1 Iyaw chadadwa naw a katawen no kapagāri ni Nebokadnessar, iya, ki naytaytayēnep. Chinariribok na, kan nakapakaykaycheh aba. 2 Do dāwri, inpatawag na saw magmadmādyik saw, mammālad saw, manolib saw, kan siraw manalādo saw tan ibahey da dya an āngo saw tinayēnep naw. Nangay sa kan naytēnek do salapenaw no āryaw. 3 Binata no āryaw dyira a kāna, “Naytayēnep ako, as chariribok ko chakey na batahen.”

4 Do dāwri, tominbay saw manalādwaw do kapaychirin a Aramaik*2:4 Gagāngay a maychirin sa do āri so chirin a Aramaik. Aramaik, ki nagistayan pariho kan Hebreo a kapaychirin. a kon da, “Mo āpo āri, mabyay ka pakono a magnanayon! Ibahey mo pa dyamen a pachirawatan mo iyaw tinayēnep mwaya, as ibahey namen anchi dyimo an āngo chakey na batahen.”

5 Initbay no āryaw dyira a kāna, “Nyaw pangeddeng ko: an dyi nyo a ipakatoneng dyaken natayēnep kwaw kan āngo chakey na batahen, ipasagsag konchi inyo, kan payparinen konchiw bahabahay nyo a mawpopo a bonton. 6 Ki an maibahey nyo dyaken iyaw tayēnep kwaw kan āngo chakey na batahen, marawat nyonchi dyaken rigālo saw kan gon-gona saw kan rakoh a dāyaw. Dawa, ibahey nyo dyaken iyaw tayēnep kwaya kan āngo chakey na batahen.”

7 Inatbay darana a kon da, “Ipalōbos mo pa mo āri a matonngan namen a pachirawatan mo iyaw tayēnep mwaw, as ibahey namen anchi an āngo chakey na batahen.”

8 Do dāwri, binata no āryaw a kāna, “Na, sigorādo a chapatak ko a mangbalabalay kamo, ta madlaw nyo a oyod no naikeddeng ko. 9 An dyi nyo a ipakatoneng dyaken iyaw tayēnep kwaw, asa lang maikeddeng ko dyinyo. Nagtotōlagan nyo mangibahey dyaken so bayataw kan makaallīlaw saw a chirin, ta hahawen nyo a mabalīwan anchiw kayayan nyo. Dawa, ibahey nyo tayēnep kwaw, kan matonngan konchi a makaibahey kamo so chakey na batahen.”

10 Inatbay dan manalādo saw a kon da, “Abaya polos tawo do tanayaw makaparin so akdawen mwaya mo āpo āri. Ta abo paw āri a aran maypāngo so kabīleg kan katoray iyaw nangdaw so komwan dyirad aran sino a magmadmādyik, mammālad, mana manalādo. 11 Iyaw akdawen mwaya mo āpo āri, ki taywara a malidyat. Abaw makaipakatoneng dyimo an dya siraw dyos, kan machiyan saba do tawotawo.”

12 Maynamot do nyaya a inbahey da, taywara a kasoli ni āri. Inbilin na a maipadiman sa tabo mamasīribaw†2:12 Siraw mamasīrib, ki mairāman sa tabo magmadmādyik, mammālad, manolib, manalādo, kan mangipataros. do Babilonya. 13 Dawa, naiwaras pangeddeng a maipadiman sa tabo mamasīrib a mahahakay. Myan pa saw natoboy a chichwasen da sa Daniel kan rārayay na saw tan maipadiman sa.

14 Sinpangan na, do nakawaraw ni Arioch a komander dan taga-bantayaw no āri a nangay a mangipadiman siras mamasīribaw no Babilonya, siaannad si Daniel a naychirin dya so nainsirīban. 15 Inyahes na di Arioch a opisyal no āryaw a kāna, “Āngo ta iyaw pangeddeng no āri, ki taywara a marahmet?” Do dāwri, inpakatoneng ni Arioch di Daniel naparinaw. 16 Do dāwri, nangay si Daniel do āryaw, as nangdaw dya so dēkey a chimpo tan maparin nanchi a ibahey an āngo chakey a batahen no tayēnep naw.

