11
Yesu ka make enainga kam nuwi si erome
Mt 6:9-15; 7:7-11
Kakom ta Yesu fure akai ta koi ka make ei moiro ena okome ka make ei goungoro gama yai ta “Ari Wanopanomyo, koma Yoane ka make engua mapunom gama yokama nuwi si eronguamere ena ne no yokamai epe nuwi si noro!” epe di tongoro ena Yesu “Ne yokamai ka make enainga kakom epe diyo!
‘Auwo, ari yokamai ne kanum akire duwainga fanamie. Te ne ari kiapanom bei erowanga kakom unangua mun firapune. Ne no yokama kua kopunanom kakom kakom nore moro! No yokamai bei moiro ari “Bei niki de norowapune,” diro benainga kore de erowapunga ena ne no yokama bianom kore de noro! Satan yaromi no ka kea ei norowaro benangua ne “O” di tekeyo!’
epe di teiyo!” Yesu epe di erere ena “Ari yokamai kakom kakom Yai Gumam ka make ei towaime,” diro ka ta epe di erome. “Ne yokamai moingi suna tei yai ta ariyom moimie. Ena kipin ta giruwangua ongo suna kakom yaromi fu ariyom ta moingui tei fure ‘Yae, ne kua suraiye ta duwangua na naro! Na ari yokoinam ta kon fakai wan uro u na moiki tei ungoro te na kua kopuna towaika dikeme,’ epe di tongoro yai iki ikai koi moingua ka mokom bairo ‘Ne kokonan ori na narekeyo! Na kori gumam mora keika te na ganama boiri kua wom wi faimie. Na arire tai erowaro kam fikeiye,’ epe di tome. Dumba na ne yokama epe di ereye: ‘Yaromi ariyom moingua ariro i tekemba yaromi tokoi kakom munmane uwom boingoro ariyom arire tai muruwo inangua tarom i towamie,’ epe di ereiye.* Lk 18:5 Ena epe bengua iran ka ta epe di ereiye: ‘Ne yokamai Yai Gumam ka make ei towainga yaromi tai ne yokama erowamie. Te ne yokamai tai wandounainga tarom i kanaimie. Te ne yokama kori gumam gure duwainga ena Yai Gumam kori irau erowame. 10 Nenta Yai Gumam ka make ei tongua yaromi tai imie. Te nenta tai wandoungua yaromi tai kanumie. Te nenta kori gumam gure dungua Yai Gumam kori irau tomie,’ na epe di ereiye. 11 Te ne yokamai moingi suna tei yai ta wam bei moiro ‘Auwo, nuwi kapu ta inaro!’ di towangua auwom onopa niki dongua iro wam towamo? Ma deiyo! Tekename. 12 Bo te gan i bei moiro ‘Auwo, ne koroware murom ta inaro!’ di towangua auwom gouragere iro wam towamo? Ma deiyo! Tekename. 13 Ena iran ne yokamai ari niki deinga moiro gan kui einga tai nokapu ereinga ena nonon mora kanopunga no kamundi nenom nenta ka make ei towangua yaromi kawom Murom Sumuna towamie,” epe di erome.* Yo 14:13-16
“Murom niki dongua i bei moiro Yesu akire di tongoro kokonan beme,” di teime
Mt 12:22-30, 43-45; Mk 3:20-27
14 Ena kakom ta murom niki dongua yai ta dem miriyom ikai koi moi tongua ena yaromi giramdi ka dikengoro ena Yesu murom niki dongua awi mena dongoro ena ka dikengua yaromi ka tokoi dungoro ena ari yai opai i kanero ganom nouro dime. 15 Dimba ari suwo koropane “Murom niki deinga yokamai kiapanom yai, Bisepu, yoporam boingua yaromi tongoro ena yaromi murom niki deinga yokamai ewi mena domie,” epe dingoro * Mt 9:32-34 16 te ari suwo “Yaromi yoporam boingua yai moimbo?” diro ka kea epe ei teime. “Yai Gumam ne ewi dowangua ena ne tai ori beyo!” di teimba * Mt 12:38 17 yaromi yokamai nomanenomdi kanero “Ari iki akai towane wom kei fairo morainga suna bon te surai dere kura boiro ako fai koro koro naimie. Te ari iki towane kei fairo morainga bon tere surai nainga ama ako fanaingere ikinom ama gui diro ako suwamie. 