51
Yawé mɨpaɨ kanaineni:
«'Eka tɨrɨkaɨyeme tiyu'uname nekaninetɨamɨkɨ
Wawiruniya hetsiemieme meta Rewi Kamahi*51:1 Hepɨrayukɨ panuyɨne Memɨnetsi'aye'unie Wa'iyari. kiekatari wahetsiemieme.
Wawiruniya hetsiemieme nepuwaranunɨ'ani
teɨteri teikɨ memeihɨanikɨ,
tɨriku kemɨtihenarɨwa hepaɨ mɨ'itɨarienikɨ,
kepaukake 'akumaweme memɨhayewa.
Kepauka mu'uximatɨarieni
naitsarie kiekatari mepitamieni.
Tupikɨ temɨmɨmete xepɨkawapitɨaka memɨtetamɨnikɨ,
xepɨkawapitɨaka tepɨa kamixayari memanakatɨkɨni.
Waniwema temari xepɨkawahayewani,
wakuyaxima yunaime xekeniwarukuya.
Wawiruniyutsixi yukwieyaritsie mekanikaxɨrikuni,
kaye'utɨma 'ixiparakɨ mekananuyetsekiexɨakuni.
Tsepa 'Ixaheritsixi meta Kura kiekatari waɨkawa wahetsie mɨrahɨiwa
Mɨpatsie 'Ixaheri hetsiemieme hɨxie,
wakakaɨyari pɨkawaruku'eiri,
Yawé Naimekɨmɨtɨrɨkaɨye.
 
»Wawiruniya xemu'uwa xekeneuyuta'una.
Ke'uyutawikweitsitɨani kemɨ'ane mɨyɨweni.
Kapa mɨkɨ 'axamemɨte'uyurikɨ mana xe'ukwi'iwa wahetsiemieme.
Karikɨ kanaye'aniri tukari
kepauka Yawé mɨtiwarakapitɨani,
mɨkɨ yapuwayurieni kememɨte'uyurikɨ.
Yawé mamayatsie
Wawiruniya huru tekɨxiyari kanihɨkɨtɨkaitɨni
naitsarie kwiepa memɨtama mɨwarutitarɨwaitɨa.
Nuiwarite mɨkɨta winu mekananu'ieni
hikɨ meka'u'iyaritɨ mekanayexɨrieni.
Peru yapauka Wawiruniya kanatiweni kaneutimurixɨani.
Xekeneutitsuanani hetsiena mieme.
Waritsamu xekene'atɨa temi'uayemanikɨ,
heiwatɨ 'anayeweni.
»“Wawiruniya tepu'uayemakai,
peru pɨka'anayewe,
tepiku'eirieni, xekenakunuaxɨa yuxexuitɨ yukwieyaritsie,
muyuawitsie paitɨ kanematiwani ke'axamɨtiuyuri,
hai manuyekate paitɨ kaneuti'aka”.
 
10 »“Yawé pɨtiuhekɨataxɨ heitserie ketemɨtehexeiyakɨ.
Xekenayeixɨa, Tsiyunitsie tepɨtetaxata
Yawé kemɨtiuyuri, takakaɨyari”.
 
11 »Yu'ɨrɨ xekenanuyemɨaxɨa.
Yuhetsie nunuwame xekeneuti'ɨi.
Yawé mɨpaɨ pɨtiwaru'iyaritɨa
Meriya kiekatari te'aitamete
Wawiruniya memɨka'unakɨ.
'Ikɨ kanihɨkɨtɨni Yawé kemɨtiwarakapitɨani,
kemɨtiyukɨhɨani yutuki hetsiemieme.
12 Kuyaxa paterayari xekenanuwi
Wawiruniya kuraruyari hetsiemieme.
Xehɨwemete xekeniwarutɨrɨkariya.
'Ateewa nenieremete xekeniwaru'uitɨa.
'Imieri xekeneukuha'arita.
Yawé katinaye'atɨamɨkɨ ke'ayumieme mɨtiyurienekai,
kemɨtiuta'aitakai wawiruniyutsixi wahetsiemieme katinaye'atɨamɨkɨ.
13 'Ekɨ, haa waɨkawa xuawekaku pemɨkiekame
meta waɨkawa mɨraye'atɨka pemɨrexeiya pemɨxiku,
'a'imatɨrieka tukaritsie pekaniyɨaneni,
pe'uyeikatɨ 'ena xeikɨa pekanati'ani.
14 Yawé Naimekɨmɨtɨrɨkaɨye yuhɨritɨatɨ mɨpaɨ kaniutayɨni:
“Memɨmetsi'aye'unie 'utsikari memɨyumɨire wahepaɨ meyupaɨmeme nepɨwarayeitɨani,
'ahetsiemieme meputihiwani memɨmatsiha'iwaxɨkɨ”.
 
