22
Ri nimalaj tak sacerdotes y ri maestros chi ri ley xquinojij yan anchique niqui'en chi niquicamisaj ri Jesús
Ca'i-oxi' oc k'ij nrojo' chi napon ri quinimak'ej ri israelitas, jun nimak'ej rubinan pascua,* Ex 12:1-27 cuando niquitaj ri pan ri manak levadura riq'uin. Ja' cuando ri nimalaj tak sacerdotes y ri maestros chi ri ley niquinojila' anchique ta niqui'en chi niquicamisaj ri Jesús. Pero xa niquixi'j-qui' chiquiwech ri winak.
Y ri Judas jun chique ri cablajuj ru-discípulos ri Jesús, ri discípulo ri x-ix chuka' Iscariote che, can nisamaj yan ri Satanás pa ránima. Romari' xapon quiq'uin ri nimalaj tak sacerdotes y quiq'uin chuka' ri jefes quichi ri yechajin pa rocho ri Dios, y xbetzijon quiq'uin chirij anchique xtu'on chi nujach ri Jesús pa quik'a'. Y reje' yalan xequicot cuando xquic'oxaj ri', y xquisuj mero che. Y chuka' ri Judas can utz xu'on chech ri xqui'ij reje'. Y ja' xutz'om rucanoxic anchique modo xtu'on chi nujach ri Jesús pa quik'a' cuando manak quimolon-qui' winak riq'uin.
Ri wa'in ri xu'on ri Jesús quiq'uin ri ru-discípulos can c'o ruk'ij
Xoka ri na'ey k'ij chi ri nimak'ej cuando nitej ri pan ri manak levadura riq'uin. Chupa ri k'ij ri' ja yecamises chuka' ri alaj tak ral ovejas chi ri pascua ri'. Ri Jesús ja xerutak ri Pedro y ri Juan, y xu'ij-e chique: Inaba' yan ri xte'katija' chupa ri pascua re'.
Y ri ca'i' discípulos xquic'utuj che: ¿Anchi' najo-wi chi naka'an ronojel ri'?
10 Y ri Jesús xu'ij chique: Cuando xquixapon pa tenemit Jerusalem, xtic'ul jun achi samajel ri ruc'uan ruya' pa jun cucu' (tinaja). Titzeklebej ri achi re' c'a anchique na jay xtoc-wi. 11 Y ti'ij che ri rajaf ri jay ri': Ri Maestro ru'in-pe chake: ¿Anchique jay we' chi'awocho utz chi nin-en ri wa'in chi ri pascua junan quiq'uin ri nu-discípulos? quixcha' che. 12 Y ri rajaf-jay xquixruc'uaj pa ruca'n piso che ri jay. Y chiri' c'o jun jay nim rupa y banon chic ru'onic; chiri' tinaba-wi ronojel ri xte'katija' chi ri pascua, xe'uche'x-e.
13 Y ri ca'i' discípulos xebe. Y can anche'l ru'in-e ri Jesús chique, can quiri' xbanataj. Y reje' can xquinaba-wi ronojel ri nic'atzin chique chi ri pascua ri'.
14 Y cuando xapon ri hora, ri Jesús y ri cablajuj apóstoles xech'oquie-apo chuchi' mesa. 15 Y Jesús xu'ij chique: Yalan nurayin-pe chi antes chi yicom, junan naka'an can ri jun wa'in chi ri jun pascua re'. 16 Roma nin-ij chiwe chi can manak chic xtin-en ri wa'in re' iwiq'uin; c'aja' cuando xbanataj yan ri anchique ntel chi tzij ri pascua re', y ri Dios nu'on yan gobernar, c'ajari' xtin-en chic jun mej (bey) ri wa'in re'.
