Zaaretho Maxaafa
Gaatha Qofa
“Zaaretho Maxaafa” geetetiya ha maxaafay, Isra7eele asay daro wode mela biittan hemetidaape guye, Kanaane gakanaw guuthu attishin, Moo7abe biittan gam7ida wode ubban, Musey hayqanaape sinthe, zaari zaari entaw odida oda oykis.
Musey ha maxaafa Isra7eele asaas zaaridi xaafida gisho ha maxaafay, “Zaaretho Woga” geetetidi sunthetis.
Musey, aadhida oytamu laythata giddon poletida, gita gita oosota hassayidi odees. Xoossay enta mela biittan waatidi kaalethidaako asaa hassaysidi, enti Xoossas ammanetida asi gidana melanne suuretethan kiitetana mela qofisees.
Musey tammu kiitata zaari zaari odidi, koyro kiita birshetha entaw qoncisis. Asay Xoossa xalaala goyinnana mela hassaysees. Iyara gathidi, Isra7eele asay ufaysi oothida biittan aqana dumma dumma ayso woga odis. Musey, Xoossay entara caaqida caaqoy ay meleko entaw birshidi, enti he caaquwa oorathidi ammanetana mela enta qofisees.
Iyyasuy, Muse bessan shuumetidi Xoossa asa kaalethiya asi gidis. Musey, Xoossay ammanetiya Xoosse gideysa sabbanaw keydi, mazmure yexidaapenne Isra7eele kocha ubba anjidaape guye, Yordaanose shaafape doloha baggan de7iya Moo7abe biittan hayqis.
Maxaafa ayfe qofay, Xoossay ba siiquwan doorida ba asa ashshidaysanne anjidaysa odees. Xoossa anjoy entafe shaaketonna de7on daana mela Xoossay entaw oothidaba ubbaa akeekisees. Enti ubba wode Xoossa dosana melanne iyaw kiitetana mela enta zorees.
Maxaafa waanna qofa oykida xiqisey, Yesuusi “Kiita ubbaafe aadhiya kiita” yaagidi odida qaala oykida (6:4-6) kifiliya. Hessika, “Neno, Isra7eele si7a; Goday nu Xoossay issi Xoossi. Godaa, ne Xoossa ne kumetha wozanape, ne kumetha shempuwafenne ne kumetha wolqafe dosa” yaagees. Ha kifiley Isra7eele kawotethay kumethi woossiya eretida woosa kifile.
Maxaafa Ayfe Qofata
Musey beni aadhida taarike qofisees (1:1—4:49)
Xoossi asape koyey aybeko Musey akeekisees (5:1—28:68)
Asay banta caaqida qaala polanaw bessees (29:1—30:20)
Iyyasuy asa kaalethanaw shuumetetha (31:1-13)
Asay Xoossa dogana (31:14-29)
Muse mazmure (31:30—32:47)
Musey biitta be7is; Isra7eele kocha anjis (32:48—33:29)
Muse hayquwa (34:1-12)
1
Isra7eeleti Siinape Dendidosona
Ha maxaafan xaafetida qaala ubbay Yordaanose shaafape hefinthan de7iya mela biittan enti de7ishin, Musey Isra7eele asaas odida qaala. He wode enti Suufape sintha baggara Paarana katamaas issi baggara, qassi Tofeela, Laabana, Haxerootanne Dizaaba katamata giddon de7iya Yordaanose zangaaran de7oosona. Sayre deriya baggara Koreeba zumaape bidi Qaades-Barne gakanaw tohon tammanne issi gallasa oge.
Gibxefe enti keyida oytamantho laythan, tammanne issintho ageenan, koyro gallasan, Goday entaba Muse kiittidaba ubbaa Isra7eele asaas odis. Hessi haniday Haseboona kataman kawotidi Amooreta haariya Sihoonanne Astarootaninne Edraa7an kawotidi Baasane haariya Ooge, Musey xoonidaape guyena.
Asay Yordaanosepe doloha baggara, Moo7aben de7ishin, Musey ha higgiya haysada yaagidi entaw qoncisethi doomis.
Nuuni Koreeba Zumaa bolla de7ishin, Goday, nu Xoossay nuuko haysada yaagis. “Hinte ha deriya bolla daro gam7ideta. Dunkaaniya laallite; dendidi derey dariya Amooreta biittanne Araban de7iya enta yuushuwan de7iya biitta ubbaa biite. Hessika Yordaanose zangaara, gezzenne gadha biitta, Negebanne Medetiraane Abbaa gaxa aadhite. Kanaane biitta biite; Libaanose dereta kanthidi, Efraxiisa Shaafa gakanaw biite. Heko, taani hintew ha biitta immas. Bidi hinte aawatas, Abrahaames, Yisaaqas, Yayqoobasinne enta sheeshas immanaw Goday caaqida biitta laattite” yaagis.
Musey Halaqata Shuumis
(Kessa 18:13-27)
Musey asaako, “He wode taani hintew haysada yaagada odas; taani tarka hintena tookanaw danda7ike. 10 Goday, hinte Xoossay hinte taybuwa salo xoolintoda darsis. 11 Goday hinte aawata Xoossay, hintena haysafe aathidi mukulu toho gujidi darsonne I gidaysada hintena anjo. 12 Shin hinte metuwa, hinte toohuwanne hinte ooshsha ubbaa taani tarka waata tookanaw danda7ayna? 13 Hinte kochatape cinca, akeekanchonne bonchetida asata doorite; taani hinte bolla enta halaqa oothana” yaagis.
