9
Múngú ĩpẽ Ĩsẽrélẽ rĩ pi nĩ
1 Kúrísítõ nị̃ rá, tã má ní átá rĩ, ĩri tã áda, adri ũnjõ ku, yị̃kị̂ mávé rĩ, ãzini Índrí Uletere rĩ lũ kpá má ní kĩnĩ, tã má ní átá rĩ tã áda. 2 Ĩzãngã fi má ẹ́sị́ agá, sẽ mâ ẹ́sị́ ŋõ ambamba 3 má ẹ́ꞌdị́páa Yãhụ́dị̃ rĩ pi ã tã sĩ. Á lẽ Múngú ã tri ma, ã aco ꞌbâ ãsámvú Kúrísítõ be, má ẹ́ꞌdị́páa Yãhụ́dị̃ rĩ pi ẽ ị́sụ́kí rí pangárá bẽsĩnĩ. 4 Kộpi ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé ni, Múngú ũpẽ kộpi adrií anji ívé ni. Múngú iꞌda ívé dị̃ngárá pọ̃wụ̃pọ̃wụ̃ rĩ kộpi ní, Múngú rụ ũndĩ kộpi be, ẹzị ívé tãị́mbị́ kộpi ní. Kộpi ã rikí ꞌi ị̃njị̃ị́ Jó Múngú vé rĩ agá, ãzini kộpi ẽ ị́sụ́kí rí tã ꞌí ní ẹzịị́ rĩ bẽnĩ. 5 Ãbũrámã pi, Ĩsákã be, Yõkóbũ sĩ, kộpi Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé ẹ́ꞌbị́pị́ị drị̃drị̃ rĩ pi, tịkí Yẹ́sụ̃ Kúrísítõ ri ꞌbá áda rú, íbí ĩfũú úyú Ĩsẽrélẽ vé rĩ agá, Yẹ́sụ̃ Kúrísítõ ri Múngú ꞌi, ĩri ngá ãrẽvú drị̃gé sĩ céré ãmbúgú, ẽ íngúkí ĩri mụzú ꞌdániꞌdáni! Ãmĩnã.
6 Ícókí ꞌyoó tã Múngú ní ẹzịị́ Yãhụ́dị̃ rĩ pi ní rĩ, ꞌdụ tã ni ngaá ku yã ꞌdíni ku. Adri ꞌyozú kínĩ, ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi céré nị̃kí Múngú ri rá yã ꞌdíni kuyé. 7 Úyú Ãbũrámã vé rĩ pi*9:7 Úyú Ãbũrámã vé rĩ pi: Múngú ĩpẽ úyú Ãbũrámã vé rĩ pi céré adrií anji ívé ni kuyé. Ĩpẽ ꞌyéŋá úyú Sárã pi ní tịị́ Ãbũrámã be rĩ pi áyu, ĩpẽ Ĩsĩmãélẽ Ãgárã ní tịị́ Ãbũrámã be rĩ kuyé. adrikí céré anji Ãbũrámã vé ni kuyé. Múngú ꞌyo ívé búkũ agá kĩnĩ, “Úyú mívé rĩ pi ímụ́ ĩfũ Ĩsákã†9:7 Ĩsákã: Ĩsákã ri mvá Múngú ní ẹzịị́ Ãbũrámã ní rĩ. ꞌÍ lã Íꞌdóngárá 17-35. rụ́ꞌbá gá.”9:7 Íꞌdóngárá 21:12 8 Tã ꞌdĩri lũ ꞌyozú kínĩ, anji Ãbũrámã ní tịị́ rụ́ꞌbá rụ́ꞌbá rĩ pi adrikí anji Múngú vé ni ku, anji Múngú ní tã ni ẹzịị́ rĩ, kộpi adri anji Múngú ní ꞌdụụ́ ꞌbãá anji Ãbũrámã vé ni rú ni pi. 9 Tã Múngú ní ẹzịị́ rĩ ꞌdíni kĩnĩ, “Ma ímụ́ ĩgõ sâ nõri tị́nị rĩ gé, ílí drụ̃ rĩ agá, Sárã ri ímụ́ mvá ágó tị rá.”9:9 Íꞌdóngárá 18:10, 14