17 Sinpangan na, somnabat si Daniel kan inpakatoneng naw naparinaw dyirad rārayay naw a sa Hananyas, Misael, kan Asaryas. 18 Inbahey na dyira a machikakaāsi sa do Dyos no hanyit, kan mangdaw so chakey na batahen no nya palīmed tan dya madiman kan siraw rārayay naw a pakairāmanan dan kadwan saw a mamasīrib do Babilonya. 19 Do dāwri met a ahep, naipakatoneng di Daniel do parmata iyaw palīmedaw. Nagdaydāyaw si Daniel do Dyos no hanyit. 20 Binata na a kāna,

24 Sinpangan na, nangay si Daniel di Arioch a naitongdo no āryaw a mangipadiman siras mamasīribaw no Babilonya. Binata na dya a kāna, “Dimanen mo sabaw mamasīribaw no Babilonya. Iyangay mo pa yaken do āryaw, kan ibahey konchi dya an āngo chakey na batahen no tayēnep naw.”

25 Nakalyalisto si Arioch a nangiyangay si Daniel do salapenaw no āryaw, kan binata na dya a kāna, “Nakachichwas ako so mahakay dyirad naakaw saw a yapod Joda a maparin a mangipakatoneng dyimom āri so chakey na batahen no tayēnep mwaw.”

26 Inyahes no āryaw di Daniel a napangaranan pa so Beltesassar a kāna, “Maparin mori a ibahey dyaken natayēnep kwaw kan iyaw chakey naw a batahen?”

27 Inatbay ni Daniel āryaw a kāna, “Abaw mamasīrib a mahahakay, mammālad, magmadmādyik, mana manalādo iyaw maparin a mangibahey dyimom āri so palīmed a inakdaw mo. 28 Ki myan Dyos do hanyit a mangipakatoneng siras palīmed. Naipakatoneng narana dyimom Āri Nebokadnessar an āngo maparin anchi do manawdyi sa a araw. No tayēnep mo kan siraw parmata mo a nagparang do aktokto mo do kayan mo a naypoktad do katri mo, ki nya saya:

29 “Do kapaypoktad mom āri do katri mo, nagparang do aktokto mo myanaw do masakbayan. As no mangipakatonengaw siras palīmed, ki inpakatoneng na dyimo an āngo maparin anchi. 30 An yaken, naipakatoneng dyaken nya palīmed maynamot aba ta arwaro kinasīrib ko kan kadwan saw a sibibyay a tawotawo, an dya tan mapatakan mo chakey na batahen mo āpo āri, kan tan maawātan mo myanaw do aktokto mo.

31 “Nakaboya ka mo āpo āri so myan a naytēnek do salapen mwaw a mawhas a istatwa a taywara so kasileng, kan makamwamomo so langa. 32 No oho no istatwaw, ki naparin do pōro a balitok. No barōkong kan tachay na sa, ki naparin sa do pirak. No bodek kan pā na saw, ki tombāga. 33 Siraw padang naw, ki pasek. Iyaw kokod naw, ki myan partis na a pasek kan myan partis na a damili. 34 Do kachidechideb mwaw sya, myan nakteb a bato a dya pinarin no tanoro no tawo. Tinopakan naw istatwaw do yananaw no kokod na a naparin do pasek kan damili, as kan nahomek. 35 Sinpangan na, iyaw pasekaw, damiliyaw, tombāga, pirak, kan balitokaw, ki naychapsapsa sa a tabo, kan nayparin sa akmay tahep do pangirkan do chimpo no rayon. Insayaw na sa no salawsaw a abo polos nabidin. Ki iyaw batwaw a nangtopak so istatwaw, ki nayparin a rakoh a tokon a nangpon so intīrwaya a tana.

