Nau Mhe Mhan Ueh
Markôs
Nchih
Nau bôk ăn bu gĭt lor
Markôs mâu ôh jan kôranh oh mon Brah Yêsu, yơn ma păng vay hăn mbơh nkoch nau mhe mhan ueh Brah Yêsu, ndrel kôranh oh mon rnha Pôl (Kar 12:25; 13:13; 15:36-41), kôranh oh mon rnha Pêtrôs đŏng (1Pê 5:13). Tâng ma phung kôranh phung nsing ma Brah Krist ŏk năm bơh kơi jêh bu nchih nau tâm rnglăp mhe, Markôs lĕ tăng nau kôranh oh mon rnha Pêtrôs mbơh nkoch ndơ Brah Yêsu lĕ jan, ndrel ma nau Brah Yêsu nti, jêh ri Markôs nchih samƀŭt i dja tă bơh ndơ păng tăng i nây. Bu ŏk mân lah Markôs nchih samƀŭt nau mhe mhan ueh dja lor bu đah ma dâng lĕ samƀŭt nau mhe mhan ueh aƀă êng, klăp lah 25 năm jêh Brah Yêsu dâk rêh, jêng ta năm 55.
Nau ŭch ntrŏng Markôs
Markôs kơp khlay ngăn ta nau khlay Brah Yêsu jan, nđâp ma ta nau Brah Yêsu nti, yơn ma samƀŭt nau mhe mhan ueh păng nchih dŭt gleh đah ma ta puăn ơ̆ samƀŭt nau mhe mhan ueh. Păng mâu ôh sŏ ŏk trong bơh nau tâm rnglăp ơm. Nau ŭch ntrŏng Markôs dơi say n'hêl ta samƀŭt Markôs 10:45 jêng nau ngơi Brah Yêsu: “Yor ma Gâp i Kon Bunuyh tă bơh Kôranh Brah jŭr ta neh ntu dja, mâu ôh Gâp đă bu sơm kơl jan kar ăn ma Gâp. Gâp chrao sơm kơl jan kar ăn ma bu, jêh ri Gâp sơm săk Gâp nơm tât khât săk, gay ma chuai dâng lĕ bunuyh.”
Nau khlay aƀă êng
Ta samƀŭt Markôs 16:9-20 geh ŏk samƀŭt ơm i nchih ma ti, i geh trong i nây ta samƀŭt Markôs, yơn ma geh samƀŭt Markôs ơm i nchih ma ti aƀă êng, mâu ôh geh trong 9-20, samƀŭt i nây bah ta trong pham dơm. Bunuyh i blao ngăn ta Nau Kôranh Brah Ngơi, kơp lah trong 9-20 mâu ôh di Markôs nơm nchih, yơn ma hôm kơp di ma tê̆ ta Nau Kôranh Brah Ngơi. Ndri geh ntop rvang dja [ ], jŭm trong i nây. Geh bunuyh aƀă mân lah, Markôs nchih tât ta trong pham dơm, jêh ri geh bunuyh aƀă êng mân lah, nau aƀă jât i Markôs lĕ geh nchih lĕ roh.
Mbơh nau khlay ta nkô̆ ta samƀŭt dja
- Nau mbơh nkoch ma Yôhan-Ƀaptem (1:1-8)
- Brah Yêsu sŏ dơn nau ƀăptem yŭk ma dak, ndrel ma dơi bơh nau ndơm (1:9-13)
- Brah Yêsu ta bri Galilê (1:14-9:50)
- Brah Yêsu lôh bơh bri Galilê hăn jât ƀon Yêrusalem (10:1-52)
- Pơh n'glĕ dŭt bu nhŭp kât Brah Yêsu lơh Păng, ndrel ma tât khât săk (11:1-15:47)
- Brah Yêsu dâk rêh jêh Păng khât (16:1-8)
- Brah Yêsu nhhơ săk ăn mpôl oh mon say (16:9-20)
1
Nau Yôhan-Ƀaptem ntŭm nti phung ƀon lan
(Mat 3:1-6, 11-12; Luk 3:1-18)
Dja ntơm nau mhe mhan ueh ma Brah Yêsu Krist i Kon Kôranh Brah nơm.* 1:1-2: Mar 15:39; Mat 11:10; Luk 1:76 Ta samƀŭt bunuyh ntơyh nau ngơi Kôranh Brah kăl e nơh, rnha Êsai lĕ nchih lah: ‘Kôranh Brah lah:
‘Uănh yơ̆, Gâp đă du huê bunuyh hăn lor ndrăp nuih n'hâm bunuyh ăn May
Tâm ban bu kuayh trong, mbơh ma bu May hăn bơh kơi 1:2: Mal 3:1.
Bunuyh i nây nter ta bri rdah lah:
‘Ndrăp hŏm nuih n'hâm ăn ma Kôranh Brah, tâm ban ma bunuyh kuayh trong,
Nsŏng trong ăn ma kađăch hăn’’’ 1:3: Êsa 40:3.
Ndri nau nkoch i nây lĕ tât hơi, geh du huê bunuyh rnha Yôhan gŭ ta bri rdah, păng mbơh nkoch ma ƀon lan rgâl lơi nuih n'hâm djơh, n'ho ma dơn nau yŭk ma dak, i bu kuăl ‘Ƀăptem’, gay ma nhhơ khân păng ŭch tâng nau Kôranh Brah, ndri dâng Kôranh Brah yô̆ nđach mâu hôm ôh kơp nau tih khân păng.* 1:4: Kar 19:4
