2
Kʉʉja kwa Mʉtɨma Mʉʉja
Sikʉ ya ngovi ya Pentekóste*Pentekóste: Mʉhákwii wa Kalɨ, Pentekóste nɨ ngovi Vayahúudi ˆvabweeyyáa mpɨɨndɨ ˆvarɨ hʉmʉla kuchwa na ˆvarɨ hʉmʉla seyya viintʉ vyoosi mawundii. Ngovi ɨyo yabweeyyiwáa sikʉ ya makumi yasaano (50) keende Paásika yalooka. Laanga Nkʉmbʉkɨra ya Miiro 16:9-12. Mʉhákwii Mufya, ngovi ya Pentekóste ni ngovi ya sikʉ Mʉtɨma Mʉʉja ˆʉʉja na kʉrɨ weerʉ na myuujíisa. Sikʉ ɨyo, Mʉtɨma Mʉʉja na vaantʉ ˆvamuruma Yéesu vaava kɨɨntʉ kɨmwɨ. ˆɨkafike, vaantʉ voosi ˆvamuruma Yéesu vajáa viijiinga haantʉ hamudu. Koonka, ɨkateereka sawúti fuma kurumwii ja ya ihúmbuuto ikʉlʉkʉʉlʉ yooruma. Ɨyo sawúti ɨkamema nyuumba ˆngʼeene viikaláa. Hahara, vakoona viintʉ ˆviri ja lʉrɨɨjo lwa mooto. Ʉlo lʉrɨɨjo lukiikerakera na lukiikala mweeri ya kɨra mʉʉntʉ. Vaantʉ voosi ˆvajáa aho, vakahokera Mʉtɨma Mʉʉja, vakaanda lʉʉsɨka ndʉʉsɨka jɨɨngɨ, ja ˆvyeene Mʉtɨma Mʉʉja ajáa avaheera ngururu jo lʉʉsɨka.
Haaha aho Yerusaléemu, kʉjáa kwatɨɨte Vayahúudi ˆvamutuubáa Mʉlʉʉngʉ. Avo vajáa vafúmire ɨsɨ joosi vʉʉ ja weerʉ. ˆVakateere ɨyo sawúti, vakadoma itɨ́ɨjo, vakiijiinga na vaantʉ vɨɨngɨ ˆvarɨ foo. Vakahwaalala maatʉkʉ sa kɨra ʉmwɨ waavo avateeráa avo vaantʉ ˆvamuruma Yéesu voolʉʉsɨka ndʉʉsɨka jaavo. Vakahwaalala na vakiivʉndʉka. Vakaanda kiiyurya voosea, “Eri, ava vaantʉ ˆvoolʉʉsɨka jei sɨ Vagaliláaya tʉkʉ wʉʉ? Ha de joolɨ kɨra ʉmwɨ wiitʉ yoovateera voolʉʉsɨka ndʉʉsɨka jiitʉ ˆtavyaalwa nojo? Vamwɨ viitʉ tafúmire ɨsɨ ya Vapáasi, Vaméedi, na Vaeláami, vɨɨngɨ tafúmire ɨsɨ ya Mesopotámia, Yudéea, Kapadokía, Póonto na Ásia, 10 vamwɨ Firigía na Pamufilía, Mísiri na Líbia sengerera na Kɨréene na vɨɨngɨ tafúmire Róoma. 