1 Yibieŋa faŋa-na, *yitĩɛnaŋgu naŋgu-na, Yesubaa-ba taa ba karnu sonni nanni‑i ba cor. A ne da nyulmu waa u *hãalãbiemba-na. Baa doŋ ta ba kar bile‑i ba wuo. 2 *Farisĩɛbaa-ba daa mafamma‑i ce niɛ? Baa sire ta ba piiye baa Yesu‑i wuɔ: «Ne ŋ hãalãbiemba‑i, kumaŋ saa saaya ku ce yitĩɛnaŋgu-na ba ce ku yaa‑i!»

3 Yesu wuɔ cira: «Nyulmu naŋ bilaa *Davidi‑i baa u nuɔmba‑i wuɔ ce kumaŋ, ma sĩ na kalaaŋ-ku kɛ? 4 Davidi suurii Diiloŋ-dũŋgu-na a biɛ Diiloŋ-buruo‑i ba wuo baa u nuɔmba‑i.* Niɛŋ Samiɛl sɛbɛdĩɛlãŋo-na (1 Samuel) 21.2-7. A ne da a saa baa miɛ Diiloŋ-hũmelle‑i, da kuɔ *Diilojigãntieŋ nuɔ sĩ, ŋ siɛ gbãa wuo buruo faŋo‑i. 5 Ma sĩ na bi kalaaŋ *ãnjĩnamma‑i kɛ? Wuɔ nɛliɛ saa saaya u ce maacemma yitĩɛnaŋgu-na, ŋga Diilojigãntaamba ce maacemma‑i *Diilodubuɔ‑i-na aa molo sa kãŋ-ku wuɔ cãlmuɔ. 6 A ne da bande‑i-na, kunaŋgu dii kumaŋ maaraa Diilodubuɔ‑i. 7 Diiloŋo ciɛra wuɔ: ‹Taa na ce hujarre na-naa nuɔ ku yaa dɔlaaŋ-miŋ ku yaŋ na niikonni‑i.›† Ose (Osée) 6.6 Kuɔ na taa na suɔ nel daama yuŋgu‑i, naa naa saa ta na cãl nuɔmba‑i na yuŋ-nu. 8 A tiraa naara kufaŋgu‑i: *Moloŋ-Biɛŋo yaa yitĩɛnaŋgu tieŋo‑i.»

9 Yesuŋ juɔ piiye baa *Farisĩɛbaa-ba‑i tĩ, wuɔ ta kã *Diilonelhãalãdũŋgu-na. 10 Naacolŋo naŋo waa ba hɔlma-na, u naŋga diei naa minaŋ. Farisĩɛbaa baa ta ba taara ãntãalãmma da ba haa Yesu‑i-na, a ce dumaaŋo-na baa yuu-yo wuɔ: «A saa baa miɛ Diiloŋ-hũmelle‑i, ŋ gbãa sire jɛiŋo *yitĩɛnaŋgu-na wɛi?»

11 Yesu wuɔ cira: «Namaaŋo-na, umaŋ duɔ waa baa tũmaaŋo diei yoŋ u kũndũŋgu-na aa tũmaaŋ daayo par suur fuoŋ-nu yitĩɛnaŋgu-na, kutieŋo ka yaŋ-yo dii fuoŋgu-na wuɔ yitĩɛnaŋgu wɛi? 12 Nelbiloŋo‑i baa tũmaaŋo‑i, hai bɔyaa? Terieŋgu faŋgu-na, ãnfafamma gbãa ce yitĩɛnaŋgu-na, wɛima si dii.» 13 Aa naa waŋ baa naacolŋ daayo‑i wuɔ: «Fara ŋ naŋga‑i.» Naacolŋ wuɔ bi fara u naŋga‑i, kaa firnu kanaŋga temma‑i. 14 Farisĩɛbaa baa pãŋ hel ka ta ba da ba-naa Yesu kommaŋ-kũŋgu-na.

