No Inpaparmata Ni Jesos Di Juan
(Paltiing)
No Pakatonngan so Paytābwan no Nya Tolas
Iyaw nya tolas, ki nawriw mimyanaw inpaltiingaw ni Āpo Jeso-Kristo di Juan a asa dyirad apostolis na saw. Do dawri a chimpo do kayanaw ni Juan a nangitolas so nyaya tolas, siraw nanganohedaw di Jeso-Kristo, ki myan dana sa nailabay do āro a kalidyatan. Dawa, no asa naynamotan na nangitolas so nyaya, ki tan manoroh so namnāma kan pangahwahok dyirad manganohed saw.
Do irahem no nyaya tolas, inbahey na dyirad nanganohed saw a payiten daw kapanganohed dad Āpo Dyos. On, machita nāw da do kapanganohed da maynamot ta aran mayit si Satanas kontodo bōyot na saw a manglidyalidyat so tawotawo do lōbongaya, ki alit na si Āpo Dyos mangpenpenpen sira. No aran sino a manganohed di Jesos, ki machipagtoray anchi dya a abos pandan.
Iyaw nakaipaltiing no nya tolas, ki iyaw no chimpo daw no dadwa taywara a mararanggas a impirador do Roma. Siraw nyaya impirador, ki sa Impirador Nero kan Impirador Domitian. On, pinīlit da saw tawotawo a magdaydāyaw dyira maynamot ta chakey da sira lang madāyaw a akmay Dyos. Dawa, linidyalidyat da saw nanganohedaw di Jesos a maynamot do dyi daw a dayāwan so impirador saw.
Do kachimpo ni Impirador Domitian, ki tiniliw nas Juan, as kan inpayangay na a sibabahod do asaw a dēkey a pōro a mayngaran so Patmos (1:9). Nahay a minyan daw si Juan nandad kayan matarek a impirador a nangwayawaya sya, kan naybidi do iglisya do Epeso. Dawri danaw nakadimanan na.
Siraw Apat a Parmata
Iyaw nyaya tolas, ki myan apat a parmata a inpaboya ni Jesos di Juan a maynamot do planwaw no Dyos a para do dya lōbong kan para dyirad tawotawo na. Kāda asa dyirad dyaya parmata, ki malit iyaw no nakaibahey nas nakapangrogi da, kan akmas nya: “Iyaw Ispirito, ki nangay kan inhap na yaken… Naypaypabīleg no Ispirito no Dyos dyaken…”
Do dāmwaw a parmata (1:10-3:22), inpaboya na si Jesos a iya, ki myan do hobok daw no paydisnan paysohwan saya a pinakainawan dan papitwaw a iglisya do Asya. As no minsāhi na saw dyirad iglisya saw, ki masisīta a maypaypangay pakono adaw kan kapagtongpal da do Dyos. Ta an nāw da do kapanganohed da, iwangan nanchiw no pantaw no pagāryan na (3:8).
Do somaronwaw a parmata na (4:1), ki naboya ni Juan iyaw no hanyit a mismo a myan si Āpo Dyos a maydisna do trono na. Chasnek ni Juan a ibahey iyaw no ngaran no Dyos. Dawa, no binata na, ki “Iyaw myanaw a maydisna do trono.” Mapaboya pa di Juan iyaw Karniro no Dyos a iya lang maikari a ombolay so nahon a tolas a mangibahey an maypāngo iyaw no kaisalākan Dyos siras tawotawo na kan kadōsa na siras tabo a marahet.
Do chatatdo naw a parmata (17:3), ki naboya ni Juan an maypāngo iyaw no karārayaw no Dyos so marahetaw do dyaya lōbong. On, iyaw Dyos, ki mangay anchi a mangrārayaw so tābo tanaya kan sira tabo dyaw a mangikaskāso sya. Abanchya polos iyaw no makadichan.
Do manawdyi a parmata (21:10), inbahey na dya iyaw nakaipaboyaw ni Jesos di Juan an maypāngo a pabayohen no Dyos iyaw hanyit kan tana. Iyaw no adanaw, ki homabas anchi, kan machichwasan pabanchi a polos (20:11). Siraw no tawo no Dyos, ki maiyarig sa do bayo a syodad a maypābodis a yapo do hanyit. Do dyaya, myan ta na do Dyos a abos pandan.
