8
y ri Jesús xbe-e parui' ri juyu' rubinan Olivos. Y cuando xsakar-pe, raja' xapon chic pa rocho ri Dios. Ri winak xe'apon riq'uin. Y raja' ch'ocol nutzijoj rutzij ri Dios chique ri winak ri quimolon-apo-qui' chiri'. Y ri achi'a' fariseos y ri maestros chi ri ley xe'apon riq'uin ri Jesús; quic'uan-apo jun ixok ri nu'on mac riq'uin jun achi ri xbe'litaj-pe. Xbequipoba' chech ri Jesús, pa quinic'ajal ri jec'o chiri'. Ri fariseos y ri maestros chi ri ley xqui'ij che ri Jesús: Maestro, xecha' reje'. Ri jun ixok re' kac'amon-pe chawech roma nu'on rumac riq'uin jun achi ri xbe'litaj-pe. Y chupa ri ley ri ruyo'n can ri Moisés, nu'ij chi ri yebano quiere' quiecamises che abaj.* Lv 20:10; Dt 22:22-24 ¿Anchique na'ij ret chake? ¿Utz nakacamisaj ri jun ixok re' che abaj o man utz ta? xecha' che.
Ri achi'a' ri' quiri' xqui'ij xe chi niquitojtobej ri Jesús; chi quiri' yetiquier niquisujuj. Pero ri Jesús xa xluquie-ka, y xtz'iban-ka chech-ulef che rui-ruk'a'. Y roma ri achi'a' ri' man yetane' ta juba' niquic'utuj-apo che ri Jesús xa nicamises ri ixok o manak, romari' raja' xpa'e' y xu'ij chique: Xa c'o jun chiwe rix ri man jun rumac rubanon, tuq'uiaka-pe ri na'ey abaj chirij ri ixok re', xcha' chique.
Y xluquie-ka y xtz'iban chic ka che ri rui-ruk'a' chech-ulef. Y cuando ri achi'a' ri niquisujuj ri ixok xquic'oxaj ri xu'ij ri Jesús, xquina-ka-qui' chi reje' chuka' c'o quimac, romari' chijujun-chijujun xebe; na'ey xebe ri más c'o quijuna', y c'ajari' xebe ri ch'aka chic. Can xe chic ri ixok xpa'e' can chiri' chech ri Jesús. 10 Y cuando ri Jesús xpa'e' chic pe, xutzu' chi xe chic ri ixok pa'l can chiri'. Y raja' xuc'utuj che: ¿Y ri winak ri je-c'amayon-pe awichi? ¿Man jun xc'ue' can chi jatrucamisaj? xcha' ri Jesús che.
11 Y ri ixok xu'ij: Ajaf, man jun chic.
Y ri Jesús xu'ij che: Ren chuka' man jun anchique nin-ij chawe chi jacamises. Cami jat (cabin) y man ta'an chic amac.
Ja ri Jesús ri Sakil chi ronojel ri rech-ulef
12 Cuando ri Jesús xch'o'n chic apo chiquiwech ri winak, xu'ij: Ja ren ri yiyo'n sakil che ronojel ri rech-ulef.* Mt 5:14; Jn 9:5 Ri nitzekleben wichi, can xtinsakrisaj ri ruc'aslen y xtiril ruc'aslen wiq'uin. Y raja' man chic xtibin ta pa k'eku'm.
13 C'ajari' ri achi'a' fariseos ri jec'o chiri', xqui'ij-apo che ri Jesús: Roj man nakanimaj ta chi ketzij ri na'ij chawij, roma xa ayon ret ja'in-ka.* Jn 5:31
14 Pero ri Jesús xu'ij chique ri achi'a' fariseos: Más que ja ren ri nink'alajij-ka-wi', can ketzij-wi ri nink'alajij-ka chuij. Roma chinuech ren k'alaj ri anchi' jin-petenak-wi, y can chiri' chuka' xquitzolaj-wi. Rix man iweta'n ta anchi' quipe-wi, ni man iweta'n ta chuka' anchi' xquibe-wi. 15 Rix can niben juzgar riq'uin ri no'j (na'oj) chi ri rech-ulef. Pero ren man quiri' ta nin-en. 16 Y xa ren nin-en juzgar, can pa ruchojmil nin-en-wi; roma can man nuyon ta jinc'o, roma can junan naka'an juzgar riq'uin ri Nata' ri takayon-pe wichi. 17 Chupa ri ley ri can iwichi rix, nu'ij chi cuando jec'o je ca'i' ri can junan ri niqui'ij, can k'alaj chi ketzij ri niqui'ij. 18 Y ren y ri Nata' ri takayon-pe wichi, junan ri naka'ij, xcha' ri Jesús.