15 Yesuŋ juɔ suɔ wuɔ ba taara ba ko-yo, wuɔ ta halaŋ terieŋgu-na. Nuɔŋ baa kũɔl ba-naa ta ba nyaanu-yuɔ. Jaamba waa ba hɔlma-na. Wuɔ sire-bɛi hiere 16 aa naa waŋ-ma kuola-mɛi baa-ba wuɔ ba baa yaŋ molo suɔ wuɔ u yaa siire-bɛi. 17 Diiloŋ uŋ puɔraa *Isayi waŋ mamaŋ, ma'i sĩ daama‑i wɛi? Isayi waaŋ-ma wuɔ:

22 Ku huoŋgu-na, baa ji jo baa bobo-yiroŋo naŋo‑i Yesu wulaa. *Jĩnabaa-ba'i naa ciɛ-yo dumaaŋo-na. Yesu wuɔ puur u yufieŋa‑i aa naa ce u tuɔ gbã u piiye. 23 Kuɔ cu nuɔmba hɔmmu‑i; baa ta ba yuu ba-naa wuɔ: «Ku biyaa ŋaa *Davidi hãayɛ̃lŋo yaa‑i?» 24 *Farisĩɛbaa-baŋ juɔ nu-ma, baa gbɛ̃-ku dumaa wuɔ: «Jĩna ba yuntieŋo‑i *Bɛlsebul§ *Sitãni yerre nande yaa *Bɛlsebul. yaa hãa naacolŋ daayo‑i himma‑i u tuɔ donya jĩnabaa-ba‑i.»

25 Yesu wuɔ suɔ baa-ba. Wuɔ gbɛ̃-ba wuɔ: «Da ŋ da neduɔleŋ-baaŋ namaaŋo‑i na sa gbo, yiiŋgu dii baa yiiŋgu na nelle ka muonu. Da na bi waa cĩiŋgu-na sisɔ dumɛlle-na aa na sa taara na da na-naa, na dumɛlle ka muonu. 26 *Sitãni duɔ tuɔ donya fuɔ fɛrɛŋ baamba‑i, ma sĩ kuu dii ŋaa u gãŋ baa u fɛrɛ kɛ? Dumaaŋo-na, u fɔ̃ŋgũɔ ce niɛ aa cɔ u wulaa? 27 Na gbĩɛ-ku dumaa wuɔ Bɛlsebul yaa hãa muɔ himma‑i mi ta mi donya jĩnabaa-ba‑i, namaa nuɔmba fuɔ, hai moloŋo‑i hãa bafamba‑i himma‑i ba ta ba donya-bɛi? Na saa da, namaa fɛrɛŋ baamba yaa ka karnu ciiruo‑i. 28 Muɔ fuɔ, *Diiloŋ-Yalle yaa hãa-mi himma‑i mi ta mi donya jĩnabaa-ba‑i. Ku yaa pigãaŋ wuɔ *Diiloŋ-bãaŋgu paa-nɛi tĩ.

29 «Hai moloŋo‑i gbãa suur u nabiɛŋ dũŋgu-na a biɛra u bĩmbĩnni‑i hel baa-ni aa u nabiɛŋo yaŋ-yo dumaa? Ŋga kutieŋ duɔ bel u nabiɛŋo‑i vaa-yo igɛ̃na, u gbãa suur biɛra u bĩmbĩnni‑i hiere ta baa-ni.

30 «Umaŋ duɔ uu si dii baa-mi, kuu dii ŋaa kutieŋo bigãaŋ-mi; aa umaŋ duɔ u sa tigiiŋ baa-mi, kuu dii ŋaa u pisãllã.

31 «Mi tũnu-nɛi: Nelbiliembaŋ cãl Diiloŋo‑i aa ta ba haa tuosĩnni maŋ yuɔ hiere, u gbãa ce jande bɛi aa yaŋ ma tĩ. Ŋga umaŋ duɔ tuora u *Yalle‑i, jande cɛraa u ce-yuɔ hĩɛma-na, jande cɛraa u ce-yuɔ dɔrɔ‑i-na. 32 Umaŋ duɔ waŋ ãndababalaaŋgu hã *Moloŋ-Biɛŋo‑i, ma gbãa tĩ. Ŋga umaŋ duɔ piiye ãndaparaaŋgu hã Diiloŋ-Yalle‑i, ma siɛ tĩ nyuŋgo, ma siɛ tĩ bisĩnuɔ.

33 «Tibifafaaŋgu yaa maaŋ biefɛfɛiŋa‑i. Tibibabalaaŋgu maŋ biebabalɛiŋa. Ba suɔ tibiiŋgu‑i ku bieŋa yaa nuɔ‑i. 34 Nelbabalaaŋ namaa temma‑i daana‑i! Naŋ balaaŋ, nelfafamma ce niɛ aa hel na nunni-na? Nɛliɛŋ nuɔ ŋ huɔŋgaŋ yuu baa mamaŋ, ma yaa hilaaŋ ŋ nuŋgu-na. 35 Nelfɛfɛiŋ u ãnfafamma hel u hɔfafaŋga'i nuɔ‑i. Aa nelbabalaŋ u maacembabalamma hel u hɔbabalaŋga'i nuɔ‑i. 36 Mi tũnu-nɛi: Gɛ̃ŋgɛryiiŋgu-na, bamaŋ waaŋ ãndasɔsɔnni‑i hiere, Diiloŋo ka gãŋ baa-ba. 37 Diiloŋo ka ne naŋ fɛrɛŋ nuŋ-ãndaaŋgu yaa‑i aa cira ŋ cãlãa sisɔ ŋ saa cãl.»