10 Ĩsákã ri ꞌbávé ẹ́ꞌbị́pị, je Rẽbékã ri ꞌí ní ũkú rú, Rẽbékã tị ĩri ní anji ãgõ ẹ̃tị́ rú, 11 ꞌbâ nị̃kí rí ꞌyozú kínĩ, lẹ́tị Múngú ní ꞌbá ĩpẽzú rĩ pịrị. Sâ Rẽbékã ní drĩ kộpi tịzú kuyé, dõku kộpi ní drĩ tã múké ꞌozú kuyé, dõku tã ũnjí ꞌozú kuyé rĩ gé, 12 Múngú ꞌyo Rẽbékã ní kĩnĩ, “Mvá kãyú rĩ ímụ́ ẹ̃zị́ nga mvá ụ̃dụ́ rĩ ní.”9:12 Íꞌdóngárá 25:23 Múngú ꞌyo tã rĩ ꞌdíni lũzú kínĩ, ĩpẽ ꞌbá rĩ ẹ̃zị́ ĩri ní ngaá múké rĩ ã tã sĩ ku. 13 Sĩkí Búkũ Múngú vé rĩ agá kínĩ, “Á lẽ Yõkóbũ‡9:13 Yõkóbũ: Yõkóbũ ri Ãbũrámã mvọ́pị Ĩsákã vé mvá, ĩri anji be mụdrị́ drị̃ ni ị̃rị̃, Múngú újá rụ́ ni zịị́ Ĩsẽrélẽ, úyú ĩrivé rĩ zịkí anji Ĩsẽrélẽ vé ni. Sâ Yẹ́sụ̃ vé rĩ gé, zịkí kộpi Yãhụ́dị̃. ꞌÍ lã Íꞌdóngárá 25-50. ri áyu, á gã Ị́sọ̃wụ̃ rĩ sĩ.”9:13 Mãlákĩ 1:2-3
14 ꞌBâ ꞌyokí rí ngóni? ꞌBâ ꞌyokí rí kínĩ, tã Múngú ní ꞌoó ꞌdĩri adri pịrị ku? Adri ꞌdíni kuyé! 15 Múngú ꞌyo Mósẽ ní kĩnĩ,
“Mâ ẹ́sị́ ri adri ĩdríkídri ꞌbá má ní ĩpẽé rĩ ní,
ma ícó ꞌbá má ní lẽé rĩ ẽ ĩzã ko rá.”9:15 Wụ̃ngárá 33:19
16 Tã ꞌdĩꞌbée nga ꞌi tã ꞌbá áda ní lẽé rĩ sĩ ku, dõku ũkpõ ꞌbá áda vé ni sĩ ku, ĩri ꞌi nga ẹ́sị́ ĩdríkídri Múngú vé rĩ sĩ. 17 Sĩkí Búkũ Múngú vé rĩ agá, Múngú ꞌyo ꞌbãgú Ẽjẽpétõ vé rĩ ní kĩnĩ, “Ma sẽ mi ícá ꞌbãgú rú, ma mávé ũkpõ iꞌda mí ní, kúru ꞌbá vũ drị̃gé rĩ pi céré ímụ́ nị̃ ámá ꞌyozú kínĩ, ma Múngú ꞌi.”9:17 Wụ̃ngárá 9:16 18 Múngú vé ẹ́sị́ ri adri ĩdríkídri ꞌbá ĩri ní ĩpẽé lẽé ẹ́sị́ ĩdríkídri ꞌbãá ĩri ní rĩ ní. Múngú ụ̃sụ̃ dõ ꞌí lẽ ꞌbá rĩ ẽ drị̃ ẽ ícá ũkpó ũkpó, ĩri ícó ꞌo rá.
19 ꞌBá ãzi ri ícó ꞌyo, “Múngú lẽ dõ ꞌbâ ꞌokí tã rĩ sụ̃ ꞌí ní lẽé rĩ tị́nị pírí, ngá ĩri ní ꞌyoó ꞌbâ ũnjí rĩ ãꞌdi? Ãꞌdi ri ícó tã Múngú ní ụ̃tị̃ị́ gí rĩ ŋõ nĩ?” 20 ꞌBo mi ãꞌdi ꞌi átángá ꞌyoópi Múngú ní ꞌdíni? Ngá ĩ ní údé rĩ, ĩri nyo ícó ꞌyo ꞌbá ꞌi údépi rĩ ní, “Mí údé ma ꞌdíni ãsĩ ꞌdíni rá?”9:20 Ĩsáyã 29:16; 45:9 21 ꞌBá riípi ũdrí gbiípi rĩ, ụ̃rụ́tẹ́ ãlu ãlu ꞌdĩri sĩ, ĩri ícó ũdrí rĩ ãzi gbi, ĩri ĩgĩrĩ múké múké, ĩri ãzi rĩ gbi ĩgĩrĩ ku.
