6
Jesus is Lord of the Sabbath
Ἐγένετο δὲ ἐν σαββάτῳ δευτεροπρώτῳ*δευτεροπρωτω f35 A,C,D (92.1%) CP,HF,RP,TR,OC ¦ δευτερω πρωτω (6%) ¦ — 𝕻4ℵB,W (1.6%) NU ¦ four other variants (0.2%) διαπορεύεσθαι αὐτὸν διὰ τῶντων f35 C,D [88%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻4ℵA,B,W [12%] NU σπορίμων· καὶ ἔτιλλον οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ τοὺς στάχυας καὶ ἤσθιον,τους σταχυας και ησθιον f35 A(D)W [98%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ~ 3412 𝕻4,75vB,C [2%] NU ¦ 234 ℵ ψώχοντες ταῖς χερσίν. Τινὲς δὲ τῶν Φαρισαίων εἶπον αὐτοῖς,§αυτοις f35 A [97%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ αυτω D [1%] ¦ — 𝕻4ℵB,C,W [1.5%] NU ¦ two other variants «Τί ποιεῖτε ὃ οὐκ ἔξεστιν ποιεῖν*ποιειν f35 ℵA,C,W [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻4B [0.5%] NU ¦ D is wild ¦ three other variants ἐνεν f35 A,C [95%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻4ℵB,W [5%] NU τοῖς σάββασιν;» Καὶ ἀποκριθεὶς πρὸς αὐτοὺς εἶπεν ὁ Ἰησοῦς·προς αυτους ειπεν ο ιησους f35 𝕻75vC [80%] CP,HF,RP,TR,OC,NU ¦ ~ 45312 A [12%] ¦ ~ 45123 ℵW [4%] ¦ ~ 31245 [1%] ¦ 1235 𝕻4B ¦ ~ 453 αυτους [0.5%] ¦ ~ 45 ελεγεν 12 D ¦ ~ 453 [2%] «Οὐδὲ τοῦτο ἀνέγνωτε, ὃ ἐποίησεν Δαυὶδ ὁπότε§οποτε f35 A [89%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ οτε 𝕻4ℵB,C,D,W [11%] NU ἐπείνασεν, αὐτὸς καὶ οἱ μετ᾿ αὐτοῦ ὄντες·*οντες f35 A,C [96.5%] CP,HF,RP,TR,OC[NU] ¦ παντες [1%] ¦ — 𝕻4ℵB,D,W [2.5%] ὡςως f35 ℵA,C [93%] CP,HF,RP,TR,OC[NU] ¦ πως [7%] ¦ — 𝕻4B,D εἰσῆλθεν εἰς τὸν οἶκον τοῦ Θεοῦ καὶ τοὺς ἄρτους τῆς προθέσεως ἔλαβεν καὶελαβεν και f35 A [85%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ λαβων B,C [0.5%] NU ¦ — ℵD,W [14.5%] ἔφαγεν, καὶ ἔδωκεν καὶ§και f35 ℵA,D [97.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻4B,W [2.5%] NU τοῖς μετ᾿ αὐτοῦ—οὓς οὐκ ἔξεστιν φαγεῖν εἰ μὴ μόνους τοὺς ἱερεῖς;» Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς ὅτι*οτι f35 A(D) [98%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻4ℵB,W [2%] NU «Κύριός ἐστιν ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου καὶ τοῦ σαββάτου.»ο υιος του ανθρωπου και του σαββατου f35 A(D) [99.7%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ~ 671234 ℵB,W [0.3%] NU
He heals on the Sabbath
Ἐγένετο δὲ καὶκαι f35 A [86%] HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻4ℵB,W [14%] CP,NU ¦ D is wild ἐν ἑτέρῳ σαββάτῳ εἰσελθεῖν αὐτὸν εἰς τὴν συναγωγὴν καὶ διδάσκειν. Καὶ ἦν ἐκεῖ ἄνθρωπος,§εκει ανθρωπος f35 A [97%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ~ 21 𝕻4ℵB,W [3%] NU ¦ 2 D καὶ ἡ χεὶρ αὐτοῦ ἡ δεξιὰ ἦν ξηρά. Παρετήρουν*παρετηρουν f35 ℵ [89%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ παρετηρουντο 𝕻4A,B,D [11%] NU δὲδε f35 A [93%] CP,HF,RP,OC ¦ 1 αυτον 𝕻4ℵB,D,W [7%] TR,NU οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι, εἰει f35 D [25%] ¦ 1 εν 𝕻4ℵA,B,D,W [75%] CP,HF,RP,TR,OC,NU τῷ σαββάτῳ θεραπεύσει,§θεραπευσει f35 𝕻4B [97%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ θεραπευει ℵA,D,W [3%] NU ἵνα εὕρωσιν κατηγορίαν*κατηγοριαν f35 A,W [93%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ κατηγορειν 𝕻4ℵB [7%] NU ¦ κατηγορησαι D αὐτοῦ.αυτου rell ¦ κατ 1 W [15%] Αὐτὸς δὲ ᾔδει τοὺς διαλογισμοὺς αὐτῶν καὶ εἶπενκαι ειπεν f35 A [96.