38 Yesuŋ juɔ piiye tĩ, *ãnjĩnamma pigãataamba namba‑i baa *Farisĩɛbaa-ba namba cira: «Hãalãtie, i taara ŋ ce himma i ne.»

39 Yesu wuɔ gbɛ̃-ba wuɔ: «Fiɛfiɛ ku nuɔmba saa fa, ba jɛ̃naamba sa ku! Ba gbĩɛ-ku dumaa wuɔ mi ce himma ba ne. Bĩŋkũŋgu sa ce dii hã-na. *Yonasiŋ ciɛ mamaŋ, ma ka saanu baa-na. 40 Yonasiŋ ciɛ yinni siɛi‑i dumaa teterieŋo kusũŋgu-na* Niɛŋ Yonasi sɛbɛ‑i-na (Jonas) 2.1., *Moloŋ-Biɛŋo ka bi ce yinni siɛi‑i dumɛi hĩɛma-na. 41 Ninivetaamba nuɔ Yonasi nuŋgu‑i aa nanna ba cilɔbabalaŋo‑i† Yonasi (Jonas) 3.5-10, a ne da namaa hɔlma-na bande‑i-na, moloŋo dii umaŋ maaraa Yonasi‑i aa na yagar wuɔ na siɛ nu u nuŋgu‑i! Diiloŋ duɔ ji tuɔ yuu nuɔmba‑i, Ninivetaamba ka cira na cãlãa cemma. 42 Gɛ̃ŋgɛryiiŋgu-na, Seba nellentieŋo‡ Nellentieŋ daayo waa ciciɛŋo a saanu baa mamaŋ nyɛgãaŋ girɛkimma-na. ka da nuŋgu fiɛfiɛ ku nuɔŋ namaaŋo-na. Fuɔ siire termaaŋ daaku-na a karnu nilɛiŋa‑i hiere ji nu *Salomɔ nelma‑i, a ne da namaa hɔlma-na bande‑i-na, moloŋo dii umaŋ maaraa Salomɔ‑i aa na yagar na sa nu u nuŋgu‑i!»

43 Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ cira: «*Jĩna duɔ waa moloŋo-na aa ji hel, u kã ka tuɔ wuɔra u bĩŋ hĩɛŋ-nu duɔ taara muntĩɛnammu. 44 Duɔ saa ka da, u cira: ‹Mi ka bir kã mi muntercɔlɔmmu-na.› Aa bi bir. Duɔ kã ka da bĩŋkũŋgu si dii kutieŋo huɔŋga-na, aa u gbuu migãaŋ-ka da welewele aa tigiiŋ-ka, 45 u bir ka bĩ u najĩnabaa niehãi, bamaŋ balaaŋ yaŋ ufaŋo‑i ba jo ji suur tĩɛna-kɛi. Da ba suur tĩɛna dumaaŋo-na, ku migãaŋ balaŋ kutieŋo-na a yaŋ dĩɛlã-kũŋgu‑i. Mafamma temma yaa ka da fiɛfiɛ ku nuɔmba‑i; ba saa fa.»

46 Yesuŋ waa tuɔ piiye baa nuɔmba‑i, u nyu wuɔ jo baa u hãmba‑i da ba ji ne-yo. Baŋ juɔ ji da u piiye, baa yiɛra gɔ̃ŋgũɔŋ-nu. 47 Naacolŋo naŋ wuɔ da-ba aa naa piɛ waŋ baa Yesu‑i wuɔ: «Ŋ nyu‑i baa ŋ hãmba juɔ da ba ji ne-ni, baa dii yiɛra gɔ̃ŋgũɔŋgu-na ta ba cie-ni.»

48 Yesu wuɔ gbɛ̃ naacolŋo‑i wuɔ: «Na suɔ mi nyu‑i baa mi hãmba‑i wɛi?» 49 Aa naa wuɔra pigãaŋ u *hãalãbiemba‑i baa u naŋga aa cira: «Mi nyu‑i baa mi hãmba yaa daaba. 50 Bamaŋ ciɛŋ mi To maŋ dɔrɔ‑i-na u huɔŋga‑i, ba yaa mi hãmba‑i, ba yaa mi tũɔbaa-ba‑i, ba yaa mi nyubaa-ba‑i.»