2
OMwoyo oMutukulye aika oku baikirirya
1 Awo olunaku olwa Pentekonte ni lutuuka. Kwolwo, abaikirirya bonabona babbaire bakumbaaniire mu nyumba moiza, omu Yerusaalemi.2:1 Lee 23:15-21; Ama 16:9-11 2 Babbaire oti bali awo, ni bawulira okululuma okwʼamaani okuli ooti gumpunga ogwʼamaani nga kuzwa omwigulu. Okululuma okwo ni kumalaku enyumba omubabbaire batyaime mwonamwona, nabuli moiza nʼakuwulira. 3 Babba ooti bakaali bali awo, ni babona ebintu ebiri ooti ndimi gyʼomusyo egigawukaine okusuukamu lumolumo, era nabuli lumo kwigyo ni lugwa oku buli moiza kwibo. 4 Abaikirirya bonabona ni baizula oMwoyo oMutukulye, batyo ni batandiika nʼokutumula omu ntumu egindi egibatayegangaku, nabuli moiza ngʼoMwoyo oMutukulye oweyamwezesyanga okugitumula.
5 Omu kiseera ekyo, omu Yerusaalemi mwabbairemu abasaiza aBayudaaya ababbaire batya oKibbumba, ababbaire baizire okuzwa kumpi ooti mu buli kitundu ekiri oku kyalo. 6 Abasaiza abo owebawuliire olukero, ni beekumbaania mu bungi e giri abaikirirya okubona niki ekyaba omumaiso. Neye nabuli moiza kwibo kyamwewunyisirye okuwulira abaikirirya nga batumula omu ntumu gyabwe ibo aBayudaaya abageni.
7 Awo abasaiza abo ni bawuninkirira ino era ni beebuulyangana bati, “Ii, abantu banu bonabona abatumula, kaisi tibatyami bʼomwitwale lyʼe Galiraaya? 8 Kaisi tete kiiza kitya okubba kiti iswe swenaswena otuli aanu tubuliramu abatumula omu ntumu gyʼedi e gituzwera? 9 Iswe ngʼowetuli aanu, newankubbaire nga tuli Bayudaaya, tuzwera mu byalo byʼenjawulo. Abamo kwiswe tuzwera mu Palutiya, nʼe Mediya, nʼEramu; mu Mesopotaamiya, Buyudaaya, nʼe Kapadookiya; mu Ponto, nʼAsiya. 10 Era, tulimu nʼabazwera omu Furigiya, nʼe oPanfiriya, nʼe Misiri, nʼebitundu ebyʼe Liibbiya okulirana ekibuga Kuleene. Kaisi era, mwiswe mulimu nʼabageni-obugeni okuzwa Looma 11 nga tutwaliiremu aBayudaaya nʼabamawanga agandi abacuukire okwaba omu diini yʼeKiyudaaya. Kaisi tete, ni wabbaawo abali mwiswe abazwera mu Kuleete, nʼomu Buwalabbu. Neye aale obone swenaswena owetubawulira nga batumulira mu ntumu egyʼe waiswe ebyʼamaani oKibbumba ebyakolere!” 12 Olwʼokubba bonabona babbaire bawungire era nga bibasobeire, abamo kwibo ni beefudangaku kwebuulyangana bati, “Kinu kyezya okubba kitegeeza niki?”
13 Neye abandi kwibo ni babeesekeranga-bwesekeri na kujerega baikirirya nga webakoba bati, “Banu leero bateemeire nviinyo empyo!”
Entumula ya Peetero eeri abakumbaine
14 Neye oPeetero ngʼali aawo nʼabatume abandi eIkumi na Moiza, nʼasetuka nʼayemerera omumaiso gʼabantu kaisi nʼairamu ebibabbaire bakoba. Nʼamagono agʼangulu era nʼobukanu obunene nʼatandiika okutumula egibali ati, “Bayudaaya bainange, era na inywe nywenanywena abali omu Yerusaalemi, muwulisisye nakusani, nga mbasonzolera ekintu ekiri aanu. 15 Abantu banu abemubona tibateemeire nga inywe owemuseega, olwʼokubba nginu giri saawa isatu-busatu egyʼamakeezi.*2:15 ABayudaaya ngʼempisa yaabwe, tibatiranga kulyaku kantu konakona ooba okunywa okutoolaku nga bamalire okusaba okwʼamakeezi oku saawa isatu. 16 Ekituuce kiri kiti, ekitutuukireku niikyo ekyo onaabbi oYoweri ekiyatumwireku oweyakobere ati:
17 ‘OKibbumba atyo waakoba ati omu naku egyʼoluzwanyuma,
naligira oMwoyo wange nʼaika omu maani amabitiriri oku bantu aba buli ngeri.
Era okubitira mwiye, naliragulisya abataane baanywe nʼabaala baanywe ebyaiza omumaiso.
Abanyeete mwinywe balisuna okwolesebwa okuzwa e gyendi,
nʼabasaiza abakulu mwinywe ni mbalootesya ebirooto.
