13
Kira filia sa Banabas ma sa Saul
1 Ma ti profet, ngwae neꞋe kira talongaꞋinia faꞋarongoꞋa leꞋa, ma na ngwae faꞋamanata ki neꞋe kira faꞋamanata na ngwae faꞋamamana ki, kira tua logo Ꞌi Antiok, saena na fikutaꞋi ngwae faꞋamamana neꞋeri, ma kiraꞋa neꞋe: sa Banabas, sa Simion ba kira saea Ꞌani “ngwae bulu,” sa Lusius faꞋasia Ꞌi Saeren, sa Manaen ba kira gonia faꞋinia sa Herod na tatalafaꞋa, ma sa Saul. 2 Ana kaidaꞋi neꞋe ngwae neꞋeri ki kira foꞋosia God faꞋinia na abu fangaꞋa, na AnoꞋi ru Abu ka fata Ꞌuri fuada, “Kamu ke filia sa Banabas ma sa Saul fuaku Ꞌiri kike sasia na raoꞋa neꞋe nau ku filidaroꞋo fuana.”
3 Buri Ꞌana kira abu fanga ma kira foꞋo, kira taꞋifau kika alua naꞋa limada fafia keraꞋa, sui kira ka asungaꞋinidaroꞋo naꞋa kwau.
Etana kaidaꞋi sa Saul leka lifurongo
4 Ma osiꞋana na AnoꞋi ru Abu ba kwatea sa Banabas ma sa Saul, kera ka leka naꞋa Ꞌuana Ꞌi Selusia faꞋasia Ꞌi Antiok, kera ka toꞋo folo Ꞌuana na bubunga Ꞌi Saeprus. 5 KaidaꞋi kera dao ana fanoa Ꞌi Salamis, kera ka faꞋarongo Ꞌani fatalana God saena luma abu fuana foꞋongaꞋa Jiu ki. Ma sa John Mark ka leka logo faꞋinida fuana ꞋafiladaroꞋo.
6 Ma kaidaꞋi kira leka faꞋasia Ꞌi Salamis, kira ka leka daofaꞋi liu kika toꞋofolo ana bubunga neꞋeri Ꞌuana Ꞌi Pafos. NeꞋeri, kira ka dao toꞋona taꞋi ngwae neꞋe satana sa Barjesus neꞋe nia rao Ꞌani talana na lufina ngwai. NiaꞋa na ngwae Ꞌi Jiu, ma kira saea niaꞋa na profet ma noaꞋa Ꞌiri mamana goꞋo. 7 Nia kwaima faꞋinia na gwaungaꞋi ngwae ana bubunga neꞋeri satana sa Sergius Paulus, neꞋe ngwae liatoꞋo liu. Na gwaungaꞋi ngwae neꞋeri ka ri Ꞌuana sa Banabas ma sa Saul siana, osiꞋana nia oga ka rongoa fatalana God. Ma keraꞋa ka dao kika alaꞋa faꞋinia. 8 Bore ma sa Barjesus neꞋe rao Ꞌani talana Ꞌilu, neꞋe ta sata laꞋu ana sa Elaemas Ꞌani alaꞋanga Ꞌi Grik, nia tataꞋe saulida, nia ka iliili Ꞌuana folilana gwaungaꞋi ngwae neꞋeri Ꞌiri nia kasi faꞋamamana laꞋu ana sa Jesus. 9 Ma na AnoꞋi ru Abu ka sura ana sa Saul neꞋe kira saea logo Ꞌani sa Paul, nia ka alu naꞋa maana ana ngwae neꞋe rao Ꞌani talana lufina ngwai, 10 ka fata Ꞌuri fuana, “ꞋOko futa olitana na akalo! ꞋOko malimaeꞋa ana ru leꞋa ki taꞋifau, ma Ꞌoko sai liu logo ana na kwalukaela sokeꞋa taꞋa ki, ma ana asoa ki Ꞌoko ili Ꞌuana rokisilana mamanaꞋanga God Ꞌani sokea ki. 11 ꞋOko saiana God ke baꞋa kwatea naꞋa kwaꞋikwaꞋinga fuamu ana kaidaꞋi neꞋe naꞋa. Na maamu ke rodo, ma noaꞋa Ꞌoe kosi lisia na madakola lana na madaꞋafi sulia taꞋi kala kaidaꞋi.”
