Nan Surat As Nan Chiyuycha
Hebreo
Nan Omona Ay Ammuwun
As nan nauy ay surat at maid nafukig mu ngachana nan nangisurat as na. Ngem nan nunsuratana at as nan usa ay grupon chi Judio winnu Hebreo ay nafiayag ay enmafurot kan Jesu Cristo. Ngem uray mu hiyasa, nan hanacha Hebreo at laychuncha ay chukkian nan pammaticha ya munfiangadcha as nan sikud ay pammaten chi Judio kiapú as nan cha omongoongor ay likiat ay chacha iliwliwas. Isunga nan kiapúna ay nunsurat nan nangisurat as na at ta papigsauna nan numnumcha as nan nangepanumnumana kan chicha as nan maepangkep as nan pannakafialin ya kalibfengan Jesus.
Nauycha nan turu ay amud ay naifiakia as na maepangkep kan Jesus: Omona, hi Jesus nan maid patingkiana ay Anak Apo Dios. Kiapú ta assena, hi Jesus at natortoray as solet mu nan chiyuycha pomapadtu ad pus-uy, nan angheles ya uray hi Moises.
Maekadwa, hi Jesus nan maid patingkiana ay kangatuwan ay pachi takú ay hiya nan tonga as nan tataku ya kan Apo Dios. Tay nan enatna at napatpateg as solet mu nan en-enat nan papachen chi Judio.
Maekatlu, hi Jesus nan nangiyali kan chitaku as nan fiarú ay turag babaen as nan natuyana as nan koros. Isunga nan turag Apo Dios ad pus-uy at kaman aiw nan fiarú ay turag. Mu maepangkep as nan chiyuy turag ad pus-uy, kanayon ay masapor chi charan chi animar as maichaton ta mapakawan chi tataku as nan fiasfiasorcha. Ngem as nan fiarú ay turag at kun namingsan yangkiay nan panagchaton, tay inchaton Jesus nan mismu ay fiyagna ta nan ngachana ay omafurot kan hiya at mafialin ay maesarakan ya munfialin as nalintig as nan mangiilan Apo Dios.
Enpanumnum us nan nangisurat nan maepangkep as nan kenapigsan nan pammaten nan kaap-uwancha (kapitulu 11). Nan namnamaun nan nangisurat at turachun nan chiyuycha omaafurot chicha. As nan chiyuycha anongos ay kapitulu at tinukuna nan chiyuycha omaafurot ay iturturuycha ay mangnumnumnum as nan maepangkep kan Jesus, ya eta-uncha nan ngachana ay likiat ta achicha omachawwi kan Apo Dios, ngem kuncha at mataku ay mangun-unud as nan laychun Apo Dios.
Nan Nakudkudwaan Nan Nauy Surat
Hi Jesus Nan Ustuustu Ay Kail-an Nan Kaichayawan Apo Dios 1:1-3
Natortoray Hi Jesus Mu Nan Angheles 1:4-2:18
Natortoray Hi Jesus Mu Hi Moises 3:1-4:13
Hi Jesus Nan Kangatuwan Ay Pachi 4:14-7:28
Nan Turag Cristo Ya Nan Turag Apo Dios Ad Pus-uy 8:1-9:28
Nan Chaton Jesus Ya Nan Chaton Nan Papachi 10:3-9
Nan Kenaamud Nan Pammati 11:1-12:29
Nan Anongos Nan Surat 13:1-25
1
Hi Jesu Cristo Nan Nangepakaammu As Nan Kalen Apo Dios
Ad pus-uy, infiakian Apo Dios nan laychuna as nan kaap-uwan takú babaen as nan chiyuycha pomapadtu. Namen ongor ya tukutukún nan enatna ay nangifiakia as nan hana laychuna ay ifiakia.* Deut. 18:18-22 Ngem as nan nauycha cha omanongos ay urkiw, nunkali hiya kan chitaku babaen as nan Anakna. Hiya nan nangepafiayangan Apo Dios henan lufong, ya pinilina us ay manawid as nan am-in ay ka-ichin. Ara. 2:17-21; 1 Ped. 1:20; 2 Ped. 3:3; Jud. 1:18 Nan kaichayawan Apo Dios at kaman sumilsili ay maila as nan Anakna, ya hiya nan ustuustu ay kail-an nan kenadios Apo Dios. Hiya us nan mangepaturturuy as nan kasasaad nan am-in ay ka-ichin babaen as nan mannakafialin ay kalina. Kuna pay penakawan nan tataku as nan fiasfiasorcha, tenmokor hiya ad chaya as apét kannawan Apo Dios ay Mannakafialin as nan am-in.