18 Era, nʼoku bagalama bange, abakali nʼabasaiza abampeererya,
bona omu naku egyo
oMwoyo wange yalibaikaku, nʼabayezesya okutumula
obukwenda obuzwa e gyendi.
19 Naligira ebintu ebyewunyisya ni bibbaawo angulu omwibbanga,
ni nkola nʼebyewunyisya oku kyalo birage amaani gange,
walibbaawo okusuka omusaaye, nʼomusyo, nʼomwosi omudiiki gwaliduunya.
20 Naligira eisana ni lirikira,
nʼomweri ni gutukulika ni gufaanana ooti musaaye.
Ebyo byalisooka ni bibbaawo kaisi olunaku lwa Musengwa olukulu
era olwʼekitiisya olwʼokusaliraku abantu omusango ni lutuuka.
21 Neye olunaku olwo nga lukaali kutuuka,
nabuli moiza eyalikungirira oMusengwa okumubbeera balimulokola.’ ”2:17-21 Yow 2:28-32
22 OPeetero niiye okweyongera ati, “Aale Baisirairi bainange muwulisisye ebibono ebinjaba okutumula. OYesu owʼe Naazaleesi yabbaire musaiza oKibbumba onanyere oguyakakasire ati niiye onanyere amutumire. Ekyo yakikolere mu kumwezesya okukola ebyamagero, nʼebyewunyo, nʼobumanyiciryo oKibbumba ebiyamukolesyanga oweyabbaire mwinywe, era nywena abananyere mukimaite nakusani. 23 Neye newankubbaire ngʼekyo mwabbaire mukimaite nakusani, omusaiza oyo bamuwaireyo egimuli, nywena ni mumukwatisya abakola ebibbibibbi okumukomerera oku musalabba, mutyo ni mumwita, era ngʼoKibbumba onanyere oweyabbaire amalire okukitegeka, era ngʼakimaitiirewo.2:23 Mat 27:35; Mak 15:24; Luk 23:33; Yok 19:18 24 OYesu yabitire omu bulumi bubitiriri kaisi nʼafa. Neye oKibbumba nʼamuzuukiza, atyo nʼamuteeresya okuzwa omu bulumi okufa obukuleeta olwʼokubba amagombe gabbaire tigayezya okumukalangulirayo okusigala nga mufu.2:24 Mat 28:5-6; Mak 16:6; Luk 24:5 25 Tukakasa obutuuce bwʼekyo olwʼokubba, eira nakimo, ebyo niibyo oKurisito ebiyatumulisirye okabaka oDawudi oweyakobere ati:
‘Mbona oMusengwa iye oKibbumba ngʼaneekubbembeire bulijo;
olwʼokubba ali na nze okumbeera
kaisi tiwaabbaawo ekintukutya omwoyo.
26 Kagira omwoyo gwange gwizwire isangaalo, ntyo ni nkuwuuja;
neenu ndi mugumu nti, waire nzwaire mubiri-biiri ogufa ni guvunda,
owenalifa waligwiryawo ni gubba mwomi tete.
27 Ekyo kityo olwʼokubba, tiwalireka omwoyo gwange e Magombe,
waire okuganya omubiri gwʼoMutukulyewo okuvunda.
28 Ondagire amanzira agendi nʼokukwata kaisi ntuuke omu bwomi.2:25-28 Zab 16:8-11
Olwʼokubba oli na nze, wanjizulya eisangaalo.’ ”
29 OPeetero ni yeeyongera nʼakoba ati, “Boluganda, oleke mbakobere kinu anambula kutya nti, ozeiza waiswe okabaka oDawudi yafiire, ni bamuliika omu magombe, era nʼatyanu-bunu amagombege agʼempuku gakaali gali okwaiswe kunu. 30 Nʼolwekyo, ekintu kyeraga kyonkani kiti oDawudi tiyabbaire yeetumulaku nanyere, neye olwʼokubba yabbaire naabbi, era ngʼamaite nakusani oKibbumba ekiyamusuubizire omu kirayiro ati, ‘Omoiza oku baizukulu ba Dawudi yalisikira entebe eyʼobwakabakabwe.’2:30 2Sa 7:12-13; Zab 132:11 31 Olwʼokubba yamaite ebyaba okubbaawo omumaiso, kagira yalagwire oku kuzuukira kwa Kurisito ogubasukireku amafuta, ngʼakoba ati, ‘Tibamulekeswire omu bafu, waire okuganya omubirigwe okuvunda.’ 32 OYesu oyo oKibbumba yamuzuukizire, era swenaswena abaikiriryabe, tweboneireku nʼagaiswe era tukikakasa eeri nabuli muntu. 33 Era oKibbumba yamalire okumuniinisya omwigulu, nʼamutyamisya aamo naye omu kifo ekyʼekitiisya eino,†2:33 Ekifo ekyʼekitiisya eino, ooba, Oku lubba olwʼengalo endiiro eya Kibbumba. nʼamukwatisya nʼoMwoyo oMutukulye, era nga iye oIteeye oweyabbaire amusuubizire. OYesu yena niiye okutwicaaku oMwoyo oMutukulye oyo, era oMwoyo niiye aleeterewo ebyo ebimubona nʼebimuwulira. 34 Dala okabaka oDawudi tiyabbaire yeetumulaku niiye onanyere, olwʼokubba iye tibamuniinisirye omwigulu ngʼowekyabbaire oku Yesu. Tete era onanyere yatumwire biinu oku Yesu ati,
‘OMusengwa iye oKibbumba yakobere oMusengwa wange ati:
Otyame ngʼondiraine oku lubba lwange olwʼengalo endiiro
35 paka owenaligondya abalabebo
ni mbasuuca mukonkolo gwʼokuwuumuliryaku ebigerebyo.’ ”2:34-35 Zab 110:1
36 Ngʼamaliirirya, oPeetero nʼakoba ati, “Nʼolwekyo, abantu bʼe Isirairi nywenanywena mukimanye anambula kubuusabuusa muti, oYesu oyo ogumwakomereire oku musalabba niiye oKibbumba oguyasuucirye okubba oMusengwa era oKurisito ogubasukireku amafuta.”