22 Múngú lẽ ívé jĩkó iꞌdaá, ãzini ívé ũkpõ iꞌdaá ꞌbá ĩ ní lẽé úꞌdị́ rĩ pi ní tã lịzú ãní kộpi drị̃gé, ꞌbo ĩri tã ni ꞌdụ mụzú ẹ́sị́ be mãdã. 23 Múngú ri kpá ívé dị̃ngárá pọ̃wụ̃pọ̃wụ̃ rĩ iꞌda ꞌbá ꞌí ní ũpẽé lẽé ẹ́sị́ múké ꞌbãá kộpi ní rĩ pi ní rá, 24 ꞌbá ĩri ní ũpẽé rĩ ꞌbâ ꞌi, Yãhụ́dị̃ rĩ pi, ãzini ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi. 25 Búkũ nẹ́bị̃ Õséyã ní sĩí rĩ agá, Múngú ꞌyo ꞌbá adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku rĩ pi ní kĩnĩ,
“Ĩmi adriꞌbée ꞌbá mávé ni kuyé ꞌdĩꞌbée, nóni ma ĩmi zị ꞌbá mávé ni.
Ĩmi ꞌbá má ní ándúrú lẽé ku ꞌdĩꞌbée, ma ímụ́ ĩmi lẽlẽ.”9:25 Õséyã 2:23
26 Búkũ Múngú vé rĩ ꞌyo kpá ꞌdíni kĩnĩ,
“Vũrã ãlu ãlu ándúrú má ní ꞌyoó ĩmi ní kínĩ,
‘Ĩmi adrikí ꞌbá mávé ni ku ꞌdĩri,’
nóni ma ꞌyo,
‘Ĩmi ímụ́ adri anji mávé ni, ma Múngú adriípi ídri rú rĩ ꞌi.’ ”9:26 Õséyã 1:10
27 Nẹ́bị̃ Ĩsáyã átá ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi ã tã sĩ ꞌdíni,
“ꞌBá Ĩsẽrélẽ vé rĩ pi ã adrikí dõ kárákará cínyáfã yị̃ị́ agá rĩ tị́nị drãáãsĩyã,
ꞌyéŋá ĩ ímụ́ kộpi ẽ ị̃mbị́tã ĩ ní kuú kíníkiniŋá ꞌdĩꞌbée pa áyu.
28 Úpí ri ímụ́ ꞌbá vũ drị̃gé rĩ pi ĩrĩŋã rá,
ĩri kộpi ĩrĩŋã mbẽlẽŋá.”9:28 Ĩsáyã 10:22-23
29 Tã rĩ ímụ́ ꞌi nga sụ̃ Ĩsáyã ní ꞌyoó drị̃drị̃ rĩ tị́nị,
“Úpí Múngú ã ku té dõ ꞌbá rĩ pi vé
úyú ẽ ị̃mbị́tã ku,
ꞌbâ té ũdrã céré sụ̃ ꞌbá kụ̃rụ́ Sõdómõ§9:29 Sõdómõ ãzini Gõmórã: Múngú iza kụ̃rụ́ ꞌdĩꞌbée ũnjĩkãnyã ꞌbá kụ̃rụ́ ꞌdĩꞌbée agá rĩ pi ní ꞌoó rĩ sĩ lókí Ãbũrámã vé rĩ gé. ꞌÍ lã Íꞌdóngárá 18:20-33; 19:1-28. vé rĩ agá rĩ pi
ní ũdrãá ꞌbá kụ̃rụ́ Gõmórã vé rĩ agá rĩ pi be rĩ tị́nị.”9:29 Ĩsáyã 1:9
Ĩsẽrélẽ rĩ pi ẹ̃ꞌyị̃kí Múngú ri kuyé