18 Ena iran Satan gama yokamai nenen kura borainga Satan kiapanom bengua akaiyom yo duwamo? Tamanume. Yo dikenamba ne yokamai ‘Bisepu yaromi yoporam boingua na narongua ena na murom niki deinga yokamai ewi mena dome,’ dinga i ena na ka mora di ereiye. 19 Te Bisepu yaromi akire di narongoro na murom niki deinga yokamai ewi mena dowaika ena eramom ne yokama gama akire di erongoro yokamai murom niki deinga ewi mena deime? Yai Gumam yokamai akire di erongoro yokamai murom niki deinga ewi mena dowainga ena yokamai ka kori ne yokamai di erowaime. 20 Dumba Yai Gumam yoporam boingua narongoro na murom niki deinga yokamai ewi mena deika ena ne yokamai Yai Gumam ari kiapanom bei erowangua mapunom epena kanimie.* Eks 8:19 21 Ena na ka kuiam di erowaiye. Te yai ta yoporam boingua yaromi ei kimi akore ikomdi kiapam bei morangua ena yai ta uro tarom i kunei nekaname. 22 Dumba yai ta yoporam wom borangua yaromi uro kura boiro ime de tero te ei kimi te kuman yoporam boingua yaromi ‘Ei kimi te kumanom akire di narowame,’ di fingua tarom i fakai de tero te tai kunei nero iro ariyoma yokamai ipu si erowame.* Kor 2:15 23 Te nenta na arinam moikenangua yaromi na kianam moramie. Te nenta na nonam sipsip kuku boi eika na nokonam firo akire di narekenangua yaromi yokamai ewi dowangoro unanan naimie.* Lk 9:50 24 Ena te murom niki dongua yaromi yai ta miriyom ikai tei moingua ma de tonguai ena murom i wan fu akai gire goingui tei furo ‘Akai moi firaiye,’ diro wan fume. Ena moi firangua akai epe kankenangua yaromi ‘Na koma moika akaiyom irai inako dero naiye,’ diro 25 ena furo kanungua koma moingua akaiyom i mora duwi si dero eken bei nokapu deingoro 26 ena iran murom i tokoi furo murom niki deinga okonom koro muruwo te koro suwo yokamai moingi ekiro tokoi inako dero uro yai ta koma dem miriyom ikai moingua akaiyom tei ume. Te murom niki deinga okonom koro muruwo koro suwo yokamai tai niki dongua mokoro beinga koma yai niki dere moingui te epena yai niki ori wom dero moimie,” Yesu epe di erome.* Yo 5:14
Yai Gumam kam fire gore dinga yokamai mun ori wom firaime
27 Ena Yesu ka i di goungua opai ta ari yai opai moingi suna tei moiro ka ori diro “Yae, opai ta ne kui nero amiyom erongua oparomi mun ori wom fimie,” di tomba* Lk 1:28, 42, 48 28 Yesu bei moiro “Ne kawom dinba ari Yai Gumam kam fire gore dinga yokamai kawom mun ori wom fimie,” epe di tome.* Lk 8:21; Rew 1:3
Ari “Yesu tai ori benangua kanapune,” dire ka mina wako teime
Mt 12:38-42