17 Y ri Jesús xuc'on-apo jun vaso ri c'o ruya'al-uva chupa, xuya' matiox che ri Dios y xu'ij: Chi'iwonojel tikumu' re'. 18 Roma nin-ij chiwe, chi c'aja' cuando xtic'ue' ru-gobierno ri Dios, c'ajari' xtinkum chic jun mej (bey) ruya'al-uva.
19 Y quiri' chuka' xuc'on-apo jun pan, xuya' matiox che ri Dios, c'ajari' xuper ri pan y xuya' chique ri ru-discípulos y xu'ij chique: Titija' ri pan re', jare' ri nuch'acul; roma ren can xquijach y xquicamises pa iq'uiexel rix. Can titija' ri pan re' y siempre quininataj.
20 Y cuando je-waynak chic, ri Jesús xuc'on-apo chuka' ri vaso ri c'o ruya'al-uva chupa, y xu'ij: Ri ruya'al-uva re', jare' ri nuquiq'uiel ri xtibin cuando xquicamises.* Ex 24:6-8 Riq'uin ri nuquiq'uiel ri xtibin, can ja' xtic'achoj ri c'ac'ac' trato ri rurayin-pe ri Dios chi nu'on quiq'uin ri winak.* Jer 31:31-34 Ri nuquiq'uiel ri', xtibin chi quiri' rix jixcolotaj.
21 Y cami, ri achi ri xtijacho wichi pa quik'a' ri winak ri man jinquijo' ta, can c'o-pe wiq'uin chuchi' mesa. 22 Can tic'oxaj ri nin-ij chiwe, chi ren ri jin-kajinak-pe chicaj y xinalex chi'icojol, can xquicamises, roma can jare' ri runojin-pe ri Dios pa nuwi'.* Sal 41:9 Pero juya' (juyu') rech ri xtijacho wichi, xcha' ri Jesús.
23 Y ri ru-discípulos ri Jesús can ja xquibila-ka chiquiwech chi ancu'x (anchique) como ri xtijacho richi ri Jesús.
Man taka'an chi joj nimalaj tak winak
24 Y ri discípulos xqui'ij-ka chiquiwech ancu'x (anchique) chique reje' ri c'o más ruk'ij.* Mt 18:1; Mr 9:34; Lc 9:46 25 Pero ri Jesús xu'ij chique: Ri reyes chi ri rech-ulef, roma can jec'o ri winak pa quik'a', romari' can niquina' chi ja reje' ri je cajaf ri winak. Y ri achi'a' can jec'o pa quiwi' ri winak, can je utzilaj tak achi'a' ni'ix chique. 26 Pero chi'icojol rix nu-discípulos, man quiri' ta.* Mt 20:25-27; Mr 10:42-44 Roma ri c'o más ruk'ij chi'icojol, can tuna-ka chi can manak oc ruk'ij chiquiwech ri juley chic. Y ri jun chiwe ri nic'ue' más ruk'ij pa iwi' rix, can tuna-ka chi can manak oc ruk'ij y co'l tu'ona-ka, chi quiri' nusuj-ri' chi neru'ona' xabachique (xama'anchique) samaj.* Mt 23:11; Mr 9:35 27 Romari', ¿ja como ri nilix-apo chuchi' mesa ri c'o más ruk'ij, o ja ri nilin-apo? ¿Man ja' ta como ri nilix-apo chuchi' mesa ri más c'o ruk'ij? Pero chinuech ren man quiri' ta, roma ren jin anche'l jun ri nilin-apo chuchi' mesa ri jinc'o chi'icojol.* Jn 13:12-15
28 Rix can jixc'o-pe wiq'uin chupa ronojel ri sufrimientos ri yetojtoben wichi. 29 Romari', ren xtinya' uchuk'a' pa ik'a' rix chi niben gobernar, can anche'l ri rubanon ri Nata' Dios wiq'uin ren, 30 chi quiri' xquixwa' y xquixuq'uia' pa jun misma mesa wiq'uin ren, cuando ren nin-en yan gobernar. Y rix xquixoc gobernadores pa quiwi' ri cablajuj quiwech familias ri je calc'ual can ri cablajuj ralc'ual can ri achi xubinaj Israel.* Mt 19:28
