13
Ri Jesús nuꞌej yan chi xtiꞌan destruir ri templo
(Mt. 24:1-2; Lc. 21:5-6)
Y antok ri Jesús ntiel-pa pa templo, jun chiquivach ri ru-discípulos xuꞌej cha: Maestro, tatzꞌataꞌ ri quibꞌanic ri jay richin ri templo, can jaꞌal bꞌanun chica, y ri nimaꞌk tak abꞌaj ri i-cusan, xchaꞌ.
Ri Jesús xuꞌej cha ri ru-discípulo: ¿Natzꞌat va nimaꞌk tak jay va? Xtalka jun kꞌij antok nojiel va xcaꞌvulex. Quinojiel ri nimaꞌk tak abꞌaj ri i-cusan, can xcaꞌvulex, y man jun abꞌaj ri xticꞌujieꞌ can pa ru-lugar, xchaꞌ cha.
Ri señales ri xcaꞌbꞌanataj antes chi xtiqꞌuis ri roch-ulief
(Mt. 24:3-28; Lc. 21:7-24; 17:22-24)
Y antok ri Jesús xtzꞌuyeꞌ paroꞌ ri juyuꞌ Olivos, ri pacheꞌ kꞌalaj niquitzꞌat-pa ri templo; ri Pedro, ri Jacobo, ri Juan y ri Andrés xaꞌjiel-apa riqꞌuin y xquicꞌutuj cha: Taꞌej chika, ¿jampeꞌ cꞌa xtibꞌanataj ri xaꞌej? ¿Y chica señal xtibꞌanataj antok nojiel ri kax reꞌ xtuꞌon cumplir? xaꞌchaꞌ cha.
Y ri Jesús xutzꞌom cꞌa rutzijoxic y quireꞌ xuꞌej chica: Tibꞌanaꞌ cuenta-iviꞌ chi man jun tibꞌano maña chiva. Ruma iqꞌuiy ri xcaꞌpa y xtiquiꞌej: Inreꞌ ri Cristo, xcaꞌchaꞌ. Y iqꞌuiy ri xcaꞌquiꞌan maña chica.
Pero antok xtivaxaj chi nibꞌanataj guerras y xtivaxaj jeꞌ chi cꞌo guerras ri xcaꞌpa, man tixiꞌij-iviꞌ, ruma nicꞌatzin chi nojiel reꞌ xcaꞌbꞌanataj. Pero man ja ta yan reꞌ ri ruqꞌuisbꞌal kꞌij richin ri roch-ulief. Jun nación xtipalaj chirij jun chic nación y jun reino xtipalaj chirij jun chic reino. Xtuꞌon nimaꞌk tak cubꞌrakan qꞌuiy lugar, xtuꞌon viꞌjal, y qꞌuiy jeꞌ roch ayoval xcaꞌpa chiquicajol ri vinak pa tak tanamet. Y nojiel reꞌ xa cꞌa ja oc rutzꞌucbꞌal richin ri sufrimientos ri xcaꞌpa.
Pero ixreꞌ can tibꞌanaꞌ cuenta-iviꞌ. Ruma ixreꞌ xquixjach pa quikꞌaꞌ ri autoridades quichin ri tanamet y xquixchꞌay pa tak sinagogas. Y xquixucꞌuax chiquivach gobernadores y chiquivach reyes ruma iyoꞌn ivánima viqꞌuin, pero ixreꞌ xquixtiquir cꞌa xquinitzijuoj chiquivach ijejeꞌ. 10 Y antes chi xtalka ri ruqꞌuisbꞌal kꞌij, nicꞌatzin chi ri evangelio nitzijos nojiel naciones. 11 Pero antok xquixucꞌuax chi xquixjach pa quikꞌaꞌ ri autoridades, man tiꞌan preocupar-iviꞌ ri chica tzij ri xtiꞌej, ni man tiꞌan pensar. Ixreꞌ joꞌc tiꞌej ri chica tzij ri xtuyaꞌ ri Dios chiva ri misma huora reꞌ, ruma man ixreꞌ ta ri xquixchꞌoꞌ chupan ri huora reꞌ, xa can ja ri Espíritu Santo ri xtichꞌoꞌ. Lc. 12:11-12. 