Kitapm gɛn
Naabm
jee kaan̰ naabm Isage
Kupm mɛtn taar taaɗjeki ɗoobm gɛn dooy Kitapm gɛn Naabm jee kaan̰ naabm Isage
Kitapm gɛn Naabm jee kaan̰ naabm Isage se, kɛse kic ɓo Luk ɓo raaŋin̰o. Kɛn Isa ook ɓaa gɔtn Raa ki sum se, naan̰ utu iŋg daanjege tu naɓo jꞋɔŋ jꞋaakin̰ aan gɔɔ debkilim ey sum. Naan̰ utu daan jeen̰ge tu se ute Nirl Salal kɛn bɔɔyo do jeen̰ge tu ɓii laa Pantekɔt ki ɔɔ kɛn lee tɔɔɗɗe. Kitapm gɛn Naabm jee kaan̰ naabm Isage se, taaɗ mɛtn taar gɛn wɔɔkŋ Labar Jigan gɛn Isa al‑Masi. Aan gɔɔ kɛn Isa mala taaɗɗeno se jee kaan̰ naabin̰ge mala ɓo baago wɔɔkŋ Labarin̰ Jiga se maakŋ naaŋ magal Yaudge tun kꞋdaŋin̰ Jeruzalɛm bini naaɗe aan maakŋ naaŋ magal kꞋdaŋin̰ *Rɔm. Ɔɔ Rɔm se naan̰ ɓo naaŋ magal gɛn jeegen Yaudge eyo ɔɔ naan̰ se magal cir naaŋgen ɓaa se paac ɔɔ kaaɗ kɛn se jee Rɔm se ɓo kɛn iŋg do jeege tu paac. Luk se naan̰ ɓo debm taaɗ ɔɔ tɛɗ ɔɔ ɗi jaay ɓo Nirl Salal ɔɔɗ ɗoobo jeege tu gɛn booy kɔkŋ Labar Jiga gɛn Isa al‑Masi se. Nakŋ kɛn Ꞌgaas Yaudge ute jeegen Yaudge eyo gɛn tum kalaŋ se, Nirl Salal tɛɗin̰ tɛɗga gɔtɔ. Maakŋ kitapm gɛn Naabm jee kaan̰ naabm Isage se naan̰ baago taaɗn mɛtn taar kiŋg jee Raage. Kɛn k‑dige se naan̰ taaɗ mɛtn taar gɛn mɛrtn kɛn Pɔl leeɗo gɛn tɛɗn naabm Raa. Jee kaan̰ naabm Isage ute jeegen utu aal kaal maakɗe do Isa ki se, jeege iin̰ roɗe ki dabarɗe, ɔɔ mɛtin̰ge se kꞋtɔɔlɗe. Naɓo ɗim jaay Ꞌgaasn Labar Jiga gɛn Isa al‑Masi kɛn tɔɔg cir nakge paac se tap ɓo gɔtɔ.
1
Isa taaɗ jeege tun mɛtin̰ ki ɔɔ *Raa utu aɗeno kɔl *Nirl Salal
1 Teopil, maakŋ kitapum kɛn deet deet se, maam mꞋraaŋio mɛtn taar nakgen paacn̰ kɛn Isa tɛɗo ute taargen naan̰ lee dooyno jeege do kupm mɛt ki se, 2 bini ɓii kɛn Raa uun ɓaansin̰ maakŋ raa ki. Kɛn naan̰ ook ɓaa te maakŋ raa ki ey ɓɔrt se, naan̰ bɛɛr tɔɔɗo jeege kɛn an̰ tɛɗn jee kaan̰ naabin̰ge, ɔɔ ute tɔɔgŋ Nirl Salal se, naan̰ taaɗɗen nakŋ kɛn naaɗe Ꞌtɛɗa. 3 Kɛn naan̰ ooy jaay duro daan yoge tu se, daan ɓiige tun si‑sɔɔ se, naan̰ lee teec naan jeege tun mɛtin̰ ki ɔɔ taaɗɗen ute ɗoobm nakge dɛna ɔɔ taaɗ ron̰a ɔɔ naan̰ utu te kaamin̰a. Gɔtn se naan̰ taaɗɗen mɛtn taar *maakŋ Gaar Raa.
