18
Kaal naagŋ taara ute mɛnd‑daaye
Tɛr Isa taaɗ jeege tun mɛtin̰ ki ute kaal naagŋ taara, taa naan̰ je aɗen taaɗn ɔɔ jꞋaay kaamɗe daayum jꞋeem *Raa ɔɔ jꞋɔn̰te kɔn̰ɔ. Naan̰ taaɗɗen ɔɔ: «Maakŋ gɛgɛr ki kalaŋ bin se, ɔk gaaba kalaŋ, debm kɔjn̰ bɔɔrɔ ɔɔ gaabm se lɛ, ɓeer Raa ki eyo ɔɔ nam tap ɓo, naan̰ aalin̰ maak ki eyo. Ɔɔ gɔtn ese ɔk mɛnd‑daay kici, ɔɔ mɛnd‑daay se, ɓii‑raa ɓaaɗo gɔtin̰ ki ɗeekin̰ ɔɔ: ‹Aakum tu mɛtn taaruma ute debm taamooyum se.› Mɛnd‑daay se lee ɗɔɔl gɔtin̰ ki cɔk cɔk, naɓo naan̰ baate kaakin̰ mɛtn taarin̰a. Gaŋ aan gɔɔ mɛnd se ɔn̰in̰ ey se, naan̰ taaɗ ute maakin̰ ɔɔ: ‹Ey num maam se, Raa kic ɓo mꞋɓeerin̰ eyo ɔɔ nam tap ɓo maam mꞋaalin̰ maak ki eyo, naɓo mɛnd se lɛ, ɔn̰um ey ɗey se, maam mꞋan̰ kaakŋ mɛtn taarin̰ se. Kɛn mꞋaakin̰ te mɛtn taarin̰ ey num, mɛnd se sɔm am kaal kɔɔɗum cɛrɛ.›»
Tɛr Mɛljege taaɗɗen daala ɔɔ: «ꞋBooyki tu mɛtn taar debm kɔjn̰ bɔɔr kɛn bɛɛ ey se. Anum Raa se, Ꞌkɔŋ koocn̰ mɛtn jeen̰gen kɛn tɔnd mɛtin̰ jaay eemin̰ nɔɔ nɔɔrɔ ɔɔ katara se ey ne? Naan̰ aɗe Ꞌkɔn̰ Ꞌkiŋg kaakŋ kaama bin sum ne? ꞋƁooyki, mꞋasen taaɗa: Raa se Ꞌnaar utu aɗen koocn̰ mɛtɗe! Naɓo kɛn *Goon Deba jaay utu aɗe tɛrl ɓaa do naaŋ ki se, naan̰ utu Ꞌkɔŋ jeegen aal maakɗe don̰ ki ɗey?»
Kɔɗ *Parizi ute *debm tɔkŋ miiri
Gɔtn se tɛr Isa taaɗɗen ute kaal naagŋ taara daala, do jee mɛtin̰ge tun aak roɗe aan gɔɔ naaɗe ɓo jee tɛɗ nakge ute ɗoobin̰a ɔɔ jee kuuy se naaɗe aalɗe maak ki eyo. 10 Naan̰ ɗeekɗen ɔɔ: «Gaabge dio ook ɓaa *Ɓee Raa ki gɛn keem Raa. Deb kalaŋ se, naan̰ kɔɗ Parizi ɔɔ debm kuuy se, naan̰ *debm tɔkŋ miiri. 11 Kɔɗ Parizi jaay iin̰ ɗaar gɛn keem Raa se, naan̰ taaɗ te maakin̰ ɔɔ: ‹Raama, maam se mꞋtɔɔmi, taa maam se mꞋtec aan gɔɔ jee mɛtin̰ge se eyo. Naaɗen kɛn jee kujun jeege ɔɔ jee tɛɗ naka ute ɗoobin̰ eyo, jee kɛɛsn mɛnd jeege ey lɛ maam aan gɔɔ debm tɔkŋ miir kɛn ɗaar se eyo. 12 Maakŋ ɓii cili ki se, maam mꞋuun *siam ɓii dio ɔɔ nakŋ kɛn mꞋɔk paac se nigin̰ gɔtɔ kaam sik, ɔɔ kɛn kaam kalaŋ se mꞋɔɔɗ mꞋɛɗi naai ki.›
13 «Num gaŋ debm tɔkŋ miiri se, iin̰ ɗaar dɔkɔ ɔɔ don̰ raan kic ɓo uun eyo. Gɔtn se naan̰ tɔnd tarkaaɗin̰a*Tɔnd tarkaaɗn ara je ɗeekŋ ɔɔ ɔnd jin̰ kaaɗin̰ ki kɛn je ɗeekŋ ɔɔ: naan̰ se maakin̰ tujga kasak kasak. ɗeek ɔɔ: ‹Raama, ɛɛjum dom ki taa maam se mꞋdebm *kusin̰ naani ki.›» 14 Isa ɗeekɗen ɔɔ: «ꞋBooyki mꞋasen taaɗa: debm tɔkŋ miiri se, kɛn naan̰ jaay tɛrl ɓaa ɓeen̰ ki se, tɛɗga debm aak bɛɛ naan Raa ki ɔɔ kɔɗ Parizi se lɛ ɔŋ tɛɗ te aak bɛɛ naan Raa ki eyo. Taa debm uun ron̰ raan se, ute Ꞌkɔɔpm baata ɔɔ debm jaay ɔɔp ron̰ baat se, Raa utu an̰ kuun ron̰ raan.»
