ARRÜNA URRIA MANITACARRÜ COROBO UITI
SAN LUCAS
1
Maconomonoti Lucas ümoti Teófilo
Aboma sürümanama bama maconomonoma arrüna pasabo tücañe uyarrüpecu. Arrüma oncoimia nurarrüma bama amoncoma tücañe ichepeti Jesús auqui maübo, bama manunecana caüma nurarrti. Arrüñü ito yacatü rranquirio nurria pünanaquimia, nauqui atusi nurria iñemo arrüna pasabo auqui numo aübapae. Sane nauquiche rraconomoca tanu aemo, naqui Teófilo, nauqui atusi nurria aemo que ñemanauncurratoe arrüna manunecacarrü toncoi.
Urapoiticaü ángel nacarrti icu cürrü Juan Bautista
Tücañe numo yüriaburrti Herodes au manu cürrü Judea, anati taman ñoñünrrü sacerdoterrti, nürirrti Zacarías. Arrti anati auqui manu gruporrü sacerdoterrü nürirri Abías. Nüri nicüpostoti Saberarrü. Tone ito auqui nesarrti familiarrü maniqui antiburrü sacerdoterrü Aarón. Arrti Zacarías y nicüpostoti bavivicoma isiu nirrancarrti Tuparrü. Icocotama nanaiña arrüba yacüpucurrti Señor. Champü causane nisüboriquirrimia. Pero arrüma champürrtü aübosioma, itopiqui Saberarrü chüpuerurrüpü aübosi y todaviarrü tüpoma, y sane ito arrti Zacarías tüpomatito.
Taman nanenese tocabo ümo nesarrti gruporrü Zacarías aserebimia au niporrti Tuparrü. Arrümanuma sacerdoterrü ane yacheatarrüma suerteabo uimia, na atusi ñacuti naqui sürobotü au nicümuinta niporrti Tuparrü aiñonocoti rroriocorrü. Au manu nanenese tocabo ümoti Zacarías. 10 Así que iñonocotati rroriocorrü au niporrti Tuparrü. Macrirrtianuca meaboma ümoti Tuparrü türüpo. 11 Rrepenatatai cuati taman ángel esati auqui napese esaquiti Señor. Atüraiti au nepanauncu altar cauta omo manu rroriocorrü. 12 Arrti Zacarías chütusiopü ümoti causane uiti, numo asaratitü ümoti. Cütobüsoti y birrubuti. 13 Pero arrti ángel nanti ümoti:
—Tapü airruca Zacarías, itopiqui arrti Tuparrü oncoiti neanca. Nacüposü Saberarrü anati ñana ipiaümacarrü. Aiña üriboti Juan. 14 Tarucu napucünuncu icuatati, arrtü anati icu cürrü, y sürümanama ito macrirrtianuca pucünuñama icuatati. 15 Arrti chichabotipü vinorrü, ni cualquierarrüpü arrüna ocoro. Tiene que atorri üriacaboti uiti Tuparrü, y anatito Espíritu Santo au nausasürrti ante que anati icu cürrü. 16 Uiti caüma sürümanama bama israelitarrü iñorronconomacü isucarüti Señor naqui Tuparrü. 17 Cusürüboti anati icu na cürrü pünanaquiti Cristo. Tarucu nüriacarrti y anati Espíritu Santo auti tacanati profetarrü Elías tücañe. Urapoiti arrüna niyequirrti Cristo. Icoñocotati nisüboriqui genterrü, tapü tüboricoma ümomantoe. Uitito macoconaunrrüma bama chipiacapü acoconauma. Sane caüma puerurrüma asuriurumati Cristo.
18 Auqui arrti Zacarías ñanquitioti pünanaquiti ángel:
—Aensapü pasao iñemo arrüna sane. Itopiqui arrüñü tüpomañü, y nisüposü isiatai.
19 Arrti ángel iñumutati, nanti:
—Arrüñü nisüri Gabriel, imostorrti Tuparrüñü. Icüpurutiñü nauqui suraboi asucarücü arrüna urriampae manitacarrü. 20 Tapü arrücü chaicocotapü. Sane nauquiche auquina caüma chüpuerurrüpü anitacaiqui, cheperrtü anati icu cürrü maniqui ahü. Arrüna nisura aemo tiene que acoco ñana.
21 Arrümanuma macrirrtianuca aboma türüpo barrüperarama ümoi Zacarías. Chütusiopü ümoma causane chücontopü ayeti tato türüpo. 22 Nauquiche iñataiti tato türüpo, chüpuerurrüpü anitati ümoma. Esucutiatai ümoma. Ui arrüna sane tütusiatai ümoma, ta asaratitü auqui quiatarrü narrtarrti au niporrti Tuparrü.
