Luuka
1
Yaazo
Weeyo Tiyoofilu woohishimiwa, atthu a waatta aajilipisiye waatikha hatiithi ya vitthu ziviriyeeyo vakatthi vetthu. Apale aari mashaahiti ooniyeeyo omwanzweene zirettikhanaka, khwiiya anamalaleya a hapari zooshapweya za nttakhuzi la Nnyizinku, atthaapo pi anifiseliyeeyo fweeyo. Na miiyo zaamu yaka khusala kitholathola woohilazeli varanka epile zirettikhaniyeezo zaazaka, khulakela owaatikhela zooshi woolotteyavo, yoori wiiyane nroromelo khwa mattakhuzi apa a haakhi osiiliyeeyo.
Onlaleyiwa ovokoliwa wa Yaahaya Namoosa
Wakathi Herooti ari nsatoro wa Yudeya, aarivo haakhimu wa tiini mmote wa khuntti ya Abiiya aari wiitthiwaaye Zakariiya. Muukhaawe aari wiitthiwa Elizabeeti aari woojama wa mahaakhimu a tiini. Oowiiri aya aari atthu ookhweele nkatthi wa mwentto wa Nnyizinku na ooshututela wa waamineyavo kano na oruma wooshi wa Mbwana. Elizabeeti khaarina mwaana mwaasa woohiina mavokozi na oowiiri aya aari awuuluvala.
Siikhu moote Zakariiya aari okhola khaazi yoohaakhimu wa tiini Nnyuupa wa Nnyizinku Yeruzaleemu, mwaasa yoori yaari zwaamu ya khuntti yawe okhola khaazi yaya etile. Nkhama etthiipo aazowereliyeeyo attunkhulu a tiini, ye aathawuliwe nkatthi wa nasipu yoori asala akhoza ovupa puuro ttakatthiifu ya Mbwana. 10 N'oofiya wakathi wookhoza ovupa, atthu ooshi apale aari vaje aari ovira alompaka.
11 Aphano nlayikha la Mbwana khunteela Zakariiya nkhono-nlume vaalitaari onkhoziwaavo ovupa. 12 Wakathi ye ooniyeevo nlayikha ntthile, khwiiya wooshanka na wa woova channu. 13 Nlayikha khumuuza yoori: “Ohoove Zakariiya! Nnyizinku asiila lompa yawo; muukhaawo Elizabeeti onteela ompattha mwaana. Weeyo onteela ontthaja nzina la Yaahaya. 14 Ye onttela wiiya furaha yootuveliwa wawo, atthu a waatta anteela ofurahela ovokoliwa wawe, 15 maana ye onteela wiiya nttunkhulu mmakhono wa Mbwana Nnyizinku. Khanteela onywa viinyu wala onywa vitthu zoohapala. Onttela wiiya wa wiitaazaniwa Rooho Ttakatthiifu ari mwiirukulu wa mamaawe. 16 Onteela owaatana atthu awaatta a Ezirayeele wa Mbwana Nnyizinku aya. 17 Onteela operekhiwa ti Mbwana na onttela wiiya wookhomaala na woowahi nkhama napiyu Aliyaasi, yoori azukulise rooho za apaapa eeyane osiilana na aanaaya, na yoori awaazukuluse anamakhijili eettettise haakhi, toowo phi anttelaavo ozukulisa rooho zaya yoori ampokherele Mbwana ataaka.”
18 Aphano Zakariiya khuuzela nlayikha ntthile yoori: “Kinteela ohakikhi toovi etthu yaya eto? Miiyo kooluvala na muukhaaka ooluvala.”
19 Khujipu nlayikha liraka: “Miiyo ki Jipiriilu, kiniiya vamote na Nnyizinku, akiruma yoori kite kiwuuze hapari epi zooshapweya. 20 Wiiya khukhupaleeni mattakhuzi apa kiwuuziyeezo, onttela wiiya woohittakhuli mpakha siikhu zinttelaaye orettikhana vitthu epi. Zinteela orettikhana wakathi aya otthuupo.”
21 Nalelo atthu aari onwejaaye Zakariiya khushanka mwaasa woorupaza Nnyupa wa Nnyizinku. 22 N'oosaruwa, khuhisala awahi ottakhulana atthu apale. Yo khujuwa yoori wanteeliye wahayi* Maana a wahayi othoonyeziwa wa manapiyu nkatthi wa mattakhuzi, ti Nnyizinku. Nnyupa wa Nnyizinku. Khwiiya woohittakhuli khusala attakhula na makhono.
23 Wakathi eeshisiyeevo siikhu zookhola khaazi z'oottunkhulu wa Nnyupa wa Nnyizinku, khurutela owawe. 24 Paata ya toole, muukhaawe Elizabeeti khwiimittha, khuhisala asaruwa nnyupa mpakha nyeezi mithaanu. 25 Khuri: “Aphano Mbwana ajipu lompa yaka, eeshisa haaya etile kaariina na atthu.”
Onlaleyiwa ovokoliwa wa Yinsa
26 Mweezi wasiitha wa erukulu ya Elizabeeti, Nnyizinku khuruma nlayikha Jipiriilu olawa sitati ya Kalileya nti wa Nazareeti 27 yoori lilawe wa mwaari mmote woohijansiliwi aari wiitthiwaaye Mariyamu, aaposiweeyo ti shapu mmote aari wiitthiwaaye Yuusufu woojama wa mfwalume Daawuuda. 28 Nlayikha ntthile n'onsikana khumuuza yoori: “Heeri yiiye vamote na-weyo Mariyamu! O wooziti oshapweyiwa, Mbwana ori vamote na-weyo.”
29 Ye khwiiya woozinkireya mwaasa wa mattakhuzi apale, khuvira aphelelezaka maana a hapari zaya epile. 30 Nlayikha khurutela omuuza liraka:
 
