19
Isa ɓaa ɓee Zaka ki
1 Kɛn Isa jaay ɛnd maakŋ gɛgɛr kɛn Jeriko ki se, naan̰ aal teec daan ki. 2 Kɛn naan̰ aal teec teec daan ki se, gɔtn se gaaba kalaŋ kꞋdaŋin̰ Zaka. Gaabm se magal *jee tɔkŋ miirge ɔɔ naan̰ debm nak dɛna. 3 Naan̰ je kaakŋ Isa naɓo naan̰ ɔŋ ɗoob eyo, taa jeege lɛ dɛna ɔɔ naan̰ kic lɛ debm duuku. 4 Naan̰ aan̰ deel naan ki ɔɔ ɓaa ook do kaag kɛn kꞋdaŋin̰ sikamor, gɛn kaakŋ Isan utu Ꞌdeel gɔtn ese.
5 Kɛn Isa jaay aan gɔt kɛn ese se, naan̰ uun kaamin̰ aakin̰a ɔɔ ɗeekin̰ ɔɔ: «Zaka, Ꞌbɔɔyɔ kɛskɛ! Jaaki se, maam mꞋje mꞋɓaa kiŋg ɓee naai ki.» 6 Zaka naar aal bɔɔyo jɛs ɔɔ dɔɔɗ ɔkin̰ ute maak‑raapo. 7 Kɛn jee dɛnge paac jaay aak nakŋ se, naaɗe baag mooy naaŋ ki dir dir ɔɔ: «Aakki tu, gaabm se ɓaaga kiŋg ɓee debm tɛɗn *kusin̰ ki.» 8 Num Zaka ɗaar naan Mɛljege tu, ɗeekin̰ ɔɔ: «ꞋBooyo, Mɛluma. Mɛtn maalum se, maam mꞋan̰ kɛɗn jee daayge tu ɔɔ kɛn maam ɓo mꞋuunga nakŋ nam lɛ, mꞋan̰sin̰ kɔgŋ mɛt sɔɔ.»
9 Gɔtn se Isa tɛrlin̰ ɔɔ: «Jaaki, jee maakŋ ɓee kɛn ese se ɔŋga kaaja, taa naai kic Ꞌteeco maakŋ mɛtjil *Abraam ki. 10 Taa *Goon Deba se, ɓaaɗo je jee kɛn iigga kiigi ɔɔ aɗen kaaja.»
Isa aal naagŋ taara ute jee tɛɗn naabgen sik
(Mt 25.14‑30)
11 Kɛn jeege jaay booy booy taarin̰ se, kaaɗ kɛn se naan̰ aanga gɔɔr te Jeruzalɛm. Gɔtn se, jeege saap ɔɔ kɛn naan̰ jaay aanga sum ɓo, *Raa utu kɔsn gaara do jeege tu. Taa naan̰ se ɓo, Isa taaɗɗen ute kaal naagŋ taara. 12 Naan̰ taaɗɗen ɔɔ: «Gaaba kalaŋ bin se, jꞋoojin̰ ɓo naan̰ deb gaara. Naan̰ iin̰ ɓaa taa naaŋ kɛn dɔkɔ, taa jꞋan̰ ɓaa kɔl gaara jaay ɓo sɔm aɗe tɛrlɛ. 13 Kɛn naan̰ iin̰ ɓaa ɓaa se, daŋo jee tɛɗn naabin̰ge sik ɔɔ nigɗen tammage gɛn daab; deba kic naan̰ ɛɗin̰ kalaŋ kalaŋ*Tamman gɛn daab se ɔɔn̰ dɛna kaam kɔgŋ deba laapa kando kando. ɔɔ ɗeekɗen ɔɔ: ‹Tammagen se, oojin̰ki don̰a kɔr maam mꞋaɗe tɛrl se.› 14 Gaŋ jee naaŋin̰ ki mala se, ɔɔɗ undin̰a ɔɔ naaɗe ɔl jeege ɓaa taaɗ deb kɛn an̰ kɔl gaara se ɔɔ: ‹Gaabm se naaje kꞋje ajen tɛɗn gaarje eyo.›