12 Y chiquicajol ri quichakꞌ-quinimal-quiꞌ, jun chiquivach ijejeꞌ xtujach ri jun chic chi niquimisas, y ri tataꞌj xcaꞌquijach ri calcꞌual chi ncaꞌquimisas, y ri calcꞌual xcaꞌpalaj chiquij ri quitie-quitataꞌ y xcaꞌquijach chi ncaꞌquimisas. Mt. 10:17-21; Lc. 21:12-16. 13 Can quinojiel vinak, itziel xquixquitzꞌat ruma iyoꞌn ivánima viqꞌuin. Pero ri man xtitzalaj ta chirij y xtucochꞌ nojiel reꞌ hasta el fin, can xticolotaj. Mt. 10:22.
14 Pero antok xtitzꞌat chi xcaꞌbꞌanataj ri itziel tak kax chupan ri lugar ri pacheꞌ man rucꞌamun ta chi niꞌan chireꞌ, ja xtiqꞌuis ri lugar reꞌ, Dn. 9:27; 11:31; 12:11. ri incheꞌl tzꞌibꞌan can ruma ri profeta Daniel, (ri nibꞌano leer, can tubꞌanaꞌ entender). Entonces ri icꞌo Judea, caꞌnumaj-el pa tak juyuꞌ. 15 Ri cꞌo paroꞌ ri rachuoch antok xtalka ri huora reꞌ, man tika-pa chi ntuoc pa rachuoch chi cꞌo niruma-pa, choj tiꞌa; 16 y ri cꞌo pan avan, man titzalaj-pa chirachuoch chi nalrumaꞌ ri ru-capa. Lc. 17:31. 17 ¡Can juyeꞌ quivach ri ixokiꞌ ri icꞌo encinta (embarazada) antok xtalka ri kꞌij reꞌ, y quireꞌ jeꞌ ri ixokiꞌ ri cꞌa niquiyaꞌ quitzꞌun ri quixuluꞌ! 18 Rumareꞌ tibꞌanaꞌ orar chi antok xquixnumaj, man ta pa ru-tiempo jobꞌ, Chireꞌ Israel, chupan “ri tiempo jobꞌ”, man joꞌc ta nika jobꞌ, xa cꞌo jeꞌ tief. 19 ruma antok xtalka ri kꞌij reꞌ, can nem ri sufrimiento ri xtipa, Dn. 12:1; Ap. 7:14. ri man jun bꞌay quireꞌ rubꞌanun xa-jan antok bꞌanun-pa ri roch-ulief ruma ri Dios, ni xtalka chic jun bꞌay ri sufrimiento reꞌ. 20 Y xa ta ri Ajaf Dios man ta nuꞌon coꞌl cha ri tiempo richin ri sufrimiento, man jun nicolotaj. Pero cuma ri i-ruchoꞌn chic, can xtuꞌon coꞌl cha ri tiempo reꞌ.
21 Chupan ri kꞌij reꞌ, xa icꞌo ri xcaꞌeꞌn chiva: Titzꞌataꞌ, ja cꞌo vaveꞌ ri Cristo, o xa niquiꞌej chiva: Titzꞌataꞌ, ja cꞌo chila, man tinimaj. 22 Ruma xcaꞌpa falsos cristos y falsos profetas. Ijejeꞌ xcaꞌquiꞌan milagros y señales chi xtiquiꞌan maña chica ri vinak. Y ijejeꞌ nicajoꞌ xtiquiꞌan maña chica hasta ri i-choꞌn chic ruma ri Dios. 23 Pero ixreꞌ can tibꞌanaꞌ cuenta-iviꞌ. Can ja yan xinꞌej can chiva nojiel ri xcaꞌbꞌanataj.
Antok xtipa chic ri Xtak-pa chicaj chi xalax chiquicajol ri vinak
(Mt. 24:29-35, 42-44; Lc. 21:25-36)
