8
1 Unat goh nalpah henen inalin din Pharisees ya an amin din tatagu ya numpanga'anamutda, mu hi Jesus ay ya immuy hinan Duntug an Olibo.
2 Ya hidin nabiggat hi we'weet ya numbangngad hi Jesus hinan Timplun Apo Dios. Ya do'olday tatagun na'amung an lini'ubda Hiya, ya inumbun ta intudtuduwana dida. 3 Ya immuy din muntudtuduh nan Uldin ya din Pharisees hi wadan Jesus, ya initnudda han babain nangilugtap hi ahawana, ya impata'dogdah nan hinagang din do'ol an tatagu. 4 Ya inalidan Jesus di, “Apu, heten babai ya inlugtapna han ahawana ti waday nannig ay hiya. 5 Ya hay inyuldin Moses ya nan tagun umilugtap hi ahawana ya mahapul an pundotnay hi batu ta nangamung un matoy.*Lev. 20:10. At hay hapitom mah eten babai?” 6 Ya manu ay inalidan Jesus hene ya ta innilaonday pambalnah un mipaddung hinan inyuldin Moses ti gulat ta adi at hiyay pangidalatandan mangidiklamun Hiya.†Ta"on un ongol di nabaholan ten babai mu nibahhaw goh nan muntudtuduh Uldin ya nan Pharisees ti (1) agguyda impa'ayag ay Jesus nan lala'in immilugtap ti undaat goh imbo'tan hiya an ta"on un ni'bahol goh ti mahapul an mipapatoy goh nan lala'i (Lev. 20:10; Deut. 22:22), ya (2) agguyda impa'ayag nan nun'ihtigun didan Jesus ta hamadonan dida, ya (3) intudun goh nan Uldin an pundotnay didan duwah un niyali nan babai (Deut. 22:23-24), ya (4) mid di biyang nan Hudyun mangipapatoy hi tagun den timpu. At gulat ta alyon Jesus di mahapul an mipapatoy heten babai at hay nomnomon nan Hudyu ya bumungot nan iRome ay Jesus, mu gulat ta alyon Jesus an adi mipapatoy at alyondan Hudyu an adi ahan unudon Jesus nan Uldin Apo Dios.
Ya nunluung hi Jesus, ya waday intudo'nah nan luta, mu hay ngamaynay nanudo'na. 7 Ya intugtugadan mummahmah ta tabolona nan inalida, at timma'dog hi Jesus, ya inalinan diday, “Nan agguy nabaholan ay da'yuy mahhun an manotnay eten babai.” 8 Ya nunluung goh an nuntudo' hinan luta.
9 Ya unat goh dengngolda din inalin Jesus ya bimmainda ti iniladan nabaholanda goh, at way ohaan nun'akakda an impangpang'un din nun'al'alla'ay. At anggay hi Jesus ya nan babain nangilugtap hi ahawanay na'angang hidi. 10 Ya timma'dog hi Jesus, ya inalinah din babaiy, “Hay immayan mah din tatagun mamhod an manotnay ay he"a?”
11 Ya inalin din babaiy, “Nakakdan amin, Apu.”
At inalin Jesus di, “Ta"on goh un Ha"in ya adi' he"a moltaon. At umuy'a, mu adim ipidpidwan mumbahol.”
Hay Nangipaddungan Jesus hinan Odolnah Potang
12 Immuy goh nuntudtuduh Jesus hinan Timplun Apo Dios, ya inalinay, “Ha"in di umat hi Potang an paddungnay patala' di nomnom di tatagu.‡Waday balbalun ugalin ina'inat nan Hudyuh nan Behtan di A'ab'abbung ta way panginomnomandah din nanalimunan Apo Dios hinan o'ommoddah nan mapulun. Hay inatda ya tinolganday numbino'ob'on hi pitun balitu' an ipattu'an di hilaw an ma'alih candelabra unu minorah ta impaddungdah nan apuy an nangituduh enengwada. Ti nan tatagun mangulug ay Ha"in ya adida mahelngan ti itudtuduwa' didan paddungnay patala' dida, at hiyay dumalat hi pi'taguandan Apo Dios hi mid pogpogna.”