Ri Jesús nu'ij ri xtuc'ulumaj ri Pedro
31 Y ri Ajaf Jesús xu'ij chuka' che jun chique ri ru-discípulos: Simón, Simón, nin-ij chawe chi ri Satanás xixruc'utuj yan che ri Dios chi jixrutojtobej. Can nrojo' jixrusiloj anche'l ni'an che ri trigo. 32 Pero ren can xin-en yan orar awoma, chi quiri' ret can naya' awánima wiq'uin. Can xcatojtobex-wi roma ri Satanás. Pero cuando xtitzolaj-pe awánima wiq'uin, xquie'ato' ri ch'aka chic nu-discípulos chi quiri' can tiquiya' ruchuk'a' cánima wiq'uin, xcha' ri Jesús.
33 Y ri Simón xu'ij: Ajaf, xa ret xcatuc'uax pa cárcel, ren chuka' yibe awiq'uin. Y xa xcacamises, ren chuka' yicom awiq'uin, xcha'.
34 Pero ri Jesús xu'ij che: Pedro, ren nin-ij chawe, chi chupa ri ak'a' re', man jani titzirin-pe (tisiq'uin-pe) ri gallo cuando ret oxi' yan mej (paj) ta'ij chique ri yec'utun chawe, chi can man aweta'n ta nuech, xcha' ri Jesús che ri Pedro.
Ri Jesús c'o xu'ij chique ri ru-discípulos cuando napon yan pa camic
35 Y Jesús xuc'utuj chique ri ru-discípulos: Cuando ri jun mej (bey) xixintak y man xinya' ta lugar chiwe chi xic'uaj ta ichim, ni i-mero, ni jun chic par ixajab,* Mt 10:9-10; Mr 6:8-9; Lc 9:3; 10:4 ¿c'o como ri xu'on falta chiwe? xcha'. Y reje' xqui'ij chi can man jun.
36 Y ri Jesús xu'ij chique: Pero cami man quiri' ta chic. Roma cami ri c'o ruchim, tuc'uaj. Ri c'o ru-mero, tuc'uaj chuka'. Y xa c'o jun ri manak ru-espada, tuc'ayij jun rutziak y tulok'o' jun. 37 Y cami quiere' nin-ij chiwe, roma can xtibanataj na-wi anche'l ri nu'ij chupa rutzij ri Dios ri tz'iban can. Chiri' nu'ij: Anche'l jun aj-mac x-an che.* Is 53:12 Quiri' ri tz'iban can. Y re' can xtibanataj na-wi wiq'uin ren. Ronojel ri je-tz'iban can chuij ren chupa rutzij ri Dios, can xquiebanataj na-wi, xcha' ri Jesús.
38 Y ri discípulos, roma man xqui'en ta entender ri xu'ij ri Jesús, xqui'ij che: Ajaf, we' c'o ca'i' espadas. Pero ri Jesús xu'ij chique: Man chic tinataj ri', xcha'.
Ri Jesús nu'on orar
39 Cuando Jesús elenak chic e chiri', xbe ri anchi' can tibe-wi. Raja' xbe chech ri juyu' rubinan Olivos. Y ri ru-discípulos can je-benak chirij. 40 Y cuando xe'apon, xu'ij chique: Tibana' orar y tic'utuj che ri Dios chi quiri' cuando jixtojtobex, man quixtzak pa mac.
41 Y ri Jesús xbin chic apo juba' y xxuquie-ka chi nu'on orar. 42 Y nu'ij pa ru-oración: Nata' Dios, xa ret najo', quinacolo' chech ri sufrimiento ri c'o chupa ri copa ri ayo'n chue. Pero man ta'an ri ninrayij ren. Roma ren can ninjo' chuka' nin-en ri narayij ret, xcha'.