24 Chupan ri tiempo reꞌ, antok kꞌaxnak chic ri sufrimiento, ri kꞌij man chic xtitzuꞌn ta, y ri icꞌ man xtuyaꞌ ta chic rusakil. Is. 13:10; Ez. 32:7; Jl. 2:31. 25 Ri estrellas (chꞌumil) xcaꞌtzak-pa chicaj. Is. 34:4; Ap. 6:12-13. Can nojiel cꞌa ri icꞌo chicaj xcaꞌsilos. 26 Entonces xtitzꞌatataj ri Xtak-pa chicaj chi xalax chiꞌicajol, chi xtika-pa chupan mukul Dn. 7:13; Ap. 1:7. riqꞌuin namalaj poder y namalaj rukꞌij. 27 Y xcaꞌrutak ri ru-ángeles chi ncaꞌquimol ri i-ruchoꞌn chic. Can xcaꞌquimol quinojiel ri icꞌo oriente, ri icꞌo occidente, ri icꞌo norte y ri icꞌo sur. Can xcaꞌquimol quinojiel ri i-ruchoꞌn chic; chica-na lugar ri roch-ulief icꞌo-ve.
28 Chirij ri víquix tivatamaj ri parábola (cꞌambꞌal-tzij): Antok ncaꞌjotoyin-pa ri rukꞌaꞌ y ncaꞌiel-pa ri ruxak, ivataꞌn chi ri ru-tiempo ri sakꞌij ya nalka. 29 Y quireꞌ jeꞌ antok xtitzꞌat chi ncaꞌbꞌanataj ri kax ri xinꞌej, tivatamaj cꞌa chi ya nalka ri kꞌij reꞌ. Can cierca chic cꞌo-ve-pa. 30 Can ketzij niꞌej chiva, chi nojiel reꞌ xtibꞌanataj antok ri vinak richin ri tiempo vacame cꞌa icꞌo ri choch-ulief. 31 Ri roch-ulief y ri rocaj can xcaꞌqꞌuis. Pero ri nuchꞌabꞌal man xtiqꞌuis ta quireꞌ, xa can xtibꞌanataj ri nuꞌej.
32 Pero ri kꞌij y ri huora antok xtipa chic, man jun taꞌmayuon. Nixta ri ángeles ri icꞌo chila chicaj man cataꞌn ta jampeꞌ. Ni ri Rucꞌajuol ri Dios man rataꞌn ta, xa joꞌc ri Rutataꞌ Dios taꞌmayuon reꞌ. Mt. 24:36.
33 Rumareꞌ ixreꞌ can tibꞌanaꞌ cuenta-iviꞌ, man timastaj chiva chi ntivoyoꞌiej-apa y tibꞌanaꞌ orar, ruma man ivataꞌn ta jampeꞌ xtalka ri kꞌij chi xtipa chic. 34 Can junan riqꞌuin ri xuꞌon jun ache ri xuyaꞌ can ri rachuoch y niꞌa naj, jajaꞌ xuyaꞌ can autoridad pa quikꞌaꞌ ri rusamajiel y xuyaꞌ can quisamaj chiquijunal. Y cha ri nuchajij can ri rachuoch, nuꞌej can cha chi can tuyoꞌiej-apa. Lc. 12:36-38. 35 Rumareꞌ, man timastaj chiva chi ntivoyoꞌiej-apa, ruma man ivataꞌn ta jampeꞌ xtalka ri Rajaf-jay. Ruma nak xa nalka antok nuꞌon-ka chakꞌaꞌ, o pa nicꞌaj-akꞌaꞌ, o antok nitzirin-pa ri mamaꞌ o macꞌajan. 36 Ruma antok xtipa chic jun bꞌay, jun arapienta. Can tivoyoꞌiej-apa chi quireꞌ man nquixalrilaꞌ ta nquixvar. 37 Y incheꞌl ri niꞌej chiva ixreꞌ, can quireꞌ jeꞌ niꞌej chica quinojiel, can quinivoyoꞌiej-apa, xchaꞌ ri Jesús chica ri ru-discípulos.

13:11 Lc. 12:11-12.

13:12 Mt. 10:17-21; Lc. 21:12-16.

13:13 Mt. 10:22.

13:14 Dn. 9:27; 11:31; 12:11.

13:16 Lc. 17:31.

13:18 Chireꞌ Israel, chupan “ri tiempo jobꞌ”, man joꞌc ta nika jobꞌ, xa cꞌo jeꞌ tief.

13:19 Dn. 12:1; Ap. 7:14.

13:24 Is. 13:10; Ez. 32:7; Jl. 2:31.

13:25 Is. 34:4; Ap. 6:12-13.

13:26 Dn. 7:13; Ap. 1:7.

13:32 Mt. 24:36.

13:34 Lc. 12:36-38.