23 Arrti Zacarías cocono uiti manio naneneca yaserebiquirrti au niporrti Tuparrü. Auqui süroti tato au niporrti. 24 Auqui caüma arrümanu Saberarrü nicüpostoti tanati cütüpü ipiaümacarrü. Ane au niporrü ümo cinco panca, chüsalibopü. 25 Ane mapensara sane: “Nupu Tuparrü isamute saübuñü arrüna urriampae. Ui arrüna sane caüma chauqui chupunuñünquipü crirrtianuca, itopiqui tütane nisaü”.
Urapoiticaü ángel nacarrti icu cürrü Jesús
26 Numo tabe seirri panca nacarrti ipiaümacarrü icütüpü Saberarrü, arrti Tuparrü bacüpuruti ümoti maniqui ángel Gabriel au manu pueblurrü nürirri Nazaret. Ane au manu cürrü Galilea. 27 Sürotitü esa manu taman cupiquirri nürirri Mariarrü. Arrüna rranrrü apo aübuti taman ñoñünrrü nürirrti José, naqui auqui nesarrti familiarrü yüriaburrü David tücañe. 28 Iñataiti ángel esa Mariarrü. Manquioti nurria ümo, nanti:
—Arrti Tuparrü anati achepecü y icunusüancanatiyü manrrü mopünanaqui nanaiña paüca icuqui na cürrü. 29 Nauquiche tasaratü Mariarrü ümoti ángel, cütobüso ui na nurarrti ümo. Nantü ümoantoe: “¿Causane anqui iñemo sane?” 30 Auqui arrti ángel nanti ümo:
—Tapü airruca María, itopiqui arrti Tuparrü urria ñaquioncorrti aemo y acurusüca uiti. 31 Auquina caüma anati acütüpü apaümaca. Arrtü tanati icu cürrü, aiña üriboti Jesús. 32 Arrti caüma ane nüriacarrti uiti Bae Tuparrü. Tonenti Aütorrti. Yüriaburrti ñana uiti Tuparrü tacanati yüriaburrü David tücañe. 33 Ane nüriacarrti ümo manuma israelitarrü. Champü nitacüru nüriacarrti.
34 Auqui ñanquitio Mariarrü pünanaquiti ángel:
—¿Causanempü apasa iñemo arrüna sane? Arrüñü chipocaiquipü aübu noñünrrü.
35 Aiñumuti ángel:
—Arrti Espíritu Santo cuati aucü y arrüna nicusüurrti Tuparrü cuatito aemo. Sane nauquiche arrti maniqui apaümaca tonenti Aütorrti Tuparrü. 36 Suraboira ito asucarücü, arrüna napariente Saberarrü tütane seirri panca tanati ipiaümacarrü cütüpü au nipocorrü. Abu namatü tücañe que chüpuerurrüpü aübosi. 37 Pero ümoti Tuparrü champü isane arrüna cuestarrü, nanaiñantai urriante uiti.
38 Auqui nantü Mariarrü:
—Arrüñü nicumanacata Señor, tari isamunena isiu nirrancarrü saübuñü, isiu arrüna nura.
Auqui manu süroti tato ángel.
Bapaseara Mariarrü ümo Saberarrü
39 Au manio naneneca sürotü Mariarrü apaseane Saberarrü au manu taman pueblurrü ane omeana yirituca au manu cürrü Judea. 40 Besüro uirri au niporrti Zacarías. Manquio nurria ümo Saberarrü. 41 Nauquiche manquio ümo, onquisio Saberarrü pocoroti maniqui ipiaümacarrü cütüpü. Abu arrti Espíritu Santo süroti au nausasü Saberarrü. 42 Au manu rratorrü manitana fuerte, nantü sane:
—Nupu Tuparrü icunusüancanü pünanaqui nanaiña paüca, y icunusüancata ito napaümaca. 43 ¿Isanempü niyaca nauqui apasearañü, arrücü nipiacü Señor? 44 Nauquiche tiñoncoi nanquiqui iñemo, arrüna nipiaümaca pocoro sübobiñü. 45 Urriampae naca, itopiqui aicocota nura Señor, arrüna nantü tücañe aemo.
46 Auqui nantü Mariarrü:
Iñanaunta Nupu Tuparrü.
47 Tarucu nipucünuncu uirri, arrüna uiche ichaesübuca eanaqui nomünantü.
48 Itopiqui Nupu Tuparrü chütacürusupü ñaquioncorrü iyoñü.
Arrüñü te nicumanacatarrü y ichaquisürücatai ümo.
Auqui na caüma tusio ñome nanaiña crirrtianuca, ta isurusüca uirri.
49 Itopiqui Nupu Tuparrü chiyaupü ñapanauncurrü.
Isamute iñemo arrüna champü tacanache, itopiqui nürirri anaunu.
50 Pucürusu itacu nanaiña ba opiñanaunta ümo para siemprerrü.
51 Arrüna isamute champü tacanache.
Omiñarrio uirri arrüba vianuhuca aübu nanaiña ñupapensacarrü.
52 Iquiaübuta nobüriaca ba nüriabuca.
Bayurara ñome ba pobrerrü.