11 Vamwɨ viitʉ nɨ Vayahúudi na vaantʉ vɨɨngɨ ˆvatúubaa díini ya Kɨyahúudi. Vamwɨ vafúmire Kɨréete na vɨɨngɨ Arábia. Suusu voosi toovateera voolʉʉsɨka ndʉʉsɨka jiitʉ, voomʉdʉʉmba Mʉlʉʉngʉ kwa masáare makʉʉlʉ Mʉlʉʉngʉ ˆabwéeyyaa.” 12 Vaantʉ voosi vakahwaalala maatʉkʉ no koofa. Vaakiiyurya voosea, “Ʉvariyuli wa masáare aya nɨ kɨɨntʉ che?” 13 Maa kaa, vamwɨ vaavo vakaanda kʉvahenchʉla voosea, “Varéeviiwe nɨ diváai ifya!”
Peéteri Yoovavariyʉrɨra Vaantʉ
14 Aho, Peéteri akɨɨma hamwɨ na vara vatumwi ikimi na ʉmwɨ, akaanda vawyɨɨra vaantʉ na sawúti nkʉʉlʉ, “Nyuunyu vaantʉ va Yudéea na vɨɨngɨ voosi ˆmwiíkalaa Yerusaléemu, nteereri neeja nɨvawyɨɨre masáare ˆyafʉ́mɨɨre. 15 Nyuunyu mookiisea vaantʉ ava varéevire, amwɨ iji noo mpɨɨndɨ jo yʉʉrɨra ngʼoombe vii? 16 Kɨkomi masáare aya ˆyafʉ́mɨɨre, noo yara ˆyalʉʉswa nɨ Mʉlʉʉngʉ kwa njɨra ya mʉláali na mʉtwe waachwe Yoéeli. Yeeye asea,
17 ‘Sikʉ ja ʉhero, Mʉlʉʉngʉ yoolʉʉsa,
mʉkʉngʼʉntɨra ndɨrɨ kɨra mʉʉntʉ Mʉtɨma waanɨ Mʉʉja.
Vaana vaanyu va kɨɨntʉ kɨlʉme na va kɨɨntʉ kiki laala veende na mʉtwe,
vatavana koona veende njori,
na vawosi lootera veende.
18 Mpɨɨndɨ ijo, vakʉngʼʉntɨra ndɨrɨ vatʉmami vaanɨ va kɨɨntʉ kɨlʉme na va kɨɨntʉ kiki Mʉtɨma waanɨ,
novo lʉʉsa veende ʉláali na mʉtwe.
19 Bweeyya neende viintʉ ˆvihwáalaryaa kurumwii na isháara ɨsɨ.
Kʉva kʉrɨ na sakami, mooto na nkungúúla ya muuki.
20 Mwaasʉ valandʉka ʉrɨ ʉve kilwiirya,
na mweeri kʉva ʉrɨ nkʉʉndʉ ja sakami.
Ayo yoosi koonekana yarɨ,
de ɨra sikʉ nkʉʉlʉ ya Ijʉva yʉʉje.
21 Na yoyoosi ˆarɨ loomba nyambirirya,
fuma kwa Ijʉva lamuririwa arɨ.’Laanga Yoéeli 2:28-32.
 