43 Y c'o jun ángel ri petenak chicaj xuc'ut-ri' chech, chi noruya-ka ruchuk'a' ri Jesús. 44 Y can yalan ruquiy (nik'axon) ránima raja'. Romari' can riq'uin ronojel ránima nu'on orar. Y roma chuka' ri ruquiy (k'axon), ri wo'l ri ntel chirij man choj ta ya'. Xa anche'l nima'k tak tz'uj quic' ri yeka pa ulef.
45 Cuando ri Jesús xbecataj-pe anchi' xucul-wi nu'on orar, xoka quiq'uin ri je oxi' ru-discípulos, pero reje' xa yewer, roma yalan yebison y chuka' je-cosinak. 46 Y ri Jesús xu'ij chique ri ru-discípulos ri': ¿Anchique roma jixwer? Quixcataj, tibana' orar y tic'utuj che ri Dios chi cuando jixtojtobex, man quixtzak pa mac, xcha' chique.
Ri ak'a' cuando xquitz'om ri Jesús
47 Y can c'a nich'o'n ri Jesús quiq'uin ri ru-discípulos, c'aja' xquina' xe'apon q'uiy winak quiq'uin. Y ja ri jun chique ri cablajuj ru-discípulos ri rubinan Judas ri uc'uayon-apo quichi ri winak ri'. Y ri Judas ja' xbe-apo riq'uin ri Jesús y xutz'ubaj. 48 Pero ri Jesús xu'ij che ri Judas: ¿Xinatz'ubaj ren ri jin-kajinak-pe chicaj y xinalex chi'icojol, xe chi yinajach pa quik'a' ri itzel yetz'eto wichi? xcha' ri Jesús.
49 Y cuando ri discípulos xquitzu' ri najin, xquina'ej ri anchique ri xtibanataj. Romari' xqui'ij che: Ajaf, ¿naka'an ayowal quiq'uin che espada? xecha'.
50 Y c'o jun chique ri discípulos ri xusoc jun rusamajel ri sacerdote ri más c'o ruk'ij. Y can ja' ruxiquin ri xulesaj-e. Y ri ruxiquin ri xulesaj-e ja ri c'o pa ru-derecha. 51 Y ri Jesús xu'ij chique ri ru-discípulos: Man jun chic anchique tiben. Y xpe raja' xutz'om ri ruxiquin y can ja' xc'achoj. 52 Y can ja' ri nimalaj tak sacerdotes, y ri jefes quichi ri achi'a' chajinel pa rocho ri Dios, y ri rijilaj tak achi'a' ri c'o quik'ij, jari' ri je-benak chi niquic'uaj ri Jesús. Y raja' xu'ij chique: ¿Anchique xinojij rix? ¿Xinojij chi jun elek'om nitz'om-e, romari' ic'amon-pe che' y espadas? 53 Ren can k'ij-k'ij xic'ue' iwiq'uin chiri' pa rocho ri Dios,* Lc 19:47; 21:37 y man jun anchique xiben chue. Pero ja hora re' ri yo'n chiwe rix, cuando can ja ri k'eku'm ri nich'acon, xcha' ri Jesús.
Ri Pedro nu'ij chi raja' man reta'n ta rech ri Jesús
54 Xquitz'om-e ri Jesús, y xquic'uaj pa rocho ri sacerdote ri más c'o ruk'ij. Y ri Pedro chinaj rutzekleben-e. 55 Y chiri' pa nic'aj rojay, ri rusamajel ri sacerdote ri más c'o ruk'ij xquibox k'ak', y xech'oquie-apo conojel chi-k'ak'. Y chuka' ri Pedro xch'oquie-apo chiquicojol. 56 Y cuando jun ixok raj-ic' ri sacerdote ri más c'o ruk'ij, xutzu' ri Pedro ch'ocol chiri' rumak'on-ri', xutzu-xutzu' y xu'ij: Ri jun achi re' raxbil chuka' ri Jesús, xcha'.
57 Pero ri Pedro xa xrewaj chech ri ixok, y xu'ij: Ren man weta'n ta rech la achi la', xcha'.
