13
Fũmanarãŋo naŋ maama
(Marke 4.1-9; Like 8.4-8)
1 Yinduɔŋgu faŋgu-na, Yesu wuɔ sire hel kã ka tĩɛna dalaŋga nuŋgu-na. 2 Nuɔmba jo ji yu-yuɔ. Wuɔ bel nyugũŋ beŋo naŋo-na tĩɛna aa nuɔmba waa bomborma-na. 3 Uŋ tĩɛnaana, wuɔ biɛ gbãnɛini tuɔ naŋ baa-ba wuɔ: «Naacolŋo naŋo kãa ka naŋ fũma u suoŋgu-na. 4 Fũma naŋo kã ka diire hũmelleŋ-huɔŋ-na, huriimba jo ji wuo ufaŋo‑i. 5 Unaŋo kã ka diire tãmpɛ̃lleŋ-terieŋ-nu. Hĩɛma saa waa bɔi terieŋgu-na; a ce u pa yaŋ unaŋo‑i. 6 Uŋ paa, u kaasĩnni saa gbãa suur kã yaaŋ-na. Bãaŋguŋ juɔ doŋ ta ku jo, wuɔ kuol hiere kpɛ̃mmu! 7 Unaŋo kã ka diire hĩɛŋ-nu. Hĩɛŋgu tu suuye-yuɔ. 8 Umaŋ diiriiye suoŋ-huɔŋga-na munterfafammu-na, u sire gbuu kpatalla: unaŋo bieŋa komuɔŋa da-a-ndii, unaŋo bieŋa komuɔŋa sa-a-siɛi, unaŋo komuɔŋa baa cĩncielbaa.»
9 Yesuŋ waaŋ mafamma‑i wuɔ cira: «Umaŋ duɔ u ka nu, u nu!»
Kumaŋ ciɛ Yesu tuɔ naŋ gbãnɛini‑i
(Marke 4.10-12; Like 8.9-10)
10 Yesuŋ juɔ naŋ tĩ, u *hãalãbiemba piɛ u caaŋ-nu ka cira: «Itie, bige‑i ciɛ ŋ ta ŋ naŋ gbãnɛini baa nuɔmba‑i?»
11 Yesu wuɔ cira: «Diiloŋo ciɛ baa namaaŋo‑i. U *nellentesĩnni maama maŋ fuyaa, u pigãaŋ namaaŋo‑i baa-ma, a ne da banamba sa suɔ kunaŋgu mɛi. 12 Umaŋ duɔ tuɔ suɔ yiɛŋgu, kunaŋgu ka ta ku naara u sɔsuɔmuŋgu‑i; ŋga umaŋ duɔ u sa suɔ bĩŋkũŋgu, cɛllɛ-kũŋgu maŋ uŋ suɔ-kuŋ, ku ka kor-yuɔ. 13 Na saa da, kumaŋ ciɛ mi ta mi naŋ gbãnɛini‑i baa-ba, yufieŋa dii baa-ba, ŋga ba sa da baa-ya. Tũnni dii baa-ba, ŋga ba sa nu baa-ni. Ba sa suɔ nelmaŋ kãŋ yaŋga maŋ nuɔ‑i. 14 Diiloŋ uŋ puɔraa *Isayi waŋ mamaŋ, ma'i sĩ daama‑i wɛi? Isayi waaŋ-ma wuɔ: ‹Diiloŋo ciɛra wuɔ:
«Na ka ta na nu nelma‑i,
ŋga na siɛ ta na suɔ ma yaaŋga‑i.
Na ka ta na ne colcol, ŋga na siɛ ta na da bĩŋkũŋgu.
15 Hama‑i nuɔ‑i?
Bande ku nuɔmba nyaayã ba fɛrɛ cor;
ba suunu ba tũnni‑i
aa suuye ba yufieŋa‑i.
Ba sa taara ba da bĩŋkũŋgu.
Ba sa taara ba nu wɛima.