15 »Yawé kwie kaniutawewieni yɨtɨrɨkariyakɨ,
kemɨtimaiwekɨ kwie 'aixɨa katiniuyeni,
muyuawi 'ayeume kanayeitɨani kemɨrakumatekɨ.
16 Tɨranarieya heyuayu, wiyeri kanikuyuaneni muyuawitsie,
kwie manu'atɨka paitɨ
hai kanewa'iniwani,
mimierɨka tsata wiyeri kaneyenɨ'awani,
meta 'eka muye'ɨnetɨkatsie peiyepiwa.
 
17 »Yunaitɨ teɨteri 'atsimemɨkatemate meta memɨte'ukatawe'erie mepɨhɨkɨ,
yunaitɨ kakaɨyarixi wawewiwamete mepɨyutetewiya yuwewiyakɨ.
Wakakaɨyarixi 'itarika memɨhɨkɨkɨ,
mepɨka'ayeneniere mepɨka'uti'iwe.
18 Tixaɨtɨ mepɨkateyunaki'erie, wawewiya pɨnanaiyɨkɨ xeikɨa,
kepauka tukari maye'ani memɨtekwinitɨarienitsie mepɨka'unarieni.
19 Kakaɨyari Kakuwu manayexei nuiwarieya mayanikɨ mɨkɨ wahepaɨ pɨka'ane,
mɨkɨ naime mɨtiunetɨa kanihɨkɨtɨni.
Yawé Naimekɨmɨtɨrɨkaɨye katinitewaka,
Meta nuiwarieya 'Ixaheri kanihɨkɨtɨni.
 
20 »'Ekɨ nemaxu pepɨhɨkɨ, nemɨyutamemiwatsie mieme,
'akɨmana nuiwarite meta te'aitamete nepɨwatitsuna.
21 'Akɨmana memutei meta kawayutsixi nepɨwatitsuna,
'akɨmana kaxetate kuyaxa miemete meta memɨwarunɨ'a nepɨwatitsuna.
22 'Akɨmana 'ukitsi meta 'ukari nepɨwatitsuna,
'akɨmana temari meta 'ukirawetsixi nepɨwatitsuna,
'akɨmana temari meta 'ɨimarixi nepɨwatitsuna.
23 'Akɨmana muxatsi wahɨwemete meta muxatsi nepɨwatitsuna,
'akɨmana teɨteri 'etsamete meta tuurutsixi kwietsanamete nepɨwatitsuna,
'akɨmana memanuyetei meta te'aitamete nepɨwatitsuna.
24 »Peru xeme xehɨxie nekatinekapitɨamɨkɨ Wawiruniya meta yunaime mana kiekatari 'axamemɨte'uyurikɨ Tsiyuni kiekariyaritsie
—Yawe mɨpaɨ kanaineni—.
25 »Ne nekamenaye'unieka
hɨri pemɨti'aka'uname,
naime kwie pemuka'unaxɨ —Yawé mɨpaɨ kanaineni—.
Netɨrɨkariyakɨ nekamanimayɨamɨkɨ,
tekɨa nekamaneukakurupamɨkɨ
hɨri mɨta'i nekamanayeitɨamɨkɨ.
26 'Ahetsɨa mieme tete 'itsikina mieme mayanikɨ pɨkatituiyani,
meta tete kii tsutɨmeyari mayanikɨ pɨkatituiyani,
yuheyemekɨ pe'akumawetɨ pekanayeimɨkɨ
—Yawé mɨpaɨ kanaineni—.
 