13 Ya inalin din Pharisees ay Hiyay, “Un'a ohan mangihtiguh odolmu, at hiyaat un mi'id mangulug hinan itudtudum!”§Intudun din muntudtuduh nan Uldin an mid hulbin nan mangihtigun taguh odolna.
14 Ya tembal Jesus an inalinay, “Ta"on un Ha"in ya anggay di mangihtiguh odol'u mu inila' an immannung nan inali' ti inila' di nalpuwa', ya inila' goh di umaya'. Mu da'yu ya agguyyu inilay nalpuwa' ya hay umaya'. 15 Ya nan atonyun mangipanuh hi aat'u ya un nalpuh nomnom di tatagu, mu Ha"in ya bo'on hay pangipanuha' hi aat di tataguy immalia'. 16 Mu gulat ta hamadona' hinan punhumalyaa' at makulug di panumalya' ti adia' un oha ti waday ibba' an munhumalya an hi Aman nannag ay Ha"in. 17 Ti waday nitudo' goh hinan Uldinyun inalinay,
Gulat ta duway mun'ihtigu ta mumpaddung di alyonda
at mahapul an kulugon tu'u.*Deut. 19:15.
18 Ya Ha"in di mun'ihtiguh odol'u, ya ihtiguana' goh ay Aman nannag ay Ha"in. At duwa amin mun'ihtigu an hiyah ne inalin nan Uldin tu'u.”
19 Ya inalidan Jesus di, “Hay wadan Amam?”
Ya inalin Jesus di, “Agguya' inimmatunan ay da'yu, at agguyyu goh inilah Ama. Ti gulat ta inimmatunana' ay da'yu at inilayu goh hi Ama.”
20 Ya inulgud Jesus hanah din nuntudtuduwanah nan gettaw di Timplun Apo Dios hinan kuwaltun nihinan di kahon an ittuwan di pihhuh me'nong ay Apo Dios. Mu agguyda dempap Hiya ti bo'on hiyay gutudnah nangabulutan Apo Dios hi pampapandan Hiya.
Hay Nangalyan Jesus hi Adi Abalinan nan Hudyun Mangunud hinan Umayana
21 Inalin goh Jesus ay diday, “Tayna' da'yu, ya ipadahyun manganap ay Ha"in, mu matoy ayun agguy na'aliwan di baholyu, at nan umaya' ya adi mabalin an umali ayu.”
22 Ya inalin din Hudyuy, “Goh ta alyonay un waday umayana ya adi tu'u abalinan an mangunud ay Hiya? Undan patayonay odolna ta mid olog tu'un umuy hi ayana?”
23 Ya tembal Jesus an inalinay, “Da'yu ya tun lutay nalmuwanyu, mu Ha"in ya nalpuwa' ad abuniyan. 24 At hiyaat un'u inaliy, Hay atayanyu ya wagwaday baholyu. Immannung an adiyu ay kulugon din inali' hi aat'u at hay atayanyu ya wagwaday baholyu, at adi mabalin an umuy ayuh nan umaya'.”
25 Ya inalidan Hiyay, “Hay aatmu mah?”
Ya tembal Jesus an inalinay, “Hay aat'u ya hiyah de din inulgu'ulgud'uh din hopapna ta nangamung ad ugwan. 26 Ya gulat ta pohdo' ya do'ol di ibaag'uh aat di nappuhih ugaliyuh pangipanuha' ay da'yu. Mu adi' ti hay intudun nan nannag ay Ha"in di hiyay alyo' ay da'yu ya anggay ti Hiya ya makulug an amin di alyona.”
27 Ya agguyda na'awatan hi un hay aat Amanan hi Apo Dios di gunna ulgudon. 28 Ya inalin Jesus di, “Awni ta hay pangihalangananyun Ha"in an Imbaluy di Taguy panginnilaanyuh amakulug hatun ulgu'ulgudo' hi aat'u ya innilaonyu goh an bo'on hay pohpohdo' di ina'inat'u, ti an amin nan ina'inat'u ya nan inali' ya hay intudun Ama. 29 Ya nun'immapita' hinan nannag ay Ha"in, at adia' inganuy ti ato' an amin di mangipadenol ay Hiya.” 30 At do'olday kimmulug eden inulgud Jesus.
