25
Ki daga paa wunluwɔ wi gbogo
1 Wunlunaŋa Salomɔ wi yomiyɛgɛlɛ kele yɛgɛ ŋgele; Zhuda tara wunlunaŋa Ezekiyasi wi sɛwɛ yɔnlɔgɔfɛnnɛ poro pàa ke gbogolo ma ke yɔnlɔgɔ.
2 Yɛnŋɛlɛ li gbɔgɔwɔ po yɛn mbe kagala kele lara,
ɛɛn fɔ mbaa kagala ke cancan, ko yɛn wunlunaŋa wi gbɔgɔwɔ.
3 Naayeri wi yagawa pi se ya jɛn mbe kɔ,
tara ti tijuguwo pi se ya jɛn mbe kɔ;
ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na fun, wunlunaŋa wi nawa jatere wi se ya cancan mbe jɛn.
4 Na warifuwe wi fyɔngɔ ki ka jogo mbe wɔ wi ni,
kona warifuwe gbɔnfɔ wi ma ya ma leyaraga ka gbegele wi ni.
5 Na paga lepee wi purɔ mboo wɔ le wunlunaŋa wi tanla,
wi wunluwɔ pi yaa yeresaga ta kasinŋge pyege ki fanŋga na.
6 Maga ka ma yɛɛ gbɔgɔ wunlunaŋa wi yɛgɛ sɔgɔwɔ,
maga ka ma yɛɛ tɛgɛ legbɔɔlɔ cɛnsaga.
7 Pɔɔn yeri pe yo fɔ: «Yiri ma pan ma cɛn laga yɛgɛ, laga cɛnsagbɔgɔ ŋga ko ni,
ko mbɔnrɔ pɔɔn tifaga fanŋga fɔ wa yɛgɛ na ko na.»
Pyelɔmɔ jɛmbɛ
konaa sɛnrɛ yolɔmɔ jɛmbɛ
konaa sɛnrɛ yolɔmɔ jɛmbɛ
8 Ŋga mà yan ma yɛngɛlɛ ke ni,
maga ka fogolo mbe saga yo kiti kɔnsaga.
Na lere wa yɛgɛ ka yiri mbege naga fɔ tanga woro ma yeri,
pa ma yaa ki pye mɛlɛ san?
9 Na kala la ka ye mboro naa ma lewee yɛnlɛ ye sɔgɔwɔ, mali yɛgɛ wɔ mboro naa wo sɔgɔwɔ;
ɛɛn fɔ maga ka lere wa yɛgɛ ŋgundo sɛnrɛ yo.
10 Nakoma na ki fɔ wi ka kaga logo, wi yaa ma tɛgɛlɛ,
ma mɛpɛngɛ ki yaa koro mbaa yinri.
11 Sɛnrɛ jɛndɛ nda tì yo ti yosanga na,
ti yɛn kagbɔgɔ yɔn paa pɔmu tige pire yanlɛrɛ yɛn, nda pè tɛ tɛgɛ mari gbegele, mɛɛ ti fere warifuwe ni.
12 Kajɛnŋɛ wi yɛrɛwɛ sɛnrɛ ti yɛn kagbɔgɔ yɔn wa ti logofɔ wi nuŋgbolo
paa tɛ nuŋgbolo naa tɛ fereyaara yɛn.
13 Yarilire kɔnsanga ni, sanga ŋa ni laga kì wɛri, tɔnyinmɛ pi ma nayinmɛ kan yɛgɛ ŋga na,
ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na fun, pitunŋɔ ŋa wùu tunŋgo ki pye ki kologo ki na, pa wi ma pye ma wi tunvɔ wi kan,
wi ma nayinmɛ kan wi kundigi wi yeri.
14 Lere ŋa wi maa wi yɛɛ gbogo naga yuun fɔ wi maa yarikanra kaan leele yeri, mbe sigi ta wi woro naga piin,
ko fɔ wo yɛn paa Yɛnŋɛlɛ wɔwɔ naa tifɛlɛgɛ yɛn, nda tii pan tisaga ni.
15 Na ma kaa kagala kunni ma yɛɛ ni, ma mbe ya mbe fanŋga fɔ wi jatere wi kanŋga wi na;
sɛntanra ti ma ya ma lere ŋa wùu kala li yerege laga nuŋgba wi nawa pi kanŋga.
16 Na maga sɛnrɛgɛ ta, ŋga ki yaa yala ma ni, ma ko ka;
nakoma, na maga ki ka mbe tin mbe toro, pa ma yaa ki tuguru.