37 Abantu ababbaire bawulisisya oPeetero owebawuliire ebyo ebiyatumwire, ni bibalumirirya, ni bawulira oku myoyo gyabwe ngʼomusango gubakwata, niiye okubuulya oPeetero nʼabatume abainaye bati, “Baganda baiswe, olwo atyanu twakola tutya kaisi oKibbumba ayezye okutusoniya?”
38 OPeetero nʼabairamu ati, “Mwenenye ebikole ebibbibibbi, era nabuli moiza bamubatize omu liina lya Yesu oKurisito. Awo oKibbumba yabasoniya omusango gwʼebibbibibbi byanywe, era nʼabawa nʼekirabokye, nga niikyo oMwoyo oMutukulye, 39 olwʼokubba ikyo oKibbumba yakibasuubizire niinywe, nʼabaana baanywe, era nʼabo bonabona abali e yala, bonabona abo oMusengwa waiswe oKibbumba abeyalyeta.”
40 Nʼebibono ebindi bingi, oPeetero ni yeeyongera okubalaabbira, ngʼabasisiitira ati, “Muganye oKibbumba abalokole muwunuke ekibonerezo ekyayaba okuwa abantu ababbibabbi abʼomulembe gunu ogwalemaire.” 41 Nʼolwebyo, abaikiriirye ebibono oPeetero ebiyakobere bababatizire, era oku lunaku olwo, abaikirirya abayaaka abeera ooti 3,000 ni babeegaitaku.
Okukolera aamo okwʼabaikirirya
42 Abaikirirya bonabona ni banyiikiriranga okusuna okubeegesya okuzwa eeri abatume nʼokukwata ebibabeegeserye, nʼokubba nʼomwoyo ogwʼokubba ekintu ekimo, ekikoba kiti, nabuli moiza ngʼalumirwa omwinaye, nʼokugabana oku kiinulo ekimo, okwo ngʼoteekereku nʼokusaba. 43 OKibbumba nʼayezesya abatume okukola ebyewunyo bingi ino, era abʼe Yerusaalemi bonabona ni baizula okuwuninkirira. 44 Bonabona abaikiriirye oYesu baabbanga kintu kimo, nga bakumbaanira aamo bulijo, era nga nabuli moiza wʼeidembe okukolesya ekintu omwinaye ekiyabbaire nakyo.2:44 Bik 4:32-35 45 Ekikoba kiti, olwisi abamo kwibo batundanga nʼebyabwe, empiiya egibatoolangamu ni bagigabira yenayena mwibo okusinzirira oku kyetaagokye. 46 Tibagoneryanga okukumbaanira aamo omu luuga lwʼeYeekaalu nabuli lunaku, oteekeku nʼokucaalanganiranga kisito ku kisito ni bagabanira aamo ebiinulo nʼemyoyo egiizwire eisangaalo nʼeiwooyo anambula kwekolesya, 47 era nga webawuuja oKibbumba, era nga nʼabantu bonabona babasiima. Ebyo nga byaba omumaiso, nabuli lunaku oMusengwa nʼabongerangaku abantu abandi, abo abalokokanga.
2:1 2:1 Lee 23:15-21; Ama 16:9-11
*2:15 2:15 ABayudaaya ngʼempisa yaabwe, tibatiranga kulyaku kantu konakona ooba okunywa okutoolaku nga bamalire okusaba okwʼamakeezi oku saawa isatu.
2:21 2:17-21 Yow 2:28-32
2:23 2:23 Mat 27:35; Mak 15:24; Luk 23:33; Yok 19:18
2:24 2:24 Mat 28:5-6; Mak 16:6; Luk 24:5
2:28 2:25-28 Zab 16:8-11
2:30 2:30 2Sa 7:12-13; Zab 132:11
†2:33 2:33 Ekifo ekyʼekitiisya eino, ooba, Oku lubba olwʼengalo endiiro eya Kibbumba.
2:35 2:34-35 Zab 110:1
2:44 2:44 Bik 4:32-35