24
Yisihaqii Fi Ribqaa
1 Yennaa san Abrahaam guddoo dulloomeeraayyu; Mootiin Waan Maraalle waan maraan isa eebbiseera. 2 Abrahaam namoota mana isaa keessaa tajaajilaa ifii ka irra caalaa jaarsichaa, ka waan inni qabu mara irratti baalli qabuun, «Kakatiisaaf harka keetiin gudeeda kiyya qabadhu.*Gudeeda kiyya qabadhu: Akka aadaa worra Ibrootaatitti gudeeda qabatiis kakuu hin diiganne mudhisa. 3 Ati dubartoota worra Kana'aanii worra ani odduu isaanii le'u kana keessaa, ilma kiyya akka hin fuusinneef, Mootii Waan Maraa Waaqa ol-gubba'aa fi lafaatiin si kakachiisa! 4 Ammoo gara biyya tiyyaatii fi gosa tiyyaa deemiitii ilma kiyya Yisihaqiif niitii barbaadii fidi» jedhe.
5 Ammoo tajaajilaan sun, Abrahaamiin, «Intalti na faana biyya tana dhufuu hin barbaaddu fa'a te'a; yoos ilma keeti lafa ati keessaa dhuttetti deebisuu?» jedhee gaafate.
6 Abrahaam deebisee, «Waawwo'o, ilma kiyya akka achi hin geessine ifi eeggadhu! 7 Mootiin Waan Maraa Waaqi ol-gubba'aa, ka mana abbaa kiyyaatii fi lafa itti dhaladhe keessaa na baasee, ‹Lafa tana sanyii teetiif hin kenna› jedhee natti dubbatee naaf kakate, inni ergamaa ifii si'iin dura hin erga; atille niitii ilma kiyyaaf achii barbaaddee hin fidda. 8 Intalti si faana dhufiisa yoo hin fedhin ammoo, ilma kiyya achi hin geessin malee, ati kakuu tana irraa bilisa» jedhe. 9 Maarre tajaajilaan sun harka ifiitiin gudeeda Abrahaamii goottaa ifii qabatee, waan Abrahaam isa gaafate san godhiisaaf kakate.
10 Achiin duuba tajaajilaan sun gaalota goottaa ifii keessaa kudhan fuudhee, kennansa dadansaa goottaa ifii itti fe'ee, gara qachaa Naahor keessa le'uu, Aaram biyya bisaan lama oddu'uu dhaqe. 11 Inni yennaa achi geye, qacha'aan alatti gaalota boolla bisaanii takka biratti jijilbiissise; yennaan sunille gara galgalaa yennaa dubartooti bisaan woraabbatiisaaf baatu. 12 Inni daadimatee, «Mootii Waan Maraa, Waaqa goottaa kiyya Abrahaamii, adha yaada kiyya naa guutii, goottaa kiyya Abrahaamiifille jaalala keeti ka bara baraa mudhisi. 13 Kunoo, ani boolla bisaanii tana bira dhaabbatiisatti jira; durri kolbaa qachaa kanaalle bisaan woraabbatiisaaf as dhufiisatti jiran. 14 Isaan keessaa takkatti'iin, ‹Maganne'ee, bisaan unaa, okkotee teeti gad naaf qabi› hin jedhaan; isiille, ‹Uni, ani gaalota keetille hin obaasa› yoo anaan jette, isiin tun ta ati garbicha keeti Yisihaqiif filatte teetuu ti. Tanaan ani akka ati jaalala keeti ka bara baraa goottaa kiyya Abrahaamiif mudhitte hin beeka» jedhe.
15 Inni adoo daadimatee hin fixinuu, Ribqaan okkotee ba'attee dhutte; isiin intala Batu'elii ti; Batu'el ilma Naahorii obboleessa Abrahaamii ti; haati isaa Miilka'a. 16 Isiin durra banti'ii, guddoo shaggitti'i; nami tokkolle isii bira geyee hin jiru. Isiin gara boolla bisaanii gad buutee, okkotee ifii guutattee ol deebite. 17 Achiin duuba tajaajilaan sun ariiti'iin gara isi'ii dhaqee, «Maganne'ee, okkotee teeti keessaa bisaan diqqaa isaa na obaas» jedhe.
18 Isiin, «Goottaa kiyya, uni» jettee, ariifattee okkotee ifii harkatti gad buufattee, isa obaatte. 19 Inni dheebuu bayeen duuba, isiin, «Gaalota keetiifille haga isaan dheebuu bayanutti hin woraabaaf» jetteen. 20 Maarre isiin ariifattee bisaan okkotee keessaa goonga'atti†Goongaa: Yookiin Gonboo jedhama. naxxee, haga gaaloti isaa dheebuu bayanutti, ammalle woraabiisaaf gara boollaa rukkitte. 21 Namichille, waan inni dhaqeef, akka Mootiin Waan Maraa isaaf milkeesse mirkaneeffatiisaaf, cadhisee isii ilaale.
