GUSMALAD-GARDA
HECHOS
GEBE-SOGLENAID
Garda-nug
Gusmalad-Garda. We gardagi, Jesús-nibnegse-nakwided-sorba, Bab-Dummad-Burba-Isligwaled, Bab-Jesúsʼba-nanaimalad-abargi ibmar-imaksadgi narmaksad. Lucas, Gusmalad-Garda narmaksad. Binsamardo, we-garda birga 65ʼgi narmakles-insaye.
Gusmalad-Gardagi ilemakar-sunmaklenaid
We-gardagi, Jesús-nibnegse-nakwided-sorba, Bab-Dummad-Burba-Isligwaled-aidesadgi, degine, Jesús-ibmar-sogsadba-ibmar-gusadgi sunmaklenaid. Jesús e-sapingan-bur-dummaganga sogsad, be an-barsogedga gumaloye. Gebe Jerusalén-neggweburgi, degi, Judea-yalaganba, degi, Samaria-yalaganba, geb bela we-napneg-naid-ugakaase, be an-barsogedga gumaloye.
Jesúsʼba-nanaimalad-ibmar-imaksamalad. Degi, igi Jesúsʼba-nanaimaladi mergumai gusa. De-ukinbali, Pedro-ibmar-imaksadgi sunmaklenaid.
Pablo-ibmar-imaksadgi sunmaklenaibalid. Pablo, Bab-Dummad-gayaburbagi-sunmakega ilapaa yar-baiganse nanasad. Pablo-sabsur-odurdakledii gusadgi sunmaknaibalid. Geb Pablo Romaʼse-nadgu, neg-gwagwengi mellesii gusa.
We-garda weyob ilemakar narmakar naid:
1. Bab-Dummad-Burba-Isligwaled nonikid-idu (1:1-26).
1a. Bab-Dummad-Burba-Isligwaled uklegoye soglesad (1:1-5).
1b. Jesús-nibnegse-nakwided (1:6-11).
1c. Matías, Judas-sorba sulesad (1:12-26).
2. Jerusalénʼgi Bab-Igargi sunmaklesad (2:1–8:3).
2a. Pentecostés-Iba-nagusad (2:1-42).
2b. Gebe-Bab-Jesúsʼba-nagusmalad-e-nanasmalad (2:43–5:16).
2c. Gebe-Bab-Jesúsʼba-nagusmalad-balegillealid (5:17–8:3).
3. Felipe ibmar imaksad (8:4-40).
4. Saulo, Bab-Jesúsʼba nagusad (9:1-31).
5. Pedro ibmar imaksad (9:32–12:25).
5a. Pedro, ibmar-dakdisurmalad imaksad (9:32-43).
5b. Pedro, Judíoʼsurmaladga Bab-Igargi sunmaksad (10:1–11:30).
5c. Herodes, Jesús-sapingan-dummagan sabsur-odurdaklesad-ular, burgwisad (12:1-25).
6. Pablo, Judíoʼsurmaladga Bab-Jesús-Igargi sunmaksad (13:1–20:38).
6a. Pablo gebedgi neggwebur-baiganse Bab-Igargi sunmakapid (13:1–14:28).
6b. Gwenadgan, Judíoʼsurmalad-igar itosmalad (15:1-35).
6c. Pablo irbogi neggwebur-baiganse Bab-Igargi sunmakapid (15:36–18:22).
6d. Pablo irbaagi neggwebur-baiganse Bab-Igargi sunmakapid (18:23–20:38).
7. Pablo-galesad, degi, dummagan-ega-igar-itosmalad (21:1–26:32).
8. Pablo, Romaʼse gales selesad (27:1–28:31).
Be itogua.
1. BAB-DUMMAD-BURBA-ISLIGWALED NONIKID-IDU
1
(1:1-26)
1a. Bab-Dummad-Burba-Isligwaled uklegoye soglesad
(1:1-5)
An-ai-Teófilo, gebesaila an garda-narmaksadi, an narmaksado, igi-Jesús we-napneggi-gudigu, gebe ibmar-imaksa, degi, igi-dulemar-odurdaksabali, degine, igi-Jesús nibnegse-nakwide gusbali, ase an narmaksado.
Emisgindi, an bega sogbalodo, igi-Jesús yoo nibnegse-nakwed-iduale, e-sapingan-bur-dummagan-susadga, Bab-Dummad-Burba-Isligwaledbali sogsagusa, ibu imakmaloe. Jesús burgwisad-sorbali, na e-sapinganse magarodii nanasad, adi, e-annik sogmalaga, Jesús nue-dula gudiiye. Iba-dulabo (40) e-sapinganse na san magarodii gusad. Degine, amba Bab-Dummad-e-negdakmaidgi ega sunmakdii gusbalid.
Deunni, Jesús e-sapingan-abargi amba gudigu, e-sapinganga sogsagusad: “Mer Jerusalénʼgi bangumargweloye. Igi bato an bemarga sogsa, Bab-Dummadi, E-Burba-Isligwaled bemarga ukoye. Degisoggu, Bab-Dummad-Burba-Isligwaled-nonikidse, bemar geb Jerusalénʼgi bangudmaloye. Ar Diigi-dule-oged-Juanʼdi Bab-Dummad-diigi-ogleged-igar-imaksadi unnila diiginbi dulemar-ogsad. Emiskwaa, ibagan-danikoedgindi Bab-Dummad-Burba-Isligwaledgi bemardi oglemaloye.”