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ~ 2 δε 𝕻4ℵB,W [3%] NU ¦ 2 [0.5%] ¦ λεγει D τῷ ἀνθρώπῳ§ανθρωπω f35 A,W [97%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ανδρι 𝕻4ℵB [3%] NU ¦ — D τῷ ξηρὰν ἔχοντι τὴν χεῖρα, «Ἔγειραι*εγειραι f35 [55%] CP,HF,RP,TR ¦ εγειρε 𝕻4ℵA,B,W [45%] OC,NU ¦ εγειρου D καὶ στῆθι εἰς τὸ μέσον.» Ὁ δὲο δε f35 A [96%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ και 𝕻4ℵB,D,W [4%] NU ἀναστὰς ἔστη. Εἶπεν οὖνουν f35 A [97.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ δε 𝕻4ℵB,D,W [2.5%] NU ὁ Ἰησοῦς πρὸς αὐτούς· «Ἐπερωτήσω§επερωτησω f35 A,D [99.2%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ επερωτω 𝕻4ℵB,W [0.4%] NU ¦ ερωτησω [0.4%] ὑμᾶς τι·*τι f35 A [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ει 𝕻4ℵB,D,W [1%] NU Ἔξεστιν τοῖς σάββασιντοις σαββασιν f35 A [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ τω σαββατω 𝕻4ℵB,D,W [1%] NU ἀγαθοποιῆσαι ἢ κακοποιῆσαι, ψυχὴν σῶσαι ἢ ἀποκτεῖναι;»αποκτειναι f35 A [90%] CP,HF,RP,OC ¦ απολεσαι 𝕻4ℵB,D,W [10%] TR,NU,§αποκτειναι rell ¦ 1 οι δε εσιωπων D [15%] 10 Καὶ περιβλεψάμενος πάντας αὐτοὺς*αυτους rell ¦ 1 εν οργη D [10%] ¦ 1 μετ οργης [1%] εἶπεν αὐτῷ,αυτω f35 𝕻4A,B [90%] CP,HF,RP,OC,NU ¦ τω ανθρωπω ℵD,W [10%] TR «Ἔκτεινον τὴν χεῖρά σου.» Ὁ δὲ ἐποίησεν οὕτωςεποιησεν ουτως f35 [42%] CP,TR ¦ 1 𝕻4A,B [54.5%] HF,RP,OC,NU ¦ εξετεινεν ℵD,W [3.5%] καὶ ἀποκατεστάθη§αποκατεσταθη f35 𝕻4B [55%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ απεκατεσταθη A,D,W [44%] NU ¦ απεκατεστη ℵ [1%] ἡ χεὶρ αὐτοῦ, ὑγιὴς ὡς ἡ ἄλλη.*υγιης ως η αλλη f35 [80%] CP,HF,RP,TR ¦ 234 A,D,Q [18%] OC ¦ 12 και 34 D [1.5%] ¦ 1 W ¦ — 𝕻4,75vℵB [0.5%] NU
The rejection
11 Αὐτοὶ δὲ ἐπλήσθησαν ἀνοίας, καὶ διελάλουνδιελαλουν rell ¦ ελαλουν 𝕻4 [15%] ¦ διαλογιζοντο D ¦ one other variant πρὸς ἀλλήλους τί ἂν ποιήσειανποιησειαν f35 𝕻4 [91%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ποιησαιεν 𝕻75B [6%] NU ¦ ποιησειεν A,W [0.5%] ¦ ποιησιεν ℵ ¦ five other variants D [2%] τῷ Ἰησοῦ.
Choosing the Twelve
12 Ἐγένετο δὲ ἐν ταῖς ἡμέραις ταύταις ἐξῆλθεν§εξηλθεν f35 Q [97%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ εξελθειν αυτον 𝕻4,75ℵA,B,D,W [3%] NU εἰς τὸ ὄρος προσεύξασθαι, καὶ ἦν διανυκτερεύων ἐν τῇ προσευχῇ τοῦ Θεοῦ. 13 Καὶ ὅτε ἐγένετο ἡμέρα προσεφώνησεν τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ, καὶ ἐκλεξάμενος ἀπ᾿ αὐτῶν δώδεκα, οὓς καὶ ἀποστόλους ὠνόμασεν·*ωνομασεν rell ¦ ονομασε [15%] ¦ εκαλεσε D 14 Σίμωνα (ὃν καὶ ὠνόμασεν Πέτρον) καὶ Ἀνδρέαν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ,αυτου f35 A,Q [92%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 και 𝕻4,75ℵB,D,W [8%] NU Ἰάκωβον καὶ Ἰωάννην,ιωαννην f35 A,Q [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 και 𝕻4ℵB,D,W [1%] NU Φίλιππον καὶ Βαρθολομαῖον,§βαρθολομαιον f35 A,Q [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 και 𝕻4ℵB,D,W [1%] NU 15 Ματθαῖον*ματθαιον f35 A,Q [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ μαθθαιον 𝕻4ℵB,D [0.5%] NU ¦ μαθθεον W ¦ two other variants καὶ Θωμᾶν,θωμαν f35 A,B,Q,W [98%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 και 𝕻4ℵ(D) [2%] NU Ἰάκωβον (τὸν τοῦτον του f35 A,D,Q [95%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻4ℵB,W [2%] NU ¦ 2 [3%] Ἀλφαίου) καὶ Σίμωνα (τὸν καλούμενον Ζηλωτήν),§ζηλωτην f35 A [96%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 και 𝕻4,75vℵB,D,Q,W [4%] NU 16 Ἰούδαν Ἰακώβου καὶ Ἰούδαν Ἰσκαριώτην*ισκαριωτην f35 A,Q,W [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ισκαριωθ 𝕻4,75ℵB [0.5%] NU ¦ σκαριωθ D ¦ four other variants (ὃς καὶκαι f35 A,D,Q [99.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — ℵB,W [0.5%] NU ἐγένετο προδότης).