Ba sa bi taara ba suɔnu kunaŋgu aa jo mi wulaa mi ji kor-ba.»›*Isayi (Ésaïe) 6.9-10»
16 Yesu wuɔ cira: «Namaa fuɔ, na yunni dɔlaa; na da baa na yufieŋa‑i aa ta na nu baa na tũnni‑i. 17 Mi waŋ ninsoŋo‑i baa-na: *Diilopɔpuɔrbiemba bɔi baa nelviimba bɔi taa ba taara ba da naŋ daŋ kumaŋ, aa nu naŋ nuŋ mamaŋ, ŋga ba saa da ma diei, ba saa bi nu ma diei.»
Yesu firiinu fũmanarãŋo gbãnalãaŋgu‑i
(Marke 4.13-20; Like 8.11-15)
18 Yesuŋ waaŋ mafamma‑i, wuɔ cira: «Karaaŋ na tũnni‑i na nu fũmanarãŋo gbãnalãaŋgu yuŋgu‑i: 19 Nuɔmba naŋ hɔmmu dii ŋaa hũmelleŋ-huɔŋga; da ba nu *Diiloŋ-bãaŋgu maama‑i ba sa bel-ma nammu hãi, ba yaŋ *Bigãarãŋo jo ji hiel-ma aa yaŋ-ba. 20 Banaŋ hɔmmu dii ŋaa tãmpɛ̃lleŋ-terieŋgu; da ba nu Diiloŋ-nelma‑i ma pãŋ dɔlnu-bɛi ba hũu-ma. 21 Ŋga ma siɛ gbãa naŋ kaasĩnni. A ce dumaaŋo-na wɛiŋ da ma da kutaamba‑i, sisɔ da ba ta ba huol ba yammu‑i ma maama-na, ba har jĩna. 22 Banaŋ hɔmmu dii ŋaa hĩɛŋ-terieŋgu; da ba nu Diiloŋ-nelma‑i ba yaŋ ãnjɔguɔma‑i baa gbeiŋ-maama jo ji suuye-mɛi; a ce ma sa da belle ba wulaa. 23 A ne da banaŋ hɔmmu dii ŋaa hĩɛfafamma; da ba nu Diiloŋ-nelma‑i ba suɔ ma yuŋgu‑i aa wuɔ ma hũmelle‑i diŋ saaya di wuɔ dumaa. Kufaŋgu taamba yaa dii ŋaa fũma maŋ gbuu sire kpatalla; unaŋo bieŋa komuɔŋa da-a-ndii, unaŋo bieŋa komuɔŋa sa-a-siɛi, unaŋo komuɔŋa baa cĩncielbaa.»
Suontieŋo naŋo baa u bigãarãŋo
24 Yesu wuɔ tiraa naŋ gbãnalãaŋgu naŋgu baa-ba wuɔ: «*Diiloŋ-nellentesĩnni dii ŋaa moloŋo maŋ siire ka duu dĩmma u suoŋgu-na aa jo ji tĩɛna. 25 Isuɔŋgu naŋgu-na, u bigãarãŋo naŋo yaŋ nuɔmba duɔfũŋ aa sire ka naŋ hɛ̃bieŋa dĩmma hɔlma-na. 26 Dĩmmaŋ juɔ ta ma hoŋ huɔŋgu-na, suontieŋo maacembiemba da hĩɛŋ daaku‑i. 27 Ba jo ji ta ba yuu suontieŋo‑i wuɔ: ‹Yuntie, ma sĩ ŋ duu dĩmma'i ma kula suoŋgu-na kɛ, hĩɛŋgu maama niɛ?›
28 «Suontieŋo gbɛ̃-ba wuɔ: ‹Unaŋo sĩ, mi bigãarãŋo naŋo'i ciɛ mafamma‑i.›
«Maacembiemba cira: ‹I kã ka for-ku nanna wɛi?›
29 «Suontieŋo gbɛ̃-ba wuɔ: ‹Yaaŋ-kuŋ, baa na for-ku; da na'a na for-ku, na ka for baa dĩmma namma. 30 Yaaŋ ni vãa hiere. Dĩŋ da ma ji hi karma, mi ka ce ba for ku yaa igɛ̃na a tigiiŋ-ku caa-ku aa suɔ kar mi dĩmma‑i dii-ma inɔŋgɔ̃-na hã-mi.›»
Diiloŋ-nellentesĩnni dii ŋaa mutardi-belle
(Marke 4.30-32; Like 13.18-19)
31 Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ tiraa naŋ gbãnalãaŋgu naŋgu baa-ba wuɔ: «*Diiloŋ-nellentesĩnni dii ŋaa mutardi-belle maŋ baŋ duu-de. 32 Mutardi-belle yaa yuraanu yaŋ hiere, ŋga da di pa, di sire maar niifiɛlu‑i hiere a ce tibiiŋgu huriimba ta ba jo ba sɛ kamma kuɔ.»
