32
Hay Pinumla'an Jeremiah hi Payaw
Ni'hapit goh hi Apo Dios ay ha"in an hi Jeremiah hidin miyapulun tawon hi nun'alian Zedekiah hi ad Judah, ya hiyah ne miyapulu ta waluy tawon hi nun'alian Nebuchadnezzar ad Babylon.*Unu hidin 587 B.C. Lini'ub nan titindalun Nebuchadnezzar ad Jerusalem an ente"adah din 588 B.C., mu agguy na'abak nan iJerusalem ta engganah din 586 B.C. Ya henen timpu ya lini'ub nan tindalud Babylon ad Jerusalem. Mu ha"in ya nabaluda' hi awadan di mungguwalyah nan palasyud Judah.
Ti impibaluda' ay Zedekiah an alid Judah an dumalat di nangipa'innilaa' hinan tataguh din inalin Apo Dios ay ha"in. Ti umat hituy inalina: “Ha"in an Dios ya magadyuh mahkay an ipa'abak'u nan tatagun ten babluy ta hakupon nan alid Babylon. Ya nan Alin hi Zedekiah ya tiliwon nan tindalu ta iyuydah nan alid Babylon ta humalyaona. Ya impiyuynad Babylon ta mihinah di ta engganah un'u aton nan ninomnom'un aton ay hiya. Ya ibaga' ay da'yu an wa ay ta mi'pattoy ayuh nan iBabylon ya ma'abak ayu.” Hiyah ne hinapit Apo Dios.
Ya hidin nibaluda' ya inalin goh Apo Dios ay ha"in di, “Nan agim an hi Hanamel an imbaluy ulitaom an hi Shallum ya umalih tu ta alyonan he"ay polo'om nan payawnad Anathoth.Hiyah ne babluy hi nalpuwan Jeremiah (Jer. 1:1). At gapu ta he"ay neheggon hi tulangna ya biyangmu an he"ay mamla' ta minaynayun ay da'yun himpangapuh den payaw.”Lev. 25:23-25.
Ya awni tatagwa ya na'at nan inalin Apo Dios an immalih Hanamel hinan nibaluda'. Ya inalinan ha"in di, “Polo'om nan payaw'uh ad Anathoth hidih nan lutan di holag Benjamin. Ti he"ay way biyangnan mamla' ta minaynayun ay ditu'un himpangapu.”
Ya gapu ta inila' an hiyay inalin Apo Dios an polo'o' ya hiyay inat'u. At penla"uh den payaw han agi' an hi Hanamel hi ad Anathoth hi himpulu ta pituy silver. 10 Ya penelmaa' nan mangipa'innila an ha"in di namla' eden payaw, ya numpelmada goh nan wah din ihtigu. Ya impakilu' din silver an pumbayad'u, ya indat'un Hanamel. 11 Ya innal'u din duwan pepel an nitud'an di pola' nan payaw an napelmaan, ya nan ohan pepel ya natimlian an nitud'an nan nepla'ana ya nan ma'unud an nuntutulagan (ya nan ohan nitud'an di nunhahapitanda ya agguy natimlian).§Hay dalat hi agguy natimlian an nitud'an di nunhahapitanda ya ta gunda bahaon nan nitudo'. Hay dalat nan natimlian an nunhahapitanda ya ta mipattig hi kultih un way mangali an mahukatan nan udum an nitudo' hinan agguy natimlian. Ya daten duwan kalahin nitud'an di nunhahapitanda an hay anabayagna ya umat hinan gutud din amatagun Jeremiah an inah'upandad Judah ya ad Egypt. 12 Ya indat'u hanan pepel ay Baruch*Hay pohdonan ibaga ya hiyay winagahan Apo Dios. Ya hiya nan puntudtud'on Jeremiah. an hina' Neriah an ap'apun Mahseiah an titinnig han kasinsin'un hi Hanamel, ya an amin din ihtigu an numpumpelma, ya an amin din Hudyu an wah dih nangidata' ay Baruch.
13 Ya inali' ay Baruch di, 14 “Nan nidugah di abalinanan Dios an dayawon tu'un holag Israel ya umat hituy hinapitnan inalinay, Alam daten pepel an nitud'an di pola' ta ittum hinan tibung ta madnoy ya unda mapa"i.Hay anabayag nan udum an puntud'an an inah'upandad ugwan ya nahuluk hi duway libuy tawon. 15 Ti inali' ay he"a an udum hi algaw ya mahukatan di luta, ya abung, ya payaw eten babluy.”
16 Unat goh nalpah an indat'un Baruch an hina' Neriah hadi din pepel ya nunluwalua' ay Apo Dios an inali' di,
17 “He"a, Apo Dios, di nunlumud abuniyan ya tun luta an dumalat nan nidugah an abalinam, ya mi'id ah naligat ay He"a, ti abalinam an amin di logom! 18 Ya impattigmu nan nidugah an pamhodmuh nan linibun holag, mu moltaom goh di udum an tatagun dumalat di bahol din o'ommodda. He"a ya na'abbagbagtu'a, ya nidugah di abalinam ti hay ngadanmu tuwali ya Nidugah di Abalinanan Dios. 19 Ya nahamad an amin di ninomnommu, ya umipanoh'ay gunmu aton. Ya tigom an amin di pangat di tatagu ya nan gunda aton, at hay ipabangngadmun dida ya nan miyunnudan hinan gunda aton. 20 Ya nundongol'an dumalat nan ina'inatmu ti do'ol di umipanoh'an gunmu inat ad Egypt an adi abalinan di tagu. Ya engganad ugwan ya hiyay innaynayunmun gun aton hitud Israel ya hinan abablubabluy hitun luta. 21 An umat hidin nangipanguluam ay da'min holag Israel an do'ol di inatmun umipanoh'an adi abalinan di tagu, at nidugah di timma'tan nan i'Egypt. 22 Ya impaboltanmuh ten malumong an malmuy mitanom an babluy ay da'mi ta impa'annungmu din inalim hidin o'ommodmi. 23 Mu hidin hinakup din o'ommodmih ten babluy ta diday nihinah tu ya agguy da'a inunud ay dida. At hiyanan impa'alim daten pummoltam an nidugah.