A sermon on a level place
17 Καὶ καταβὰς μετ᾿ αὐτῶν ἔστη ἐπὶ τόπουτοπου rell ¦ του [15%] ¦ του 1 [1%] πεδινοῦ, καὶ ὄχλος§οχλος f35 A [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 πολυς 𝕻75ℵB,W [1%] NU μαθητῶν αὐτοῦ, καὶ πλῆθος πολὺ τοῦ λαοῦ ἀπὸ πάσης τῆς Ἰουδαίας καὶ Ἱερουσαλήμ, καὶ τῆς παραλίου Τύρου καὶ Σιδῶνος, οἳ ἦλθον ἀκοῦσαι αὐτοῦ καὶ ἰαθῆναι ἀπὸ τῶν νόσων αὐτῶν· 18 καὶ οἱ ὀχλούμενοι*οχλουμενοι f35 D,Q,W [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ενοχλουμενοι 𝕻75ℵA,B,T [1%] NU ὑπὸυπο f35 [60%] CP,HF,RP,TR ¦ απο 𝕻75ℵA,B,D,Q,T,W [40%] OC,NU πνευμάτων ἀκαθάρτων—καὶκαι f35 [98.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻75ℵA,B,D,Q,T,W [1.5%] NU ἐθεραπεύοντο. 19 Καὶ πᾶς ὁ ὄχλος ἐζήτει§εζητει f35 A,D,Q [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ εζητουν 𝕻75ℵB,T,W [1%] NU ἅπτεσθαι αὐτοῦ, ὅτι δύναμις παρ᾿ αὐτοῦ ἐξήρχετο καὶ ἰᾶτο πάντας.
Blessings
20 Καὶ αὐτὸς ἐπάρας τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ εἰς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἔλεγεν· «Μακάριοι οἱ πτωχοί,*πτωχοι rell ¦ 1 τω πνευματι Q [10%] ὅτι ὑμετέρα ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. 21 Μακάριοι οἱ πεινῶντες νῦν, ὅτι χορτασθήσεσθε. Μακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν, ὅτι γελάσετε. 22 Μακάριοί ἐστε ὅταν μισήσωσιν ὑμᾶς οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὅταν ἀφορίσωσιν ὑμᾶς καὶ ὀνειδίσωσιν καὶ ἐκβάλωσιν τὸ ὄνομα ὑμῶν ὡς πονηρόν, ἕνεκα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου. 23 Χάρητεχαρητε f35 ℵA,B,D [95%] CP,HF,RP,OC,NU ¦ χαιρετε [5%] TR ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ καὶ σκιρτήσατε· ἰδοὺ γὰρ ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τῷ οὐρανῷ· κατὰ ταῦταταυτα f35 ℵA [98.5%] CP,HF,RP,TR ¦ τα αυτα 𝕻75B,D,Q,W [1.5%] OC,NU γὰρ ἐποίουν τοῖς προφήταις οἱ πατέρες αὐτῶν.
Woes
24 »Πλὴν οὐαὶ ὑμῖν τοῖς πλουσίοις, ὅτι ἀπέχετε τὴν παράκλησιν ὑμῶν. 25 Οὐαὶ ὑμῖν οἱ ἐμπεπλησμένοι,§εμπεπλησμενοι f35 A(D) [85%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 νυν 𝕻75ℵB,Q,T(W) [15%] NU ὅτι πεινάσετε. Οὐαὶ ὑμῖν*υμιν f35 𝕻75A,D,Q [97%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — ℵB,W [3%] NU οἱ γελῶντες νῦν, ὅτι πενθήσετε καὶ κλαύσετε. 26 Οὐαὶουαι f35 𝕻75ℵA,B,Q,T [96%] CP,HF,RP,OC,NU ¦ 1 υμιν (D)W [4%] TR ὅταν καλῶς εἴπωσιν ὑμᾶςκαλως ειπωσιν υμας f35 ℵA (22%) CP ¦ ~ 132 D,Q,T,W (76.1%) HF,RP,TR,OC ¦ ~ 312 𝕻75B (0.2%) NU ¦ 12 (1.2%) ¦ long omissions (0.4%) ¦ two other variants (0.1%) πάντες οἱ ἄνθρωποι,§παντες οι ανθρωποι f35 𝕻75A,B,Q,T (38.3%) TR,OC,NU ¦ ~ 231 ℵ (0.2%) ¦ 23 D (60.5%) CP,HF,RP ¦ 13 W (0.6%) ¦ long omission (0.4%) κατὰ ταῦτα*ταυτα f35 ℵA,T [94%] CP,HF,RP,TR ¦ τα αυτα 𝕻75B,D,W [6%] OC,NU γὰρ ἐποίουν τοῖς ψευδοπροφήταις οἱ πατέρες αὐτῶν.
Instructions
27 »Ἀλλά,αλλα f35 ℵA,B,D,W [73%] CP,OC ¦ αλλ [27%] HF,RP,TR,NU ὑμῖν λέγω τοῖς ἀκούουσιν· Ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς· 28 εὐλογεῖτε τοὺς καταρωμένους ὑμᾶς,υμας f35 ℵA,B,D [45%] NU ¦ υμιν 𝕻75 [46%] CP,HF,RP,OC ¦ 1 και W [1%] ¦ υμιν και [8%] TR προσεύχεσθε ὑπὲρ§υπερ f35 A,D [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ περι 𝕻75ℵB,W [1%] NU τῶν ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς. 29 Τῷ τύπτοντί σε ἐπὶ τὴν σιαγόνα, πάρεχε καὶ τὴν ἄλλην· καὶ ἀπὸ τοῦ αἴροντός σου τὸ ἱμάτιον, καὶ τὸν χιτῶνα μὴ κωλύσῃς. 