29 Ena ari yai opai munmane ure kuku boi moingoro Yesu ka epe di erome: “Ne yokamai epena kakom mansinomdi tei moinga i niki dere moimie. Ne yokamai ‘Tai ori benaika kanapune,’ dimba na tai ori beikenaika opom di erekenaipa tai ori kam mapunom yai Yona yaromi fuka di tonguamere epe i opom di erowaiye.* Mt 16:4; Mk 8:12 30 Koma Ninowa ari yokamai kaninga Yai Gumam Yona yaromi awi dongua fingamere ena epe wom epena kakom ari yai opai moinga Yai Gumam na ari gaunom wam nawi dongua i firaimie. 31 Te koma kiapam bengua opai ori ‘Soromon ka nokapu wom dungua i firaiye,’ diro kon arari wom uro Soromon moingui tei ume. Te kaniyo! Epena na Soromon tai ta ta bengua bire tekoro ne yokamai munmane ka dikai fikeinga ena okome Yai Gumam ari yai opai ipu suwangua kakom opai ori tokoi arire ne yokamai epena mansinomdi tei moinga tai niki dongua beinga i imari dowame.* 1 Kin 10:1-10 32 Te koma Ninowa ari Yona ka di mari dongua fire ena nomanenom si awa teimba kaniyo! Epena na Yona tai ta ta bengua bire tekoro ne yokama munmane ka dikai fikeingai ena okome Yai Gumam ari yai opai ipu suwangua kakom Ninowa ari arire ne yokamai epena mansinomdi tei moinga tai niki dongua beinga i imari dowaime,” epe di erome.* Yona 3:4-10
Ari ganom dinom keranom sungua kam
Mt 5:15; 6:22-23
33 Ena Yesu ka ta epe di erome. “Ari nenta kewa gaire iro furo man minomdi ikai eikemie. Te yaromi iro fure kowi minomdi ama eikemie. Ma deiyo! Yaromi kewa gaire boi boromdi kopu tei enangoro ena ari ikai unaro benainga kewa keranom sungua kanero unaimie.* Mk 4:21; Lk 8:16 34 Te ari okonom murom dunguamere i epe wom kuianom kewam dumie. Ena okonom murom i nokapu duwangua kuianom muruwo keranom suwamba okonom murom i gi dowanguai ena kuianom muruwo si boramie. 35 Ena iran ne kewanum kuianomdi de dongua si boikenaro bengua kenom beyo! 36 Te ne kuianum muruwo keranom suwangore te bunam ta koi si boikenangoro ena ne kuianum muruwo kewa gainga keranom sunguamere epe dowamie,” ka epe di erome.
Yesu bei moiro Feresi ari te ka nuwi si ereinga ari kura kam di erome
Mt 23:1-36; Mk 12:38-40; Lk 20:45-47
37 Ena Yesu ka di goungoro Feresi yai ta Yesu ka epe di tome: “Ne ure kopuna na ikinamdi nowana uwo!” di tongoro ena Yesu ikai furo boiri tei ame dero moimba* Lk 7:36; 14:1 38 Feresi yai i kanungua Yura ari “Okonom epe wom bi siyo” di guwo dingamere Yesu okom koma epe biyom sikero yo kopuna nongoro ena yai inokore munmane engoro* Mt 15:1-2 39 ena Ari Wanopanom ka di tome: “Ena ne Feresi yokamai kap muku te kopare gam mena biyom simba ne yokama nomanenom ikai koi ‘Tai kunei nowapune,’ di firo inokore niki dongua eimie. 40 Ena ne yokamai du dimie! Kawom, Yai Gumam tai ta ta mena bengua i yaromi tai ta ta ikai i ama bemie. 41 Ena ne yokamai tai muku kopare ikai tei dungua ire ari tai dikengua erere akire di erowainga ena tai kan muruwo ne moraingi tei nokapu duwamie. 42 Te ne Feresi yokama kan mukom minti te ruwe te tai woinga mukom muruwo feiro okonom koro koro muruwo iro towane Yai Gumam tero te koro nenen neimba ne yokama ari ipu nokapu si erekero te denom minom Yai Gumam mun fi tekeimie. Ena iran Yai Gumam bei niki de erowamie. Kawom, ne yokamai tai woinga towane towane Yai Gumam tere te ari ama ipu nokapu si erowainga te Yai Gumam ama denom minom mun fi towainga faname. 