Geh ŏk bunuyh ta bri Yuđa, ndrel ma ta ƀon kuŏng Yêrusalem hăn ran a păng dadê. Khân păng gĭt săk khân păng nơm tih mbơh ro, jêh ri Yôhan jan ƀăptem yŭk khân păng ma dak ta dak rlai Yôrđăn ri. Lŏng Yôhan păng nsoh ao jong jan ma rsau seh samô, văn rse bŭt jan ma ntô, păng sa krah ndrach đah dak sŭt* 1:6: Ndơ nsoh Yôhan tâm ban ma bunuyh ntơyh nau ngơi Kôranh Brah kăl e nơh, rnha Êliya. Krah ndrach, ndrel ma dak sŭt i ndơ bu joi say ta bri rdah..* 1:6: 2KK 1:8 Păng mbơh nkoch ma phung ƀon lan: “Geh du huê kôranh, Păng hăn bơh kơi gâp bơi ma tât jêh, Păng geh nau dơi rlau gâp ngăn. Ta năp Păng gâp jêng bunuyh jê̆ lê̆ dơm, bol lah gâp kŭnh sơm droh ntô jot Păng, hôm e mâu hŏ di đah nau jan kar Păng đŏng. Gâp jan ƀăptem ăn khân ay may yŭk ma dak dơm, lŏng Păng i nây jan ƀăptem ăn khân ay may ma Brah Huêng Ueh i kloh ueh.”* 1:8: Kar 1:5
Nau Brah Yêsu dơn nau ƀăptem yŭk ma dak
(Mat 3:13-17; 4:1-11; Luk 3:21-22; 4:1-2)
Tât nar bơh kơi Brah Yêsu i tă bơh ƀon Nasaret bri Galilê Păng hăn tât ta ntŭk Yôhan jan ƀăptem nây, jêh ri Yôhan jan ƀăptem ma Brah Yêsu yŭk ma dak ta dak rlai Yôrđăn.* 1:9: Mat 2:23 10 Jêh yŭk Păng ta dak ri, lôh ƀlu bơh dak ri, Brah Yêsu say trôk pơk bŏng lahưr, jêh ri geh Brah Huêng Ueh jŭr drŏm ta Păng uănh tâm ban ma plŭk.* 1:10: Êsa 11:2 11 Dôl nây geh tăng nteh bŏr tă bơh kalơ trôk lah: “May i Kon Gâp rŏng, Gâp răm rhơn May hô ngăn ngên.”* 1:11: Mar 9:7; NMƠ 2:7; Êsa 42:1
12 Jêh bơh nây Brah Huêng Ueh đă Brah Yêsu du hăn a bri rdah. 13 Păng gŭ ta ntŭk nây 40 năng 40 nar, geh Satăng i kôranh mpôl brah djơh ndơm Păng đŏng. Păng gŭ ndrel mpômpa (siŭm) bri ta ntŭk nây, geh mpôl tông păr sơm kơl jan kar ma Păng đŏng.* 1:13: Hêb 2:18; 4:15
Brah Yêsu jă puăn nuyh oh mon
(Mat 4:12-22; Luk 4:14-15; 5:1-11)
14 Lĕ jêh bu nhŭp Yôhan-Ƀaptem krŭng ta ndrung, jêh ri Brah Yêsu hăn ta bri Galilê n'ho ma mbơh nkoch nau mhe mhan ueh Kôranh Brah.* 1:14: Mar 6:17-18 15 Păng lah: “Mong lĕ tât jêh, nau Kôranh Brah mât uănh khân ay may lĕ dăch ngăn ro. Lah ndri rgâl hŏm nuih n'hâm djơh khân ay may, jêh ri nsing ma nau mhe mhan ueh dja dô!”* 1:15: Gal 4:4
16 Geh du nar ri Brah Yêsu hăn brô̆ rŏ meng dak nglao kuŏng Galilê 1:16: Nglao i dja kuŏng ngăn, jong klăp lah 23 kilômet, dĭ klăp lah 13 kilômet., Păng say bar hê oh nô gŭ seng jal ta dak nây, i nô rnha Simôn, ndrel ma Ŏndrê i oh. Bar hê khân păng i nây jêng bunuyh jan kar văng ka dơm. 17 Jêh ri Brah Yêsu lah ma khân păng: “Hơi oh nô, hô̆ tâng Gâp, Gâp ăn khân may hăn joi bunuyh iăt nau Gâp, tâm ban ma seng ka.” 18 Dô ma bar hê khân păng ri ntlơi jal prŭng ta nây, jêh ri tâng Brah Yêsu ro.* 1:18, 20: Mar 10:28-31 19 Jêh ri Brah Yêsu hăn jât năp, Păng say bar hê oh nô Yakơ, ndrel ma Yôhan gŭ sŭl jal ta duk ri, bar hê khân păng nây i kon Sêƀêđê. 20 Tât say khân păng ta ri, Brah Yêsu jă ro, jêh ri khân păng ntlơi i bơ̆, ndrel ma mpôl i păng nkhôm jan kar ma păng ta ri, hăn tâng Brah Yêsu ro.
Brah Yêsu mprơh brah djơh
(Luk 4:31-37)
21 Jêh ri Brah Yêsu, ndrel ma mpôl oh mon Păng hăn ta ƀon Kapơnŭm. Tât nar Saƀăt i nar rlu phung Israel Păng lăp ntŭm nti ta nhih rƀŭn phung Israel.* 1:21: Mat 4:13 22 Bu ndrŏt nhhih ngăn tăng nau Păng nti i nây. Nau Păng nti nơh geh nau dơi, mâu ôh tâm ban ma phung nơm nti nau vay phung Israel.* 1:22: Mat 7:28-29; Luk 4:32; Yôh 7:46 23 Ta nhih rƀŭn nây, geh du huê bu klô lăp ta nây brah djơh gŭ ta săk păng đŏng, păng nter: 24 “Ơ Yêsu tă bơh ƀon Nasaret! Lơi May rkhuak hên, May hăn ŭch lơh lơi hên bơh? Gâp năl May ngăn, May i nây i bunuyh kloh ueh tă bơh Kôranh Brah.”