30 Παντὶ δὲ τῷ*δε τω f35 A,D [93%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 2 [6.5%] ¦ — ℵB,W [0.5%] NU αἰτοῦντί σε δίδου, καὶ ἀπὸ τοῦ αἴροντος τὰ σὰ μὴ ἀπαίτει. 31 Καὶ καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖςκαι υμεις f35 ℵA,D,W [98%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 2 [1.5%] ¦ — B [0.5%] NU ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως. 32 Καὶ εἰ ἀγαπᾶτε τοὺς ἀγαπῶντας ὑμᾶς, ποία ὑμῖν χάρις ἐστίν; Καὶ γὰρ οἱ ἁμαρτωλοὶ τοὺς ἀγαπῶντας αὐτοὺς ἀγαπῶσιν. 33 Καὶκαι f35 A,D,W [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 γαρ 𝕻75ℵB,NU ¦ long omission [0.7%] ἐὰν ἀγαθοποιῆτε τοὺς ἀγαθοποιοῦντας ὑμᾶς, ποία ὑμῖν χάρις ἐστίν; Καὶ γὰρ§γαρ f35 A,D [98%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — ℵB,W [2%] NU οἱ ἁμαρτωλοὶ τὸ αὐτὸ ποιοῦσιν. 34 Καὶ ἐὰν δανείζητε*δανειζητε f35 [64%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ δανειζετε [26%] ¦ δανιζετε A,D [9%] ¦ δανισητε B [0.2%] NU ¦ δανισηται ℵW ¦ four further variants παρ᾿ ὧν ἐλπίζετε ἀπολαβεῖν,απολαβειν f35 A,D [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ λαβειν 𝕻75ℵB,W [1%] NU ποία ὑμῖν χάρις ἐστίν;εστιν f35 ℵA,D(W) [99.7%] CP,HF,RP,TR,OC[NU] ¦ — 𝕻45v,75B [0.3%] Καὶ γὰρ§γαρ f35 A,D [73%] CP,HF,RP,OC ¦ 1 οι [25%] TR ¦ 1 και [1.5%] ¦ — 𝕻75ℵB,W [0.5%] NU ἁμαρτωλοὶ ἁμαρτωλοῖς*αμαρτωλοις rell ¦ αμαρτωλους [12%] δανείζουσιν, ἵνα ἀπολάβωσιν τὰ ἴσα.
Be compassionate
35 »Πλὴν ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν, καὶ ἀγαθοποιεῖτε, καὶ δανείζετε,δανειζετε f35 [90%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ δανιζετε A,B,D,W [9%] NU ¦ δανιζεται ℵ [1%] μηδὲν ἀπελπίζοντες· καὶ ἔσται ὁ μισθὸς ὑμῶν πολύς, καὶ ἔσεσθε υἱοὶυιοι f35 ℵA,B,D,W [94%] CP,HF,RP,OC,NU ¦ 1 του [6%] TR Ὑψίστου· ὅτι αὐτὸς χρηστός ἐστιν ἐπὶ τοὺς ἀχαρίστους καὶ πονηρούς. 36 Γίνεσθε οὖν§ουν f35 A [96%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻45,75ℵB,D,W [4%] NU οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ*και f35 A,D [96.5%] CP,HF,RP,TR,OC[NU] ¦ — ℵB,W [3.5%] ὁ Πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστίν.
We get what we give
37 »Καὶ μὴ κρίνετε, καὶ οὐ μὴ κριθῆτε.κριθητε f35 A,C,D [93%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 και 𝕻75ℵB,W [7%] NU Μὴ καταδικάζετε, καὶ οὐ μὴ καταδικασθῆτε. Ἀπολύετε, καὶ ἀπολυθήσεσθε. 38 Δίδοτε, καὶ δοθήσεται ὑμῖν· μέτρον καλόν—πεπιεσμένον καὶκαι f35 A,C [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — ℵB,D,W [1%] NU σεσαλευμένον καὶ§και f35 A,C [98.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻45ℵB,D,W [1.5%] NU ὑπερεκχυνόμενον*υπερεκχυνομενον f35 𝕻75 [96%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ υπερεκχυννομενον ℵA,B,C,D,W [4%] NU—δώσουσιν εἰς τὸν κόλπον ὑμῶν. Τῷ γὰρ αὐτῷ μέτρῳ ᾧ τω γαρ αυτω μετρω ω f35 A,C (91.4%) CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1245 (5.9%) ¦ 1345 𝕻45 (0.7%) ¦ 1235 (0.4%) ¦ 1234 (0.3%) ¦ ~ 524 ℵB,D,W (1.1%) NU ¦ four other variants (0.2%) μετρεῖτε ἀντιμετρηθήσεται ὑμῖν.»