43 Aiya, ne Feresi yokama fu ka nuwi si ereinga ikom ikai fure ari gumanomdi boi biromdi iwa morainga mun fimie. Te ne yokama maket akai fure ‘Ari yai opai nokanere mun fi norowaimie,’ dire wan nainga mun fimie. Ena iran Yai Gumam bei niki de erowamie.* Lk 20:46 44 Te ari yono manomdi einga akaiyom dunguamere ne yokamai epemere moimie. Akai i yono buingua tarom dungoro ena ari yai opai tarom i kankere boromdi wanime. Epemere ne yokamai nomanenom buingua ari kankeinga nen moingi teina tei dungoro wanime. Ena Yai Gumam bei niki de erowame,” epe di erome.
45 Ena ka mapunom di guwo dungua nuwi si erongua yai ta “Yae, ka nuwi si erenga yae, ne ka epe di erenga ena ne ka niki dongua no ama di norene,” epe di tongoro 46 ena Yesu “Ne yokamai ka mapunom di guwo dungua nuwi si ereinga yokamai ka duwaika fiyo! Aiye! Ne yokamai ka ipun dongua ari yai opai ereingoro yokamai yoporam boire kineimie. Te ne yokamai akire di erere kinekeimie. Ena Yai Gumam bei niki de erowamie. 47 Te ne yokamai awanoma bei moire ka mapunom dinga ari ei goimba ne yokamai yono einga manom eken bei teime. Ena iran Yai Gumam bei niki de erowame. 48 Ne yokamai awanoma ka mapunom dinga ari ei goingoro te ne yokama yono einga manom eken bei teinga ena ne yokama ‘O, no awanoma ka mapunom ari ei goinga no ama ei gorapunga faname,’ epemere dime. 49 Ena iran Yai Gumam tai kan muruwo fingua yaromi moime. Ena yaromi ‘Na ka mapunom ari te ka di mari de erowainga ari ewi ari mansinom boromdi moingi tei deikoro yokamai suwo koropane ei goiro te suwo koropane bei niki de erowaimie,’ epe dume. 50 Ena iran man kamun bei engua noniki munmane fumie. Te epena kakom ama fumie. Ena noniki kakom koma fumia okome namia suna tei ari yokamai ka mapunom dinga ari ei goinga Yai Gumam ne yokamai epena moinga ka kori di erowame. 51 Komariki yokamai yai ta Ape yaromi si goinga i moi uro uro uro ena ari yokamai fu fi mun ei teinga iki te fi mun ei teinga akaiyom suna tei fure Sekaraia si goimie. Kawom, ari epe beinga ena Yai Gumam ne yokamai epena makinga ka kori di erowame.* Yen 4:8; 2 Kro 24:20-21 52 Te ne yokamai di guwo dungua nuwi si ereinga yokamai ari yai opai Yai Gumam kam mapunom firaro beinga eke deimie. Ne yokamai ka mapunom fikeimiau ena ari ka i firaro beinga kon naro beinga ne yokamai si fere de ereimie. Ena iran Yai Gumam ne yokamai bei niki de erowamie,” Yesu epe di erome.
53 Ena Yesu iki tei ma dero mena koi fungoro Feresi ari yokamai te ka di guwo dungua nuwi si ereinga yokamai kura kam di tere te ka ipun dongua mina wako teimie. 54 Yokamai “Yaromi ka niki dongua duwangoro ka kori di towapune,” diro ka mina wakoro di teimie.* Lk 6:11; 19:47; 20:19-20; 22:2

*11:8: Lk 18:5

*11:13: Yo 14:13-16

*11:15: Mt 9:32-34

*11:16: Mt 12:38

*11:20: Eks 8:19

*11:22: Kor 2:15

*11:23: Lk 9:50

*11:26: Yo 5:14

*11:27: Lk 1:28, 42, 48

*11:28: Lk 8:21; Rew 1:3

*11:29: Mt 16:4; Mk 8:12

*11:31: 1 Kin 10:1-10

*11:32: Yona 3:4-10

*11:33: Mk 4:21; Lk 8:16

*11:37: Lk 7:36; 14:1

*11:38: Mt 15:1-2

*11:43: Lk 20:46

*11:51: Yen 4:8; 2 Kro 24:20-21

*11:54: Lk 6:11; 19:47; 20:19-20; 22:2