4 Ɓii kalaŋ kɛn naan̰ jaay iŋg ɔs kɔs ute naaɗe se, naan̰ taaɗɗen ɔɔ jꞋɔn̰te teecn̰ kɔn̰ maakŋ gɛgɛr kɛn Jeruzalɛm se, num gaŋ kꞋjꞋaak kaam nakŋ kɛn Raa Bubu taaɗɗeno ɔɔ utu aɗeno kɛɗ se. Kɛse ɓo nakŋ kɛn naan̰ taaɗɗeno ɔɔ: 5 «Jan se *batizo jeege te maane; num gaŋ naase se, ɔɔpga ɓii kandum se, jꞋutu jꞋasen *batizn ute Nirl Salal.»
Isa ook ɓaa maakŋ raa ki
6 Jee kɛn tus iŋg cɛɛ Isa ki se, tɔnd mɛtin̰ ɔɔ: «Mɛlje, ɓɔrse ɓo kaaɗn kɛn naai utu Ꞌkɛɗn gaara *Israɛlge tu gɔtin̰ ki la?» 7 Isa tɛrlɗen ɔɔ: «Gɛn kaaɗin̰ ute ɓiin̰ se, Raa Bubu ute tɔɔgin̰ se, naan̰ kalin̰ ki sum ɓo jeele. Num naase se, Raa undse te kulu gɛn jeel kaaɗn kɛn ese eyo. 8 Gaŋ Raa utu asen kɛɗn tɔɔgŋ *Nirl Salal kɛn utu aɗe bɔɔy dose ki. Gɔtn se aki tɛɗn saaɗumge maakŋ gɛgɛr kɛn Jeruzalɛm ki, taa naaŋ Jude te magalin̰a, taa naaŋ *Samari ɔɔ bini gɔtn duni Ꞌɗaar ro ki.»
9 Kɛn jaay Isa taaɗ naŋ taarin̰ se, Raa uun ɓaansin̰ maakŋ raa ki. Kaaɗ kɛn jaay naaɗe te ɗaar ɔnd doɗe raan utu aakin̰ kaak se, gapara naar ɓaaɗo ɔyin̰a ɔɔ gɔtn se naaɗe ɔŋ aakin̰ ey sum. 10 Kaaɗ kɛn naaɗe utu ɗaar aakin̰ kaak kɛn naan̰ ook kook maakŋ raa ki se, gɔtn se naaɗe naar aak gaabge dio ɗaar ɗaar cɛɛɗe ki ute kalɗege raap lak lak, 11 ɔɔ naaɗe ɗeekɗen ɔɔ: «Naase, jee taa naaŋ Galile ki, taa ɗi jaay naase Ꞌɗaar aakki raan maakŋ raa ki se? Isan, Raa uunin̰ daanse ki jaay ɓaansin̰ maakŋ raa ki se, utu aɗe tɛrl aan gɔɔ kɛn naase Ꞌɗaar aakin̰ki naan̰ ook ɓaa ɓaa maakŋ raa ki se kici.»
Ro *jee kaan̰ naabm Isage
12 Gɔtn se, jee mɛtn Isa ki iin̰ ɔn̰ do *kɔsn ɔlib se ɔɔ naaɗe ɔk tɛrl ɓaaɗo Jeruzalɛm ki. Jeruzalɛm ute kɔsn ɔlib se, daanin̰ aas nakŋ kilɔmɛtir kalaŋ. 13 Kɛn naaɗe jaay aan Jeruzalɛm ki se, naaɗe ɓaa ɓeene. Gɔtn se naaɗe ook ɓaa ɛnd maakŋ ɓee kɛn do ɓee ki raan. Gɔtn se ɓo, gɔtn naaɗe lee tusni. Naaɗe se Piɛr, Jan, Jak ute Andre, Pilip ute Tɔma, Bartelemi ute Matiye, Jakŋ goon Alpe, Simon kɛn je kujn̰ naaŋin̰a ute Judn kɛn goon Jak. 14 Naaɗe paac maakɗe kalaŋ ɔɔ ɓii‑raa naaɗe tus gɛn keem Raa ute mɛndge kandum, daanɗe ki se Mari ko Isa ɔɔ ute gɛnaa Isage kici.