1b. Jesús-nibnegse-nakwided
(1:6-11)
(Marcos 16:19; Lucas 24:51)
Degi, bela Jesús-walik-danar-bukwamaladi, Jesúsʼse egichiarmalad, ega sogdemalad:
—Dummad, ¿Israel-dulemar epenne yar-wargwen-ganigusadyobi, ega we-ibagangi be imakoe?
Jesús, abin-sogded:
—We-ibagan bemar wisguegarsulid, ar unnila Baba na e-ganguedgi ibagan-mesisad na ebi wisid, sana we-ibagan deyob guoe.
”Bab-Dummad-Burba-Isligwaled bemargi aidenonikile, bemar niga-gangudmaloed, degine, bemar angi-sunmakdemaloed. Gebe Jerusalénʼgi-onodoed, geb bela Judea-yalaganba-nadoed, geb degi, Samaria-yalaganba-bipirmakdoed, geb bela napneg-naid-ugakaase, an-gayaburbagi bemar sunmakdemaloed.”
Jesús deyob-ibmar-sogsad-sorba, e-sapingan-wagab, nibnegse nakwid gusad, mogir-darba emargi yoggudsunnad. 10 Amba e-sapingan Jesús-nakwemaid-nue-dakbukwadgi, dule-warbo, mola-sibu-yoi e-dikarba gwisgunonimalad. 11 Amar Jesús-sapinganga sogdemalad:
—Galilea-dorgan, ¿ibiga be niba-atakbukmala? We-Jesús, igi bemargi sulesa, igi niba nakwid be daksamala, weyopira we-Jesúsʼsunnad, napnegse gannar danikoed.
1c. Matías, Judas-sorba sulesad
(1:12-26)
12 Degi, Jesús-sapingan Yar-Olivosʼye-nugad-birgi-bukwa, gannar Jerusalénʼse nonimalad. A-yarde dogdar Jerusalénʼgi dikasur sisulid, nabir obunnoged-ibagi minuto-durgwen (20) nanalegedwilub egi siid. 13 Jerusalén-neggweburse dognonimargu, emar-mamaidse aila-niba ambikunonimalad. A-neggi wemar mamaimalad:
Pedro, Juan,
Jacobo, Andrés,
Felipe, Tomás,
Bartolomé, Mateo,
Alfeo-machi-Jacobo,
Zelote-dule-Simón,
degi, Jacobo-mesad-Judas.
14 Bela bulakwaa danar Bab-Dummadse gorbukwadamalad. Degi, omegan-bamalad, Jesús-urbamar, degine, Jesús-e-nan-María, Babse-golega nonidamarmogad.
15 Deunni, gwenadgan e-dulanergwasaar (120) ambikunonimalad. Amar-abargi Pedro gwisguded, weyob sogded: 16 “Gwenadgan, Bab-Dummad-Garda-narmakar-naidba ibmar guergebed. Epenne bato Bab-Dummad-Burba-Isligwaled, Davidʼba Judas-Iscarioteʼgi sunmaksad. We-dulede, Jesús-gamalaga dulemar-idumai gusad. 17 Judasʼde anmar-sordamoganad, anmarba arbadii gusmoganad. 18 Judas, Jesús-uksad-manigi nainu baksad. Geb a-nainugine niba-nai soladukin napase argwachad. E-saban nued-sate gusad, bela siir gusad. E-samurmar bela buud-ainided. 19 Jerusalénʼginmalad deyob-neggusad bela wisgusmalad. Degidbali, a-nainu ‘Acéldamaʼye’ onugsasmalad. A sogleged, ‘Ablis-Nainuye.’
20 ”Bato Salmosʼgi narmakar naid:
‘E-nega olloo melledoed,
dule a-neggi gwen megosulid.’
Salmo 69:25
”Degine, sognaibalid:
‘Dule-baid e-sorba e-arbaed imaknonikoed.’
Salmo 109:8
21 ”Degisoggu, anmar Judas-sorba dule-wargwen amiergebed. Dule, Jesús-gudigusgu, anmarba bipirmakdaniguad anmar amiergebed. 22 Degi, we-dule, Juan-Bab-diigi-ogleged-igar-imakded-akar, Jesús-nibnegse-nakwidedse, dule-anmarba-gudigusadi anmar amiergebed. Adi, a-dule, anmarba Jesús-gannar-durgusadgi sunmakmogagar.”
23 Geb degine, dule-warbo amismalad: Gwensak Joséʼye nugad, baiddi, Matíasʼye nugad. Joséʼde Barsabásʼye nugbalid, Justoʼye bur ese gordamalad. 24 Dulemar-bukmalad Bab-Dummadse gotemargu, sogdemalad: “Bab-Dummadye, bedi bela anmar-binsaed mag daksoggu, anmarga be oyoge, we-ebogwadi, Judas-ular-dogega, biti bur be susadi. 25 Adi, anmarba arbaegar, Jesús-e-sapin-bur-dummadga gumogagar. Ar Judasʼdi e-isgusad-ular, e-neg-soo-sailase-naega we-igargi node gusad.”
26 Geb a-sorbali, wilubdaksamalad, doa bur sulegoe. Wilubdaksamargu, Matías sulenonikid. A-ibagine, Matías Jesús-e-sapingan-bur-dummagan-ambe-gakagwensakadba (11) dognonimosunnad.