Ma ana kaidaꞋi neꞋeri nama goꞋo, maana sa Elaemas ka rodo naꞋa, ma ka fali galogalo naꞋa Ꞌana Ꞌuana ta ngwae Ꞌiri ka dau ana limana ma ka talaꞋia. 12 Ma na gwaungaꞋi ngwae neꞋeri, kaidaꞋi nia ka lisia na ru neꞋeri ki, nia ka faꞋamamana naꞋa ana sa Jesus, ma ka Ꞌarefo liu ana faꞋamanataꞋanga kera sulia na Aofia.
Kira tua Ꞌi Antiok maꞋe fanoa saena abaꞋi kula Ꞌi Pisidia
13 Sui sa Paul ma ti ngwae neꞋe kira leka faꞋinia, kira toꞋo toꞋofolo maꞋi faꞋasia Ꞌi Pafos, ma kira ka dao ana fanoa Ꞌi Perga, saena abaꞋi kula Ꞌi Pamfilia. Ma sa John Mark ka leka faꞋasidaroꞋo Ꞌi neꞋeri, ma ka oli Ꞌuana Ꞌi Jerusalem. 14 Bore ma kira leka faꞋasia Ꞌi Perga, kira ka dao naꞋa Ꞌi Antiok, maꞋe fanoa saena abaꞋi kula Ꞌi Pisidia. Ma ana Sabat asoa ana mamaloꞋanga, kira ka leka saena luma fuana foꞋongaꞋa Jiu ki, ma kira ka tua naꞋa Ꞌi ano. 15 Buri Ꞌana naꞋa toꞋomaꞋi Ꞌanga ki faꞋasia na Taki sa Moses ki ma na KerekereꞋa na Profet ki, na ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ana luma abu fuana foꞋongaꞋa ki neꞋe kira ka kwatea alaꞋanga fuada kira ka Ꞌuri, “Ngwaefuta kina Ꞌae, diꞋia koroꞋo toꞋo ana ti alaꞋanga ana kwairaduꞋanga fuana na ngwae neꞋe ki, kaimili oga koroꞋo ka alaꞋa fuada.”
16 ꞋUnaꞋeri, sa Paul ka tataꞋe, ma ka kwaikaru Ꞌani limana Ꞌiri kira ke aroaro, ma ka talaꞋae alaꞋa ka Ꞌuri, “Ngwae Ꞌi Jiu ki, ma kamu ngwae neꞋe noaꞋa laꞋu Jiu ki neꞋe kamu tua Ꞌi neꞋe fuana foꞋosilana God, muke fafarongo nau basi maꞋi! 17 God kia ngwae Jiu ki, nia filia koꞋo kia ki ma ka kwate kira ka Ꞌoro liu ana kaidaꞋi kira tua Ꞌi Ejipt, ana kula neꞋe noaꞋa laꞋu fanoa kira. Ma God ka olitaꞋi kira faꞋasia Ꞌi Ejipt Ꞌania na ngasingasiꞋanga doe nia. 18 Ma sali karangi fai akwala faꞋi ngali ki neꞋe, nia lia sulida saena abaꞋi kula kwasi. 19 Nia ka malangisia fiu fuuꞋi ngwae ki Ꞌi Kenan, ma ka alua ngwae nia ki kira ka toꞋo ana na ano neꞋeri. 20 Nia ngalida fuana kika leka tua Ꞌi Ejipt ka dao ana neꞋe kira leka Ꞌi Kenan, sulia bali ana fai talangaꞋi ma lima akwala faꞋi ngali. ꞋI buri Ꞌana, God ka kwatea na ngwae ni kwai matalangaꞋi ki fuada, leleka ka dao ana kaidaꞋi ba sa Samuel niaꞋa na profet. 