22 Gaaloti isaa yennaa dheebuu bayane, qubee worqi'ii gara giraama shanii teetu, ta funnaanitti keyatanu, irmuura worqi'ii lama ka gara giraama dhibba tokkoo fi kudhan te'u akka harkatti keyattuuf fuudhee, 23 «Ati intala eennuu ti? Maganne'ee natti himi; anii fi worri na woliin jiru akka bulluuf mana abbaa keetii keessa addeen bulti'ii jirtii?» jedhe.
24 Isiin deebittee, «Ani intala Batu'elii ti; inni ilma Miilkaan Naahoriif deette» jette. 25 Isiin itti dabaltee, «Nuuti hicaace'ee fi buuyyoo okeyaa bacaa, addee bulti'iille hin qanna» jette.
26 Achiin duuba namichi gad jedhee Mootii Waan Maraatiif sagadee, 27 «Mootiin Waan Maraa addatamumma'aa fi jaalala ifii ka bara baraa goottaa kiyya Abrahaamiif eege, Waaqi goottaa kiyya Abrahaamii leellifamuu ti. Ideensa kiyya irratti na sooressee gara mana worra goottaa kiyya Abrahaamii ka na fide isa» jedhe.
28 Achiin duuba intalti rukkittee, waan te'e mara namoota mana haadha isi'iititti hinte. 29 Ribqaan obboleessa, «Laabaan» jedhamu tokko qaddiiyyu; inni gara namicha addee boolla bisaanii jiruu rukke'een bayee, 30 qubee funnaaniitii fi irmuura harka obboleettii ifii irratti dhaggee, waan namichi isi'iin jedhelle hintuun dhage'ee, gara namichaa dhaqee boolla bisaanii cinaa gaalota bira dhaabbatuun isa dhagge. 31 Laabaan, namichaan, «Ati nama Mootiin Waan Maraa eebbise, koy gara manaa dhandhaa, maaf ala as dhaabbatta? Si'iif mana qopheesseera; gaalota keetille'eef addee qopheesseera» jedhe.
32 Maarre namichi gara manaa dhaqe; Laabaalle fe'iisa gaalota irraa hiikee, hicaace'ee fi buuyyoo okeyaa kenneef. Achiin duuba namichaa fi worra isa woliin jiranuuf bisaan miilaa kenne. 33 Yennaa sagaleen dhikaate, namichi ammoo, «Waan dhufeef haga himutti hin nyaadhu» jedhe.
Laabaan, «Nutti himi ree» jedheen.
34 Maarre inni, «Ani tajaajilaa Abrahaamii ti. 35 Mootiin Waan Maraa waan maraan goottaa kiyya guddoo eebbisee duroonseera. Inni hoole'ee fi re'ee, loon, meeti'ii fi worqii, tajaajiltoota dhiiraatii fi dubarti'ii, gaalotaa fi harreelee isaaf kenneera. 36 Saaraan niitiin goottaa kiyyaalle dullummaa keessa ilma isaaf deetteerti; goottaan kiyyalle waan qabu mara ilma saniif kenneera. 37 Goottaan kiyya na kakachiisee, ‹Lafa Kana'aanii, ta ani keessa le'u keessaa ilma kiyya niitii hin fuusisin; 38 ammoo gara kolbaa abbaa kiyyaa, gara fira kiyyaa dhaqiitii, niitii ilma kiyyaaf fidi› jedhe. 39 Anille goottaa kiyyaan, ‹Yoo intalti na faana dhufuu dhadde maan godha?› jedhee gaafadhe. 40 Inni deebisee, ‹Mootiin Waan Maraa ka ani yennaa mara tajaajile, ergamaa ifii si woliin ergee ideensa keeti hin milkeessa, atille kolbaa abbaa kiyyaatii fi fira kiyya keessaa ilma kiyyaaf niitii hin fidda. 41 Ati yennaa gara fira kiyyaa dhaxxee, yoo isaan intala sitti kennuu didanelle, ati kakuu tiyya irraa bilisa hin teeta› anaan jedhe.