Siraw Papito a Naychakarwan no Nya Tolas
Myan paw matarek a kaādal so nyaya tolas, kan papito naychakarwan na. Kāda asa, ki akmay ladāwan a mangibahey an maypāngo iyaw no kaābak no Dyos so marahet kan kaisalākan na siras tawotawo na. Siraw nya pangilasīnan, ki taypipito a papito.
1) 1:1-3:22 Siraw papito a iglisya — Iyaw minsāhi ni Jesos dyirad papito saw a iglisya do Asya.
2) 4:1-8:1 Siraw papito a silyo — Iyaw kaiyangay ni Juan do hanyit a magbōya an iwangan no Karnirwaw no silyo saw no tolas.
3) 8:2-11:19 Siraw papito a trompīta — Iyaw no trompīta, ki pangisagāna so soldādo a para gobat, as kan mangibahebahey so kapangābak. Do dyaya, maboya ta an maypāngo iyaw no kaābak no Dyos si Satanas.
4) 12:1-20 Siraw papito a pangilasīnan — Si Satanas, ki myan marka na. Ki si Āpo Dyos, tinoboy naw Anak na a Mangisalākan ta. On, ki ipaboya na a si Āpo Dyos, ki akmas asaw a magranyi do hakawan na. Tinoboy naw papito saw a anghil a omranyi siras magaganay saw so asi, as kan magparaspas siras tamek saw tan sosohan na sa.
5) 15:1-18:24 Siraw papito a sabak — Iyaw kapangdōsaw no Dyos a padohen na do dya lōbong. Maganaganay an madiman asaw a tawo a maynamot do nakapanganohed nad Kristo kan iyaw maglak-amaw so soli no Dyos a maynamot do kapamarin nas marahet.
6) 19:1-20:15 Iyaw kangay ni Kristo kan kapangokom no Dyos - Naboya ni Juan si Jesos a mangābak a heneral a nakasakay do maydak a kabalyo a omābak di Satanas.
7) 21:1-22:21 Iyaw bayo a hanyit kan iyaw no bayo a lōbong - Iyaw pagāryan no Dyos, ki mapintas kan nāw na abos pandan. Binatan Jesos a kāna, “Īto ako na! Magāsat saw manganohed so chirin saya do dya libro” (22:7).
Āro saw no paninyalan a dya maydamnay a maawātan do dyaya tolas. No asa rason, ki āro saw no sinyal kan ladāwan a myan so chakey a batahen. Kaspangarigan, no chakey na batahen āro so mata, ki “masīrib a manyideb siras mararahem saw a malidyat a maawātan. No chakey na batahen olong, ki matoray mana manakabalin.” No chakey na batahen oho, korona, kan trono, ki “ar-āri” kan “siraw myan so panakabalin.” Iyaw no tāw, ki mapaysyay mana myan do payawan.
Siraw no nomiro saw, ki myan paw masisīta a chakey da batahen. Iyaw papito a nomiro, ki nomiro no Dyos. No chakey na batahen, ki “komplito” mana “aba polos pakapilāwan na.” Iyaw no anem a nomiro, ki iyaw no nomiro a naitoroh do tawo. Iyaw Dyos, ki pinarswa naw lōbong do anem a karaw. Iyaw no nomiro a asa poho kan dadwa, ki ipaboya naw no tawo saw no Dyos. Siraw kadwan saw a nomiro do dya tolas, ki myan paw no matarek a chakey da a batahen.
Siraw no kīta, ki myan paw no chakey da batahen. Kaspangarigan, no chakey na batahen maydak, ki “kadalos” mana “kasanto.” As iyaw no mabaya, ki no chakey na batahen, ki “raya” mana “dāton.”
No aran sino a magadal so nyaya tolas, ki naknakmen na iyaw no ballāagaw a intoroh ni Juan do 22:18-19. Dyi na pakono a nayonan mana pakarwan iyaw no aran āngo a masarakan do dyaya paltiing.