21 Ma ana kaidaꞋi kira gani Ꞌuana ta tatalafaꞋa, God ka filia sa Saul ka gwaungaꞋi fuada. Sa Saul neꞋe na ngela sa Kis, faꞋasia na fuuꞋi ngwae sa Benjamin. Ma nia ka gwaungaꞋi fuada sulia fai akwala faꞋi ngali ki. 22 Sui God ka lafua sa Saul, ma ka alua sa David ka tatalafaꞋa fuada. Ma God ka fata Ꞌuri sulia sa David, ‘Sa David, na ngela sa Jesi, niaꞋa neꞋe na ngwae neꞋe nau ku saeleꞋa liu faꞋinia, nia na ngwae neꞋe saiana ka sasia ru neꞋe nau ku oga nia ka sasiꞋi ki.’✡1 Samuel 16:12 23 Ana kwalafa ngwae neꞋe sa David neꞋe God filia sa Jesus ka alu niaꞋa na ngwae ni faꞋamauriꞋanga fuana ngwae Israel ki, diꞋia ba nia eta fata naꞋa Ꞌani. 24 ꞋI naꞋona neꞋe sa Jesus nia talaꞋae ana raoꞋa nia, sa John ba faꞋataloꞋania fuana ngwae ki taꞋifau Israel, fasi Ꞌiri kira ke kakari alifaꞋi faꞋasia taꞋangaꞋa kira ki, ma kira ke siuabu. 25 Ma ana kaidaꞋi sa John nia karangi ka faꞋasuia naꞋa raoꞋa neꞋe nia sasia, nia ka fata Ꞌuri fuana ngwae ki, ‘Sali kamu fia fasi nauꞋa na ngwae ba God filia naꞋa niniꞋa, bore ma noaꞋa. NauꞋa noaꞋa laꞋu na ngwae neꞋe kamu kwaikwaimasi ana. Nia ke baꞋa leka maꞋi buriku, ma noaꞋa nau kusi totolia neꞋe nai orooro, ma ku logea na butu nia ki Ꞌi Ꞌaena.’✡Mark 1:7; Luke 3:16; John 1:27
26 “Ma kamu ngwaefuta nau kina ana kwalafa sa Abraham, ma kamu ngwae neꞋe noaꞋa laꞋu Jiu ki neꞋe kamu fiku Ꞌi neꞋe fuana foꞋosilana God, God nia kwatea naꞋa maꞋi fuakulu na alaꞋanga sulia sa Jesus neꞋe faꞋamauri kulu. 27 Aia, ma na ngwae neꞋe kira tua Ꞌi Jerusalem, ma na ngwae faꞋinaꞋonaꞋo kira ki, noaꞋa kira kasi saiana neꞋe sa Jesus nia na ngwae faꞋamauri. Ma noaꞋa kira kasi sai goꞋo ana na fatalana profet ki, sui bore Ꞌana kika toꞋomani ana na Sabat asoa ana mamaloꞋanga ki taꞋifau. KaidaꞋi kira matalangaꞋinia sa Jesus, kira faꞋataꞋinia neꞋe fatalana na profet ki nia mamana. 28 Sui bore Ꞌana noaꞋa kira kasi dao toꞋona goꞋo ta ru neꞋe kira ke saungia duꞋungana, kira ka gania sa Paelat Ꞌiri ke saungia ka mae. 29 Ma Ꞌi buri Ꞌana kira sasia ru ki taꞋifau neꞋe KerekereꞋa Abu nia alaꞋa sulia, sui kira ka lafua faꞋasia na Ꞌai rara folo, ma kira ka alu nia saena faoda gwaꞋu. 30 Bore ma God ka taꞋea faꞋasia maeꞋa. 31 Ma sulia na asoa Ꞌoro ki, ngwae neꞋe kira leleka funifaraꞋa faꞋinia faꞋasia Ꞌi Galili Ꞌuana Ꞌi Jerusalem, kira ꞋidufaꞋi lisia goꞋo Ꞌada logo. Ma kaidaꞋi neꞋe, kira ka alaꞋa naꞋa sulia fuana ngwae Ꞌi Israel ki.
