5
No Tolas do Dyindyin
1 Do napahabas a chimpo, do naypisa namarin si Āri Belsassar*5:1 Do nakadimanaw ni Āri Nebokadnessar, no somnaro a nadotokan a āri do Babilonya, ki si āri Nabonidos. Ki maynamot ta nangay do matarek a tana a mayngaran so Teima, kan asa poho a katawen daw, insāop pa ni Belsassar a pōtot na a āri. Magtatdo a poho a katawen baet da Āri Nebokadnessar (Dan. 4:37) kan Āri Belsassar. so rakoh a pasken para do asa rībo a mabigbigbig a tawotawo na, kan nachinom so palek dyira.†5:1 Mana “mininom so palek do salapen da.” 2 Do kayan naw a mininom ni Belsassar, inbilin na a mapahtot sa siras longlongan‡5:2 Dan. 1:2 saw a balitok kan pirak a sinamsam ni āmang na a si Nebokadnessar a yapo do timplo do Jerosalem tan paychaynoynoman da āri kan siraw mabigbigbigaw, babbaket na saw, kan siraw minabakes naw. 3 Do dāwri, inyangay da saw longlonganaw a balitok kan pirak a naakaw a yapo do timplo no Dyos do Jerosalem. As iyaw āryaw kan siraw mabigbigbigaw, siraw babbaket na saw, kan siraw minabakes naw, ki inosar da sa a ininoman. 4 Do kayan daw a naychaynoynom so palek, nagdaydāyaw sa dyirad dyos saw a naparin do balitok, pirak, tombāga, pasek, kayo, kan bato.
5 Nyiknyīnan a nagparang kakamay saw no tanoro no asa tawo, kan naytolas do malinisaw a siminto a dyindyin no palasyo do masngenaw do padatokan daw so soho. Naboya no āryaw tanorwaw ranan na a maytoytolas. 6 Do dāwri, nagbāliw rōpa no āryaw a naysosohaw. As do taywaraw a nakāmo na, naydodokdok saw tōd naw a magkakapsot.
7 Nangagay āryaw dyirad mammālad, manalādo saw, kan mamasīrib saw a mahahakay, kan binata na dyira a kāna, “No aran sino dyinyo a makabāsa so naitolasaya kan makailawlawag so chakey na batahen, ki palaylayan konchi so laylay a obi so kīta, masāryowan anchi so balitok, kan maisaad anchi a maichatatdo a katotohosan a magtoray do pagāryan ko.”
8 Nangay sa tabo mamasīrib saw ni āri, ki abaw makabāsa so naitolasaw mana makaipakatoneng do āryaw so chakey na batahen. 9 Do dāwri, naypāngay iyaw kāmo na, kan iyaw rōpa naw, ki naypasohaw. Siraw mabigbigbig saw a tawotawo na, ki taywara nableg sa.
10 Do nakadngeyaw no rēynaw§5:10 Do Hebreo a chirin, no rēynaya dya, ki baket aba ni Āri Belsassar, an dya baket ni Āri Nabonidos a āmang na. so ariwāwa daw no āryaw kan mabigbigbig saw, ki nangay do pagpaskenan daw, kan binata na a kāna, “O āpo āri, mabyay ka pakono a magnanayon! Dyi ka pakono a mariribokan kan maysosohaw. 11 Myan asa mahakay do pagāryan mwaya a myan so ispirito no masantwan saw a dyos. Do chimpo no kapagāri ni āmang*5:11 Iyaw āmang ni Belsassar, ki si Āri Nabonidos. Ki maynamot ta komnaro danaw si Nabonidos, bāli si Āri Nebokadnessar naibidang dana āmang na. mo, nya tawo, ki napatakan a myan kapakatoneng, kapakaāwat, kan kasīrib na a akma siras dyos saw. Si Āri Nebokadnessar a kapoonan mo, ki pinayparin na a pangōlo dan magmadmādyik, mammālad, manalādo, kan mamasīrib saw a mahahakay.†5:11 Dan. 2:48 12 Nya tawo a si Daniel a tinawagan pa ni simna āri so Beltesassar,‡5:12 Dan. 1:7 ki napatakan a sinsinan abaw kasīrib na, kan myan dyaw no kapakatoneng kan kapakaāwat a mangibahey so chakey na batahen taytayēnep, mangilawlawag siras marahem a panyinyirin, kan mangirimīdyo siras malidyat a problīma. Patawag mo si Daniel, kan ibahey nanchiw chakey na a batahen naitolasaya.”
No Kaibahey ni Daniel so Chakey Na Batahen Naitolasaw
13 Sinpangan na, inyangay da si Daniel do salapenaw no āri. Binata no āryaw dya a kāna, “Imori si Daniel a asa dyirad inhapaw ni āmang ko a yapo do Joda? 14 Nadāmag ko a myan dyimo iyaw ispirito no masantwan saw a dyos, kan myan pa dyimo kapakatoneng, kapakaāwat, kan sinsinan abaw kasīrib mo. 15 Inpatawag ko na saw dyaw mamasīribaw a mahahakay kan mammālad saw do salapen ko tan basāen daw naitolasaya kan ipakatoneng da dyaken chakey na batahen, ki naibahey dabaw an āngo chakey na batahen. 16 Ki myanaw nadngey ko a makaitoroh ka kono so naitayo saya a chakey na batahen kan mangirimīdyo ka siras problīma. Na, an mabāsa mo naitolasaya, kan maipakatoneng mo dyaken iyaw no chakey na batahen, palaylayan konchimo so laylay a obi so kīta, kan sāryowan konchimo so balitok, kan maisaad kanchi a maichatatdo a katotohosan a magtoray do pagāryanaya.”
