27
Babiti Yiisu nha kulu a Pilato
(Malako 15.1; Luka 23.1-2; Yowani 18.28-32)
Mu ngwaali a ngwaali, banguu ba bangaanga ba Nziaambi boosi, na bakuutu ba ifuumbu kia Bayuudayo, mu itwaari baholi kesili ya udusu Yiisu. Bo batumi bakutu nde bibolo, bamubiti na bamuyeelili kwaa Pilato, mutumi a itinini.
Likwa la Yuuda
(Biyiluu 1.18-19)
Yuuda wayeelili Yiisu, ayuyi ti bamaakese Yiisu tsieembili ya likwa. Nde amoni pasi mu mutimi, ni mu buu, nde ayivutulu maku matata ma mikuti mia mboongo, kwaa banguu ba bangaanga ba Nziaambi, na bakuutu ba Bayuudayo. Nde wabaleeli: «Me nzilii masumu, me maayeelele muutu wahele na toono ku likwa!» Ka bo bamuvutili: «Bisi mii uyaaba pe! Mii miatala we!» Yuuda abumi mboongo mutso Nzo a Nziaambi na apali. Tumake ayilele mu swe. Banguu ba bangaanga ba Nziaambi batoli mboongo, baleeli: «Mikele mia bisi a mili mu uha pe muswa, mu ulooso mboongo di mu ikebili kia mboongo kia Nzo a Nziaambi, mundaa ti dio dili mboongo dia makilimboongo dia makili Ndi 23.18Bu bamani uyuhusunu mu mboongo dii, bo basuumbi tsiee a mumieeni a tumu, paa iba manyimi ma bieenyi. Ni mu ndaa yii, bali mu uta tsiee yii «tsiee ya makili», natee mu iluumbu kia lolo. Ni mu buu, mamaleeli mubili Yelemiya mayeni tsitsi:
«Bo baholi maku matata ma mikuti mia mboongo,
tala yi baana ba Iseraeli bali bayesene mu nde.
10 Bo basialili mboongo dii,
mu usuumbu tsiee a mumieeni a tumu,
weti bu Pfumu aheeri tumini kwaa meZak 11.12-13; Yel 18.2-3; 19.1-2; 32.6-15
Mutumi Pilato afuuli Yiisu manduru
(Malako 15.2-5; Luka 23.3-5; Yowani 18.33-38)
11 Yiisu atemini nha kulu a mutumi Pilato, wafuuli nde manduru: «We ni mutini a Bayuudayo?» Yiisu avutili: «We leeli yo.» 12 Tumake, banguu ba bangaanga ba Nziaambi, na bakuutu ba Bayuudayo bafuundi nde. Ka so bu bo bakifuundu nde, Yiisu a avutili ndaa pe. 13 Ni mu buu, Pilato aleeli kwaa nde: «We a li mu uyuu pe mifuundu mioosi mi bo bali mu usa we?» 14 Ka Yiisu a avutili nde so mu ndaa so mosi pe, na Pilato akimii kwalaa.
Baheeri Yiisu tsieembili ya likwa
(Malako 15.6-15; Luka 23.13-25; Yowani 18.39—19.16)
15 Mu pasi mukuungi a Paaka, mutumi ali na ipfu kia uha bunyanga, kwaa muutu mosi mu babali mu perese, wu baata ali batoono. 16 Ka bunu, mu biluumbu bii ali na muutu mosi wali mu perese wayiluu uyabina, kuumbu a nde Yiisu Barabase. 17 Ni mu buu, Pilato afuuli Baata ba bali bakukunu: «Beni na ditooni ti me ha bunyanga? Yiisu Barabase oo ti Yiisu wu bali mu uta Kristo?» 18 Ka bu Pilato akitsuu buu, nde ali ayiluu uyaaba ti, mundaa musoyi bo bamuyeelili Yiisu.