“Ohoove Mariyamu,
wapattha rehema omaasho wa Nnyizinku.
31 Onteela wiimittha ompatthe mwaana wanlume
ontthaje nzina la Yinsa.
32 Ye onteela wiiya nttunkhulu,
nka eetthiwaka Mwaana wa Nnyizinku Nwulu wa Pinkuuni.
Mbwana Nnyizinku onteela omwinkha
ofwalume wa papaawe Daawuuda.
33 Na onteela wiiya mfwalume wa Ezirayeele khwa mileele,
ofwalume awe khunteela wiisha.”
 
34 Aphano Mariyamu khuuzela nlayikha yoori: “Zinttela orettikhana toovi na miiyo akininjuwa nlume?”
35 Nlayikha khujipu liraka: “Rooho Ttakatthiifu ontta owiishukhela, owahi wa Nnyizinku Nwulu wa Pinkuuni onttela wuufinikha na mwiivuuli awe. Ti eto Mwaana onttelaaye ompattha, onteela wiitthiwa Ttakatthiifu, Mwaana wa Nnyizinku. 36 Omoone jamaayo Elizabeeti, otule yaari oriwakaaye khanvokola, ila apha na wuuluvala wawe nasaapi eti eemittha opu mweezi wasiitha. 37 Maana, mmakhono wa Nnyizinku khayiivo etthu moote ehinwaheyaaye.”
38 Mariyamu khuri: “Kiri raati miiyo karumeya wa Mbwana; mattakhuzi apa onlupaaye phi arettikhane khwa miiyo.” Nlayikha ntthile khulaavo khulawa.
Mariyamu oninthotola Elizabeeti
39 Ziviriyeevo siikhu, Mariyamu khujilokotthela khusala alawa na waakuva sitati moote yaari nti wa nnyaako za Yudeya. 40 N'oofiya khuvira nnyupa owawe Zakariiya khunchelisa Elizabeeti. 41 Ye n'oosiila mwacheliwa etile ya Mariyamu, mwaana aari mwiirukulu mwawe khujisakhinya. Elizabeeti khwiiya wa wiitaazaniwa Rooho Ttakatthiifu. 42 Khukhuwa na kuvu araka:
 
“Wooparikhiyiwa ti weyo Mariyamu
vakatthi wa aakha,
na wooparikhiyiwa mwaana oto
ariiye mwiirukulu mwawo!
 
43 Miiyo ki paani wooteela wooniwa ti maama wa Mbwanaaka? 44 N'oosiila mwacheliwa yawo, mwaana ariiye mwiirukulu mwaka eetta ojisakhinya wafurahavo. 45 Wooparikhiyiwa ti weyo okhupaliyeeyo yoori anteela orettikhana mattakhuzi apa wuuziweeyo a phantte ya Mbwana.”
Oshukhuru wa Mariyamu
46 Aphano Mariyamu khuri:
 
“Nafusi yaka enlaleya owula
wa Mbwana,
47 Rooho yaka ti yomfurahela
Nnyizinku namuusuru aka,
48 mwaasa yoori Ye akuupuwela
miiyo karumeyaawe woohiitaali mmaasho.
Waaza attaapha, peewu za atthu ooshi
zinttela okiittha yoori muukha wooparikhiyiwa,
49 mwaasa yoori Nnyizinku Woowahi
aretta vitthu khuluzeene muuhaayi mwaka;
nzina lawe ttakatthiifu.
50 Ye oniwaahurumiya atthu a peewu zooshi apale animoovaaye.
51 Aretta vitthu khuluzeene na makhono awe,
khuwaamwaza apale oojikhupali khwa shawuri za nroho mwaya.
52 Awaalaza afwalume ohaakhimu aya
khuwaalansa atthu apale oojipushuwisa.
53 Aweetaaza vitthu apale ariina jala, na
khuweekara mathaajiri makhonoru.
54 Amwaawuni karumeyaawe Ezirayeele,
oopuwelaka huruma aarinaaye
55 na Eburahiima na peewu yawe khwa mileele,
nkhama etthiipo aawooziyeezo amarehemu apapazetthu.”
 