15 «Kɛn naan̰ jꞋɔlin̰o gaara jaay ɔk tɛrl ɓaaɗo naaŋin̰ ki se, naan̰ ɔl kꞋdaŋo jee tɛɗn naabin̰gen naan̰ nigɗen gurs se, taa Ꞌkaakŋ nakŋ kɛn naaɗe ɔŋ do ki se. 16 Debm deet deet se, ɓaaɗo ɗeekin̰ ɔɔ: ‹Mɛluma, tammi gɛn daab kɛn naai ɛɗum se, maam mꞋtɛɗin̰ oojga kɛn kuuy sik do ki daala.› 17 Mɛlin̰ ɗeekin̰ ɔɔ: ‹Kɛse jiga! Naai se debm tɛɗn naabm mɛc; taa nakŋ cɔkɔn maam mꞋɛɗi jaay, naai ɔkin̰ga jiga se, ɓɔrse, do gɛgɛrge tun sik se, maam mꞋai kɔnd naai ɓo Ꞌtɛɗn magalin̰a.› 18 Debm gɛn k‑dige jaay aan se, ɗeekin̰ ɔɔ: ‹Mɛluma, tammi gɛn daabm kɛn naai ɛɗum se, maam mꞋtɛɗin̰ oojga kɛn kuuy mii do ki daala.› 19 Naan̰ ɗeek deb kɛn se ɔɔ: ‹Kɛse jiga! Naai kic, mꞋai kɔnd magal do gɛgɛrge tun mii se.› 20 Deb kuuy ɓaaɗo ɗeekin̰ ɔɔ: ‹Mɛluma, aaka! Kɛse ɓo tamman gɛn daabi se. Maam mꞋdɔɔk mꞋɔyisin̰ maakŋ koon kal ki. 21 Taa maam lɛ mꞋɓeeri ɓeere, naai lɛ tɛɗi ɔɔn̰ɔ. Kɛn nakŋ naai ey kic ɓo, naai uun naai ki ɔɔ maakŋ‑gɔtn kɛn naai ɔɔc te ey kic ɓo, naai ɓaa oojin̰ naai ki.› 22 Gaŋ mɛlin̰ se ɗeekin̰ ɔɔ: ‹Do taari kɛn naai taaɗum se sum ɓo, maam mꞋjeeli, naai se debm tɛɗn naabm jig eyo. Naai lɛ Ꞌjeelum maam se tɛɗum ɔɔn̰ɔ ɔɔ nakŋ maam ey kic lɛ, maam mꞋuun maam ki, ɔɔ maakŋ‑gɔtn maam mꞋɔɔc te ey kic lɛ, maam mꞋɔj maam ki. 23 Num gɛn ɗi jaay Ꞌbaate kɔmbum gursum baŋki ki se? Bin se, ɓii kɛn maam mꞋaɗe tɛrl se, mꞋan̰ kɔŋin̰ am koojn̰ ziiɗn do ki!›
24 Gɔtn se, tɛr naan̰ taaɗ jeege tun iŋg cɛɛn̰ ki gɔtn ese se ɔɔ: ‹Tammin̰ jin̰ ki se, uunin̰ki ɔɔ ɛɗin̰ki deb kɛn ɔk tamma sik se.› 25 Jee se ɗeekin̰ ɔɔ: ‹Mɛlje, naan̰ ɓo ɔk tammage siki!› 26 Gɔtn se mɛlɗe ɗeekɗen ɔɔ: ‹ꞋBooyki mꞋasen taaɗa: debm kɛn ɔk se, jꞋan̰ kɛɗn do ki. Num debm ɔk ey se lɛ, kɛn cɔkɔn naan̰ ɔk se kic ɓo jꞋan tɔsn naatn. 27 Num jee taamooyumgen je ɔɔ maam mꞋaɗen tɛɗn gaarɗe ey se, Ꞌtɔk Ꞌɓaanɗekiro ara ɔɔ Ꞌtɔɔlɗeki naanum ki.›»
Isa ɛnd maakŋ gɛgɛr kɛn Jeruzalɛm ki aan gɔɔ gaarge
(Mt 21.1‑9; Mk 11.1‑10; Jn 12.12‑19)
28 Kɛn Isa jaay taaɗ naŋ taarin̰ se, naan̰ deel naan jeege tu ɔɔ uun ɗoobo gɛn kookŋ ɓaa Jeruzalɛm ki. 29 Kɛn Isa aan gɔɔr ute Bɛtpajɛ ute Betani kɛn cɛɛsn *kɔsn ɔlib ki se, maakŋ jeege tun mɛtin̰ ki se, naan̰ ɔl jeege di naaba, 30 ɔɔ naan̰ ɗeekɗen ɔɔ: «ꞋƁaaki maakŋ naaŋ kɛn naanse ki se. Kɛn naase ɛndki kɛnd se, aki kɔŋ goon buuru kꞋdɔɔkin̰ga dɔɔkɔ, kɛn ɓii kalaŋ nam ook te do ki eyo. ꞋTuut Ꞌɓaansin̰kiro. 31 Kɛn nam jaay tɔndga mɛtse ɔɔ: Goon buuru se, Ꞌtuut Ꞌɓaanki gay num, Ꞌtɛrlin̰ki ɔɔki: kɛse Mɛlje ɓo jen̰a.»