39 Εἶπεν δὲδε f35 𝕻45vA [95%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 και ℵB,C,D,W [5%] NU παραβολὴν αὐτοῖς· «Μήτι δύναται τυφλὸς τυφλὸν ὁδηγεῖν; Οὐχὶ ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνται;§πεσουνται f35 ℵA,C [95%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ εμπεσουνται B(D,W) [5%] NU 40 Οὐκ ἔστιν μαθητὴς ὑπὲρ τὸν διδάσκαλον αὐτοῦ,*αυτου f35 A,C [95%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻75ℵB,D,W [5%] NU κατηρτισμένος δὲ πᾶς ἔσται ὡς ὁ διδάσκαλος αὐτοῦ. 41 Τί δὲ βλέπεις τὸ κάρφος τὸτο rell ¦ τω [23%] ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου, τὴν δὲ δοκὸν τὴν ἐν τῷ ἰδίῳ ὀφθαλμῷ οὐ κατανοεῖς; 42 Ἢ πῶςη πως f35 A,C,D,W [99.2%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 2 𝕻75B,NU ¦ 2 δε ℵ [0.2%] ¦ και 2 [0.4%] δύνασαι λέγειν τῷ ἀδελφῷ σου, ‹Ἀδελφέ, ἄφες ἐκβάλω τὸ κάρφος τὸ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ σου,› αὐτὸς τὴν ἐν τῷ ὀφθαλμῷ σου δοκὸν οὐ βλέπων; Ὑποκριτά, ἔκβαλε πρῶτον τὴν δοκὸν ἐκ τοῦ ὀφθαλμοῦ σου, καὶ τότε διαβλέψεις ἐκβαλεῖν τὸ κάρφος τὸ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου.§εκβαλειν το καρφος το εν τω οφθαλμω του αδελφου σου f35 ℵA,C(D) [98%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ~ 2-10,1 𝕻75B,W [2%] NU
A tree is known by its fruit
43 »Οὐ γάρ ἐστιν δένδρον καλὸν ποιοῦν καρπὸν σαπρόν, οὐδὲ*ουδε f35 A,C,D [97.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 παλιν 𝕻75ℵB,W [2.5%] NU δένδρον σαπρὸν ποιοῦν καρπὸν καλόν 44 —ἕκαστον γὰρ δένδρον ἐκ τοῦ ἰδίου καρποῦ γινώσκεται· οὐ γὰρ ἐξ ἀκανθῶν συλλέγουσιν σῦκα, οὐδὲ ἐκ βάτου τρυγῶσιν σταφυλήν.τρυγωσιν σταφυλην f35 A [96%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ~ 21 𝕻75ℵB,C,D,W [2.5%] NU ¦ ~ σταφυλας 1 [1%] ¦ 2 [0.5%] 45 Ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θησαυροῦ τῆς καρδίας αὐτοῦαυτου f35 A,C,W [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻75ℵB,D [1%] NU προφέρει τὸ ἀγαθόν, καὶ ὁ πονηρὸς ἄνθρωπος§ανθρωπος f35 A,C,W [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻75ℵB,D [1%] NU ἐκ τοῦ πονηροῦ θησαυροῦ τῆς καρδίας αὐτοῦ*θησαυρου της καρδιας αυτου f35 A,C [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻75vℵB,D,W [1%] NU προφέρει τὸ πονηρόν· ἐκ γὰρ τοῦτου f35 C [65%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — ℵA,B,D,W [35%] NU περισσεύματος τῆςτης f35 C [86%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — ℵA,B,D,W [14%] NU καρδίας λαλεῖ τὸ στόμα αὐτοῦ.
Two foundations
46 »Τί δέ με καλεῖτε, ‹Κύριε, Κύριε,› καὶ οὐ ποιεῖτε ἃ λέγω; 47 Πᾶς ὁ ἐρχόμενος πρός με καὶ ἀκούων μου τῶν λόγων καὶ ποιῶν αὐτούς—ὑποδείξω ὑμῖν τίνι ἐστὶν ὅμοιος· 48 ὅμοιός ἐστιν ἀνθρώπῳ οἰκοδομοῦντι οἰκίαν, ὃς§ος rell ¦ 1 και [0.5%] OC ἔσκαψεν καὶ ἐβάθυνεν καὶ ἔθηκεν θεμέλιον ἐπὶ τὴν πέτραν. Πλημμύρας*πλημμυρας f35 A,C [98%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ πλημυρας D [1.5%] ¦ πλημυρης 𝕻75W ¦ πλημμυρης ℵB [0.5%] NU δὲ γενομένης, προσέρρηξενπροσερρηξεν f35 𝕻75A,C [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ προσερηξεν ℵB,D,W [1%] NU ὁ ποταμὸς τῇ οἰκίᾳ ἐκείνῃ, καὶ οὐκ ἴσχυσεν σαλεῦσαι αὐτήν, τεθεμελίωτο γὰρ ἐπὶ τὴν πέτραν.τεθεμελιωτο γαρ επι την πετραν f35 A,C,D [98.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ δια το καλως οικοδομησθαι αυτην ℵB,W [1.5%] NU 49 Ὁ δὲ ἀκούσας καὶ μὴ ποιήσας ὅμοιός ἐστιν ἀνθρώπῳ οἰκοδομήσαντι τὴν§την f35 𝕻75 [30%] ¦ — ℵA,B,C,D,W [70%] CP,HF,RP,TR,OC,NU οἰκίαν ἐπὶ τὴν γῆν χωρὶς θεμελίου, ᾗ προσέρρηξεν*προσερρηξεν f35 𝕻75ℵA,C(W) [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ προσερηξεν B [1%] NU ¦ συνερηξεν D ὁ ποταμός, καὶ εὐθέωςευθεως f35 A,W [91%] CP,HF,RP,TR ¦ ευθυς 𝕻45,75ℵB,C [9%] OC,NU ¦ — D ἔπεσεν·επεσεν f35 A,C,W [96%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ συνεπεσεν 𝕻45,75ℵB,D [4%] NU καὶ ἐγένετο τὸ§το rell ¦ — [16%] ῥῆγμα τῆς οἰκίας ἐκείνης μέγα.»