56 Mariyamu eekhaliye nyeezi mittatthu wa Elizabeeti nawiisha khurutela owawe
Ovokoliwa wa Yaahaya Namoosa
57 Khufiya wakathi wa Elizabeeti opattha ekumi, khunvokola mwaana wanlume. 58 Anamwaattamanani awe na ajamaaze khusiila elupiwaka huruma khuluyeene Mbwana amooneliyeeyo Elizabeeti, khulawa khufurahi vamote na-ye.
59 Efiiyeevo siikhu yanaane, mwaana otule khulawa khukhiriyisiwa khusala atakha otthajiwa nzina la papaawe Zakariiya. 60 Ila mamaawe khujipu araka: “Ii wala! Nzina lawe linttela wiiya Yaahaya.”
61 Yo khulupa yoori: “Weeyo khuna jamaayo ariina nzina laya nttho!”
62 Aphano khwinkhiwa alama papaawe yoori lijuwiwe nzina aari otakhaaye ontthaja mwaana otule. 63 Zakariiya khuveka lipawu nttitthiiru, khwaatikhavo yoori: “Nzina lawe ti Yaahaya.” Atthu ooshi khushanka. 64 Nasaapiru Zakariiya milomo zawe khufunuwa na nlimi lawe khushashuwa, khwaaza ottakhula ansifwaka Nnyizinku. 65 Anamwaattamanani awe ooshi khwiiya awoova, hapari epile khumwazeyela nti wooshi wa nnyaako wa Yudeya. 66 Atthu ooshi aasiiliyeeyo khusala oopuwela oozelanaka yoori: “Mwaana aya otu onttela wiiya paani?” Nkhono wa Mbwana ori vamote na-ye.
Liipo la Zakariiya
67 Zakariiya paapa wa mwaana otule, khumwiitaala Rooho Ttakatthiifu khwaaza olaleya mattakhuzi a Nnyizinku araka:
 
68 “Asifwiwe Mbwana Nnyizinku,
Nluku wa Ezirayeele,
ateeliyeeyo owaawuni
na owaataphula atthu awe.
69 Nnyizinku aninkha
nusura yookhomaala
khwa ojama wa karumeyaawe mfwalume Daawuuda,
70 nkhama aalupiyeezo rakuzeene
khwa manapiyu awe oottakatthiifu.
71 Ye aanaahitiye onuusuru
nkatthi wa maatuwi etthu,
anitaphulaka mmakhono wa apale
aniiphiiriwaaye ti fweyo,
72 awaathoonyezaka huruma amarehemu apapazetthu,
na oopuwelaka wahati woottakatthiifu aarettiyeeyo na-yo.
73 Na olapha aalaphisaniyeeyo
na marehemu papeetthu Eburahiima,
74 alaphaka yoori aari oteela
onoopola mmakhono wa maatuwi etthu,
yoori ninrumeyele Ye woohoovi,
75 woottakatthifuvo na washariyavo omaasho wawe
siikhu zooshi zoohaayi etthu.
76 Weeyo mwanaka onteela wiitthiwa oriwa napiyu wa Nnyizinku Nwulu wa Pinkuuni,
onttela wiiya namalokozisiwa wa Mbwana
yoori omwaattalelele tarikhi zawe,
77 owaalaleyelaka atthu awe
nusura entaaye khwa nswammaha
wa twampi zaya,
78 maana Nnyizinku etthu ti wa huruma.
Onteela othoonyeza nuuru yawe vakatthi vetthu,
79 ewaamwasikhele apale
ari n'yiiza na vamwiivuuli woofwa,
yoori eneettettise ntarikhi ya heeri.”
 
80 Mwaana otule khuvira awulaka na rooho yawe khusala ekhomaala, khwiikhala makuluttu mpakha siikhu apuweleliyeevo vakatthi wa atthu a Ezirayeele.

*1:22 Maana a wahayi othoonyeziwa wa manapiyu nkatthi wa mattakhuzi, ti Nnyizinku.