24 At ten pun'amung nan iBabylon di pito' ya batu ta mipu"ul hinan nunlene'woh di babluymi ta pumpattu'andan mangubah hinan allupmi, ya henggop da'mi. At waday gubat, ya batel, ya nan pumatoy an dogoh, at immannung an hakupondah ten babluy ta miyunnudan hidin inalim tuwalih ma'at. Ya ten ad ugwan di a'atana. 25 Mu anaad ta inalim di polo'o' nan payaw hi silver an waday ihtiguna ya wan umat hitun polhon di iBabylon tun ad Jerusalem?”
Hay Nambal Apo Dios hinan Inalin Jeremiah
26 Ya tembala' ay Apo Dios an inalinay, 27 “Ha"in an Dios di okod hi an amin an tataguh tun luta. At undan way naligat ay Ha"in? 28 Ya iyabulut'un abakon Nebuchadnezzar an alid Babylon heten babluy ad Jerusalem. 29 At hogponda, ya pinuulanda ta moghobda nan a'abung hitu. Ti nidugah di nangipabungtanyun Ha"in an Dios an dumalat nan gunyu inat hinan nundotal an atap di a'abungyu. Ti hidiy gunyu nangigohban hi incense ya nange'nongan hinan ma'inum ta nundayawyun Ba'al ya nan udum an dayawonyu.
30 Ya nan nun'appuhi ahan di gunyu inat an i'Israel ya iJudah an nete"a tuwalih din a'ungungayu an hi'i'hi'itangan pabungtona' hinan nun'appuhin gunyu inat. 31 At nete"a tuwalih din nawadan ten babluy ta engganad ugwan ya impabungota' ay da'yu an hiyay dumalat hi pama"ia' hitun babluyyu. 32 An amin ayun i'Israel, ya iJudah, ya nan a'ali, ya a'ap'apu, ya papadi, ya ta"on un nan numbino'ob'on an propeta ya nun'appuhiy ina'inatyu, at hiyanan impabungota' ahan ay da'yu. 33 Ya din'uga' ay da'yu an ta"on hi un'u intugtugan intudtuduwan da'yu. Mu nihimung an adia' donglon an adia' ahan unudon. 34 Ya unyuat goh inyal'alan numbahol ti inyuyyu goh udot hinan Timplu' nan abulubulul an umipahiga, ya impata'dogyuh di ta omod unyu pinuhi nan Timplu'. 35 Ya nun'amma ayu goh hinan pundayawanyun Ba'al hidih nan Nundotal an Ben Hinnom, at hidiy nange'nonganyuh nan imbabaluyyun Molek.Hiyah ney bulul nan holag Ammon, ya hay oha goh an ngadana ya Milcom. Ya hay ohah inatda ya bahaom nan II Ki. 21:6; 23:10. Mu mi'id ahan di umat hidih inali' hi atonyu, ya mi'id ahan di ninomnom'uh unyu aton di umat hina ahan an nidugah! At hiyanan nunnaud ahan di numbaholanyun iJudah.”
36 Ya inalin Apo Dios ay Jeremiah di, “Manu ti immannung nan hinapitmu an ma'at ay da'yuh tun babluyyu an mumpaligligat ayun dumalat di gubat, ya batel, ya dogoh. Mu umat hitu goh di alyo' an Dios an dayawonyun holag Israel: 37 Umannung an amungo' da'yun tatagun nun'iwa'at'uh nan abablubabluy an dumalat di bungot'u ta pa'anamuto' ta ibangngad'u da'yuh tun babluyyu§Heten hapit hinan Hudyu ya pa'anamuto', at mattig an munhanul hi Apo Dios. ta lumenggop ayu, ya mi'id ma'at ay da'yuh nappuhi. 38 Ta da'yuy tagu', ya Ha"in di Diosyu.*II Cor. 6:16. 39 Ya idat'un da'yu nan nahamad an punnomnomyun Ha"in an Dios, at immannung an Ha"in ya anggay di dayawonyuh enggana ta amaphodanyu goh damdama ya nan holagyu. 40 Ya alyo' ay da'yu an Ha"in an Dios ya adi' idinong an mangat hi maphod ay da'yuh enggana. Ya wadao' di namhodyun mundayaw ay Ha"in ta adia' mahkay du'gon ay da'yu. 41 At umamlonga' an mangat hi amaphodanyu. Ya heten babluy nongkay di pumbabluyanyu ta ay'u itanom da'yuh tu.
42 Ya manu ti indat'uy do'ol hi nunligatanyu mu ato' goh an amin di pumhodanyu an hiyah ne tuwali din inali' ay da'yu. 43 At hiyanan ta"on hi unmu alyon hi ubahon nan iBabylon heten babluy ta mumbalin hi mi'id di hulbina an mi'id di tagu unu animal hi ma'angang hitu mu alyo' ay he"a an udum hi algaw ya mawadaday tatagu eten babluy. At mumpola' hi payaw di udum, ya pumla' di udum. 44 Ya umat goh an wadaday ihtigun mumpelmah nan mapelmaan an nepla'an di payaw ad Benjamin, ya hinad Jerusalem, ya nan udum an babluy ad Judah, ya ta"on hi un ad Negev. Ti udum hi algaw nongkay ya wagaha' nan tataguh tu ta mumbangngad din maphod an aatda tuwali. Ha"in an Dios di nanapit ete.”