*6:1 δευτεροπρωτω f35 A,C,D (92.1%) CP,HF,RP,TR,OC ¦ δευτερω πρωτω (6%) ¦ — 𝕻4ℵB,W (1.6%) NU ¦ four other variants (0.2%)

6:1 των f35 C,D [88%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻4ℵA,B,W [12%] NU

6:1 τους σταχυας και ησθιον f35 A(D)W [98%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ~ 3412 𝕻4,75vB,C [2%] NU ¦ 234 ℵ

§6:2 αυτοις f35 A [97%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ αυτω D [1%] ¦ — 𝕻4ℵB,C,W [1.5%] NU ¦ two other variants

*6:2 ποιειν f35 ℵA,C,W [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻4B [0.5%] NU ¦ D is wild ¦ three other variants

6:2 εν f35 A,C [95%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻4ℵB,W [5%] NU

6:3 προς αυτους ειπεν ο ιησους f35 𝕻75vC [80%] CP,HF,RP,TR,OC,NU ¦ ~ 45312 A [12%] ¦ ~ 45123 ℵW [4%] ¦ ~ 31245 [1%] ¦ 1235 𝕻4B ¦ ~ 453 αυτους [0.5%] ¦ ~ 45 ελεγεν 12 D ¦ ~ 453 [2%]

§6:3 οποτε f35 A [89%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ οτε 𝕻4ℵB,C,D,W [11%] NU

*6:3 οντες f35 A,C [96.5%] CP,HF,RP,TR,OC[NU] ¦ παντες [1%] ¦ — 𝕻4ℵB,D,W [2.5%]

6:4 ως f35 ℵA,C [93%] CP,HF,RP,TR,OC[NU] ¦ πως [7%] ¦ — 𝕻4B,D

6:4 ελαβεν και f35 A [85%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ λαβων B,C [0.5%] NU ¦ — ℵD,W [14.5%]

§6:4 και f35 ℵA,D [97.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻4B,W [2.5%] NU

*6:5 οτι f35 A(D) [98%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻4ℵB,W [2%] NU

6:5 ο υιος του ανθρωπου και του σαββατου f35 A(D) [99.7%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ~ 671234 ℵB,W [0.3%] NU

6:6 και f35 A [86%] HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻4ℵB,W [14%] CP,NU ¦ D is wild

§6:6 εκει ανθρωπος f35 A [97%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ~ 21 𝕻4ℵB,W [3%] NU ¦ 2 D

*6:7 παρετηρουν f35 ℵ [89%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ παρετηρουντο 𝕻4A,B,D [11%] NU

6:7 δε f35 A [93%] CP,HF,RP,OC ¦ 1 αυτον 𝕻4ℵB,D,W [7%] TR,NU

6:7 ει f35 D [25%] ¦ 1 εν 𝕻4ℵA,B,D,W [75%] CP,HF,RP,TR,OC,NU

§6:7 θεραπευσει f35 𝕻4B [97%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ θεραπευει ℵA,D,W [3%] NU

*6:7 κατηγοριαν f35 A,W [93%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ κατηγορειν 𝕻4ℵB [7%] NU ¦ κατηγορησαι D

6:7 αυτου rell ¦ κατ 1 W [15%]

6:8 και ειπεν f35 A [96.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ~ 2 δε 𝕻4ℵB,W [3%] NU ¦ 2 [0.5%] ¦ λεγει D

§6:8 ανθρωπω f35 A,W [97%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ανδρι 𝕻4ℵB [3%] NU ¦ — D

*6:8 εγειραι f35 [55%] CP,HF,RP,TR ¦ εγειρε 𝕻4ℵA,B,W [45%] OC,NU ¦ εγειρου D

6:8 ο δε f35 A [96%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ και 𝕻4ℵB,D,W [4%] NU

6:9 ουν f35 A [97.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ δε 𝕻4ℵB,D,W [2.5%] NU

§6:9 επερωτησω f35 A,D [99.2%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ επερωτω 𝕻4ℵB,W [0.4%] NU ¦ ερωτησω [0.4%]

*6:9 τι f35 A [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ει 𝕻4ℵB,D,W [1%] NU

6:9 τοις σαββασιν f35 A [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ τω σαββατω 𝕻4ℵB,D,W [1%] NU

6:9 αποκτειναι f35 A [90%] CP,HF,RP,OC ¦ απολεσαι 𝕻4ℵB,D,W [10%] TR,NU

§6:9 αποκτειναι rell ¦ 1 οι δε εσιωπων D [15%]