32 “KeroꞋo leka maꞋi Ꞌiri mike faꞋarongo kamu Ꞌani na FaꞋarongoꞋa LeꞋa. Na ru neꞋe God eta fataꞋa Ꞌani fuana koꞋo kia ki, 33 kuluꞋa naꞋa na ngela kira ki neꞋe God ka faꞋamamana eta fataꞋanga neꞋeri fuakulu Ꞌani taꞋelana sa Jesus Ꞌuana mauriꞋa. OsiꞋana God ba saea Ꞌani Sam✡Sam 2:7 ro ru ki ka Ꞌuri,
‘ꞋAeꞋo na Ngela nau.
TaꞋena nauꞋa neꞋe MaꞋa Ꞌoe naꞋa.’✡Sam 2:7
34 “Aia, God eta fata Ꞌani tataꞋelana faꞋasia na maeꞋa, ma nia ꞋafitaꞋi fuana nia ka mae laꞋu. Ru neꞋeri kira keresia saena KerekereꞋa Abu ka Ꞌuri,
‘Nai baꞋa kwatea fuamu na faꞋaleꞋanga abu ki neꞋe nau ku eta fataꞋa Ꞌani fuana sa David.’✡Aesea 55:3
35 “Nia mamana liu, sulia nia saea logo saena taꞋi KerekereꞋa Abu ma ka Ꞌuri,
‘NoaꞋa Ꞌoe kosi alaꞋania ngwae rao abu Ꞌoe ka mae ma ka ngwaꞋa.’✡Sam 16:10
36 “Ana kaidaꞋi neꞋe sa David mauri Ꞌua, nia ka sasia naꞋa ru neꞋe God ogaꞋi ki. ꞋUnaꞋeri ma nia ka mae naꞋa, kira ka alua saena kilu gwaꞋu Ꞌi ninimana koꞋo nia ki, ma na nonina ka ngwaꞋa. 37 Bore ma sa Jesus na ngwae neꞋe God nia taꞋea faꞋasia na maeꞋa, na nonina noaꞋa kasi ngwaꞋa. 38-39 Ngwaefuta kina, kamu ka sai leꞋa ana, neꞋe kami faꞋarongo Ꞌani siaumulu neꞋe God ke baꞋa rufuanata ana taꞋangaꞋa kamu ki Ꞌani maelana sa Jesus. Ngwae ki taꞋifau neꞋe kira fitoꞋo ana sa Jesus, kira aloge ma noaꞋa kira kasi Ꞌeke naꞋa, osiꞋana God ka fulangani nia ꞋoloꞋolo. RoꞋongaꞋa sulia taki sa Moses ki, noaꞋa kasi totolia neꞋe ka sasia ngwae ka ꞋoloꞋolo. 40 Muke lia suli kamu, Ꞌiri na ru neꞋe profet ki kira fata sulia noaꞋa kasi fuli fuamuꞋa, 41 kira ka Ꞌuri,
‘Mulu sailinga, ngwae neꞋe kamu Ꞌoinonga Ꞌania fatalana God ki.
God ke baꞋa sasi raoꞋa doe liu ana kaidaꞋi kamu mauri Ꞌua.
NoaꞋa kamu kasi faꞋamamana neꞋe God sasia ru neꞋeri, sui bore Ꞌana diꞋia ta ngwae nia faꞋarongo kamu sulia.
Mulu lisia! Kamu ke baꞋa Ꞌarefo, ma muke mae.’ ”✡Habakuk 1:5
42 Ma kaidaꞋi sa Paul ma sa Banabas, kera ruꞋu naꞋa kwau Ꞌi maa faꞋasia na luma abu fuana foꞋongaꞋa, na ngwae ki kira ka ganida Ꞌiri kira ke oli laꞋu maꞋi ana Sabat asoa ana mamaloꞋanga Ꞌi buri, fasi Ꞌiri kira ke faꞋarongoda laꞋu Ꞌani na ru neꞋe ki. 43 ꞋI buri Ꞌana neꞋe ngwae ki kira leka naꞋa faꞋasia na fikuꞋa ana foꞋongaꞋa neꞋeri, ngwae Ꞌoro kira leka sulia sa Paul ma sa Banabas. KiraꞋa ti ngwae Jiu ma ti ngwae neꞋe noaꞋa laꞋu Jiu ki logo neꞋe kira Ꞌado naꞋa faꞋinia ngwae Jiu ki saena abuꞋa kira. Ma sa Paul faꞋinia sa Banabas alaꞋa fuada faꞋinia na radulada Ꞌuana uu ngasiꞋa ana faꞋamamanaꞋanga ana na kwaiꞋofeꞋanga God.