* 1:24: Mar 15:39 25 Brah Yêsu de mbram brah djơh i nây: “Lơi hôm ngơi, gŭ iăt săk rklăk hŏ, du lôh bơh bunuyh i nây hŏm!” 26 Jêh tăng Brah Yêsu lah ndri brah djơh lơh bunuyh i nây chôt dŭl nslŏng sŏng sa, nter lŭng loch ngăn lôh ƀhŭch brah djơh i nây. 27 Dâng lĕ bunuyh say kơt nây nơh, ndrŏt hih rhŏl dadê ngăn, jêh ri tâm ôp ndrăng khân păng nơm: “Yê! Lĕ nau ngăn hay! Nau ntŭm nti Păng i nây mhe ngăn hay, nđâp ma geh nau dơi đŏng. Bol lah brah djơh iăt nau Păng đă đŏng.”* 1:27: Mar 4:41 28 Jêh ri gơnh ngăn bu lư Păng hô lam bri Galilê.
Brah Yêsu jan bah nau ji bunuyh
(Mat 8:14-17; Luk 4:38-41)
29 Jêh ri Brah Yêsu lôh bơh nhih rƀŭn i nây, hăn brŏng ta jay bar hê oh nô, Simôn, ndrel Ŏndrê. Yakơ, ndrel ma Yôhan hăn ndrel đŏng. 30 Lŏng i mê̆ po Simôn ri ji kop bêch ta gre ri. Tât ta nây bu mbơh ma Brah Yêsu ro nau ji kop păng.* 1:30: 1Kô 9:5 31 Brah Yêsu hăn ran ta păng, nhŭp ti rdŏk păng. Nau ji kop bah ro, jêh ri păng jan piăng trao ma khân păng.* 1:31: Mar 5:41
32 Tât bri kêng măng nôk nar lĕ nhŏp, lĕ bunuyh geh nau ji, ndrel ma bunuyh brah djơh lăp, bu leo hăn a Brah Yêsu dadê. 33 Geh ŏk ngăn bunuyh ta ƀon nây gŭ gum ta mpông jay ri dadê. 34 Jêh ri geh ŏk bunuyh Brah Yêsu jan bah ăp ntil nau ji ta khân păng, mprơh brah djơh du lôh bơh bunuyh đŏng. Păng buay brah djơh mâu ôh ăn ngơi, yorlah phung brah djơh lĕ năl Păng.
Brah Yêsu mbơh nkoch nau mhe mhan ueh
(Mat 4:23; Luk 4:41-44)
35 Kah ơm ôi bri hôm ngo, Brah Yêsu dâk bêch hăn du huê êng ta ntŭk bri rdah ngai đah bunuyh, jêh ri mbơh sơm ta ntŭk nây.* 1:35: Mar 6:46; 14:32; Luk 5:16 36 Simôn, ndrel ma mpôl i gŭ ndrel păng, hăn joi Brah Yêsu. 37 Tât ma say Păng, khân păng lah: “Ŏk ngăn bunuyh ŭch joi May mê̆.” 38 Brah Yêsu lah ma khân păng: “Hô̆ bân brô̆ rŏ ƀon i dăch dăch ta dja. Gâp be ma mbơh nkoch nau mhe mhan ueh ăn ma ƀon i nây, ndri dâng Gâp hăn tât ta dja.” 39 Jêh ri Brah Yêsu hăn mbơh nkoch nau mhe mhan ueh ta nhih rƀŭn phung Israel lam bri Galilê n'ho ma mprơh brah djơh du lôh bơh bunuyh ŏk đŏng.
Brah Yêsu jan bah du huê bu klô phŭng sa
(Mat 8:1-4; Luk 5:12-16)
40 Geh du huê bu klô phŭng sa hăn chon kômŏk bonh Brah Yêsu: “Dăn May yô̆ nđach ma gâp ơ! Gâp lĕ gĭt May dơi jan săk gâp ăn kloh ăn bah ji, lah May ŭch.”* 1:40: KLê 13:45-46 41 Brah Yêsu yô̆ nđach ma bu klô phŭng sa nây. Brah Yêsu nta ti pah ta săk păng ri 1:41: Tâng nau vay phung Israel bu mâu bănh ôh gŭ dăch mâu bănh ôh pah ma bunuyh phŭng sa., jêh ri lah ma bunuyh phŭng sa i nây: “Ơ, Gâp ŭch đŏng, bah hŏm!” 42 Jêh Brah Yêsu ngơi ri, bu klô phŭng sa i nây dô ma bah ueh kloh rngŭch ro. 43 Jêh ri Brah Yêsu đă păng sât, n'ho ma buay păng:* 1:43-44: KLê 14:2-32; Mar 7:36 44 “May lơi ôh mbơh nkoch nau i dja ăn bu gĭt, ăn may hăn brŏng nhhơ săk ma bunuyh jan brah ri, jêh ri nhhơr ndơ jan brah tâng nau vay Môsê§ 1:44: ‘Nau vay Môsê’, mâu lah ‘Nau vay phung Israel’. đă ma bunuyh bah nau ji phŭng sa, gay ma bu gĭt n'hêl săk may lĕ kloh ngăn ro.” 45 Tih ma bu klô i nây mbung rƀơch hăn mbơh nkoch ma bu ro, păng mbơh nkoch nau i nây ăn bu gĭt lam ăp ntŭk ăp ntô. Ach ma nkoch ndri, Brah Yêsu der mâu hôm ôh dơi lăp ta ƀon kuŏng kơt a lor nơh, Păng gŭ bơh dih ƀon, jêh ri hôm geh bunuyh tă bơh ăp njônh ăp njănh hăn a Păng nây.