*6:10 αυτους rell ¦ 1 εν οργη D [10%] ¦ 1 μετ οργης [1%]

6:10 αυτω f35 𝕻4A,B [90%] CP,HF,RP,OC,NU ¦ τω ανθρωπω ℵD,W [10%] TR

6:10 εποιησεν ουτως f35 [42%] CP,TR ¦ 1 𝕻4A,B [54.5%] HF,RP,OC,NU ¦ εξετεινεν ℵD,W [3.5%]

§6:10 αποκατεσταθη f35 𝕻4B [55%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ απεκατεσταθη A,D,W [44%] NU ¦ απεκατεστη ℵ [1%]

*6:10 υγιης ως η αλλη f35 [80%] CP,HF,RP,TR ¦ 234 A,D,Q [18%] OC ¦ 12 και 34 D [1.5%] ¦ 1 W ¦ — 𝕻4,75vℵB [0.5%] NU

6:11 διελαλουν rell ¦ ελαλουν 𝕻4 [15%] ¦ διαλογιζοντο D ¦ one other variant

6:11 ποιησειαν f35 𝕻4 [91%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ποιησαιεν 𝕻75B [6%] NU ¦ ποιησειεν A,W [0.5%] ¦ ποιησιεν ℵ ¦ five other variants D [2%]

§6:12 εξηλθεν f35 Q [97%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ εξελθειν αυτον 𝕻4,75ℵA,B,D,W [3%] NU

*6:13 ωνομασεν rell ¦ ονομασε [15%] ¦ εκαλεσε D

6:14 αυτου f35 A,Q [92%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 και 𝕻4,75ℵB,D,W [8%] NU

6:14 ιωαννην f35 A,Q [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 και 𝕻4ℵB,D,W [1%] NU

§6:14 βαρθολομαιον f35 A,Q [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 και 𝕻4ℵB,D,W [1%] NU

*6:15 ματθαιον f35 A,Q [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ μαθθαιον 𝕻4ℵB,D [0.5%] NU ¦ μαθθεον W ¦ two other variants

6:15 θωμαν f35 A,B,Q,W [98%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 και 𝕻4ℵ(D) [2%] NU

6:15 τον του f35 A,D,Q [95%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻4ℵB,W [2%] NU ¦ 2 [3%]

§6:15 ζηλωτην f35 A [96%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 και 𝕻4,75vℵB,D,Q,W [4%] NU

*6:16 ισκαριωτην f35 A,Q,W [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ισκαριωθ 𝕻4,75ℵB [0.5%] NU ¦ σκαριωθ D ¦ four other variants

6:16 και f35 A,D,Q [99.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — ℵB,W [0.5%] NU

6:17 τοπου rell ¦ του [15%] ¦ του 1 [1%]

§6:17 οχλος f35 A [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 πολυς 𝕻75ℵB,W [1%] NU

*6:18 οχλουμενοι f35 D,Q,W [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ενοχλουμενοι 𝕻75ℵA,B,T [1%] NU

6:18 υπο f35 [60%] CP,HF,RP,TR ¦ απο 𝕻75ℵA,B,D,Q,T,W [40%] OC,NU

6:18 και f35 [98.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻75ℵA,B,D,Q,T,W [1.5%] NU

§6:19 εζητει f35 A,D,Q [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ εζητουν 𝕻75ℵB,T,W [1%] NU

*6:20 πτωχοι rell ¦ 1 τω πνευματι Q [10%]

6:23 χαρητε f35 ℵA,B,D [95%] CP,HF,RP,OC,NU ¦ χαιρετε [5%] TR

6:23 ταυτα f35 ℵA [98.5%] CP,HF,RP,TR ¦ τα αυτα 𝕻75B,D,Q,W [1.5%] OC,NU

§6:25 εμπεπλησμενοι f35 A(D) [85%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 νυν 𝕻75ℵB,Q,T(W) [15%] NU

*6:25 υμιν f35 𝕻75A,D,Q [97%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — ℵB,W [3%] NU

6:26 ουαι f35 𝕻75ℵA,B,Q,T [96%] CP,HF,RP,OC,NU ¦ 1 υμιν (D)W [4%] TR

6:26 καλως ειπωσιν υμας f35 ℵA (22%) CP ¦ ~ 132 D,Q,T,W (76.1%) HF,RP,TR,OC ¦ ~ 312 𝕻75B (0.2%) NU ¦ 12 (1.2%) ¦ long omissions (0.4%) ¦ two other variants (0.1%)

§6:26 παντες οι ανθρωποι f35 𝕻75A,B,Q,T (38.3%) TR,OC,NU ¦ ~ 231 ℵ (0.2%) ¦ 23 D (60.5%) CP,HF,RP ¦ 13 W (0.6%) ¦ long omission (0.4%)

*6:26 ταυτα f35 ℵA,T [94%] CP,HF,RP,TR ¦ τα αυτα 𝕻75B,D,W [6%] OC,NU

6:27 αλλα f35 ℵA,B,D,W [73%] CP,OC ¦ αλλ [27%] HF,RP,TR,NU

6:28 υμας f35 ℵA,B,D [45%] NU ¦ υμιν 𝕻75 [46%] CP,HF,RP,OC ¦ 1 και W [1%] ¦ υμιν και [8%] TR