Isa ɔɔɗ ɓooro gaange tu
(Mt 19.13‑15; Mk 10.13‑16)
15 Ɓii kalaŋ jeege ɓaano te gaangen utu aay kaay sia gɔtn Isa ki, taa Isa aɗen tɔnd jin̰ doɗe ki. Naɓo kɛn jee mɛtin̰ ki jaay aak kꞋɓaano ute gaange gɔtn Isa ki se, jee se naaɗe uunɗe kaamɗe naatn. 16 Kɛn Isa jaay aak nakŋ naaɗe tɛɗ se, ɔl ɔɔ kꞋɓaano ute gaange se cɛɛn̰ ki ɔɔ gɔtn se naan̰ ɗeekɗen ɔɔ: «Ɔn̰ki gaangen sɛɛm se aɗe ɓaa gɔtum ki, ɔn̰te Ꞌgaasɗeki. Taa jeegen tec aan gɔɔ gaangen se ɓo utu Ꞌkɔŋ gɔtɔ *maakŋ Gaar Raa ki. 17 ꞋBooyki bɛɛ, mꞋasen taaɗa: debm jaay took te Raa kɔsn gaar don̰ ki aan gɔɔ goon cɔkɔn ey se se, naan̰ se Ꞌkɔŋ kɛnd maakŋ Gaar Raa ki eyo.»
Debm maala ute Isa
(Mt 19.16‑30; Mk 10.17‑31)
18 Ɓii kalaŋ magal Yaudge kalaŋ bini ɓaaɗo tɔnd mɛtn Isa ɔɔ: «Debm dooy jeege, naai debm bɛɛ se, maam tap ɓo mꞋtɛɗn mꞋɔɔ ɗi jaay mꞋkɔŋ *kaajn̰ gɛn daayum se?» 19 Isa tɛrlin̰ ɔɔ: «Gɛn ɗi jaay naai ɔɔ maam debm bɛɛ se? Debkilim bɛɛ se tap ɓo gɔtɔ; kɛn bɛɛ se, Raa kalin̰ ki sum. 20 Naai lɛ Ꞌjeele nakŋ kɛn Raa taaɗ ɔɔ gɛn tɛɗa se, naan̰ ɔɔ: Ɔn̰te Ꞌkɛɛsn mɛnd nam, ɔn̰te Ꞌkɛɛsn gaabm nam, ɔn̰te Ꞌtɔɔl deba, ɔn̰te Ꞌɓoogo, ɔn̰te Ꞌtɔkŋ taar‑kɔɔɓɔ do nam ki, ɔɔ Ꞌsook koi ki ute bubi ki.Aak Ekz 20.12‑16.»
21 Gaabm se tɛrl Isa ki ɔɔ: «Nakgen se, gɔtn mꞋiin̰ baatum ki kic ɓo, maam mꞋlee mꞋtɛɗin̰ tɛɗ paac tap.»
22 Kɛn Isa jaay booy taarin̰ se, ɗeekin̰ ɔɔ: «Ɔɔpiga naka kalaŋ sum. Nakŋ naai ɔk paac se, Ꞌɓaa dugin̰ naatn ɔɔ gursin̰ se Ꞌɓaa Ꞌnigin̰ jee daayge tu. Bin se, ai tooɗn kɔrbɔtɔ maakŋ raa ki; ɔɔ naai lɛ Ꞌɓaaɗo Ꞌdaanuma.» 23 Kɛn gaabm se jaay booy taar se, maakin̰ tuj kasak kasak, taa naan̰ debm maal mala mala.
24 Kɛn Isa jaay aakin̰ naan̰ ron̰ tɛrɛcin̰ bardak se, naan̰ ɗeek ɔɔ: «Kɛn jee nak dɛnge jaay, kɛnd *maakŋ Gaar Raa ki se ɔɔn̰ aak eyo! 25 Ɗeere, kɛn gin̰ji jaay deel ute ɓee luppara se ɔɔn̰ɔ; naɓo debm nak dɛna jaay Ꞌkɛnd maakŋ Gaar Raa ki se, ɔɔn̰ cir naan̰ se daala!»
26 Jeegen iŋg booy taarin̰ se jaay, booy taar se ɗeekin̰ ɔɔ: «Kɛn bin num, naŋa jaay Ꞌkɔŋ kaaja?» 27 Isa tɛrlɗen ɔɔ: «Nakŋ ɔɔn̰ jikilimge tu se, Raa ki se ɔɔn̰in̰ eyo.»