19 Mu taanga di Pilato ali adiaala nha mbata a pfuundisi, mukari a nde wamutsindii baata. Baata baa babeyi mukeenzi wu: «Akoto mu kati a ndaa a muutu wahele na toono wu pe, mundaa ti butsuu ba, me moni pasi dialaa mu nziori mu ndaa a nde.» 20 Banguu ba bangaanga ba Nziaambi na bakuutu ba Bayuudayo, batsindi koongi mu uloombo ti, baha bunyanga kwaa Barabase na badusu Yiisu. 21 Mutumi abwifuulu bo, aleeli: «Na mu bo baboolo beni ditooni ti me ha bunyanga?» Bo bamuvutili: «Barabase!» 22 Pilato wabafuuli: «Ka me ima niyiluu mu Yiisu wu balimuta Kristo?» Bo boosi bavutili: «Komo nde nha kuruwa!» 23 Pilato afuuli: «Ki ndaa yimbi nde ayiluu?» Ka bo baloyi mu mifuri mia bo mioosi: «Komo nde nha kuruwa!» 24 Pilato amoni ti nde ali ka ndaa kimi ya uyiluu yo pe. Bu nyingi-nyingi yakilutu iteesi, nde aholi maamba, aswayi mioo nha kulu a koongi. Nde aleeli: «Likwa la muutu wu a lili nha yulu a mutswe a me pe! Miatala beni.» 25 Koongi yoosi yavutili: «Nyaala tsieembili a likwa la nde yibwa nha yulu a bisi, na nha yulu a baana ba bisi.» 26 Ni mu buu Pilato wabanyaali Barabase. Nha mbisi a nhaa, nde atumi bafiinzi Yiisu bikoti na wamuyeelili paa bamukomo nha kuruwa.
Masodaare masiiri Yiisu saa
(Malako 15.16-20; Yowani 19.2-3)
27 Masodaare ma Pilato mabeyi Yiisu mutso nzo a mutumi, na koongi yoosi yavuutini na yamudiengilili. 28 Bo bamumaasi bikutu bia nde, na bamulwaatisi iyungu kiabeenge*iyungu kiabeengepili a ikutu ki mitini miakilwaata. . 29 Tumake, bo batuungi iburu kia matsieende, bamusuusi kio ku yulu a mutswe na bamusuusi idiaaraidiaara ifwaani kia mupaanga a mutini, mu ndaa usa nde saa. nha tso koo kia babaala. Nha mbisi, bo batsukini nha kulu a nde, na bamusiiri saa, bu baleeli: «Bwee, mutini a Bayuudayo!» 30 Bo bamutswiili mate na baholi idiaara me, paa batete nde kio nha yulu a mutswe. 31 Bu bamani uyiluu usa nde saa, bo bamumaasi iyungu, babwilwaatisa nde bikutu bia nde na bamubiti mu uyakomo nde nha kuruwa.
Bakomi Yiisu nha kuruwa
(Malako 15.21-32; Luka 23.26-43; Yowani 19.17-27)
32 Mu taanga di bakipala mu ngaanda, bo babwaani baala limosi musi Kirene, kuumbu a nde Simooni. Masodaare mamubamii mu ubiti kuruwa a Yiisu. 33 Bo batoori ku mbuu mosi yi bali mu uta Ngolongota, mbiindili ti «Mbuu ya iteenge kia mutswe.» 34 Na nha mbuu yii, bo banywiisi Yiisu viinyi li bavuutu na makaya ma kali. Nha mbisi a ubiimbi lo, nde abisi lo unywa. 35 Bo bamukomi nha kuruwa, na batiiri ipa paa bayaaba bwa ukaba bikutu bia nde. 36 Tumake, bo badiaali nha mbuu yii mu ukebe nde. 37 Nha yulu a kuruwa a nde, babandii itsuru kia bala. Mu bala lii, basonii toono a tsieembili a nde. Mono mandaa mabasonuu: «Wuunawu ni Yiisu, mutini a Bayuudayo.»
38 Bakomi ka bipunga-pungu bioolo nha kuruwa, nha peembi a Yiisu. Mosi bakomi nha koo kia babaala, na wunu nha koo kia nde kia bakaasa. 39 Babakiyoo kuulu, bakituu nde bu bakinyingisi mitswe. 40 Bo bakileele kwaa nde: «We wali anhana utsala Nzo a Nziaambi, na ubwatuungu kimi mu biluumbu bitata, ki vuu we makulu, so we ni Mwaana a Nziaambi! Sutuu nha kuruwa yii!» 41 Bumosi ka, banguu ba bangaanga ba Nziaambi, bayiisi ba mikele na bakuutu ba Bayuudayo bakisa nde saa. Bo bakileele: 42 «Nde avuuyisi baata bakimi, ka nde ka ukoono uvuu nde makulu! Nde ni mutini a Iseraeli? Ka mu taanga di, asutuu nha kuruwa, na bisi sa disa imiini mu nde. 43 Nde asuusi ilimbisi kia nde mu Nziaambi, na aleeli: “Me ni Mwaana a Nziaambi.”» Ee, mbiiti Nziaambi atoono nde, nyaala avuusu nde mu taanga di. 44 Bumosi ka, bipunga-pungu bibakomi nha kuruwa, nha peembi a nde, biakituu nde.