22 Ee vaantʉ va Isiraéeli teeri masáare aya! Yéesu wa Nasaréeti ajáa oonekiwa kɨkomi kwaanyu nɨ Mʉlʉʉngʉ kwa myuujíisa, viintʉ ˆvihwáalaryaa, na isháara ˆjiísimiresimire kwaanyu. Mʉlʉʉngʉ abweeyya ayo yoosi mbere yaanyu ko tweera Yéesu ja ˆvyeene nyuunyu veeneevyo mwamányire. 23 Ʉhʉ Yéesu ajáa areetwa kwaanyu, kwa ˆvyeene Mʉlʉʉngʉ ajáa avɨɨka mʉryʉʉngʉ waachwe na kwa kʉtaanga kwaachwe keende aho kalɨ. Nyuunyu mʉkamʉʉlaa mʉsaláabii kwa mɨkono ya vaantʉ vavɨ sɨ ˆvarɨ Vayahúudi. 24 Maa kaa, Mʉlʉʉngʉ akamʉchʉngʉrɨra fuma makatii ya inkwya, sa inkwya sɨ yadaha kʉmʉnamatɨra Yéesu tʉkʉ. 25 Mʉtemi Daúdi alʉʉsa ivi kʉrɨ Yéesu,
‘Namoona Ijʉva mbere yaanɨ kwa sikʉ ˆjisiina ʉhero,
na sa viintʉ ˆarɨ ivarwii raanɨ ra kʉlʉme,
sɨ ndɨrɨ singisiwa tʉkʉ.
26 Sa jeyyo, mʉtɨma waanɨ watɨɨte cheerʉ,
na lurimi lwaanɨ loovaa lusiriri na cheerʉ,
na mʉvɨrɨ waanɨ kiikala ʉrɨ ko kiilaangya.
27 Sa sɨ ʉrɨ kʉʉreka mʉtɨma waanɨ Ntarii tʉkʉ,
baa mʉvɨrɨ wa Mʉʉja waako,
sɨ ʉrɨ kʉʉreka woole tʉkʉ.
28 Wʉʉndaɨra njɨra jo kʉʉmbweeyya nɨve mooyo,
kʉva ndɨrɨ na cheerʉ mʉnʉmʉʉnʉ sa weewe ʉmwaarɨ na nɨɨnɨ.’Laanga Sabúuri 16:8-11.
29 Vanaviitʉ nɨ kʉvawyɨɨra niise baa kʉvavisa tʉkʉ, Daúdi baaba wiitʉ aakwya, akataahwa, na mbɨrɨ́ɨ́ra yaachwe ɨmwaarɨ baa isikʉ. 30 Haaha tatáangire Daúdi nɨ mʉláali na mʉtwe ajáa. Yeeye ajáa ataanga Mʉlʉʉngʉ ajáa amwiilaha, mʉpaarya arɨ mʉvyaalwa wa ichina ra lʉkolo lwaachwe ʉtemi.Laanga 2 Samwéeli 7:12-13. 31 Daúdi ajáa oona ˆyarɨ fʉmɨra, noo ˆchooreka akalʉʉsa kʉfʉfʉka kwa Masía. Mʉlʉʉngʉ sɨ amʉreka Yéesu Ntarii tʉkʉ na baa sɨ aruma mʉvɨrɨ waachwe woole tʉkʉ.Laanga Sabúuri 16:10. 32 Mʉlʉʉngʉ amʉfʉfʉla Yéesu Kirisitʉ na suusu voosi tʉrɨ vara ˆvoona masáare aya. 33 Ʉhʉ Yéesu, Mʉlʉʉngʉ amwiinʉla, akamʉvɨɨka ivarwii raachwe ra kʉlʉme, na akahokera Mʉtɨma Mʉʉja kufuma kwa Taáta. Ʉhʉ Mʉtɨma Mʉʉja, Taáta iichuunga kʉtʉretera arɨ, yeeye atʉkʉ́ngʼʉntɨɨre na noo aya ˆmeene mooyoona no yateera. 34 Daúdi mweeneevyo sɨ aambʉka na kurumwii tʉkʉ, maa kaa, yeeye alʉʉsa,
Ijʉva amuwyɨɨra Mweenevyoosi waanɨ,
“Ikala mʉkono waanɨ wa kʉlʉme,
35 fʉʉrʉ nɨvavɨɨke vavɨ vaako,
vave kabambari ko vɨkɨra majeo yaako.” ’Laanga Sabúuri 110:1.
36 Sa jeyyo, vaantʉ voosi va Isiraéeli moosaakwa mʉtaange kɨkomi, Yéesu ˆmumuningʼinʼya mʉsaláabii fʉʉrʉ akakwya, Mʉlʉʉngʉ amʉvɨɨka ave Mweenevyoosi na Masía.”