KꞋbɛɛr kꞋjꞋɔɔɗ Matias ɛnd gɔɔ Judas ki
15 Maakŋ ɓiige tun ese se, ɓii kalaŋ gɛnaagen aalga kaal maakɗe do Isa ki, naaɗe tus jeege ɓaa ɓaa nakŋ kaar‑ute‑si‑dio. Gɔtn se Piɛr iin̰ ɗaar daanɗe ki ɔɔ taaɗɗen ɔɔ: 16-17 «Gɛnaage, Ꞌjeelki Judas se naan̰ debm naajege, ey num naan̰ kic ɔk naaba daanjege tu kici. Naɓo mɛtn taar Judas se, ɓugjege *Daud kic ɓo taaɗoga taaɗ taarin̰a do dɔkin̰a. Naan̰ ɓo debm deelo naan jeege tu ɔɔ ɓaaɗo ɔl kꞋjꞋɔk Isa se. Bin ɓo, taar kɛn *Nirl Salal ɔl Daud taaɗin̰o jaay kꞋraaŋin̰ maakŋ Kitap ki se, aanga ɗoobin̰ ki. 18 Judas ute gursn kɛn jꞋɔgin̰ gɛn kutn Isa se, naan̰ ɓaa dugŋ maakŋ‑gɔtɔ. Ɔɔ gɔtn se, naan̰ ɓaa ooc uɗ te mindin̰a ɔɔ gɔtn se maakin̰ ɔɔp pak ɔɔ tiikin̰ge ru naaŋ ki. 19 Nakŋ aan do Judas ki se, jee Jeruzalɛm ki paac booyin̰ga. Taa naan̰ se ɓo maakŋ‑gɔtn ese se, naaɗe daŋin̰ ute taar naaŋɗe ɔɔ: Akeldama. Akeldama se je ɗeekŋ ɔɔ: maakŋ‑gɔtn gɛn mooso. 20 Kɛse ɓo taar kɛn ɓugjege Daud raaŋin̰o ro Judas ki maakŋ Kaa Keem Raa ki kɛn ɔɔ:
Ɔn̰ ɓee naan̰ se Ꞌtooɗn kuuɗu
ɔɔ mɔɔtn nam Ꞌkiŋg maak ki eyo,*Aak KKR 69.26.
ɔɔ tɛr naan̰ raaŋo daala ɔɔ:
Naabm naan̰ se ɔn̰ nam kuuy an̰ kuunu.†Aak KKR 109.8.
21 Bin num, maakŋ jeege tun leeɗoga ute naajege kaaɗ kɛn kꞋleekiro mɛtn Mɛljege Isa ki, 22 jee kɛn baago lee ute naajege gɔtn kɛn Jan *batizno Isa bini aan ɓii kɛn Raa uun ɓaan̰sin̰ maakŋ raa ki se; ɔɔ jee se kɛn Isa jaay ooy duro daan yoge tu se, naaɗe aakin̰ga ute kaamɗe. Kɛn bin num maakɗe ki se, kꞋbɛɛr kꞋjꞋuunki deb kalaŋ kɛn utu kɛnd gɔɔ Judas ki, taa Ꞌtɛɗn saaɗa ute naajege.»
23 Kɛn naaɗe jaay booy taar Piɛr se, naaɗe tɔɔɗo jeege dio: deb kalaŋ ron̰ Yusupm kɛn kꞋdaŋin̰ Barsabas ɔɔ kɛn jeege lee daŋin̰ te ro Justus kici ɔɔ deb kuuy se kꞋdaŋin̰ Matias. 24 Gɔtn se naaɗe tɔnd mɛtn Raa ɔɔ: «Mɛlje, naai ɓo debm kɛn Ꞌjeel nakŋ maakŋ jeege tu paac. Maakŋ jeege tun di se, debm kɛn naai Ꞌbɛɛr ɔɔɗin̰ se, Ꞌtaaɗjesin̰a, 25 taa naan̰ Ꞌkɛnd gɔɔ Judas ki ɔɔ Ꞌtɛɗn *debm kaan̰ naabm Isa al‑Masi. Anum Judas se lɛ, naan̰ mala ɓo rɛs ɔn̰ naabin̰a ɔɔ ɓaaga gɔtn kɛn dɔɔɗin̰ naan̰ ki.» 26 Gɔtn se naaɗe tɛɗ salatia ɔɔ salatia se ooc do Matias ki. Naan̰ kɛn se sum ɓo, Matias se tum do *jee kaan̰ naabm Isage tun sik‑kaar‑kalaŋ se.