Paltiing
1
Pakatoneng
1 No naitolasaya do dyaya tolas, ki iyaw inpakatoneng no Dyos di Jeso-Kristo tan ipakatoneng na dyirad tawotawo na a magsīrbi dya a maynamot do ītonchi a mapariparin do masakbayan. Natonngan ko nya maynamot do nakatoboy ni Jesos so anghil naw dyaken a si Juan a asa dyirad adīpen naw. 2 On, intolas ko tabo a naipaboya dyaken, kan paneknekan ko a tabo nyaya, ki oyod a minsāhi a yapo do Dyos, as kan si Jesos a mismo mangpaneknek so kaoyodan na. 3 Magāsat saw mangibāsa so paltiingaya. On, magāsat saw mangadngeyaw so naipadtwaya a minsāhi, as kan manganohed saw, ta īto danaw chimpo a kaparin dan nyaya!
No Naibahey Dyirad Papitwaw a Iglisya
4 Yaken si Juan, kan nyaw tolas ko dyinyo a myan do papitwaya a iglisya no manganohed do Asya.
Myan pakono dyinyo parābor kan kaydamnayan no kapangtokto a yapo do Dyos kan si Jeso-Kristo kan yapo do Masantwanaw a Ispirito. Si Āpo Dyos, ki iyaw myanaw do kaychowa, myan sichangori, kan mangay anchi. No abwayas pagkorāngan a Ispirito, ki myan so papito* 1:4 No chakey na batahen papito do tolasaya a inpaltiing ni Āpo Jesos di Juan, ki “komplito” mana “aba polos pakapilāwan na.” No chakey na batahen no papitwaya a pakapaboyan so panakabalin no Ispirito Santo, ki abos kōrang panakabalin na. Isa. 11:1-5 a pakapaboyan so panakabalin na, kan nāw na myan do salapen no trono no Dyos. 5 No parābor kan kaydamnayan kapangtokto, ki yapo pad Jeso-Kristo, iyaw mapagtalkan a mangsaksi so tabo oyod. Iyaw nanma a nagōngar do abos pandan a byay, kan iya paw katotohosan a mangitoray so tabo a ar-āri do lōbongaya.
Itoroh ta pakono dyaw dāyaw, ta oyod nas kadaw dyaten. As maynamot do nakadiman naw do kros a nakawyog no raya na, ki linibri na yaten do nakaadīpen taw do gatos. 6 On, pinarapa na yaten a manganohed do pagtorayan na tan machipagtoray ta dya, kan pinayparin na yaten a papādi tan magsīrbi ta di Āmang na a iyaw Dyos a mismo. Maitoroh pakono di Jeso-Kristo iyaw dāyaw kan toray a abos pandan. Maparin pakono a komwan! Amen.
7 Naknakmen nyo a īto danas Jesos a mapaboya a mapongosan so demdem. Maboya anchin katakatayisa kontodo dyirad nanyibotaw sya. Tanyisan danchin tabo a tawo a dya manganohed a yapo do kāda trībo do lōbongaya a maynamot do kāmo da a madōsa. Oyod a maparin anchiw nyaya.
8 Binata no Dyos a Manakabalin do Tābo† 1:8 2 Kor. 6:18; Pal. 4:8; 11:17; 15:3; 16:7; 19:6; 21:22 a myan do kaychowa, myan sichangori, kan mangay anchi a kāna, “Yaken no Alpa kan Omega, iyaw siniknanan kan iyaw pandan no tābo.”‡ 1:8 Do abakada no Griego, ki iyaw Alpa, ki iyaw nanoma a litra da, as kan iyaw Omega, ki iyaw kapanawdyan na. No chakey na batahen, ki si Āpo Dyos mangitoray do tabo a yapo pa do nanman pan araw a mandan pandan narana. Pal. 21:5-8
Naparmata ni Juan si Kristo
9 Yaken si Juan a kakteh nyo do kapanganohed, as kan kapayngay nyo a magan-ānos do kalidyatan. On, maynamot ta machichasa ta na di Jesos, māsa ta na a maānos do kalidyatan, kan māsa ta pa a machipagtoray dya. No naparin dyaken, ki pinopok da yaken no tawotawo a mangipsok so Dyos do asaw a pōro a mayngaran so Patmos maynamot do kapangnanawo kwayas chirin no Dyos kan iyaw Maganay a Dāmag maynamot di Jesos.