37 Vara Vayahúudi ˆvakateere ayo masáare, vakaavwa nɨ mɨtɨma. Aho, vakamuurya Peéteri na vara vatumwi vɨɨngɨ voosea, “Vanaviitʉ, joolɨ tʉrɨ bweeyya haaha?”
38 Peéteri akavasea, “Valanduki fuma uvii waanyu, na kɨra mʉʉntʉ abatisiwe kwa irina ra Yéesu Kirisitʉ, sa Mʉlʉʉngʉ asee ʉvɨ waanyu wasírire. Aho, hokera mʉrɨ kɨlʉngʉlʉngʉ cha Mʉtɨma Mʉʉja. 39 Sa kwiichuunga reterwa tʉrɨ Mʉtɨma Mʉʉja, nɨ sa nyuunyu na vaana vaanyu, na vaantʉ voosi ˆvarɨ kʉlɨ na kɨra mʉʉntʉ ˆarɨ kaanɨrɨrwa nɨ Ijʉva Mʉlʉʉngʉ.” 40 Peéteri akatuuba voonekya kwa masáare yɨɨngɨ ˆyarɨ foo na akavalʉma kutu yoosea, “Mʉloombi Mʉlʉʉngʉ avalamurirye fuma mbyaala ɨhɨ ˆyareka njɨra.” 41 Vaantʉ ˆvarɨ foo vakayaruma yara masáare, vakabatisiwa na vakasaangɨra na vaantʉ ˆvamuruma Yéesu. Vaantʉ avo nɨ ja mayana yatatʉ (3,000) jei vajáa. 42 Vaantʉ ava ˆvamuruma Yéesu vakatuuba teerera ukiindya wa vatumwi va Yéesu, vakava kɨɨntʉ kɨmwɨ kɨmʉtɨma na kʉbendʉlabendʉla mʉkáate ja nkʉmbʉkɨra ya inkwya yaachwe no mʉloomba Mʉlʉʉngʉ.
Mwiikalo wa Vaantʉ ˆVamuruma Yéesu
43 Vatumwi va Yéesu vabweeyyáa viintʉ ˆvihwáalaryaa ˆvyamema maatʉkʉ vii na isháara. Sa jeyyo, vaantʉ va Yerusaléemu vajáa vakwaatwa nɨ woowa na vamʉnyemyáa Mʉlʉʉngʉ maatʉkʉ vii. 44 Vaantʉ voosi ˆvajáa vamuruma Yéesu vajáa vaava kɨɨntʉ kɨmwɨ, na viiheeráa voosi viintʉ vyoosi ˆvajáa novyo. 45 Vaantʉ vaváa iyoombe viintʉ vyaavo na mpía ˆngʼeene vapatáa, vajigaváa kwa kɨra mʉʉntʉ ˆvyeene asaakáa. 46 Kɨra siikʉ valʉmanáa waámii wa Kaaya Njija ya Ijʉva. Kei, valʉmanáa nyuumbii jaavo kʉbendʉla mʉkáate no rya chákurya chaavo hamwɨ kʉnʉ varɨ na mɨtɨma myeerʉ na varɨ na cheerʉ. 47 Vamʉbweeyyiryáa Mʉlʉʉngʉ nkongojima na vajáa veendwa nɨ vaantʉ voosi. Na kɨra siikʉ Yéesu Mweenevyoosi oongereryáa vaantʉ vɨɨngɨ ko valamurirya, vakava hamwɨ na viivaavo vara ˆvamuruma.

*2:1 Pentekóste: Mʉhákwii wa Kalɨ, Pentekóste nɨ ngovi Vayahúudi ˆvabweeyyáa mpɨɨndɨ ˆvarɨ hʉmʉla kuchwa na ˆvarɨ hʉmʉla seyya viintʉ vyoosi mawundii. Ngovi ɨyo yabweeyyiwáa sikʉ ya makumi yasaano (50) keende Paásika yalooka. Laanga Nkʉmbʉkɨra ya Miiro 16:9-12. Mʉhákwii Mufya, ngovi ya Pentekóste ni ngovi ya sikʉ Mʉtɨma Mʉʉja ˆʉʉja na kʉrɨ weerʉ na myuujíisa. Sikʉ ɨyo, Mʉtɨma Mʉʉja na vaantʉ ˆvamuruma Yéesu vaava kɨɨntʉ kɨmwɨ.

2:21 Laanga Yoéeli 2:28-32.

2:28 Laanga Sabúuri 16:8-11.

2:30 Laanga 2 Samwéeli 7:12-13.

2:31 Laanga Sabúuri 16:10.

2:35 Laanga Sabúuri 110:1.