§6:28 υπερ f35 A,D [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ περι 𝕻75ℵB,W [1%] NU

*6:30 δε τω f35 A,D [93%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 2 [6.5%] ¦ — ℵB,W [0.5%] NU

6:31 και υμεις f35 ℵA,D,W [98%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 2 [1.5%] ¦ — B [0.5%] NU

6:33 και f35 A,D,W [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 γαρ 𝕻75ℵB,NU ¦ long omission [0.7%]

§6:33 γαρ f35 A,D [98%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — ℵB,W [2%] NU

*6:34 δανειζητε f35 [64%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ δανειζετε [26%] ¦ δανιζετε A,D [9%] ¦ δανισητε B [0.2%] NU ¦ δανισηται ℵW ¦ four further variants

6:34 απολαβειν f35 A,D [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ λαβειν 𝕻75ℵB,W [1%] NU

6:34 εστιν f35 ℵA,D(W) [99.7%] CP,HF,RP,TR,OC[NU] ¦ — 𝕻45v,75B [0.3%]

§6:34 γαρ f35 A,D [73%] CP,HF,RP,OC ¦ 1 οι [25%] TR ¦ 1 και [1.5%] ¦ — 𝕻75ℵB,W [0.5%] NU

*6:34 αμαρτωλοις rell ¦ αμαρτωλους [12%]

6:35 δανειζετε f35 [90%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ δανιζετε A,B,D,W [9%] NU ¦ δανιζεται ℵ [1%]

6:35 υιοι f35 ℵA,B,D,W [94%] CP,HF,RP,OC,NU ¦ 1 του [6%] TR

§6:36 ουν f35 A [96%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻45,75ℵB,D,W [4%] NU

*6:36 και f35 A,D [96.5%] CP,HF,RP,TR,OC[NU] ¦ — ℵB,W [3.5%]

6:37 κριθητε f35 A,C,D [93%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 και 𝕻75ℵB,W [7%] NU

6:38 και f35 A,C [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — ℵB,D,W [1%] NU

§6:38 και f35 A,C [98.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻45ℵB,D,W [1.5%] NU

*6:38 υπερεκχυνομενον f35 𝕻75 [96%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ υπερεκχυννομενον ℵA,B,C,D,W [4%] NU

6:38 τω γαρ αυτω μετρω ω f35 A,C (91.4%) CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1245 (5.9%) ¦ 1345 𝕻45 (0.7%) ¦ 1235 (0.4%) ¦ 1234 (0.3%) ¦ ~ 524 ℵB,D,W (1.1%) NU ¦ four other variants (0.2%)

6:39 δε f35 𝕻45vA [95%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 και ℵB,C,D,W [5%] NU

§6:39 πεσουνται f35 ℵA,C [95%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ εμπεσουνται B(D,W) [5%] NU

*6:40 αυτου f35 A,C [95%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻75ℵB,D,W [5%] NU

6:41 το rell ¦ τω [23%]

6:42 η πως f35 A,C,D,W [99.2%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 2 𝕻75B,NU ¦ 2 δε ℵ [0.2%] ¦ και 2 [0.4%]

§6:42 εκβαλειν το καρφος το εν τω οφθαλμω του αδελφου σου f35 ℵA,C(D) [98%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ~ 2-10,1 𝕻75B,W [2%] NU

*6:43 ουδε f35 A,C,D [97.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ 1 παλιν 𝕻75ℵB,W [2.5%] NU

6:44 τρυγωσιν σταφυλην f35 A [96%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ ~ 21 𝕻75ℵB,C,D,W [2.5%] NU ¦ ~ σταφυλας 1 [1%] ¦ 2 [0.5%]

6:45 αυτου f35 A,C,W [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻75ℵB,D [1%] NU

§6:45 ανθρωπος f35 A,C,W [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻75ℵB,D [1%] NU

*6:45 θησαυρου της καρδιας αυτου f35 A,C [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — 𝕻75vℵB,D,W [1%] NU

6:45 του f35 C [65%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — ℵA,B,D,W [35%] NU

6:45 της f35 C [86%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ — ℵA,B,D,W [14%] NU

§6:48 ος rell ¦ 1 και [0.5%] OC

*6:48 πλημμυρας f35 A,C [98%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ πλημυρας D [1.5%] ¦ πλημυρης 𝕻75W ¦ πλημμυρης ℵB [0.5%] NU

6:48 προσερρηξεν f35 𝕻75A,C [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ προσερηξεν ℵB,D,W [1%] NU

6:48 τεθεμελιωτο γαρ επι την πετραν f35 A,C,D [98.5%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ δια το καλως οικοδομησθαι αυτην ℵB,W [1.5%] NU

§6:49 την f35 𝕻75 [30%] ¦ — ℵA,B,C,D,W [70%] CP,HF,RP,TR,OC,NU

*6:49 προσερρηξεν f35 𝕻75ℵA,C(W) [99%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ προσερηξεν B [1%] NU ¦ συνερηξεν D

6:49 ευθεως f35 A,W [91%] CP,HF,RP,TR ¦ ευθυς 𝕻45,75ℵB,C [9%] OC,NU ¦ — D

6:49 επεσεν f35 A,C,W [96%] CP,HF,RP,TR,OC ¦ συνεπεσεν 𝕻45,75ℵB,D [4%] NU

§6:49 το rell ¦ — [16%]