Diiloŋ-nellentesĩnni dii ŋaa konsiini
33 Aa naa tiraa cira: «*Diiloŋ-nellentesĩnni dii ŋaa konsiini. Da ba par-ni ba nakoluoŋ-nu a du burjũmmu‑i kolloyufieŋa siɛi baa-ni, ni sire-muɔ hiere.»
Kumaŋ ciɛ Yesu tuɔ naŋ gbãnɛini‑i?
(Marke 4.33-34)
34 Yesu waaŋ nel daama‑i hiere baa nuɔmba‑i gbãnɛiniŋ; duɔ puur duɔ piiye gbãnalãaŋgu, a puur duɔ piiye gbãnalãaŋgu. 35 *Diilopɔpuɔrbiloŋ uŋ waaŋ mamaŋ ma'i sĩ daama‑i wɛi? Diilopɔpuɔrbiloŋo waaŋ-ma wuɔ: «Diiloŋo ciɛra wuɔ:
‹Mi ji ta mi piiye baa-ba gbãnɛiniŋ.
Mamaŋ naa fuo dii miwaaŋo domma-na,
mi ka waŋ-ma baa-ba.›»†Gbɛliɛmaŋ-nalãaŋgu (Psaume) 78.2
Yesu firnu suontieŋo‑i baa u bigãarãŋo‑i ba gbãnalãaŋgu‑i
36 Yesuŋ juɔ piiye tĩ, wuɔ yaŋ nuɔmba‑i aa naa ta kũŋ. U *hãalãbiemba kã u wulaa ka cira: «Niŋ naaŋ gbãnalãaŋgu maŋ wuɔ suontieŋo naŋo duu dĩmma aa u bigãarãŋo kã ka naŋ hɛ̃bieŋa dĩmma hɔlma-na, ŋ sa firnu-kuɔ baa-ye i suɔ ku yuŋgu‑i wɛi?»
37 Yesu wuɔ cira: «*Moloŋ-Biɛŋo yaa suontieŋo‑i; u yaa duu dĩmma‑i. 38 U suoŋgu yaa miwaaŋo‑i. Dĩmma yaa bamaŋ cuu Diiloŋo huoŋ-nu aa hɛ̃bieŋa yaa bamaŋ cuu *Bigãarãŋo huoŋ-nu. 39 Suontieŋo bigãarãŋo yaa *Sitãni‑i. U yaa kãa ka naŋ hɛ̃bieŋa‑i dĩmma hɔlma-na. Dĩkara-huɔŋgu yaa miwaaŋo tĩmmaŋ-huɔŋgu‑i aa dĩkartaamba yaa *dɔrpɔpuɔrbiemba‑i. 40 Baŋ kaal hĩɛŋgu‑i ba caa-ku dumaa, miwaaŋo tĩmma-na, ku ka waa dumɛi. 41 Yiiŋgu faŋgu-na, Moloŋ-Biɛŋo ka ce u dɔrpɔpuɔrbiemba jo ji bel bamaŋ guɔlaaŋ nuɔmba gbeini‑i baa bamaŋ ciɛŋ ãmbabalma‑i hiere a hiel-ba u nelle-na 42 ka caa-ba dãŋgbɔguɔŋgu-na. Kaaluŋgu siɛ ji waa dɛi. 43 Ŋga bamaŋ wuɔyaaŋ Diiloŋ-hũmelle‑i, ba ka waa huɔŋgu faŋgu-na ba To nelle-na ta ba gbu ba caa ŋaa bãansɛ̃niɛŋgu. Umaŋ duɔ u ka nu, u nu!»