17 Maga ka koro mbaa kee wa ma cɛnyɛnlɛ wi go sanga pyew†25.17: Wa Zhufuye pe yeri mbe koro mbaa kee wa ma cɛnyɛnlɛ wi go sanga pyew ki woro ma yɔn.,
nakoma wi yaa ka te ma ni, maa mbɛn.
18 Lere ŋa wi ma yagbogowo sɛrɛya yo ma taga wi lewee yɛnlɛ na,
ki ma tipege pye paa simbinɛ, nakoma tokobi, nakoma wanga yɛn, ŋga pège yɔn ki wɔ.
19 Mbɔɔn jigi wi taga nambara fɔ na kaŋgbanga sanga ni,
ki yɛn tijinliwɛ fu kala paa yɛgɛ ŋga lere ma kaa na kaa wi ŋganla na li yɛn na yɛgɛyɛgɛ li ni, nakoma wi ma jiige wi jele na wi yɛn na sege li na.
20 Mbaa nayinmɛ yuuro koo lere ŋa wi nawa pì tanga wi na wi kan,
ki yɛn tijinliwɛ fu kala paa yɛgɛ ŋga na lere ma tondara wɔ wi yɛɛ na were sanga ni, nakoma mbe vinɛgiri wo sagbanga na†25.20: Ŋga kì yo fɔ: Mbe vinɛgiri wo sagbanga na, Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛɛlɛ pele ni, ki yɛn ma yɔnlɔgɔ fɔ: Mbe vinɛgiri wo gbanŋga na..
21 Na fuŋgo ka pye ma jugu wi na, maa kan wi ka;
na wɔgɔ ka pye wi na, maa kan wi wɔ.
22 Na ma kaa ki piin ma, kona kì cɛn ndɛɛ ma yɛn na kasɔn naŋganra gbogolo wa wi go ki na†25.21-22: Ko ki naga ma yo na ma kaa ki piin ma, ma yaa ka fɛrɛ wa wi na (Ɔrɔmu 12.20)..
Yawe Yɛnŋɛlɛ li yaa ka tɔnli kan ma yeri.
23 Yɔnlɔ parawa kamɛŋgɛ kɛɛ tifɛlɛgɛ ki ma pan tisaga ki ni fyɛlɛgɛ na yɛgɛ ŋga na†25.23: Wa ki tara ti ni, tifɛlɛgɛ ki ma kaa fo ma yiri wa yɔnlɔparawa kamɛŋgɛ kɛɛ yeri, ma pan tisaga ni, ŋga ki ma ya ma jɔgɔwɔ pye.,
yɔn ŋga ki maa finlɛlɛ larawa, pa ki maa leele nawa ŋgbanni ma.
24 Maa wɔnlɔ wa birigo ki go na logologo wa ni,
ko mbɔnrɔ ma pye go nuŋgba ni jɛlɛ malinjagara winfɔ wi ni ko na†25.24: Yomi 21.9.
25 Tɔnyinmɛ pi ma kajɛŋgɛ pye lere ŋa wɔgɔ wì yigi wi kan yɛgɛ ŋga na,
sɛntanra nda ti ma logo ma yiri taleere ni, pa ti ma pye ma.
26 Lesinŋɛ ŋa kaa yɛɛ yaga lepee wi fanŋga ta wi na,
wi ma pye paa pulugo tɔnmɔ mba pì tɔngɔlɔ pi yɛn, nakoma kɔlɔ tɔnmɔ mba pì jɔgɔ pi yɛn.
27 Mbe sɛnrɛgɛ ki ka mbe sa toro, ki woro ma yɔn;
mbaa ki lagajaa paa ma gbogo, ki woro ma yɔn.
28 Lere ŋa wila ya mboo yɛɛ yigi,
wi yɛn paa ca yɛn, ŋga ki yɛn yɛnlɛgɛ, malaga sigembogo woro maga maga.
†25:17 25.17: Wa Zhufuye pe yeri mbe koro mbaa kee wa ma cɛnyɛnlɛ wi go sanga pyew ki woro ma yɔn.
†25:20 25.20: Ŋga kì yo fɔ: Mbe vinɛgiri wo sagbanga na, Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛɛlɛ pele ni, ki yɛn ma yɔnlɔgɔ fɔ: Mbe vinɛgiri wo gbanŋga na.
†25:22 25.21-22: Ko ki naga ma yo na ma kaa ki piin ma, ma yaa ka fɛrɛ wa wi na (Ɔrɔmu 12.20).
†25:23 25.23: Wa ki tara ti ni, tifɛlɛgɛ ki ma kaa fo ma yiri wa yɔnlɔparawa kamɛŋgɛ kɛɛ yeri, ma pan tisaga ni, ŋga ki ma ya ma jɔgɔwɔ pye.
†25:24 25.24: Yomi 21.9