14 Hinte zaaridi, “Ne qofay lo77o” yaagideta. 15 Hessa gisho, taani hinte kochaafe cincanne bonchetida asata ekada, shaalaqa, mato halaqa, hamsalaqanne asiralaqa, hintena ayseysata oothada hinte bolla shuumas.
16 Taani enta, “Hinte ishata giddon de7iya odaa si7ite; he oday issi Isra7eele asaapenne iya ishaape giddon woyko Isra7eele asaapenne hara dere asape giddon de7iyaba gidikoka, odaa si7idi suure pirdite. 17 Pirdi Xoossaba gidiya gisho, hinte pirdan issi baggaa maaddofite; gitaa si7eysada guuthaa si7ite; asa som7os yayyofite. Daro deexo gidida odata taako ehite; hessa taani si7ana.” 18 Hinte oothanaba ubbaa ta he wode hintena kiittana.
Kanaane Wochanaw Kiitetida Asata
(Taybo 13:1-33)
19 Hessafe guye, “Nuuni Koreeba zumaape dendida; Goday nu Xoossay nuna kiittidaysada, derey dariya Amooreta biitta biya ogen de7iya he hinte be7ida gitanne yashshiya mela biitta kanthidi Qaades-Barne gakida. 20 Goday nu Xoossay nuna laatisiya, derey dariya Amooreta biittay haysa. 21 Goday hinte Xoossay ha biitta hintew immis. Goday hinte aawata Xoossay hintew odidaysada keyidi, ha biitta laattite; yayofite; ufaysi qanxofite” yaagas.
22 Hinte ubbay taako yidi, “He biitta xomoosidi, nu baanaw bessiya ogiyabanne gelana katamata hanota new ehiya asata nuupe sinthe yeddoos” yaagideta.
23 He qofay taw lo77o daanin, hintefe tammanne nam7u asi, kochaafe kochaafe issi asi dooras. 24 Enti bidi, he derey dariya biitta kanthidi, Eshkola zangaara gakanaw de7iya biitta wochidosona. 25 He biittan doliyabape guutha ayfe banta kushen oykidi nuuko yidosona. Qassi, “Goday nu Xoossay nuus immiya biittay lo77o biitta” giya wore ekidi yidosona.
26 Shin hinte Godaa hinte Xoossaa kiitta ixas gidi yaa boonna ixideta. 27 Hinte dunkaaniya giddon issoy issuwara haysada yaagidi zuuzumideta. “Goday nuna ixida gisho, dhaysanaw Amoore biitta asata kushen aathidi immanaw Gibxe biittafe kessis. 28 Yaatin yaa ayis baanee? Nu ishati, ‘He biittan de7iya asati nuupe daroosonanne aduqosona. Katamatika gitanne salo gakanaw gimbetidaysata. Hessa bolla qassi Anaaqe geetetiya daro adussa asata yan be7ida’ yaagidi, nu wozana til7isidosona” yaagideta.
29 Yaatin taani, “Yayyofite woyko dagammofite. 30 Hinte sinthara biya Goday hinte Xoossay kase Gibxen hinte ayfiya sinthan hintew oothidaysada ha77ika hintew I oletana. 31 Qassi hinte ha mela biitta gakanaw yida oge ubban asi ba na7a tookeysada Goday hinte Xoossay hintena tookidaysa be7ideta” yaagas.
32-33 Ha ubbay haninka, hinte dunkaanana bessaanne hinte baana ogiya bessanaw qamma tama tuussan, gallas shaara tuussan hintena kaalethida Godaa hinte Xoossaa ammanibeketa.
34 “Goday hinte haasaya si7idi hanqetis; haysada yaagidi caaqis; 35 taani hinte mayzatas immana gada caaqida ha lo77o biitta, ha iita yeletethaafe issoyka be7enna. 36 Ha biitta be7anay Yoofona na7aa Kaaleba xalaala. I yedhida biitta iyasinne iya kochaas immana; I ba kumetha wozanaape Godaa kaallis” yaagidi caaqis.
37 Hinte gaason Goday ta bollaka hanqetidi, haysada yaagis; “Hari attoshin, neka he biitta gelaka. 38 Shin nena maaddiya Nawe na7ay, Iyyasuy he biitta gelana. I Isra7eele asaa he biittaa laatisanaw de7iya gisho neeni iya minthetha. 39 Hinte, nu nayti di7etana gida guuthati, iitanne keeha shaakidi eronna hinte nayti he biitta gelana. Taani he biitta entaw immana; entika laattana. 40 Shin hinte guye simmidi, Zo7o Abbaa efiya ogiya oykidi, mela biitta biite” yaagis.
41 Hinte zaaridi, “Nuuni Godaa bolla nagara oothida; ha77i nuuni Goday nu Xoossay kiiteysada, keyidi oletana” yaagideta. Hinte ubbay ola miishe dancidi, derey dariya biitta keyidi oletanaysa laafaba oothidi qopideta.
42 Shin Goday taako, “Taani entara doonna gisho, enti keyidi oletona mela oda. Akay, giiko, enta morketi enta xoonana” yaagis. 43 Yaagin, taani hintew odas, shin hinte Godaa kiitta ixidetape attishin, ta odeysa si7ibeeketa; yaatidi otoron derey dariya biitta keydeta. 44 He derey dariya biittan de7iya Amooreti hintera ola gahetidi, hintena mathi gooddeysada gooddidi, Sayre biittafe bidi Horma gakanaw shocidosona. 45 Hinte guye simmidi, Godaako yeekideta; shin Goday hinte yeehuwa si7ibeenna woyko hayzibeenna. 46 Hessa gisho, hinte Qaadesan adussa wode gam7ideta.