19 Ri achi'a' fariseos xqui'ij che ri Jesús: ¿Anchi' c'o-wi ri Atata'? xecha' che.
Y raja' xu'ij: Rix man iweta'n ta rech ri Nata', roma man iweta'n ta nuech ren. Xa ta iweta'n nuech ren, can iweta'n ta chuka' rech ri Nata'.
20 Y ja tzij re' ri xeru'ij ri Jesús chique ri winak ri quimolon-qui' ri anchi' niyo'x-wi can mero coma ri winak chiri' pa rocho ri Dios. Pero más que quiri' xu'ij, man jun xpe chi xutz'om ta, roma ri ru-hora man jani tapon.
Jesús nunataj chic chi nibe, pero man jun etamayon anchi' nibe-wi
21 Y jun mej (bey) chic, ri Jesús xu'ij chique: Ren can xquitzolaj chic e, y rix xquinicanoj, pero man xquiniwil ta. Xa can chupa ri imac xquixcom-wi. Y ri anchi' yibe-wi ren, rix man jixtiquier ta jixapon, xcha' ri Jesús.
22 Y ja cuando ri achi'a' ri can c'o-wi quik'ij chiquicojol ri israelitas, xqui'ij-ka chiquiwech: ¿Xtucamisaj como ri' ri Jesús? Roma xu'ij: Ri anchi' xquibe-wi ren, rix man jixtiquier ta jixapon, xcha', yecha' ri achi'a' ri'.
23 Pero ri Jesús xu'ij chique: Rix can jix aj-wowe'l y ren jin aj-chila' chicaj. Rix can jix richi-wi ri rech-ulef y ren man jin richi ta ri rech-ulef. 24 Y romari' xin-ij chiwe chi chupa ri imac xquixcom-wi. Y xa man ninimaj ta jin ancu'x (anchique) ren, can xquixcom-wi chupa ri imac, xcha'.
25 C'ajari' ri achi'a' ri' xqui'ij chic che ri Jesús: ¿Y jat ancu'x (anchique) ret c'a?
Y ri Jesús xu'ij chique: Ren, desde que nutz'amon-pe tzij iwiq'uin, can nu'in-pe chiwe jin ancu'x (anchique) ren. 26 Ren can q'uiy ex ri nic'atzin nin-ij chiwij, roma ronojel ri niben, can itzel. Pero ri nin-ij chiwe rix y chique conojel ri winak ri jec'o chech-ulef, xe ri nuc'oxan-pe riq'uin ri takayon-pe wichi, jari' ri nin-ij, y raja' can ketzij-wi, xcha' ri Jesús.
27 Pero reje' man xqui'en ta entender chi ri Jesús xa chirij ri Rutata' xch'o'n-wi. 28 Ri Jesús xu'ij chic: Ri k'ij cuando xquinijotoba' chech ri cruz, ren ri jin-kajinak-pe chicaj y xinalex chi'icojol, c'ajari' xtina'ej jin ancu'x (anchique) ren. Y xtina'ej chuka' chi ronojel ri nin-en ren, xa man nuyon ta nin-en, xa can anche'l ri ru'in-pe ri Nata' chue ren, can quiri' chuka' nin-ij ren chiwe. 29 Ri Nata' ri takayon-pe wichi, can c'o wiq'uin. Man yiruya' ta can nuyon, roma ren can nin-en-wi ri nika chech raja', xcha' ri Jesús.
