Yudaŋ
nyɛgãaŋ sɛbɛ maŋ
Nelmuoyamma
Sɛbɛ daayo‑i Yuda'i nyɛgãaŋ-yo. U nyaanu u-naa baa Piɛr sɛbɛhãalĩŋo‑i (Piɛr hãa. 2). Yuda‑i baa Piɛr ba sa gbo baa bamaŋ waaŋ Diiloŋ-nelma‑i baa coima‑i aa ba siɛ bi tiraa hiel ba naŋga bĩŋwosĩnni-na.
Yuda piiye duɔ tũnu Diiloŋ-dũŋ-baamba‑i wuɔ baŋ nuɔ Diiloŋ-nelma‑i dumaa Yesu *pɔpuɔrbiemba wulaa, ba bel-ma dumɛi aa ba ta ba kãyã ba-naa Diiloŋ-hũmelle-na.
1
Jaaluŋgu
1 Muɔ Yuda, Sake hãaŋ muɔ, mi cãa Yesu-Kirsa. Muɔmɛi nyɛgãaŋ sɛbɛ daayo‑i da mi hã i To‑i Diiloŋ uŋ dɔlaa bamaŋ aa fiɛl-ba jĩna tuɔ cie Yesu-Kirsa‑i.
2 Diiloŋo firnu u huɔŋga‑i u tuɔ ce hujarre-nɛi aa u fɛ̃ na hɔmmu‑i aa yu-mu baa nelnyulmu.
Nelbabalaamba ka da-ma
(Piɛr hãa. 2.1-17)
3 Mi jɛ̃naaŋ namaa, Diiloŋ uŋ kuraa-ye hiere dumaa, mi gbuu ta mi taara mi nyɛgɛ̃ŋ ku yaa‑i hã-na, ŋga sɛbɛ daayo kũŋgu ciɛ mi naa mi yaŋ mafamma‑i aa da mi nyɛgɛ̃ŋ u yaa‑i da mi dii sirɛiŋa nɛi, wuɔ na vaa na fɛrɛ baa Diiloŋ-maama‑i uŋ hãa u baamba‑i baa mamaŋ i diei gbula. 4 Na saa da, nelbabalaamba namba yagalaa suur na hɔlma-na; kutaamba sa kãalã Diiloŋo‑i. Ba siire ta ba tãal-na wuɔ Diiloŋ uŋ faa, da ŋ fiɛ ta ŋ ce bĩŋwosĩnni‑i u siɛ gãŋ baa-ni. Ba cĩinaana Yesu-Kirsa‑i, a ne da u yaa i Yuntieŋo‑i u diei yoŋ aa tiraa waa Itieŋo. Mamaŋ ka da-ba, ma waaŋ Diiloŋ-nelma-na ku bãaŋgu cuɔ.
5 Yaaŋ mi tir nel daama‑i baa-na: Ma sĩ Itieŋ uŋ kuraa *Isirahɛl-baamba‑i dumaa Esipi‑i-na ma tĩyãanu-nɛi kɛ? Aa ku huoŋgu-na uŋ kuɔ bamaŋ saa haa ba naŋga‑i yuɔ dumaa, ma diei saa fuo-nɛi. 6 Aa *dɔrpɔpuɔrbiemba maŋ cĩinaana ba munyiɛrammu‑i aa ta halaŋ ba muntermu-na, Diiloŋo bilaa-ba suuye-bɛi kukulma-na jĩna tuɔ cie gɛ̃ŋgɛryiiŋgu‑i duɔ yuu-ba. Yaaŋ mafamma ta ma bi tĩɛnu-nɛi. 7 Kuuduɔŋgu yaa baa Sodɔmutaamba‑i baa Gomɔrtaamba‑i a naara nilɛiŋa maŋ a kɔtɔnni-na, ba taa ba galla baa ba-naa ba yuŋ-nu aa ba saa bãl-ku nelbiliemba-na yoŋ.*Niɛŋ Miwaaŋo jĩnammaŋ-sɛbɛ‑i-na (Genèse) 19.1-29. Ku'i ciɛ Diiloŋo dii bafamba‑i dãamu-na ba ta ba ce sũlma‑i. Dãamu fammu sa dĩŋ da. U diyaa-ba duɔ pigãaŋ nuɔmba‑i nelma.