Natortoray Nan Anak Apo Dios Mu Nan Angheles
Isunga nunfialinun Apo Dios nan Anak as natortoray mu nan angheles. Kaman us as nan enpangachan Apo Dios kan hiya at kaskasin machaychayaw mu nan ngachan nan angheles. Tay maid poros anghel as nangifiag-an Apo Dios,
“He-a nan Anakku.
Ad wani, epailak ay ha-un nan Amam.” Sal. 2:7; 2 Sam 7:12-14; Ara. 13:33
Winnu,
“Ha-untu nan Amana,
ya hiyantu nan Anakku.Ӥ 1 Cro. 17:11-15; 2 Co. 6:18
Ngem as nan kiayud mangifiaoran Apo Dios as nan panguru ay Anakna asna's luta, kenalina,
“Chakayu ay anghelesku, chayawunyu hiya.”* Col. 1:16, 17; Rom. 8:29
Nan kenalen Apo Dios maepangkep as nan angheles at hiyana:
“Nan anghelesku at nunfialinok chicha as kaman angin, ya nan chiyuycha munserserfi kan ha-un as kaman kumarkiarud ay apuy.” Sal. 104:4. Nan kali ay “angin” ya “espiritu” at munpachong nan laychuncha ay kanan as nan kali ay Griego.
Ngem mu maepangkep as nan Anakna, kenalina,
“He-a Apo Dios, nan muntorayam at maid patingkiana, ya nan atum ay muntoray at nalintig as solet.
Laylaychum chi kenalintig, ya kaiingormuy kenamangotettet. Isunga hi Apo Dios ay Diosmu at pinili chaká, ya kiapú as nan chayaw ay inchatna kan he-a, ong-ongor nan lagsakmu mu nan lagsak nan kakadwam.” Sal. 45:6-7. As nan tapina ay manuskritu at kanancha, “lanfulanfuna he-a as nan lanan nan lagsak. As nan iniili ay ukiali as nan Turag ad pus-uy, nan pananglanub as lana at epailanay lagsak.”
10 Kenalina pay,
“As nan laplapuna, he-a ay Apo nan namayang henan luta, ya he-a nan namayang as nan wacha ad chaya.§ Sal. 102: 25-27
11 Mamaidchantu am-in, ngem he-a at mawawachaka in-inkiana.
Machunotchantu ay kaman as nan fiachu.
12 Makopekopchantu ay kaman as nan chaket ay maichusuy, ya masokatanchantu ay kaman as nan fiachu.
Ngem he-a at achika poros munfiarfialiw, ya nan fiyagmu at achi poros munpatpatingkia.”* Sal. 102:25-27; Pal. 20:11
13 Maid poros nangarkaliyan Apo Dios as nan uray usa as nan anghelesna,
“Tomokorka as apét kannawanku inkiana amisok nan chiyuycha kafusormu ay kaman chicha nan kiakiatinam.” Sal. 110:1; Mat. 22:44; Ara. 2:35; Heb. 10:13
14 Ngachancha ngata nan angheles? Chicha nan espiritu ay munserserfi kan Apo Dios, ya finaor Apo Dios ay mangfiachang as nan tataku ay maesarakantu.

*1:1 Deut. 18:18-22

1:2 Ara. 2:17-21; 1 Ped. 1:20; 2 Ped. 3:3; Jud. 1:18

1:5 Sal. 2:7; 2 Sam 7:12-14; Ara. 13:33

§1:5 1 Cro. 17:11-15; 2 Co. 6:18

*1:6 Col. 1:16, 17; Rom. 8:29

1:7 Sal. 104:4. Nan kali ay “angin” ya “espiritu” at munpachong nan laychuncha ay kanan as nan kali ay Griego.

1:9 Sal. 45:6-7. As nan tapina ay manuskritu at kanancha, “lanfulanfuna he-a as nan lanan nan lagsak. As nan iniili ay ukiali as nan Turag ad pus-uy, nan pananglanub as lana at epailanay lagsak.”

§1:10 Sal. 102: 25-27

*1:12 Sal. 102:25-27; Pal. 20:11

1:13 Sal. 110:1; Mat. 22:44; Ara. 2:35; Heb. 10:13