30 ꞌBâ ꞌyokí rí ngóni? ꞌBá ándúrú adriꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku, tã ꞌoꞌbá pịrị ku ꞌdĩꞌbée, kộpi újákí nóni ĩ ícá ꞌbá pịrị Múngú ẹndrẹtị gé, kộpi ní ĩri ẹ̃ꞌyị̃ị́ gí rĩ sĩ. 31 ꞌBo ꞌbá Ĩsẽrélẽ vé ꞌyoꞌbá kínĩ, ĩ lẽkí ícá pịrị Múngú ẹndrẹtị gé tãị́mbị́ rĩ vé tã sĩ ꞌdĩꞌbée, tãị́mbị́ rĩ sẽ kộpi ícákí ꞌbá pịrị kuyé. 32 Kộpi ị́sụ́kí tã pịrị kuyé ãsĩ? Kộpi ị́sụ́kí kuyé, kộpi ní adrií ẹ̃ꞌyị̃ngárá ãkó rĩ sĩ, kộpi ꞌbãkí ẹ́sị́ rizú tãị́mbị́ rĩ ꞌdụzú ngazú áyu. Kộpi adrikí sụ̃ ꞌbá riꞌbá ĩ ũsị̃ꞌbá írã ꞌi alaápi kú lẹ́tị agá rĩ ã rụ́ꞌbá gá rĩ tị́nị. 33 Sĩkí Búkũ Múngú vé rĩ agá kínĩ,
“Á ꞌbã írã*9:33 Írã: Írã ꞌdĩri Yẹ́sụ̃ ꞌi. kú Sĩónã†9:33 Sĩónã: Sĩónã ri ĩ kpá zị Yẹ̃rụ́sãlémã. gá ꞌdãáꞌdã, ꞌbá rĩ pi ri ĩ ũsị̃ rụ́ꞌbá ni gé,
írã rĩ sẽ kộpi ri uꞌde vũgá,
ꞌbá ĩri ẹ̃ꞌyị̃ị́pi rá rĩ, ícó drị̃njá ị́sụ́ ku.”9:33 Ĩsáyã 8:14; 28:16
*9:7 9:7 Úyú Ãbũrámã vé rĩ pi: Múngú ĩpẽ úyú Ãbũrámã vé rĩ pi céré adrií anji ívé ni kuyé. Ĩpẽ ꞌyéŋá úyú Sárã pi ní tịị́ Ãbũrámã be rĩ pi áyu, ĩpẽ Ĩsĩmãélẽ Ãgárã ní tịị́ Ãbũrámã be rĩ kuyé.
†9:7 9:7 Ĩsákã: Ĩsákã ri mvá Múngú ní ẹzịị́ Ãbũrámã ní rĩ. ꞌÍ lã Íꞌdóngárá 17-35.
9:7 9:7 Íꞌdóngárá 21:12
9:9 9:9 Íꞌdóngárá 18:10, 14
9:12 9:12 Íꞌdóngárá 25:23
‡9:13 9:13 Yõkóbũ: Yõkóbũ ri Ãbũrámã mvọ́pị Ĩsákã vé mvá, ĩri anji be mụdrị́ drị̃ ni ị̃rị̃, Múngú újá rụ́ ni zịị́ Ĩsẽrélẽ, úyú ĩrivé rĩ zịkí anji Ĩsẽrélẽ vé ni. Sâ Yẹ́sụ̃ vé rĩ gé, zịkí kộpi Yãhụ́dị̃. ꞌÍ lã Íꞌdóngárá 25-50.
9:13 9:13 Mãlákĩ 1:2-3
9:15 9:15 Wụ̃ngárá 33:19
9:17 9:17 Wụ̃ngárá 9:16
9:20 9:20 Ĩsáyã 29:16; 45:9
9:25 9:25 Õséyã 2:23
9:26 9:26 Õséyã 1:10
9:28 9:28 Ĩsáyã 10:22-23
§9:29 9:29 Sõdómõ ãzini Gõmórã: Múngú iza kụ̃rụ́ ꞌdĩꞌbée ũnjĩkãnyã ꞌbá kụ̃rụ́ ꞌdĩꞌbée agá rĩ pi ní ꞌoó rĩ sĩ lókí Ãbũrámã vé rĩ gé. ꞌÍ lã Íꞌdóngárá 18:20-33; 19:1-28.
9:29 9:29 Ĩsáyã 1:9
*9:33 9:33 Írã: Írã ꞌdĩri Yẹ́sụ̃ ꞌi.
†9:33 9:33 Sĩónã: Sĩónã ri ĩ kpá zị Yẹ̃rụ́sãlémã.
9:33 9:33 Ĩsáyã 8:14; 28:16