36 “Nyaw tayēnep mwaw. As changori, ibahey namen‡2:36 Inosar ni Daniel, “namen,” ta chakey naba a ipangas do āryaw. dyimom āri iyaw chakey na batahen. 37 Imom āri, ki āri dan ar-āri. No Dyos no hanyit, ki tinorohan naymo so pagāryan kontodo kapagtoray, kabīleg, kan kadāyaw. 38 Do aran dino a yanan dan tawotawo, bolaw a animal, kan manomanok do tohos, ki inparawat na sa do tanoro mo a napayparin dyimo a mangitoray dyira tabo. Imo iyaw ohwaw a balitok.

39 “No somarononchi dyimo, tombod anchiw matarek a pagāryan a mabwabodis kan pagāryan mo. As tayokaw nya, ki myan panchiw chatatdo na a pagāryan a tombāga a mangitoray anchi do intīrwaya a tana. 40 As myan panchiw chapat na a pagāryan a akmas kayitaw no pasek. Ta no pasek, ki mangapsapsa kan manghomek so tābo. Komwan anchi a mangrārayaw so tabo nanma saw a pagāryan. 41 Akmas kaboya mo so kokod saw kan siraw kakamay naw do kokod a myan so partis a damili kan myan so partis a pasek, komwan anchiw kapaycharwa no pagāryan. Ki myan panchiw kadwan a kayit no pasekaw a akmas kaboya mwaw so pasek a nachisagel do damili. 42 As siraw kakamayaw no kokod na a myan so partis a pasek kan myan so partis a damili, komwan anchiw nya a pagāryan a myan kahnyan na kan kaydamnayan na a mahomek. 43 Akmas kaboya mo pa so pasek a nachisagel do damili, komwan anchiw tawotawo a machisagel do kapaychachabahay da. Ki nāw daba a māsa a akmas dyaw a kapaysin-adket no pasek kan damili.

44 “Do chimpo danchi no nawri sa a ar-āri, iyaw Dyos no hanyit, ki mapatnek anchi so pagāryan§2:44 Dan. 7:27; Pal. 11:15 a dya polos a marārayaw, mana dya matokos do matarek a tawotawo. Iyanchiw nya pagāryan, mangapsapsa so tabo siras nawri a pagāryan, kan pachipandahen na sa, as kan iyanchiw maytēnek a abos pandan. 45 Naboya mo lāyitaw a nakteb a yapo do tokon a dya pinarin no kakamay no tawo, kan inapsapsa na saw pasekaw, tombāga, damili, pirak, kan balitok. No mabīleg a Dyos, ki inpakatoneng na dyimom āri an āngo maparin anchi do masakbayan. No tayēnepaw, ki syirto. As iyaw chakey na batahen, ki matalek.”

46 Do dāwri, naysasakeb do tana si Āri Nebokadnessar do salapen ni Daniel a magdāyaw dya, kan inbilin na a idātonan da so dāton kan isosohan da so insinso. 47 Binata no āryaw di Daniel a kāna, “Oyodaya a iyaw Dyos mo, ki Dyos dan dyos kan Āpo dan āri, kan mangipakatoneng so palīmed saw, ta naparin mo a inparang nya palīmed.”

48 Sinpangan na, pinatnek no āryaw si Daniel do matohos a saad, kan rinigālwan na so maboslon. Pinayparin na pa a mangitoray do intīro a probinsya a Babilonya*2:48 No pagāryan, ki nabingaybīngay sa a probinsya. As Babilonya, ki asa a probinsya. kan pangōlo no tabo mamasīrib a mahahakay do sintro no Babilonya. 49 As do nakapangdawaw ni Daniel, tinongdo no āryaw sa Sadrak, Mesak, kan Abednego a manyidechideb so probinsya a Babilonya, ranan kayan ni Daniel do palasyo no āri.