*1:1 1:1-2: Mar 15:39; Mat 11:10; Luk 1:76

1:2 1:2: Mal 3:1

1:3 1:3: Êsa 40:3

*1:4 1:4: Kar 19:4

*1:6 1:6: Ndơ nsoh Yôhan tâm ban ma bunuyh ntơyh nau ngơi Kôranh Brah kăl e nơh, rnha Êliya. Krah ndrach, ndrel ma dak sŭt i ndơ bu joi say ta bri rdah.

*1:6 1:6: 2KK 1:8

*1:8 1:8: Kar 1:5

*1:9 1:9: Mat 2:23

*1:10 1:10: Êsa 11:2

*1:11 1:11: Mar 9:7; NMƠ 2:7; Êsa 42:1

*1:13 1:13: Hêb 2:18; 4:15

*1:14 1:14: Mar 6:17-18

*1:15 1:15: Gal 4:4

1:16 1:16: Nglao i dja kuŏng ngăn, jong klăp lah 23 kilômet, dĭ klăp lah 13 kilômet.

*1:18 1:18, 20: Mar 10:28-31

*1:21 1:21: Mat 4:13

*1:22 1:22: Mat 7:28-29; Luk 4:32; Yôh 7:46

*1:24 1:24: Mar 15:39

*1:27 1:27: Mar 4:41

*1:30 1:30: 1Kô 9:5

*1:31 1:31: Mar 5:41

*1:35 1:35: Mar 6:46; 14:32; Luk 5:16

*1:40 1:40: KLê 13:45-46

1:41 1:41: Tâng nau vay phung Israel bu mâu bănh ôh gŭ dăch mâu bănh ôh pah ma bunuyh phŭng sa.

*1:43 1:43-44: KLê 14:2-32; Mar 7:36

§1:44 1:44: ‘Nau vay Môsê’, mâu lah ‘Nau vay phung Israel’.