ta ri xtzolin-pe richin chi nuya' ruk'ij-ruc'ojlen ri Dios? xcha' ri Jesús.
19 Y ri Jesús xubij chuka' chire ri achin aj-Samaria: Cayacatej y cabiyin c'a. Xac'achoj roma can xacukuba'* Mt. 9:22; Mr. 5:34. ac'u'x viq'uin, xcha' chire.
Ri utzilej ruk'atbel-tzij ri Dios c'o chic
20 Y ri achi'a' fariseos xquic'utuj c'a chire ri Jesús chi jampe' c'a xtoka' ri utzilej k'atbel-tzij richin ri Dios richin pa ruk'a' rija' yojc'oje-vi. Y ri Jesús xubij c'a chique: Man xtinabex ta jampe' xtoka', roma ri ruk'atbel-tzij Jn. 18:36. ri Dios man tz'etel ta. 21 Y man c'a jun xtibin ta chi jare' c'o vave', o jala' c'o chila', roma ri ruk'atbel-tzij ri Dios c'o Jn. 1:26; Ro. 14:17; Ga. 6:15; Col. 1:27. chic iviq'uin, xcha' ri Jesús.
22 Y rija' xch'on c'a chique ri rutijoxela', y xubij: Xque'oka'§ Mt. 9:15. c'a ri k'ij tok rix xtivajo' chi stape' xaxe jun k'ij yic'oje' ta chic iviq'uin, yin ri xinalex chi'icojol. Pero man jani yinitz'et ta. 23 Y can ec'o c'a ri xquebin chive: Jare' c'o vave'. Jala' c'o chila'. Pero rix man* Mt. 24:23; Mr. 13:21; Lc. 21:8; 1 Jn. 4:1. c'a quixbe quiq'uin, ni man c'a chuka' que'itzekelbej. 24 Roma tok xtapon ri k'ij chi yin ri xinalex chi'icojol yipe chic jun bey, xquinoka' achi'el jun coyopa', ri nik'alajin 1 Ti. 6:15. jebel roma nusakirisaj ri caj. 25 Pero nabey c'o c'a chi ninc'ovisaj na q'uiy tijoj-pokonal, Lc. 9:22. y c'o c'a chuka' chi yinetzelex coma ri vinek richin re tiempo re', re ojc'o vacami. 26 Y ri k'ij c'a tok xquipe, yin ri xinalex chi'icojol, can xtibanatej§ Mt. 24:37. c'a chuka' achi'el ri xc'ulvachitej chupan ri k'ij tok xc'ase' ri Noé.* Gn. 7:1. 27 Chupan c'a ri ru-tiempo ri Noé, ri vinek man jun chic c'a ri janíla ta rejkalen chiquivech. Rije' xa jac'a ri quivay-cuc'ya' ri niquich'ob, chuka' ri c'ulubic, ri yeyatej chuka' quimi'al-quic'ajol richin yec'ule'. Jari' ri yequich'obola' rija', tok xapon c'a ri k'ij richin chi ri Noé y ri e aj pa rachoch xe'oc chupan ri nimalej barco, y xuchop ri camic job. Y ri ch'aka' chic vinek, can conojel xequen (xecom). 28 Y can que c'a chuka' ri' xc'ulvachitej pa ru-tiempo ri Lot. Gn. 19:1. Ri vinek xa benek c'a cánima riq'uin ri quiva'in, riq'uin ri achique yequikumula', riq'uin ri quilok'oj, ri quic'ayij, ri quiticoj y ri paban tak jay. 29 Y ri k'ij tok ri Lot y ri e aj pa rachoch xquiya' can ri tinamit Sodoma, xka' c'a can k'ak' y azufre pa ruvi' ri tinamit. Gn. 19:16, 24. Can achi'el c'a job xuben tok xka-pe ri chicaj, y can conojel vinek ri ec'o chiri' xeruq'uis k'ak'. 30 Y ri k'ij c'a tok yin ri xinalex chi'icojol xquinoc'ulun§ Mt. 24:3, 27-30; Mr. 13:26; Lc. 21:22, 27; 2 Ts. 1:7. chic ka re vave' chuvech re ruvach'ulef, janíla c'a e q'uiy vinek ri xa riq'uin ronojel ri c'o quiq'uin benek-vi cánima. Y romari' xtika' ruc'ayeval pa quivi'. Can xtiquic'ulvachij c'a achi'el ri xec'oje' pa tinamit Sodoma.
31 Ri xa nuxlan pa ruq'uisibel vik (vek) chire ri rachoch tok napon ri k'ij ri', choj queri' tanmej-el. Man chic toc-apo ri pa rachoch richin chi c'o na ri neruc'ama-pe.* Jer. 45:5; Mr. 13:15. Y vi c'o c'a chuka' jun ri nisamej pa juyu' chupan ri k'ij ri', man chic titzolej ri chuva-rachoch. 32 Roma xaxe c'a toka' chi'ic'u'x ri xuc'ulvachij Gn. 19:26. ri rixjayil ri Lot, tok xporox ri tinamit Sodoma roma ri Dios. 33 Ri can yalan c'a nupokonaj Mt. 16:25; Jn. 12:25. ri ruc'aslen re vave' chuvech re ruvach'ulef, man xtril ta ruc'aslen richin jantape'. Jac'a ri man nupokonaj ta ri ruc'aslen richin re vave', ri ruc'aslen can man xtiq'uis ta.
34 Y tok yin xquipe chic jun bey, vi ec'o e ca'i' yever pa jun ch'at, jun runiman y jun man runiman ta, xaxe c'a jun chique rije' ri xtuc'uex-el§ 1 Ts. 4:17. y ri jun chic xtic'oje' can. 35 Y vi ec'o c'a e ca'i' ixoki' ri junan yeque'en,* Mt. 24:41. y xaxe jun ri runiman, xa jun c'a ri xtuc'uex-el y ri jun chic xtic'oje' can. 36 Y vi ec'o e ca'i' achi'a' ri junan chuka' ec'o pa samaj ri pa juyu', y xaxe jun ri runiman, xaxe c'a chuka' jun ri xtuc'uex-el y ri jun chic xtic'oje' can.
37 Y tok ri tijoxela' cac'axan chic ka ri xubij ri Jesús, xquic'utuj chire: Ajaf, ¿acuchi c'a xtic'ulvachitej-vi ri queri' ri'?
Y ri Jesús xubij c'a chique: Ri ruk'atbel-tzij ri Dios xtika' acuchi c'o-vi ri mac. Can xtibanatej c'a achi'el nibanatej quiq'uin ri c'uch. Roma ri aj-xic' tak chicop ri' yeka' Job 39:30. acuchi c'o-vi jun caminek ch'aculaj, xcha'.