Nan Paddungnay Himbut ya nan Bo'on Himbut
31 Inalin Jesus hinan Hudyun nangulug hinan inalinay, “Gulat ta inaynayunyun mangunud eten itudtudu' at immannung an da'yuy tatagu'. 32 At i'innilayu nan Makulug an Ma'unud, at hiyay mamogpog hinan paddungnay ahimbutyu.”
33 Ya inalidan Jesus di, “Da'mi nan holag Abraham, at mi'id di ad himbut ay da'mi! Ya anaad ta inalim un waday mamogpog hi ahimbutmi?”
34 Ya inalin Jesus ay diday, “Immannung heten alyo' ti nan tatagun nabaholan ya paddungnay nan baholday nambut ay dida ti mi'id di abalinandan mangat hi maphod. 35 Ya immannung an paddungnay himbut nan nabaholan an tagu ti nan himbut ya adi mibilang hinan hina"ama. Mu nan imbaluy ya mibilang hi ohan didan hina"ama ta nangamung. 36 Ya gulat ta Ha"in an Imbaluy Apo Dios di mamogpog hi paddungnay ahimbutyu at umannung an ma'at ahan, at adi da'yu mahkay hubuton hinan baholyu. 37 Inila' an da'yuy holag Abraham, mu agguyyu enyengoh hinan ugalina ti da'yu ya penhodyun patayona' ti adiyu kulugon tun itudtudu'. 38 Ya nan ulgudo' ay da'yu ya hay tinnig'uh wada' ay Ama, mu da'yu ya nan inalin di o'ommodyuy hiyay unudonyuh atonyu.”
39 Ya inalin din Hudyun Jesus di, “Hi Abraham di ommodmi!”
Mu inalin Jesus ay diday, “Gulat ta immannung an da'yuy nahamad an holag Abraham at enghonyuy ina'inatnan maphod. 40 An amin di intudtudu' ay da'yu ya nan makulug an dengngol'un inalin Apo Dios, mu gunyu impadah an mamatoy ay Ha"in damdama. Mu agguy inat Abraham di umat hina! 41 Ti nan inat din ommodyuy hiyay eng'enghonyu.”
Ya inalidan Hiyay, “Adi ami umat hinan inikuk an mid inilanan amana! Ti na'i'innilan un oh'ohhah amamin hi Apo Dios!”
42 Ya inalin Jesus ay diday, “Gulat ta immannung an hi Apo Dios di hi Amayu at pohdona' ti nalpuwa' ay Hiya ta immalia' hitun luta. Ya bo'on Ha"in ad nomnom hinan immalia' ti unna' hennag ay Hiya. 43 Mu anaad ta adi ayu pa"innilan ten hapihapito'? Manu ay adi ayu pa"innila ti adiyu pohdon an donglon tun hapihapito'. 44 Mu da'yuy holag nan ommodyun hi Satanas, ya hay pohdon amayuy hiyay pohdonyun anungon! Ya pimmatopatoy hi Satanas an nete"ah din hopapna ta nangamung ad ugwan, ya agguyna ahan inunud nan Makulug an Tugun ti mi'id ah makulug hi ugalina. Ya munlangkak ti hiyah ne gagangaynan hiya ti nan pohdonah aton ya hiyay unudona ti hay aat di ugalina ya munlangkak, ya an amin hanan langkak di tagu ya hiyay dumalat. 45 Ya umat hina goh di ugaliyu, at hiyaat unyu adi kulugon tun makulug an hapihapito'! 46 Undan waday nannig hi inat'uh nappuhi? Immannung tun alyo'alyo', mu anaad ta adiyu kulugon? 47 Nan tagun Apo Dios ya unudonay Tuguna, mu da'yu ya adiyu unudon ti bo'on da'yuy tataguna.”
Hay Aat Jesus ya hi Abraham
48 Inalin din Hudyun Jesus di, “Tigom an immannung din inalimin iSamaria'a ti ten boholon da'min Hudyu! Ya wada goh di neh'op ay He"ah nappuhin lennawa!”