27 »Kuyaxa paterayari xekenanuwi mɨkɨ kwieyaritsie.
Kuxineta xekeneutahɨtsi nuiwarite watsata.
Xekeniwaruta'ini memeye'uniekakɨ
te'aitamete 'Ararati kiekame, Mini kiekame, meta 'Atsikenatsi kiekame.
Xeime kuyaxi wa'ukiyari xekenanuyeyetsa.
Kawayutsixi meke'ayekɨne 'utsikari memɨyumɨire wahepaɨ meteyuxexeiyatɨ.
28 Xekeniwaruta'ini nuiwarite memeye'uniekakɨ,
te'aitamete Meriya kiekatari,
kuwexinaruritsixi meta teparewiwamete 'ahurawa memuti'u.
Keyeume kwietsie mɨti'aita xekeniwaruta'ini.
29 Kwie kanitayuamɨkɨ meta kaniyutakatsimɨkɨ,
Yawé katinaye'atɨwani kemɨtiyurienikekai Wawiruniya hetsie,
hakumaweme kanayeitɨamɨkɨ
nixewitɨ mana pɨkayutakiitɨani.
30 Mekateniuhayewa kuyaxi Wawiruniya kiekatari meyukwitɨwetɨ,
mekaniuyuti'awieta kiekari yukuraru 'amatitetewa mexeiyatɨkata.
Mekatɨrɨkawitɨ mepakɨ,
'ukarawetsixi wahepaɨ metemamatɨ mekanakɨne.
Wakii kaniutitaiyarieni
wakiita mɨreunatɨkatei katineumurariexɨani.
31 Tixaxatame kanayenautsa xeime tixaxatame 'utɨma,
xewitɨ tupiri xeime tupiri kananukuweiya,
Wawiruniyatsie ti'aitame memɨtetaxatɨanikɨ
kename naime kiekaritsieri mewatahaxɨakairi kuyaxi.
32 Hapa 'etsimatiyeyeutsie memanukɨkatsie mekaniutetɨkani,
mayehakayatɨka mekaniutitaiya,
hikɨ waɨkawa kuyaxi mekanimamaka».
33 Mɨpaɨtsɨ kanaineni Yawé Naimekɨmɨtɨrɨkaɨye, 'Ixaheri Kakaɨyarieya:
«Wawiruniya kiekariyari witsimɨraku'ane, tɨriku waxayari hepaɨ pɨ'ane,
ka'itsanarieximetɨ,
'ari tukarieya kanaye'ani mɨka'itsanarienikɨ».
 
34 «Nawukurunutsuxi, Wawiruniyatsie ti'aitame,
kaneniutakwani, kaneniuhɨxiyatsitɨani,
xakɨ mayewaki hepaɨ ne'aneme kaneniuhayewa.
Tiyukwa'ame mɨmariwe haramaratsie muyeyeika hepaɨ kanenanukaxɨni,
'aixɨa mɨnetiu'inɨataxɨkɨ putahuxai
'ariketa mɨnetsi hanatihayanikɨ.
35 Kerutsareme kiekatari mɨpaɨ mekanaitɨkani:
“Wawiruniya hetsie ketiunake
nanaimarikakɨ ke'axamɨtatsi'uyuri”.
Mɨpaɨ mekanaitɨkani Tsiyuni kiekatari:
“Taxuriya ke'utayeurieni
wawiruniyutsixi wahetsie”».
36 'Ayumieme, Yawé mɨpaɨ kanaineni:
«Kepemɨranuyetɨa 'ahetsie nekanitanuamɨkɨ,
mɨpaɨ nekatiniwarakapitɨamɨkɨ,
naime haramaraya nekanikawatsiɨxamɨkɨ,
meta haixateya nekanikawatsiuxamɨkɨ.
37 Wawiruniya 'unitɨ kaniyuhayewamɨkɨ,
yawixi memayu'eririya wakie kanayeimɨkɨ,
hipatɨ mepumamaka me'ixeiyatɨ 'axamɨtiyuxexeiyakɨ meta tewiwetɨ,
ka'akukiepayatɨ kanayeimɨkɨ.
38 Mana kiekatari yunaitɨ mayetsi wahepaɨ mekaniutiyuaneni,
mayetsi tɨɨrixi wahepaɨ mekateniutsuanani.
39 Kepauka mɨxɨkanitsie, nekaniwarakaharitɨamɨkɨ,
nekaniwatitarɨwaitɨamɨkɨ yamemɨtiyɨnikɨ kemɨtiwanake.
Mɨpaɨ yuheyemekɨ mekaneukutsikuni
hatsuaku mepɨka'anutaneniere
—Yawé mɨpaɨ kanaineni—.
40 Nekaniwaranuhapamɨkɨ memekwi'iwakɨ,
muxatsi tɨɨrixi memɨhɨkɨtɨni wahepaɨ,
muxatsi 'ukitsi yatɨni tsipuri memɨhɨkɨtɨni wahepaɨ.
 