53 Basapara ñome ba bocürüpüo.
Tapü rricuca icüpurio aübu niyocürüpürrü.
54 Bayurara ito ñome ba bopohoso au na nación Israel, arrüba paserebio ümo.
Chütacürusupü ñaquioncorrü y pucürusu yutacu.
55 Sane nurarrü ñome ba nurrupu tücañe, ümo Abraham aübu nanaiña nesarrü familiarrü.
Rranrrü ayura ñome ümo para siemprerrü.
56 Auqui Mariarrü süsio acamanu esa Saberarrü ümo trerrü panca. Auqui süro tato au niporrü.
Anati icu cürrü Juan Bautista
57 Tiñatai manu tiemporrü auche ane mecu Saberarrü. Anati icu cürrü. Ñaümati. 58 Tapü arrübama ipiariente Saberarrü y arrübama iposapatarrü oncoimia arrüna sane. Pucünuñama nurria ichepe, itopiqui arrti Tuparrü pucürusuti itacu. 59 Tütabe ocho naneneca nacarrti maniqui ñaüma icu cürrü. Süromatü aübuti nauqui circuncidaboti. Rranrrüma caüma nauqui aüro üriboti Zacarías, inrrataboti yaütoti. 60 Pero nipiacütoti chirranrrüpü nauqui sane nürirrti, nantü sane ümoma:
—Süro üribo Juan.
61 Iñumutama:
—Champüti sane nürirrti eana naesa familiarrü.
62 Ñanquitioma pünanaquiti yaütoti aübu señarrü isane rranrrti aüro üriboti. 63 Arrti Zacarías manquioti taman taurama. Torrio ümoti. Aiconomoti icu sane: “Nürirrti Juan”. Namanaiña cütobüsoma uirri. 64 Au manu rratorrü puerurrü tato anitati Zacarías. Machampiencanati ümoti Tuparrü. 65 Ui arrüna sane namanaiña bama iposapatarrti cütobüsoma. Contoatai tütusio arrüna sane pasabo au nanaiñanatai manu cürrü Judea, auna cauta abe yirituca. 66 Namanaiña bama oncoimia arrüna sane mapensarama uirri. Ñanquitioma pünanaquimiantoe, namatü:
—¿Isanempü rranrrü aisamunutiyü naqui ñaüma?
Arrti Señor macunusüancanati nurria ümoti.
Nipucünuncurrti Zacarías
67 Auqui cuati Espíritu Santo au nausasürrti Zacarías. Manitanati uiti caüma, nanti sane:
68 Uiñanaunati Señor, naqui Tuparrü ümo bama auqui Israel.
Cuati oemo nauqui utaesübu uiti eanaqui nomünantü.
69 Chauqui tübacüpuruti ümoti naqui ane nüriacarrti, nauqui utaesübu eanaqui nomünantü.
Cuati eanaqui nesarrti familiarrü yüriaburrü David, naqui baserebioti ümoti Tuparrü tücañe.
70 Sanen te nanti Tuparrü tücañe uturuqui bama profetarrü.
Arrüma samamecanama uiti, nauqui anitama au nürirrti.
71 Urapoimia que rranrrti aitaesümunuti oñü ñünana bama tüboricatai oemo.
72 Pucürusuti itacu bama antiburrü.
Aquionotiyü iyo manu tratorrü masamunuti aübuma.
73 Tone arrüna nurarrti Tuparrü ümoti Abraham tücañe, nauquiche itusiancatati isucarüti curusürrü.
74 Nanti, rranrrti aitaesümunuti oñü ñünana bama tüboricatai oemo y ñünana nuirrucu ñünanama, nauqui baserebi ümoti.
75 Rranrrti urria nosüboriqui y samamecana oñü ümoti nauqui urria numapanauncu enterurrü nosüboriqui.
76 Arrücü isaü profetarrücü ñana uiti yarusürürrü Tuparrü.
Acusürüca uraboi arrüna niyequirrti Señor, nauqui aicoñoco ma nisüboriquirrimia bama macrirrtianuca.
77 Urapoi isucarüma ta chauqui tüpuerurrü aurrimiacana tato nomünantü uimia, y sane urria nacarrüma.
78 Sane ito nirrantümoti Tuparrü.
Ucuasürüca ümoti.
Pucürusuti utacu.
Arrüna niyequirrti Señor tacanarrtü cuatü nanenese, y arrüna tomiquianene sürotü ñünana.
79 Usaca tacana au tomiquianene, itopiqui oconca ñana.
Pero uiti Señor caüma cuatü nanentacarrü oemo, itopiqui bacheboti osüboriquibo.
80 Arrti maniqui ñaüma sunaunti. Bacheboti Tuparrü manrrü ñapanauncubuti. Sürotitito aviviti eana rroense pururrü canca y cüosorrü. Nacarrti taha cheperrtü sürotitü anunecati ümo bama macrirrtianuca auqui cürrü Israel.