30 Y roma ri tzij ri xeru'ij ri Jesús chiquiwech ri winak, je q'uiy ri xeniman richi.
Ri Jesús nu'ij chique ri winak chi ri ketzij xtu'on libre chique
31 C'ajari' ri Jesús xu'ij chique ri achi'a' ri can c'o-wi quik'ij chiquicojol ri israelitas ri xeniman richi: Xa rix can utz nic'uaj ri nutzij pa iwánima, can xquixoc ketzij nu-discípulos. 32 Xtitemaj chuka' anchique ri ketzij, y ri ketzij xtu'on libre chiwe.
33 Y ri winak ri' xqui'ij: Roj can joj ru-familia can ri Abraham,* Mt 3:9; Lc 3:8 y romari' man xojc'ue' ta chuxe' quitzij ch'aka chic chi xojoc esclavos. ¿Anchique roma na'ij chake chi xkojel libres?
34 Pero ri Jesús xu'ij chique: Tic'oxaj na pe' utz ri xtin-ij chiwe cami: Conojel winak ri niqui'en mac, can k'alaj chi chuxe' ri mac jec'o-wi y jari' ri uc'uayon quichi. 35 Y xa jun winak chuxe' ri mac c'o-wi, man xtic'ue' ta riq'uin ri Dios. Pero ri jun ri can ralc'ual ri Dios, can xtic'ue-wi riq'uin chi ronojel tiempo. 36 Romari', xa ren ri jin Ralc'ual ri Dios nin-en chiwe chi jix libre, can ketzij-wi jix libre chic. 37 Can ketzij ri ni'ij, chi rix jix ru-familia can ri Abraham, can quiri-wi, pero roma ronojel ri ye'iben man nuc'ut ta chi quiri'; roma rix xa nicanola' anchique niben chi yinicamisaj. Re' nuc'ut chi rix man iyo'n ta lugar che ri nutzij chi oconak ta pa iwánima. 38 Ronojel ri nintzijoj ren, can ja ri Nata' c'utuyun-pe chinuech. Quiri' chuka' rix, ronojel ri niben, can riq'uin ri itata' ic'oxan-wi.
Jec'o ri ni'ix chique roma ri Jesús chi je ralc'ual ri Satanás
39 Y reje' xqui'ij che ri Jesús: Ja ri Abraham ri katata' roj, xecha'.
Y ri Jesús xu'ij chique: Xa ta jix ru-familia can ri Abraham, k'alaj ta, roma can utz ta ri ye'iben, anche'l xu'on raja'. 40 Ren can nutzijon chiwe ri ketzij ri nuc'oxan-pe riq'uin ri Nata' Dios; y más que quiri' nubanon-pe, rix can nicanoj anchique niben chi yinicamisaj. Ri Abraham man jun mej (bey) xu'on ta anche'l ri niben rix cami, y rix ni'ij chi jix ru-familia can raja'. 41 Rix xa ja ri nu'on ri itata', xa jari' ri niben, xcha' ri Jesús chique.
Y reje' xqui'ij che: Roj can keta'n rech ri katata'. Y chuka' xe Jun ri Katata', y ri' ja ri Dios, xecha'.
42 C'ajari' ri Jesús xu'ij chique ri winak ri': Xa ta ja ri Dios ri Itata', k'alaj ta, roma can yinijo' ta; roma ren can riq'uin ri Dios jin-petenak-wi. Can ja raja-wi ri takayon-pe wichi y man nuyon ta ren xipe chech-ulef. 43 ¿Anchique roma rix man nijo' ta niben entender ri nin-ij chiwe? Roma man nijo' ta nic'oxaj ri nutzij. 44 Ri itata' rix ja ri Satanás y can jix richi raja'; y ja ri nika chech raja', jari' ri nijo' niben. Ri Satanás can pa ruticribel pe nicamisan. Man xc'ue' ta chic chupa ri ketzij, roma xa can man jun ketzij ri c'o riq'uin. Xa can jun tz'ucuy-tzij. Can quitata' conojel ri je tz'ucuy tak tzij. 45 Y ri nutzij ren man nijo' ta ninimaj, roma ja ri ketzij ri nin-ij chiwe. 46 ¿C'o como jun ri ni'in-pe chue anchique mac jenubanon? Y xa can k'alaj chi can man jun mac pa nuc'aslen y xe ketzij ri nin-ij, ¿anchique roma man yininimaj ta? 47 Roma ri can je richi ri Dios, can ja ri nu'ij ri rutzij ri Dios, jari' ri niqui'en. Pero rix man quiri' ta niben, roma man jix richi ta ri Dios, xcha' ri Jesús.