28 Gɔtn se Piɛr taaɗ Isa ki ɔɔ: «ꞋBooyo, naaje se kꞋjꞋɔn̰oga nakge paac taa jꞋai daan naai.» 29 Isa tɛrlɗen ɔɔ: «ꞋBooyki bɛɛ mꞋasen taaɗa: taa maakŋ Gaar Raa jaay debm ɔn̰o ɓeen̰a, mɛndin̰a, gɛnaan̰gen gaabge, kon̰ te bubin̰a ey lɛ gɛnin̰ge se, 30 debm bin se, kɔr naan̰ utu do naaŋ ki ara sum ɓo, naan̰ utu kɔŋ dɛn cir nakgen kɛn naan̰ ɔn̰o; ɔɔ naan ki se, kɛn kaaɗin̰ jaay aanga num, naan̰ Ꞌkɔŋ kaajn̰ gɛn daayum.»
Isa taaɗ mɛtn taar kooyin̰a ute gɛn durin̰a daala
(Mt 20.17‑19; Mk 10.32‑34; Lk 9.22,44‑45)
31 Gɔtn se Isa iik tɔɔk cɛɛs ki ute jee mɛtin̰ kɛn sik‑kaar‑di se ɔɔ naan̰ ɗeekɗen ɔɔ: «ꞋBooyki, ɓɔrse naaje kꞋjꞋook kꞋɓaaki ɓaa Jeruzalɛm ki ɔɔ taargen jee taaɗ taar teeco taar Raa ki raaŋo do dɔkin̰ paac kɛn taaɗ ro *Goon Deb ki se, utu Ꞌkaan ɗoobin̰ ki. 32 Naaɗe se utu an̰ kɔkŋ kɔl ji jeege tun Yaudge eyo, naaɗe utu an̰ tɛrɛcn̰ mɛtin̰ ki, an̰ naaja ɔɔ an̰ tupm ɓooro ron̰ ki, 33 tɛr naaɗe utu an̰ tɔnd ute mɛɛjɛ ɔɔ utu an̰ tɔɔlɔ. Ɔɔ kɛn naan̰ jaay ooy tɛɗga ɓii mɔtɔ num, utu aɗe dur daan yoge tu.»
34 Gaŋ jee mɛtin̰ ki se ɔnd te mɛtn taar se eyo, taa taar se lɛ, Raa taaɗɗen te mɛtin̰ eyo; ɔɔ taar Isa taaɗɗe se tap ɓo, naaɗe booy ɔk mɛtin̰ eyo.
Isa ɛɗ lapia debm kaam‑tɔɔk ki
(Mt 20.29‑34; Mk 10.46‑52)
35 Kɛn Isa jaay aan gɔɔr ute gɛgɛr Jeriko ki se, naan̰ ɔŋ ɔŋ debm kaam‑tɔɔkɔ jɛŋ ɗoob ki iŋg baay baaya. 36 Kɛn debm kaam‑tɔɔkɔ jaay booy jee dɛnge deel deel se, naan̰ tɔnd mɛta ɔɔ: «Ne ɗi ɓo tɛɗa?» 37 Gɔtn se kꞋtaaɗin̰ jꞋɔɔ: «Kɛn deel se, Isan Nazarɛt.» 38 Kɛn naan̰ jaay booy bin se, ɔɔɗ ɔɔy makɔn̰ ɔɔ: «Isan, *Goon Daud, naai ɛɛjum dom ki!» 39 Jee kɛn deel naan ki se, uunin̰ kaamin̰a ɔɔ n̰Ꞌdoa, gaŋ naan̰ tɔɔɗ tɔɔy makɔn̰ cir daala ɔɔ: «Goon Daud, ɛɛjum dom ki!»
40 Kɛn Isa jaay booy taarin̰ se, naan̰ ɔk ɗaara ɔɔ ɔl kꞋdaŋ kꞋɓaansin̰o. Kɛn naan̰ jaay aan ɔŋ Isa se, naan̰ tɔnd mɛtin̰a ɔɔ: 41 «Naai tap ɓo Ꞌje mꞋai tɛɗn ɗi?» Gaabm se tɛrlin̰ ɔɔ: «Mɛluma, maam mꞋje kaamum Ꞌkɔɔɗn kaaka.» 42 Isa tɛrlin̰ ɔɔ: «Ɔn̰ kaami Ꞌkɔɔɗn kaaka; taa kaal maaki naai aal dom ki se, aajiga.» 43 Gɔtn se sum ɓo, kaamin̰ naar ɔɔɗ aaka, naan̰ ɔk mɛtn Isa ɔɔ *nook Raa. Kɛn jee dɛnge paac jaay aak nakŋ se, naaɗe tɔɔm Raa kici.

*18:13 Tɔnd tarkaaɗn ara je ɗeekŋ ɔɔ ɔnd jin̰ kaaɗin̰ ki kɛn je ɗeekŋ ɔɔ: naan̰ se maakin̰ tujga kasak kasak.

18:20 Aak Ekz 20.12‑16.