8 Mafammaŋ fiɛ ce, nelbabalaaŋ daaba siire ta ba ce maaduɔma yaa‑i. Ba pepieŋgu ciɛ ba ta ba guɔla ba fɛrɛ, ku ciɛ ba sa kãŋ yuntieŋo, aa tiraa ce ba ta ba tuora dɔrpɔpuɔrbiemba‑i. 9 Ma sĩ na suɔ Misɛl maŋ dɔrpɔpuɔrbiemba yuntieŋo‑i kɛ? Baŋ taa ba ce ba-naa baa *Sitãni‑i huɔŋgu maŋ nuɔ‑i *Moisi fuuremmaŋ-kũŋgu-na, Misɛl saa siɛ piiye babalaa hã-yo. Uŋ waaŋ mamaŋ ma diei maama‑i, u ciɛra: «Itieŋo baa yaŋ-ni.»
10 Ŋga nelbabalaaŋ daaba‑i, baŋ'a ba sa suɔ mamaŋ, ba diyaa luŋgu ma yaa nuɔ‑i. Ba ce ba wɛima‑i ba yuŋ-nu ŋaa bĩmbaamba. Ma ka wuo-ba. 11 Sũlma haraa-bɛi! Ba suurii Kayine†Kayine: Niɛŋ u kũŋgu‑i Miwaaŋo jĩnammaŋ-sɛbɛ‑i-na (Genèse) 4.3-8. nallu-na, aa gbeiŋ-maama ciɛ ba nanna hũmelle‑i Balamu‡Balamu: Niɛŋ u kũŋgu‑i Kãmmaŋ-sɛbɛ‑i-na (Nombres) 31.16. temma‑i. Ba ãnyagarma ka kɔsuɔŋ-ba ŋaa Kore§Kore: Niɛŋ u kũŋgu‑i Kãmmaŋ-sɛbɛ‑i-na (Nombres) 16.1-35. maamaŋ kɔsaaŋ-yo dumaa. 12 Da na tigiiŋ na-naa da na wuo niiwuoni‑i, ba yaa bĩɛnaanaŋ na niiwuoni wuoma‑i. Senserre sa da-ba baa ba gbuolaaŋgu‑i. Ba yii baa ba kusũnni yoŋ. Baa dii ŋaa diiloŋo maŋ biilii aa cor baa fafalmu. Baa dii ŋaa tibiiŋgu maŋ sa maaŋ bieŋa; da ba jũŋ kufaŋgu temma‑i kuu dii ŋaa ku kuu hĩŋ. 13 Ba hel baa ba senserreŋ-maacemma‑i bomborma-na ŋaa dãmmaŋ-nuoraaŋguŋ hiel ku sãmpugaaru‑i ku nanna bomborma-na dumaa. Baa dii ŋaa mɔɛŋa maŋ wuɔraayaŋ a bĩŋ. Diiloŋo tigiiŋ kukulberre*Kukulma pigãaŋ wuɔ ba sa ka da suur Diiloŋ-nelle-na; saa-ku baa Matie 22.13. nande'i tuɔ cie-ba ba da ba ka tĩɛ terieŋgu-na gbula.
14 Enɔki maŋ Adãma hãayɛ̃tiluo†Hãayɛ̃tiluo: Ku birii a saanu baa cerma. Ku kaalaaya girɛkimma-na wuɔ Enɔki naa waa Adãma hãayɛ̃lŋo hãayɛ̃lŋo hãayɛ̃lŋo. Adãma hãayɛ̃lmbaŋ cuu ba-naa dumaa, niɛŋ-kuŋ Miwaaŋo jĩnammaŋ-sɛbɛ‑i-na (Genèse) 5.1-24. waaŋ bafamba maama yaa cor. U ciɛra wuɔ: «Niɛŋ, Itieŋo ka jo baa u dɔrpɔpuɔrbiemba‑i nelleŋ-yufelle 15 a ji gɛr nelbiliemba‑i hiere ba ãndaaŋgu‑i. U ka cãl ãmbabalmanciraamba‑i ba ãmbabalma-na hiere. Baŋ'a ba sa kãŋ-yo, aa ba sa bi nu u nuŋgu‑i, ba siɛ bi tiraa waŋ ãndafafaaŋgu hã-yo, u ka cãl-ba babalaa.»