Diiloŋ-nellentesĩnni dii ŋaa sɛ̃nɛ
44 «*Diiloŋ-nellentesĩnni dii ŋaa sɛ̃nɛ maŋ fuyaa suoŋgu naŋgu-na, naacolŋo naŋo kã ka paya-yuɔ. U huɔŋga gbuu fɛ̃, u migãaŋ fuo-yo aa kã ka suor u nagãŋ-niini‑i hiere a jo ji sãa suoŋgu faŋgu‑i.»
Diiloŋ-nellentesĩnni dii ŋaa niibilieŋgu
45 «*Diiloŋ-nellentesĩnni tiraa ni ye ŋaa torgoceroŋo maŋ taaraayaŋ niibilefafanni duɔ sãa. 46 U juɔ da sukpekpelluŋ-kũŋgu naŋgu‑i, u kã ka suor u nagãŋ-niini‑i hiere a sãa-ku.»
Diiloŋ-nellentesĩnni dii ŋaa juɔŋo
47 «*Diiloŋ-nellentesĩnni tiraa ni ye ŋaa tetebeljuɔŋo. Da ba naŋ juɔŋo‑i, duɔ hi teterieŋo teterieŋo, u bel. 48 Da ba fa-ba hel baa-ba hũmma-na, ba kã ka tĩɛna fiɛl baafafaamba‑i aa nanna baababalaamba‑i. 49 Miwaaŋo tĩmma ka waa dumɛi: *Dɔrpɔpuɔrbiemba ka jo ji fiɛl nelbabalaamba‑i hiel-ba nelfafaamba-na 50 ka dii-ba dãŋgbɔguɔŋgu-na. Kaaluŋgu siɛ ji waa dɛi.»
51 Yesuŋ waaŋ mafamma‑i, wuɔ yuu u *hãalãbiemba‑i wuɔ: «Miŋ waaŋ mamaŋ, na nuɔ-ma hiere wɛi?»
Baa cira: «Ũu, i nuɔ-ma.»
52 Yesu wuɔ cira: «*Ãnjĩnamma pigãatieŋo maŋ duɔ hũu-ma hãalã Diiloŋ-nellentesĩnni kũŋgu‑i, uu dii ŋaa dumɛllentieŋo maŋ hielaaŋ bĩmbĩfɛlɛnni‑i baa niicɔlɔnni‑i u muntierammu-na u hã nuɔmba‑i.»
Nasarɛtitaamba cĩinaana Yesu‑i
(Marke 6.1-6; Like 4.16-30)
53 Yesuŋ juɔ naŋ gbãnɛini‑i tĩ, wuɔ ta terieŋgu faŋgu-na 54 a kã ba nelle-na‡Ba nelle yaa Nasarɛti. Niɛŋ Like 4.16.. Uŋ kãa, wuɔ kã ba *Diilonelhãalãdũŋgu-na ka tuɔ waŋ Diiloŋ-nelma‑i baa-ba. Kuɔ cu ba hɔmmu‑i. Baa ta ba piiye wuɔ: «Fuɔ kaa hel baa nelnul daade‑i hie? U ciɛ niɛ tuɔ gbã u ce hiŋ daama temma‑i? 55 Ma sĩ fãnaŋo biɛŋo yaa kɛ? Maari biɛŋo'i sĩ wɛi? Fuɔ hãaŋo naŋo yaa baŋ bĩŋ-yoŋ Sake‑i, unaŋo‑i Yosɛfu, unaŋo‑i Simɔ aa unaŋo‑i *Yuda. 56 U tũɔbaa-ba dii baa-ye tĩɛnamma-na. Fuɔ kaa hel baa hiŋ daama‑i hie?»
57 Kuŋ ciɛ dumaaŋo-na, ba saa gbãa hũu Yesu nelma‑i. Yesu wuɔ gbɛ̃-ba wuɔ: «Ba kãŋ *Diilopɔpuɔrbiloŋo‑i terni-na hiere; ŋga u nelleŋ-baamba‑i baa u dũŋ-baamba sa kãŋ-yo.» 58 Baŋ'a ba saa hũu u nelma‑i dumaaŋo-na, u saa ce gbɛrɛ-wɛima bɔi terieŋgu-na.