49 Ya inalin Jesus di, “Agguya' nahe'pan ti e'gona' hi Ama, mu pahiwona' ay da'yu. 50 Ya bo'on hay pangipabagbagtuan di tagun Ha"in di gamgamo', mu waday ohah mamhod hi ipabagtua', at Hiyay manumalyah nan makulug di atona ya nan nappuhi. 51 Ya makulug tun alyo' ti nan tagun mangunud hinan ulgudo' ya adi matmattoy.”
52 Ya inalin din Hudyun Hiyay, “Immannung ahan an waday neh'op ay He"a! Ti natoy hi Abraham ya din numbino'ob'on an propeta, ya inalim udot un nan mangulug hinan Tugunmu ya adida matoy? 53 Ya undan alyom di un He"ay nabagbagtu ya un din ommod tu'un hi Abraham? Ti natoy, ya umat goh hidin propetan Apo Dios! Ya goh udot ta umat hinay panapitmu?”
54 Ya tembal Jesus an inalinay, “Gulat ta Ha"in di mangipabagtuh odol'u ya mi'id di hulbina. Mu wada han ohan mangipabagtun Ha"in an hi Ama an hiyah ne inaliyuh Apo Dios an dayawonyu. 55 Mu agguyyu inila Hiya, mu Ha"in ya inila' Hiya. Ya gulat ta alyo' hi un'u agguy inila Hiya at umata' ay da'yun munlangkak! Mu adi' ihaut ti inila' ahan Hiya, at unudo' di Tuguna. 56 Ya din ommod tu'un hi Abraham ya mun'am'amlong ti inilanan tigonah den algaw an umalia'. Ya unat goh tinnignan immannung ya nidugah di amlongna.”†Gen. 18:18. Itudun ten verse di aat nan Alin Pento' Apo Dios an umali.
57 Ya inalin din Hudyun Jesus di, “Un'a udot unga an agguy immuy hi nabongle di tawonmu, ya inalim unmu tinnig hi Abraham?”
58 Ya tembal Jesus an inalinay, “Immannung heten alyo' ti Wagwadaa' Tuwali ya un mitungaw hi Abraham!”‡Imbaag Jesus nan ohan ngadan Apo Dios an nan Wagwadaa' Tuwali (Ex. 3:14).
59 Ya nun'alan din tataguy batu ta pangayangdan Hiya. Mu nipo"oy hi Jesus, ya intadunan de ya nakak ta tinaynana din Timplun Apo Dios.
*8:5 Lev. 20:10.
†8:6 Ta"on un ongol di nabaholan ten babai mu nibahhaw goh nan muntudtuduh Uldin ya nan Pharisees ti (1) agguyda impa'ayag ay Jesus nan lala'in immilugtap ti undaat goh imbo'tan hiya an ta"on un ni'bahol goh ti mahapul an mipapatoy goh nan lala'i (Lev. 20:10; Deut. 22:22), ya (2) agguyda impa'ayag nan nun'ihtigun didan Jesus ta hamadonan dida, ya (3) intudun goh nan Uldin an pundotnay didan duwah un niyali nan babai (Deut. 22:23-24), ya (4) mid di biyang nan Hudyun mangipapatoy hi tagun den timpu. At gulat ta alyon Jesus di mahapul an mipapatoy heten babai at hay nomnomon nan Hudyu ya bumungot nan iRome ay Jesus, mu gulat ta alyon Jesus an adi mipapatoy at alyondan Hudyu an adi ahan unudon Jesus nan Uldin Apo Dios.
‡8:12 Waday balbalun ugalin ina'inat nan Hudyuh nan Behtan di A'ab'abbung ta way panginomnomandah din nanalimunan Apo Dios hinan o'ommoddah nan mapulun. Hay inatda ya tinolganday numbino'ob'on hi pitun balitu' an ipattu'an di hilaw an ma'alih candelabra unu minorah ta impaddungdah nan apuy an nangituduh enengwada.
§8:13 Intudun din muntudtuduh nan Uldin an mid hulbin nan mangihtigun taguh odolna.
*8:17 Deut. 19:15.
†8:56 Gen. 18:18. Itudun ten verse di aat nan Alin Pento' Apo Dios an umali.
‡8:58 Imbaag Jesus nan ohan ngadan Apo Dios an nan Wagwadaa' Tuwali (Ex. 3:14).