17 Tominbay si Daniel do āryaw, kan binata na a kāna, “Mo āri, nāw na pakono dyimo no sāgot mo saya, as itoroh mo panggon-gona mo saya do matarek. Alit na, basāen ko iyaw naitolasaya kan ipakatoneng konchiw chakey na a batahen dyimo mo āri.
18 “O āpo āri, tinorohan no Katotohosan a Dyos si āpong mo a Nebokadnessar so pagāryan kan mabīleg a dayag kan tan-ok. 19 Maynamot do rakoh a kabīleg a intoroh na dya, siraw tawotawo do tabo nasnasyon kan kapaychirin, ki naychamirpirpir kan namo sa dya. Siraw chinakeyaw no āri a ipadiman, ki inpadiman na sa. Siraw chinakey naw a mabyay, insalākan na sa. Siraw chinakey naw a patohosen, pinatohos na sa. As siraw chinakey naw a pabodisen, ki pinabodis na sa. 20 Ki do nakapayparin naw a mapangas do aktokto na kan pinatwa naranaw pōso na, napakaro do trono na a āri kan nabo iyaw no dāyaw na. 21 Napaksyat a nachibawa do tawotawo, kan natādyan aktokto na so aktokto no bolaw a animal, kan nachipagyan dyirad bolaw saw a asno. Komninan so tamek a akmay bāka. Nabasa so apon a yapo do hanyit a mandan natonngan na a iyaw Katotohosan a Dyos mangitoray siras pagāryan no tawotawo, kan itoroh na do aran sino a chakey na.
22 “Ki imom Belsassar a kapotōtan na, ki nagpakombaba kaba a aran chinapatak mo na sa tabo nyaya. 23 Basbāli a namarin ka so maikontra di Āpo no hanyit. Inpapahtot mo saw longlongan a bāso kan sabak a dyira no timplo na do kasalasalapan nyo kan siraw mabigbigbigaya a tawotawo mo, babbaket mo, kan siraw minabakes mo a paychaynoynoman da. Nagdaydāyaw ka pa do dyos saw a naparin do pirak kan balitok, do bronsi, pasek, kayo kan bato a dya makaboya, makadngey, mana dya makaāwat. Ki pinadayāwan mwabaw Dyos a mangig-igpet so byay mo kan tabo kayayan mo. 24 Dawa, tinoboy no Dyos iyaw tanorwaya a nangitolas siras nya chirin.
25 “Iyaw nyaw no naitolasaya: MENE, MENE, TEKEL, PARSIN.
26 “Nyaw chakey na a batahen: MENE, nabidangan dana no Dyos araw sa no kapagāri mo, kan inkeddeng naranaw no pandan na. 27 TEKEL, nakīlo ka na do pagkīlwan, kan nasarakan na a kōrang karahmet mo. 28 PERES,§5:28 Do Hebreo a chirin, mayengay chakey da batahen “peres” kan “parsin (do birsikolo 25).” Inosar no naytolas iyaw “peres,” ta no ōni na, ki nagistayan mayengay do ōni no chirin a para dyirad tawotawo a “Persya”. mabīngay danaw no pagāryan mo, kan maitoroh dana dyirad taga Medya kan taga Persya.”
29 Do dāwri, inbilin ni Belsassar a palaylayan da si Daniel so ōbi so kīta, kan sāryowan da so balitok, kan ipaiwaragāwag na a maisaad a maichatatdo a katotohosan a magtoray do pagāryan.
30 Do dāwri met lang a mahep, si Belsassar a āri dan taga Babilonya, ki diniman da. 31 As si Daryos*5:31 Nya Daryos, ki nanmanma kan iyaw Daryos do Esra 4:5. a taga Mede, ki iyaw nagāri do pagāryanaw do kapagtawen na so makarkolo anem a poho kan dadwa.
*5:1 5:1 Do nakadimanaw ni Āri Nebokadnessar, no somnaro a nadotokan a āri do Babilonya, ki si āri Nabonidos. Ki maynamot ta nangay do matarek a tana a mayngaran so Teima, kan asa poho a katawen daw, insāop pa ni Belsassar a pōtot na a āri. Magtatdo a poho a katawen baet da Āri Nebokadnessar (Dan. 4:37) kan Āri Belsassar.
†5:1 5:1 Mana “mininom so palek do salapen da.”
‡5:2 5:2 Dan. 1:2
§5:10 5:10 Do Hebreo a chirin, no rēynaya dya, ki baket aba ni Āri Belsassar, an dya baket ni Āri Nabonidos a āmang na.
*5:11 5:11 Iyaw āmang ni Belsassar, ki si Āri Nabonidos. Ki maynamot ta komnaro danaw si Nabonidos, bāli si Āri Nebokadnessar naibidang dana āmang na.
†5:11 5:11 Dan. 2:48
‡5:12 5:12 Dan. 1:7
§5:28 5:28 Do Hebreo a chirin, mayengay chakey da batahen “peres” kan “parsin (do birsikolo 25).” Inosar no naytolas iyaw “peres,” ta no ōni na, ki nagistayan mayengay do ōni no chirin a para dyirad tawotawo a “Persya”.
*5:31 5:31 Nya Daryos, ki nanmanma kan iyaw Daryos do Esra 4:5.