Ri Cristo can c'o-wi, cuando man jani rutzijol chi nalex ri Abraham
48 Y ri achi'a' ri can c'o-wi quik'ij chiquicojol ri israelitas, xqui'ij che ri Jesús: Can ketzij-wi ri ka'in chawij, chi ret xa jat jun winak ri jat aj-Samaria y c'o itzel espíritu awiq'uin, xecha' che.
49 Pero ri Jesús xu'ij chique ri achi'a' ri': Ren man jun itzel espíritu ri c'o wiq'uin. Ren can ja ri Nata' ri ninya' ruk'ij, y rix xa man quiri' ta chiwech. Rix xa niben chue chi jin itzel. 50 Ren man nincanoj ta chi rix niya' ta nuk'ij, pero can c'o Jun ri nrojo' chi conojel ta winak niquiya' nuk'ij. Y ja raja' chuka' ri xquieru'on juzgar ri man xtiqui'en ta quiri'. 51 Can tic'oxaj na pe' utz ri xtin-ij chiwe: Ri winak ri can nunimaj-wi ri nutzij, manak xticom chi ronojel tiempo, xcha' ri Jesús.
52 Y ri achi'a' ri can c'o-wi quik'ij chiquicojol ri israelitas xqui'ij che ri Jesús: Cami can keta'n chic chi can ketzij c'o itzel espíritu awiq'uin; roma na'ij chi anchique ri yeniman ri atzij, man xquiecom ta. Tatzu' na pe', ri katata' Abraham y ri xek'alajin ri rutzij ri Dios ojer can, xecom. 53 ¿O c'o más ak'ij ret chech ri katata' Abraham? Raja' xcom; quiri' chuka' ri xek'alajin ri rutzij ri Dios ojer can, xecom. ¿Jat ancu'x (anchique) ret? Roma na'ij chi ri yeniman ri atzij man xquiecom ta.
54 Y ri Jesús xu'ij: Xa nuyon ren ninya-ka nuk'ij, man jun nic'atzin-wi. Pero ri nuk'ij ren, can ja ri Nata' niyo'n. Ri Nata' jari' ri ni'ij i-Dios che. 55 Y más que rix quiri' ni'ij che, man iweta'n ta rech. Pero ren can weta'n-wi rech. Y ren yinoc ta jun tz'ucuy-tzij anche'l rix, xa ta nin-ij chi ren man weta'n ta rech ri Dios, y xa can weta'n. Ren can nin-en-wi ri nu'ij ri rutzij raja'. 56 Ri Abraham can xquicot ránima, roma can reta'n-wi chi can xtutzu-wi ri tiempo cuando ren xquipe chech-ulef. Y raja' can xutzu-wi, y xquicot ránima romari', xcha' ri Jesús.
57 Ja' cuando ri achi'a' ri c'o quik'ij chiquicojol ri israelitas xqui'ij che ri Jesús: Ret ni man jani cincuenta ajuna' y na'ij chi atz'eton ri katata' Abraham.
58 Pero ri Jesús xu'ij chique ri achi'a' ri': Can ketzij nin-ij chiwe chi ren can jinc'o-wi-pe, antes chech ri Abraham, xcha'.
59 Y ri achi'a' ri' can xbequisiq'uila-pe abaj chi niquiq'uiak chirij. Pero ri Jesús xrewaj-ri' chiquiwech, chiquicojol ri winak xk'ax-wi y xel-pe pa rocho ri Dios, y xbe.

*8:5 Lv 20:10; Dt 22:22-24

*8:12 Mt 5:14; Jn 9:5

*8:13 Jn 5:31

*8:33 Mt 3:9; Lc 3:8