58 Y c'aja' oc juba' tiempo tik'ax, cuando c'o chic jun ri xutzu' chic pe ri Pedro, y xu'ij che: Ret jat jun chique ri jec'o riq'uin ri Jesús, xcha' che. Y ri Pedro xu'ij: Ri' man jin ta ren, xcha-apo ri Pedro che.
59 Xk'ax la'k jun hora chi tibanataj ri', cuando c'o chic jun ri x-in chirij ri Pedro: Ri achi re', can ketzij-wi chi xc'ue' riq'uin ri Jesús, roma can aj-Galilea chuka', xcha'.
60 Pero ri Pedro xu'ij che ri achi: Man nin-en ta entender anchique roma na'ij quiri' chuij, xcha' ri Pedro. Y can c'a nich'o'n ri Pedro, cuando ri gallo xtzirin-pe (xsiq'uin-pe). 61 Y ri Ajaf Jesús xtzu'n chirij y xutzu-pe ri Pedro. Y ri Pedro xoka pa ruwi' ri ru'in can ri Ajaf che, chi c'a man jani titzirin-pe (tisiq'uin-pe) ri gallo cuando ret oxi' yan mej (paj) ta'ij chique ri yec'utun chawe, chi can man aweta'n ta nuech. 62 Y ri Pedro xel-e chiri' y xujik' ok'ej.
Ri achi'a' ri quichajin ri Jesús itzel niqui'en che y yetze'n chirij
63 Y ri achi'a' ri quichajin-apo ri Jesús, yetze'n chirij y niquich'ey chuka'. 64 Y xquitz'apij rech y xquipak'ala' rupalaj y niqui'ij che: Ta'ij chake: ¿Ancu'x (Anchique) ri xch'eyo awichi? yecha' che.
65 Y q'uiy itzel tak tzij ri niqui'ij-apo che roma can itzel niquitzu'.
Ri Jesús nic'uax chiquiwech ri autoridad quichi ri israelitas
66 Cuando xsakar-ka, xquimol-qui' ri rijilaj tak achi'a' ri c'o quik'ij, ri nimalaj tak sacerdotes, y ri maestros chi ri ley; roma ja reje' ri autoridad quichi ri israelitas. Ri Jesús xc'uax chiquiwech reje', y xquic'utuj che: 67 Ta'ij chake: ¿Ja ret ri Cristo ri takon-pe roma ri Dios? xecha'. Pero ri Jesús xu'ij chique: Xa ta nin-ij chiwe chi can ja ren, man ninimaj ta ri nin-ij. 68 Chuka' xa ta c'o ri ninc'utuj-apo chiwe, rix manak xtijo' xti'ij chue ri ninc'utuj, y man xquinisk'opij ta e chuka'. 69 Pero cuando xtik'ax can ri jun sufrimiento re', ren ri jin-kajinak-pe chicaj y xinalex chi'icojol, xquibech'oquie' pa ru-derecha ri Dios ri nitiquier nu'on ronojel, xcha' ri Jesús.
70 Y conojel can ja' xquic'utuj-apo che ri Jesús: ¿Entonces ret can jat Ralc'ual-wi ri Dios? xecha'.
Ja', can ja ren, anche'l ri c'aja' oc ni'ij-ka rix, xcha' ri Jesús chique.
71 Y reje' xqui'ij: Man jun chic tzij nic'atzin chake chi nakatemaj chi ri Jesús can c'o-wi rumac. Roma konojel xkac'oxaj ri c'aja' oc xu'ij, xecha'.

*22:1 Ex 12:1-27

*22:20 Ex 24:6-8

*22:20 Jer 31:31-34

*22:22 Sal 41:9

*22:24 Mt 18:1; Mr 9:34; Lc 9:46

*22:26 Mt 20:25-27; Mr 10:42-44

*22:26 Mt 23:11; Mr 9:35

*22:27 Jn 13:12-15

*22:30 Mt 19:28

*22:35 Mt 10:9-10; Mr 6:8-9; Lc 9:3; 10:4

*22:37 Is 53:12

*22:53 Lc 19:47; 21:37