16 Nelbabalaaŋ daaba‑i ba hɔmmu sa fɛ̃ da, ba hel ba waana yaa yinni maŋ joŋ; kumaŋ dɔlaa-baŋ ba gbar ba nyaanu ku yaa‑i. Bombolmaŋ-ãndɛnni sa suɔ aa dɔlnu-bɛi aa ta ba puur nuɔmba ta ba kãyã-bɛi.
Ãŋgbuyamma
17 Ŋga mi jɛ̃naaŋ namaa, namaaŋo‑i, Itieŋo‑i Yesu-Kirsa *pɔpuɔrbiembaŋ waaŋ mamaŋ, yaaŋ ma ta ma tĩɛnu-nɛi. 18 Ba waaŋ-ma baa-na wuɔ: «Miwaaŋo tĩmmaŋ-huɔŋgu-na, nuɔmba namba kaa ta ba nyɛ Diiloŋo‑i aa ta ba ce kumaŋ dɔlaanuŋ-bɛi.» 19 Bamaŋ buɔraŋ nuɔmba‑i ba-naa nuɔ, ba yaa bafamba‑i. Ba ce ba wɛima‑i ba yuŋ-nu; *Diiloŋ-Yalle sĩ ba hɔmmu-na. 20 Ŋga mi jɛ̃naaŋ namaa, namaaŋo‑i, taa na ce na wɛima‑i na saanu baa na Diiloŋ-hũmelleŋ-kũŋgu yaa‑i. Di maama saa fa baa fafaaŋgu‑i; aa na ta na cãrã Diiloŋo‑i baa Diiloŋ-Yalle‑i yaa na hɔmmu-na. 21 Baa na yaŋ Diiloŋo nelnyulmu maama karaanu-nɛi. Taa na ce-mu na cie Itieŋo‑i Yesu-Kirsa duɔ ce hujarre nɛi aa hã-na cicɛ̃lma maŋ sa tĩɛŋ dede‑i. 22 Taa na ce hujarre bamaŋ ciɛŋ ba hɔmmu‑i mu hã-mu-hãi. 23 Kuraaŋ-baŋ dãamu-na. Banamba dii na saaya na ta na ce hujarre-bɛi, ŋga na saaya na bel na fɛrɛ ba baa ji celieŋ-na baa ba kakarkuoŋ-maacemma‑i. Halle ba niidiini gbãa celieŋ-na.
Diiloŋ-jaaluŋgu
24 Taa na jaal Diiloŋo‑i, u yaa gbãa ce na siɛ cii u hũmelle-na aa ce-na welewele na yiɛra u yaaŋga-na baa hɔfɛ̃lle. 25 Yaaŋ i tiɛ jaal-o, u yaa u diei Diiloŋo‑i. U ciɛ Itieŋo‑i Yesu-Kirsa jo ji kor-e. Bɔbɔima‑i baa yuntesĩnni‑i, baa fɔ̃ŋgɔ̃tesĩnni‑i baa nellentesĩnni‑i, nii dii baa u yaa dii ku domma-na ji hi baa fiɛfiɛ aa ni sa ji tĩ dede! Ma ciɛ.
*1:7 Niɛŋ Miwaaŋo jĩnammaŋ-sɛbɛ‑i-na (Genèse) 19.1-29.
†1:11 Kayine: Niɛŋ u kũŋgu‑i Miwaaŋo jĩnammaŋ-sɛbɛ‑i-na (Genèse) 4.3-8.
‡1:11 Balamu: Niɛŋ u kũŋgu‑i Kãmmaŋ-sɛbɛ‑i-na (Nombres) 31.16.
§1:11 Kore: Niɛŋ u kũŋgu‑i Kãmmaŋ-sɛbɛ‑i-na (Nombres) 16.1-35.
*1:13 Kukulma pigãaŋ wuɔ ba sa ka da suur Diiloŋ-nelle-na; saa-ku baa Matie 22.13.
†1:14 Hãayɛ̃tiluo: Ku birii a saanu baa cerma. Ku kaalaaya girɛkimma-na wuɔ Enɔki naa waa Adãma hãayɛ̃lŋo hãayɛ̃lŋo hãayɛ̃lŋo. Adãma hãayɛ̃lmbaŋ cuu ba-naa dumaa, niɛŋ-kuŋ Miwaaŋo jĩnammaŋ-sɛbɛ‑i-na (Genèse) 5.1-24.