10 Ki do kayan kwaw daw do arawaw a kapagdaydāyaw di Āpo, naypaypabīleg no Ispirito no Dyos dyaken, as kan naychihat a nagparmata ako.§ 1:10 Myan apat a parmata ni Juan. Pal. 1:10; 4:2; 17:3; 21:10 Do dawri, myan nadngey ko a malyak a timek a akmay trompīta do dichodan kwaw. 11 No nadngey ko do timekaya, ki nyaya: “Itolas mo tabo maboya mos changori, as kaipaw-it mo sya dyirad papitwaw a iglisya do matatarekaw a syodad do Asya, do iglisyaw do Epeso, Esmirna, Pergamo, Tiatira, Sardis, Piladelpya, as kan do Laodisya.”
12 Do nakadngey kwaw so timekaw, ki inidit ko a chiniban. Ki nakaboya ko so papito a balitok a napatnek a paydisnan paysohwan. 13 As do hobok daw no papito saya a paydisnan soho, ki myan maytēnek a akmay tawo a naylaylay so mayid, as kan myan banda na balitok do barōkong naw. 14 Iyaw boboh naw, ki oban dana akmay dadyi, ta oltimo a kaydak na a akmay yilo.* 1:14 Dan. 7:9 As siraw mata naw, ki akmay gomilgilāyab a apoy. 15 Iyaw kokod naw, ki akmay nachipo a bronsi a naliha kan makapoyat so kasileng. As iyaw no timek naw, ki malyak a akmas kinayasakasaw no moyog a ranom. 16 Do kawananaw a tanoro na, myan igpet na papito a bitohen, as minohtot do dangoy naw iyaw asa matarem a rakoh a kampilan kan maybīt so tarem. As iyaw no rōpa naw, ki akmas ranyagaw no araw an mayegen. 17 Do nakaboya kwaw sya, ki nalba ko kan akma ko naw nadiman. Ki pinalapaw naw kawananaw a tanoro na do bokot kwaya, as nakabata na sya a kāna, “Mamo kaba! Yaken iyaw no manma kan yaken paw no panawdyan na. 18 Yaken iyaw nāw na myan so byay! Ta aran nadiman ako do kaychowaw, ki chiban mo, mabyay ako na sichangori a abos pandan. Myan dyaken panakabalin a mangitoray so kadiman, kan myan dyaken tolbekaw no Hades a pangnanayan dan nadiman a dya nangahohed. 19 Dawa, itolas mo sa tabo maipaboyaya dyimo a maparin sichangori kan iyaw no mapariparin anchi do masakbayan.
20 “Nyaw no malimed a chakey na batahen no papito saya bitohen do kawanan a tanoro ko kan siraw no papito saya a paydisnan soho a balitok. Siraw no papitwaya a bitohen, ki siraw no papito saya a anghilis ko dyirad papito saya a iglisya ko. As siraw no papito saya a paydisnan paysohwan a balitok, ki siraw no papito saya a iglisya.” Nyaw binata no myanaw do hobokaw no paydisnan soho.
*1:4 1:4 No chakey na batahen papito do tolasaya a inpaltiing ni Āpo Jesos di Juan, ki “komplito” mana “aba polos pakapilāwan na.” No chakey na batahen no papitwaya a pakapaboyan so panakabalin no Ispirito Santo, ki abos kōrang panakabalin na. Isa. 11:1-5
†1:8 1:8 2 Kor. 6:18; Pal. 4:8; 11:17; 15:3; 16:7; 19:6; 21:22
‡1:8 1:8 Do abakada no Griego, ki iyaw Alpa, ki iyaw nanoma a litra da, as kan iyaw Omega, ki iyaw kapanawdyan na. No chakey na batahen, ki si Āpo Dyos mangitoray do tabo a yapo pa do nanman pan araw a mandan pandan narana. Pal. 21:5-8
§1:10 1:10 Myan apat a parmata ni Juan. Pal. 1:10; 4:2; 17:3; 21:10
*1:14 1:14 Dan. 7:9