32 Jee kɛn jꞋɔlɗe naaba se, ɓaa ɔŋ nakŋ se aan gɔɔ kɛn Isa taaɗɗeno. 33 Kɛn naaɗe jaay tuut tuut goon buuru se, mɛlin̰ge ɗeekɗen ɔɔ: «Goon buuru se, Ꞌtuut Ꞌɓaanki gay?» 34 Naaɗe tɛrlɗen ɔɔ: «Kɛse Mɛlje ɓo jen̰a.» 35 Gɔtn se, naaɗe ɔk ɓaano ute goon buuru se Isa ki, ɔɔ naaɗe tɔɔɗ taal kal magalɗege do buur ki ɔɔ uun ɔnd Isa do ki. 36 Kɛn naan̰ jaay ɓaa ɓaa se, jeege tɔɔɗ taal kal magalɗege ɗoob kɛn naan̰ aan deel se.
37 Kɛn naan̰ bɔɔy bɔɔy do *kɔsn ɔlib ki se, jee mɛtin̰ kɛn te dɛnin̰ se, maakɗe raapo ɔɔ baag tɔɔm Raa makɔn̰ɔ taa nakŋ‑kɔɔɓgen kɛn naaɗe aako se. 38 Naaɗe ɗeek ɔɔ:
«Ɔn̰ Raa Ꞌtɛɗn bɛɛn̰a do Gaar kɛn ɓaaɗo ute ro Mɛljege Raa se!
Ɔn̰ tɔɔsɛ Ꞌtɛɗn maakŋ raa ki ɔɔ Raa kɛn raan maakŋ raa ki se ɔn̰ jꞋan̰ *nooko†Aak KKR 118.26..»
39 Gɔtn se *Parizigen kandum maakŋ jee dɛnge tu se, ɗeek Isa ki ɔɔ: «Debm dooy jeege, jee mɛti ki se, uunɗen kaamɗe kꞋdoa!» 40 Isa tɛrlɗen ɔɔ: «ꞋBooyki mꞋasen taaɗa: kɛn naaɗe jaay doga kic lɛ, kogen tooɗ ɓaa se ɓo Ꞌtɔɔɗn tɔɔyɔ.»
Isa eem taa Jeruzalɛm
41 Kɛn Isa aan cɛɛ Jeruzalɛm ki jaay uun kaamin̰ aak gɛgɛr se, naan̰ baag keeme, 42 ɗeek ɔɔ: «Jeruzalɛm, bɛɛki num, ɓii jaaki se ɓo naai Ꞌjeel ɗoobm kɛn naai an Ꞌkɔŋ lapia naɓo aaca, nakŋ se naai ɔŋ aak ɔk te mɛtin̰ eyo. 43 Ɗeere, ɓiigen utu aɗe ɓaa naan ki se, jee wɔɔyige utu kiin̰ gurugŋ nakŋ kɛn Ꞌgaasn jeeige kɔŋ teec eyo, jaay ɓo naaɗe utu ai kooco. 44 Jee wɔɔyige se utu ai tɛrɛcɛ ɔɔ an tɔɔl ute jeeige ɔɔ ɓeigen jꞋiin̰in̰ se, naaɗe utu an̰ ru naŋ tak tak ɔɔ ko gam tap ɓo jꞋan̰ kɔŋ do naapin̰ ki eyo. Taa ɓii kɛn Raa ɓaayo kaaka se lɛ, naai Ꞌjeel te eyo.»
Isa tuur jee tɛɗn zogen daan bɔɔr *Ɓee Raa ki
(Mt 21.10‑16; Mk 11.15‑18; Jn 2.13‑17)
45 Naan̰ kɛn se, Isa ɓaa ɛnd daan bɔɔr Ɓee Raa ki, ɔɔ naan̰ baag tuur jeegen ɓaano te nakɗege gɛn zoa. 46 Naan̰ taaɗɗen ɔɔ: «Taar se kꞋraaŋin̰ga raaŋ maakŋ Kitap ki, jꞋɔɔ: Ɓee maam se tɛɗn ɓee kɛn jeege ansum keeme.‡Aak Eza 56.7. Naɓo gaŋ naase, Ꞌtɛɗin̰ki tɛɗga: gɔtn jee ɓoogge.§Aak Jer 7.11.»
47 Ɓii‑raa, Isa se lee dooy jeege daan bɔɔr Ɓee Raa ki; gɔtn se *magal jee tɛɗn sɛrkɛ Raage tu, jee jeel taaɗn tɔɔkŋ mɛtn Ko Taar Raage ute magal Yaudge se, je ɗoobm an̰ tɔɔlɔ. 48 Naɓo nakŋ jaay naaɗe an̰ tɛɗn don̰ ki se, naaɗe ɔŋ te ɗoobin̰ eyo, taa jeege paac je ɓo gɛn kiŋg booy taarin̰ kɛn naan̰ lee dooyɗe se sum.