*17:1 Mt. 18:6, 7; Mr. 9:42; 2 Ts. 1:6.

17:3 Lv. 19:17; Pr. 17:10; Stg. 5:19.

17:3 Mt. 18:15; 1 Co. 13:4; Col. 3:12.

§17:4 Mt. 18:21.

*17:6 Mt. 17:20; 21:21; Mr. 9:23; 11:23.

17:10 Job 22:3; 35:7; Sal. 16:2; Mt. 25:37-40; Ro. 3:12; Flm. 11.

17:10 1 Co. 9:16.

§17:11 Jn. 4:4.

*17:12 Lv. 13:46.

17:14 Lv. 13:2; 14:2; Mt. 8:4.

17:15 Sal. 103:1.

§17:16 2 R. 17:24; Jn. 8:48.

*17:19 Mt. 9:22; Mr. 5:34.

17:20 Jn. 18:36.

17:21 Jn. 1:26; Ro. 14:17; Ga. 6:15; Col. 1:27.

§17:22 Mt. 9:15.

*17:23 Mt. 24:23; Mr. 13:21; Lc. 21:8; 1 Jn. 4:1.

17:24 1 Ti. 6:15.

17:25 Lc. 9:22.

§17:26 Mt. 24:37.

*17:26 Gn. 7:1.

17:28 Gn. 19:1.

17:29 Gn. 19:16, 24.

§17:30 Mt. 24:3, 27-30; Mr. 13:26; Lc. 21:22, 27; 2 Ts. 1:7.

*17:31 Jer. 45:5; Mr. 13:15.

17:32 Gn. 19:26.

17:33 Mt. 16:25; Jn. 12:25.

§17:34 1 Ts. 4:17.

*17:35 Mt. 24:41.

17:37 Job 39:30.