*32:1 Unu hidin 587 B.C. Lini'ub nan titindalun Nebuchadnezzar ad Jerusalem an ente"adah din 588 B.C., mu agguy na'abak nan iJerusalem ta engganah din 586 B.C.

32:7 Hiyah ne babluy hi nalpuwan Jeremiah (Jer. 1:1).

32:7 Lev. 25:23-25.

§32:11 Hay dalat hi agguy natimlian an nitud'an di nunhahapitanda ya ta gunda bahaon nan nitudo'. Hay dalat nan natimlian an nunhahapitanda ya ta mipattig hi kultih un way mangali an mahukatan nan udum an nitudo' hinan agguy natimlian. Ya daten duwan kalahin nitud'an di nunhahapitanda an hay anabayagna ya umat hinan gutud din amatagun Jeremiah an inah'upandad Judah ya ad Egypt.

*32:12 Hay pohdonan ibaga ya hiyay winagahan Apo Dios. Ya hiya nan puntudtud'on Jeremiah.

32:14 Hay anabayag nan udum an puntud'an an inah'upandad ugwan ya nahuluk hi duway libuy tawon.

32:35 Hiyah ney bulul nan holag Ammon, ya hay oha goh an ngadana ya Milcom. Ya hay ohah inatda ya bahaom nan II Ki. 21:6; 23:10.

§32:37 Heten hapit hinan Hudyu ya pa'anamuto', at mattig an munhanul hi Apo Dios.

*32:38 II Cor. 6:16.