41 »Kehepaɨ tiuwiyarie Tsetsaki.51:41 Hepɨrayukɨ panuyɨne 'Awie Wawiruniya hetsiemieme mɨtikuxata.
Kehepaɨ ra'iwarie,
yunaitɨ kwiepa memɨtama hetsiena mieme memɨyuti'ɨrekai.
Wawiruniya makaxiwatɨ kanayani
nuiwarite wahetsiemieme.
42 Haramara Wawiruniya heima kaneutiyeurieni,
hamewarieya kanenukanani.
43 Kiekariteya 'akumawetɨ kaniyuhayewaxɨani:
makuwaki hepaɨ, makumetse hepaɨ.
Nixewitɨ mana pɨkakie,
meta nixewitɨ mana pɨka'uyeyeika.
44 Weri kakaɨyariyari wawiruniya mieme nekatinikwinitɨamɨkɨ,
tita mɨtiutikwai mihayanikɨ yanekatiniyurimɨkɨ.
Nuiwariteri hetsɨana tawari mepɨka'axɨani,
meta Wawiruniya kuraruyari 'a'uwetɨri pɨkahayewarieni.
 
45 »Neteɨterima, mɨkɨtsie xekenayekɨni xekeneuyuta'una.
Kemɨ'ane mɨyɨweni ke'uyutawikweitsitɨani nehaxɨa mɨtiyutaiyatsie.
46 Xepɨkaku'amɨweni, xepɨkamamaka
kemɨtikuxaxatsiwakɨ 'ikɨ kwieyaritsie.
Xexuitɨ witari manuyekɨkatsie, yɨkɨ 'anetɨta panuyeyeika niuki,
nanaimarika mɨkɨ kwieyaritsie pɨtixuawere,
meta te'aitamete me'ayuye'unietɨ mepakɨne.
47 Tukari 'ari kanaye'aximeni
kepauka nemɨtiwakwinitɨani kakaɨyarixi Wawiruniya miemete.
Naitɨ mɨkɨ kwieyari kanitewiyatsitɨariemɨkɨ,
hetsɨana miemete memɨkwi'iwa mana mekanikaxɨrikuni.
48 Hikɨ muyuawi meta kwie,
meta yunaitɨ mana memɨte'u'uwa,
temawierikakɨ menitihiwakuni Wawiruniya hetsiemieme,
karikɨ tayeta menayenexɨakuni memika'una
—Yawé mɨpaɨ kanaineni—.
 
49 »Peuyewetse Wawiruniya mɨka'unarienikɨ
'ixaheritsixi muwarukwikɨ,
meta naitsarie kwiepa miemete
Wawiruniya muwarukwikɨ.
50 Xeme, xemuyuta'unaxɨ xekwi'iwake
xekeneuyu'unarɨmeni xekatehayewatɨ.
Yawé xekenahɨaweni 'ateewa paitɨ,
xepɨkatehayewani Kerutsareme xeheku'eriwatɨ».
 
51 «Tepeuyutetewiyakai 'axatemɨtekɨhɨawarɨwakaikɨ,
tewiyarikakɨ tepɨhɨpɨnekai,
teɨteri memɨkata'iwama 'ateewa kiekatari
Yawé tukieyata memeutahaxɨakɨ».
 