Likwa la Yiisu
(Malako 15.33-41; Luka 23.44-49; Yowani 19.28-30)
45 Mu nguungu ya nzanga, natee mu ya matata nha mbisi a nzanga, pimisi diabwi mu tsi yoosi. 46 Ku peembi a nguungu ya matata nha mbisi a nzanga, Yiisu aloyi mu mifuri: «Eli, Eli, lema sabakatani?» Mbiindili ti: «Nziaambi a me, Nziaambi a me, mu ima we siisi me?» 47 Babamosi mu babali batemene nhaa, bayuyi nde, na baleeli: «Nde Eliya ali mu uta mbili!» 48 Mawasa-mawasa, mosi mu bo adumi tiini, mu uyaholo iteendi kia tsaanda. Nde atsubi kio mutso viinyi la nhanyi, na akutili kio ku toso a idiaara. Nde ahi kio paa Yiisu anywa viinyi lii. 49 Ka babamosi baleeli: «Mamakebe, dimonani mbiiti mubili Eliya uyavuusu nde!» 50 Yiisu abwiloo mu mifuri na nde asieeli muwuumu. 51 Mu taanga dii, ngumbu yi batsiingisi mu Nzo a Nziaambi yakakii mu bibari bioolo, umatuu ku yulu natee ku tsuu. Toto latehiti, mamanya mamanene mapasii. 52 Mangili madibini, na baata babalayi, babali banambita mu Nziaambi, babali bamaakwa, basiimbii. 53 Nha mbisi a tsimbilili a Yiisu, bo bapali mu mangili. Bo bakoti mu Yeruselemi, ngaanda ya ngira, ku baata babalayi bamoni bo. 54 Mukuutu a kama masodaare mosi, musi Looma, na masodaare makikebe Yiisu itwaari na nde, bamoni toto bu la nyingini na moosi makiyilimi. Ni mu buu, bo babayi boomo balaa na baleeli: «Ngwanya, nde aba Mwaana a Nziaambi!» 55 Bakaasa balaa bali nha mbuu yii, na bakitala nha la-la. Bo bakiduku Yiisu umatuu ku Ngalili mu usalila nde. 56 Nha kati a bo, ali na Mari musi Mangadala, Mari wu nguu a Yaaki na Yoosefi, na nguu a baana ba Zebedaayi.
Basuusi Yiisu mu ngili
(Malako 15.42-47; Luka 23.50-56; Yowani 19.38-42)
57 Tsitsii bu yatoori, baala limosi la isini, musi Arimate, ayiri. Kuumbu a nde ali Yoosefi na nde ka ali muyii a Yiisu. 58 Nde ayimono Pilato na wamuloombi nyutu a Yiisu. Ni mu buu, Pilato atumi ti bamuha yo. 59 Yoosefi aholi nyutu, akuti yo kutso tsaanda ya liino yinyatii. 60 Nde asuusi yo mutso ngili a nde makulu, yi nde atumi ti bakwasootolo nde yo mu manya. Tumake nde atumi ti bakilimisi manya lilinene, mu udibuu munywa a ngili, na nha mbisi nde ayeni. 61 Mari musi Mangadala na ndoyi a nde, bali badiaala nha mbuu yii, nha kulu a ngili.
Masodaare makebi ngili
62 Iluumbu kiaduki iluumbu kia nzilimini a saba, banguu ba bangaanga ba Nziaambi na Bafarisi mu itwaari, bayeni ku nzo a mutumi Pilato. 63 Baleeli: «Pfumu, bisi dili mu ulibili moonyi ti ngaa pia wuu, nha nde ali musii, aleeli: “Nha mbisi a biluumbu bitata, me sa siimbuu mu babakwa.” 64 Ni mu buu, tsinduu masodaare mayakebe ngili, natee mu tsitsi a biluumbu bitata. So we a yilii buu pe, leeti miyii mia nde sa miyayibi nyutu a nde. Na nha mbisi, sa baleele kwaa koongi ti: “Nde maasiimbuu mu babakwa.” Pia dii, sa divulu mifuri na dia tsiomi.»
65 Pilato wabaleeli: «Dimono masodaare ma mukebe ngili. Diyene na dileele bakebe ngili weti buli tsimi a beni.» 66 Ni mu buu bo bayeni mu uyiluu mioosi mundaa kebili a ngili. Bo bahangii manya na basuusi masodaare.

27:6 mboongo dia makili Ndi 23.18

27:10 Zak 11.12-13; Yel 18.2-3; 19.1-2; 32.6-15

*27:28 iyungu kiabeengepili a ikutu ki mitini miakilwaata.

27:29 idiaara ifwaani kia mupaanga a mutini, mu ndaa usa nde saa.