44 Ma ana Sabat asoa ana mamaloꞋanga Ꞌi buri, karangi na ngwae ki taꞋifau saena na fanoa neꞋe, kira dao maꞋi fuana rongolana na fatalana sa Paul ma sa Banabas sulia na Aofia. 45 Ma kaidaꞋi neꞋe ngwae Jiu ki kira lisia neꞋe fikuꞋa neꞋeri doe, liada ka ogalaꞋa liu. Ma kira fata ngengea naꞋa ru neꞋe sa Paul nia saea, ma kira ka fata buri logo ana. 46 Bore ma sa Paul ma sa Banabas kera ka fata noniraꞋa mala, kera ka Ꞌuri, “Nia bolo fuana keroꞋo ka eta fata basi sulia na fatalana God fuamuꞋa Jiu ki Ꞌi naꞋo. Bore ma duꞋungana neꞋe kamu Ꞌaila Ꞌania, kamu faꞋataꞋinia fasi neꞋe noaꞋa kamu kasi totolia goꞋo ngalilana na mauriꞋa firi. Nia neꞋe keroꞋo ka faꞋasi kamu, ma keroꞋo ka leka naꞋa ꞋamiroꞋo fuada na ngwae neꞋe noaꞋa laꞋu Jiu ki. 47 KeroꞋo leka siana ngwae neꞋe noaꞋa laꞋu Jiu ki, osiꞋana God nia asungaꞋi keroꞋo ka Ꞌuri,
‘Nau ku alu Ꞌoe Ꞌoko diꞋia naꞋa unu fuada na ngwae neꞋe noaꞋa laꞋu Jiu ki.
Nau ku asungaꞋiniꞋo Ꞌiri Ꞌoke faꞋarongoa ngwae ki taꞋifau saena magalia Ꞌani tae neꞋe nai sasi fuana faꞋamaurilada.’ ”✡Aesea 42:6; 49:6
48 Ma ana kaidaꞋi neꞋe ngwae neꞋe noaꞋa laꞋu Jiu ki kira rongoa ru neꞋe, kira ka saeleꞋa liu, ma kira ka baꞋatafea na faꞋarongoꞋa na Aofia. Ma na ngwae neꞋe God ka filida fuana na mauriꞋa firi, kira ka faꞋamamana naꞋa.
49 Ma na fatalana God ka talo naꞋa ana kula ki taꞋifau, ma na ngwae Ꞌoro ki ka rongoa naꞋa fatalana God saena Ꞌafutana abaꞋi kula neꞋeri. 50 Bore ma na ngwae Jiu ki kira ka fata liana na ngwae faꞋinaꞋonaꞋo ki saena na fanoa doe neꞋeri faꞋinia na gwaungaꞋi kini ki ana ngwae neꞋe noaꞋa laꞋu Jiu ki neꞋe kira foꞋosia God. Ma na Jiu neꞋeri ki, kira ka talaꞋae naꞋa ana faꞋakaisilana sa Paul ma sa Banabas, ma kira ka lalidaroꞋo naꞋa faꞋasia na bali fanoa neꞋeri. 51 Ma kera ka kwaꞋitafula na gegeo ana ano ki faꞋasia na ꞋaedaroꞋo diꞋia na faꞋabasuꞋanga naꞋa fuada neꞋe God ke baꞋa matalangaꞋi kira duꞋungana kira Ꞌaila Ꞌania rongolana fatalana God. Ma kera ka leka naꞋa adaroꞋo Ꞌuana Ꞌi Ikonium. 52 Ma na ngwae Ꞌi Antiok ki neꞋe kira faꞋamamana, kira ka saeleꞋa liu, ma na AnoꞋi ru Abu ka sura ada.