52 «'Ayumieme, tukari 'ukanamieni
kepauka wakakaɨyarixi nemɨtiwakwinitɨanitsie,
'ayumieme naitsarie mɨkɨ kwieyaritsie
memɨte'uka'eniwa meniti'iteikakuni
—Yawé mɨpaɨ kanaineni—.
53 Tsepanetɨ Wawiruniya muyuawitsie paitɨ meuti'axe,
meta tsepa mana paitɨ yukuraru mɨtɨrɨkaɨye mutawewi,
ne te'unamete nekaniwaranunɨ'amɨkɨ hetsiena mieme
—Yawé mɨpaɨ kanaineni—.
 
54 »Hiwari pa'eniɨriɨkɨ mariwemekɨ muka'unariekɨ,
Wawiruniya kwieyari.
55 Yawé pika'una naime,
hiwarieya peutiparitɨani.
Memeye'unie hamewari mɨha'a hepaɨ pɨtiyu'eniɨriɨkɨ,
wahiwari pɨwa'eiya.
56 Kaniye'aka Wawiruniya 'uname,
kuyaximama mekanitiwiyariekuni,
watupi kanitimurariemɨkɨ.
Karikɨ Yawé Kakaɨyari kanihɨkɨtɨni
yakatiniwarakapitɨwani yuxexuime.
57 Memanuyetei meta temaiwawemete neniwatitarɨwaitɨamɨkɨ,
meta kuwexinaruritsixi, teparewiwamete meta kuyaxi,
hikɨ mekaneukutsikuni yuheyemekɨ,
hatsuakuri mepɨkahayuhɨtɨani»,
Ti'aitame mɨpaɨ kanaineni,
Yawé Naimekɨmɨtɨrɨkaɨye mɨtitewa.
58 Yawé mɨpaɨ kanaineni Naimekɨmɨtɨrɨkaɨye:
«Wawiruniya kuraruyarite 'amatayeyeu
naitɨ kanika'unariemɨkɨ,
meta 'itupariteya mumamariwawe pɨtitaiyarieni.
Teɨteri yakɨ xeikɨa meputi'uxixɨ,
nuiwarite yakɨ xeikɨa mepɨte'uyu'uxitɨa
kɨtsi xeikɨa matɨakɨ hikɨ».
59 'Ikɨ 'aitsika kanihɨkɨtɨni Kakaɨyari niukameya Keremiyaxi Tserahiyaxi mɨhɨritɨa Neriyaxi nu'aya Matsehiyaxi teukarieya, kepauka Tserekiyaxi, Kura kwieyaritsie ti'aitame, hamatɨa metɨa Wawiruniya, naurieka wiyari ti'aitakaku. 'Ana Tserahiyaxi memewitɨkie mɨtiwa'aitɨa pɨhɨkɨtɨkai. 60 Keremiyaxi tinaka'utɨakaitɨni xapatsie kemɨti'uximatɨarienikekai Wawiruniya, naitɨ hepaɨtsitana raxaxatame. 61 Keremiyaxi mɨpaɨ Tserahiyaxi katiniutahɨawe: «Kepauka pemeta'ani Wawiruniya, pepɨkaratɨtɨmaiyani pemɨwarakaterɨwirienikɨ 'ikɨ niuki naime. 62 Hikɨ mɨpaɨ pepetayɨni: “Yawé, 'ekɨ mɨpaɨ pepaine kename 'ikɨ kiekari peka'una, kename hakumaweme pehayeitɨani, nixewitɨ hawaikɨ kareyeikame, tewi meta niyeutanakatɨma”. 63 Kepauka pemekanɨni xapa, tete kenakahɨaka hapa 'Eupɨrate hetsie keneukawiwi. 64 Hikɨta mɨpaɨ ketiniwaretahɨawi: “'Ipaɨ Wawiruniya katinikayunimɨkɨ, tawari pɨka'anukukeniri 'uximatɨarikatsata nemi'atɨirienitsie”».
 
'Ena kanikɨnɨtsirikeni Keremiyaxi niukieya.

*51:1 51:1 Hepɨrayukɨ panuyɨne Memɨnetsi'aye'unie Wa'iyari.

51:41 51:41 Hepɨrayukɨ panuyɨne 'Awie Wawiruniya hetsiemieme mɨtikuxata.