42 «Ani adha gara boolla bisaanii yennaa dhufe, ‹Mootii Waan Maraa, Waaqa Abrahaamii goottaa kiyyaa, yoo fedha keeti teete, waan ani dhufeef kana naa milkeessi. 43 Ani boolla bisaanii bira as dhaabbatiisatti jira; intala bisaan woraabbatiisaaf dhuttu takkaan, «Maganne'ee okkotee teeti keessaa bisaan diqqaa isaa na obaas» jedhee hin gaafadha; 44 isiille anaan, «Uni, gaalota keetille'eef hin woraaba» yoo jette, isiin ta Mootiin Waan Maraa ilma goottaa kiyyaatiif file teetuu ti› jedhe. 45 Ani gadhaa kiyya keessatti daadimadhee adoo hin fixinuu, Ribqaan okkotee ifii ba'atte dhutte; isiin gara boolla bisaanii gad dhaxxee bisaan woraabbatte. Anille isi'iin, ‹Maganne'ee bisaan na obaas› jedheen. 46 Isiin ariifattee okkotee ifi irraa gad buufattee, ‹Uni, gaalota keetille hin obaasa› jette. Maarre ani unee, isiin gaalotalle obaatte. 47 Ani, ‹Ati intala eennuu ti?› jedhee gaafannaan, isiin, ‹Ani intala Batu'elii ilma Naahorii ti; haati isaa Miilka'a› jette. Achiin duuba ani qubee funnaan isi'iititti, irmuura harkatti keyee, 48 gad jedhee Mootii Waan Maraatiif sagade. Mootii Waan Maraa, Waaqa Abrahaamii goottaa kiyyaa, ka intala obboleessa goottaa kiyyaa fuudhee ilma isaatiif akka ani geessuuf na sooresse leellise. 49 Amma, gadhi-laafumma'aa fi addatamummaa goottaa kiyyatti yoo mudhittanu teete, natti hima'a; yoo hin mudhinne teetelle natti hima'a; anille waan godhu hin murteeffadha» jedhe. 50 Achiin duuba Laabaanii fi Batu'el, «Wonni kun Mootii Waan Maraa irraa waan dhutteef, nuuti waan tokkolle jedhiisa hin dandeennu. 51 Kunoo, Ribqaan fuula keeti dura jirti; fudhadhuu deemi. Akkuma Mootiin Waan Maraa dubbate, isiin niitii ilma goottaa keetii teetuu ti» jedhane. 52 Tajaajilaan Abrahaamii sun yennaa waan isaan jedhane kana dhage'e, gad jedhee Mootii Waan Maraatiif sagade. 53 Achiin duuba tajaajilaan Abrahaamii faaya meeti'iitii fi worqi'iitii, woyootalle fidee Ribqa'aaf kenne; inni kennansa gatii guddo'oo obboleessa isi'iitii fi haadha isi'iitiif kenne.
54 Achiin duuba innii fi namooti isa woliin jiranu nyaatanee unanee, achuma bulane. Isaan yennaa boruyyaa ganama ka'ane, tajaajilaan Abrahaamii, «Gara goottaa kiyyaa akka deebi'u, na geegessa'a» jedhe.
55 Obboleessi isi'iitii fi haati isi'ii ammoo, «Intalti guyyuma kudhan nu woliin turtuu ti; achiin duuba deemuu dandeetti» jedhane.
56 Inni ammoo isaaniin, «Eega Mootiin Waan Maraa deemmaa tiyya naa milkeesse, na hin tursina'a; gara goottaa kiyyaa akka dhaquuf na geegessa'a» jedheen.
57 Isaan deebisanee, «Me, intala waannee waan isiin jettu gaafanna» jedhane. 58 Maarre isaan Ribqaa waamanee, «Namicha kana woliin hin deentaa?» jedhanee gaafatane.
Isiin, «Ee, hin deema» jette.
59 Maarre isaan Ribqaa obboleettii isaanii, guddittuu isi'ii woliin, tajaajilaa Abrahaamiille namoota isaa woliin geegessane. 60 Isaan, Ribqaa eebbisanee,
«Obboleettii teenna, haadha kuma heddu'uu te'i;
sanyiin teeti qachaa diinota ifii qabatanuu ti» jedhane.
61 Achiin duuba Ribqa'aa fi durri tajaajiltooti isi'ii gaala ifii irra tee'anee, tajaajilaa Abrahaamii woliin deemiisaaf ka'ane. Maarre inni Ribqaa fuudhee deeme.
62 Yisihaq yennaa san gara boolla bisaanii ta, «Be'er-Lahaayi-Ro'i‡Be-er-Lahaayi-Ro'i: Afaan Ibrootaatiin Baleessa Waaqa jiraataa na dhagguu jechu'u.» jedhantuu dhufee, lafa goomolee «Negeb§Negeb: Lafa kibba Kana'aanii ti.» jedhantu keessa le'iisatti jiraayyu. 63 Inni gaafa tokko galgala alatti bayee, yaadaan qabamee adoo deemuu, gaalota dhufiisatti jiranu dhagge. 64 Ribqaalle yennaa Yisihaq dhaggite, gaala ifii irraa gad buutee, 65 «Namichi diida keessa as nutti dhufiisatti jiru sun eennu?» jettee tajaajilaa Abrahaamii gaafatte.
Tajaajilaan deebisee, «Inni ilma goottaa kiyyaa ti» jedhe. Maarre isiin shaashii ifii fudhattee fuula ifii buqatte*Buqatte: Yookiin hagooggatte..
66 Tajaajilaalle waan godhe mara Yisihaqitti hime. 67 Achiin duuba Yisihaq isii fidee gara dunkaana Saaraa haadha ifii seensifate. Inni Ribqaa fuudhee, isiille niitii isaa teete; inni isii jaalatee, gadda haadha ifii irralle'ee jajjabaate.
*24:2 Gudeeda kiyya qabadhu: Akka aadaa worra Ibrootaatitti gudeeda qabatiis kakuu hin diiganne mudhisa.
†24:20 Goongaa: Yookiin Gonboo jedhama.
‡24:62 Be-er-Lahaayi-Ro'i: Afaan Ibrootaatiin Baleessa Waaqa jiraataa na dhagguu jechu'u.
§24:62 Negeb: Lafa kibba Kana'aanii ti.
*24:65 Buqatte: Yookiin hagooggatte.