1 Aho, maa mweeneɨsɨ mʉkʉʉlʉ akamuurya Sitefáani, “Eri, masáare ˆvookusitaakya nɨ ya kɨmáárɨ wʉʉ?” 2 Sitefáani akamʉsea, “Vanaviitʉ na vala taáta wiitʉ, nteereri! Mʉlʉʉngʉ wa Nkongojima amʉfʉmɨra baaba wiitʉ Aburaháamu mpɨɨndɨ ˆajáa Mesopotámia, mpɨɨndɨ sɨ ˆanasaama na Haráani. 3 Na ajáa amʉsea, ‘Inʉka fuma ɨsɨ yaako, vareke vaantʉ va lʉkolo lwaako, doma na ɨsɨ ˆngʼeene ndɨrɨ koonekya!’✡Laanga Ncholo 12:1. 4 Aburaháamu akasaama fuma ɨsɨ yaachwe ya Vakalidáayo, akɨɨta kiikala Haráani. Taáta waavo ˆakawulale, Mʉlʉʉngʉ akamʉsaamya, akamʉreeta akʉʉja joo kiikala ɨsɨ ˆngʼeene mookiikala haaha.

5 Baa neembe nɨ jeyyo, Mʉlʉʉngʉ sɨ amʉheera ʉpaari wowoosi tʉkʉ, baa ijeo rɨmwɨ ra kadawo tʉkʉ. Maa kaa, Mʉlʉʉngʉ ajáa iichuunga kwaachwe kʉmʉheera arɨ ɨsɨ ɨhɨ ɨve yaachwe na vaana vaachwe, baa neembe mpɨɨndɨ ijo ajáa asiina mwaana. 6 Mʉlʉʉngʉ ajáa amʉsea, ‘Vaana vaako kʉva varɨ vayeni ɨsɨ ya vaantʉ vɨɨngɨ. Ʉko bweeyyiwa varɨ vatʉ́mwa na turikiriwa varɨ kwa myaaka magana yanɨ (400). 7 Maa kaa, nɨɨnɨ vaheera ndɨrɨ irya vaantʉ va ɨsɨ ˆngʼeene ɨrɨ vabweeyya vatʉ́mwa. Aya ˆyarɨ looka, vafumya ndɨrɨ fuma ɨsɨ ɨyo sa jɨ vaanyinamɨre aha.’✡Laanga Ncholo 15:13-14; Ufumo 3:12. 8 Ayo ˆyakalooke, Mʉlʉʉngʉ akamʉheera Aburaháamu mʉháko, wo twaala vaantʉ valʉme na kɨbawii. Jeyyo, Aburaháamu akamʉvyaala Isaka, akamʉtwaala na kɨbawii sikʉ ya naanɨ keende ˆavyaalwa. Isaka ne akamʉvyaala Yaakúupu, ne akavavyaala vala baaba wiitʉ ikimi na vavɨrɨ.

9 Ava vala baaba wiitʉ ikimi na ʉmwɨ vamooneráa kɨvɨna mwaanaavo Yooséefu, sa jeyyo, vakamʉvaa iyoombe ja mʉtʉ́mwa ʉko Mísiri. Maa kaa, Mʉlʉʉngʉ nɨ hamwɨ ajáa na Yooséefu. 10 Yeeye akamʉlamuririrya fuma uturikirii waachwe woosi. Akamʉheera tooti na Faráao mʉtemi wa Mísiri akamweenda, akamʉvɨɨka ave mʉkʉ́ʉ́lʉ wa ɨsɨ ya Mísiri na wa nyuumba yaachwe yoosi ya kɨtemi.

11 Sikʉ ˆjikaseese, ɨsɨ yoosi ya Mísiri na Kanáani ɨkava na njala ya imalo ˆngʼeene ɨjáa yareeta uturikiri mʉkʉʉlʉ. Chóorya kɨkavasɨrɨra vala baaba wiitʉ. 12 Yaakúupu ˆakateere Mísiri kwatɨɨte viryo, akavatʉma vaana vaachwe, noo kʉsea, vala baaba wiitʉ vadome. Ʉlo noo lʉjáa lwa ncholo voovo kʉtamanya na ʉko. 13 ˆVakatamanye lwa kavɨrɨ, Yooséefu akiilʉʉsa kwa vaanaavo, novo vakataangɨkana kwa Faráao mʉtemi wa Mísiri mweeneevyo. 14 Yooséefu akatʉma mʉlomo kwa taáta waavo Yaakúupu, adome na Mísiri hamwɨ na nyuumba yaachwe yoosi, novo nɨ vaantʉ makumi mufungatɨ na vasaano (75) vajáa. 15 Aho, Yaakúupu akatamanya na Mísiri, akawularɨra kʉʉko, baa na vala baaba wiitʉ vakawularɨra kʉʉko. 16 Mɨvɨrɨ yaavo ɨkareetwa fʉʉrʉ Shekéemu, ɨkataahwa mbiríírii ˆngʼeene Aburaháamu ajáa awʉla na mpía fuma kwa vaana va Hamóori.

17 Mpɨɨndɨ ˆjikasengerere ja kʉra kwiichuunga Mʉlʉʉngʉ ˆajáa iichuunga kwa Aburaháamu, mbyaala ya vala baaba wiitʉ ɨjáa yoongereriwa, vakava foo mʉnʉmʉʉnʉ ʉko Mísiri. 18 Maa reerʉ, mʉtemi wɨɨngɨ akaanda temerera ɨsɨ ya Mísiri, ʉwo sɨ ajáa amányire kɨɨntʉ chochoosi cha Yooséefu tʉkʉ. 19 Ʉwo mʉtemi akaanda kʉvaturikirya vala baaba wiitʉ, fʉʉrʉ akavadoomererya vandoofweita vasinga vaduudi sa vakwye.

20 Mpɨɨndɨ ɨyo, Mʉ́sa ajáa avyaalwa. Mʉ́sa nɨ musinga ˆabooha maatʉkʉ vii ajáa mbere ya Mʉlʉʉngʉ. Akarerwa kaayii kwa taáta waavo kwa myeeri ɨtatʉ. 21 Maa kaa, ˆvakasiindwe kumuvisa, vakɨɨta koomʉfweita luujii na muhíínja wa Faráao akamʉshaana, maa akamʉsʉmʉla, akaanda mʉrera ja mwaana waachwe. 22 Mʉ́sa akakiindiwa masáare yoosi ya tooti ja Vamísiri, akava nkabaako kwa masáare na mɨrɨmo yaachwe.

23 Mʉ́sa ˆakafikye myaaka makumi yanɨ (40), akapata mpɨɨma yo koovalaanga Viisiraéeli viivaachwe. 24 Ʉko akamʉshaana Mwiisiraéeli ʉmwɨ yooturikiriwa vyavɨɨha nɨ Mʉmísiri, akadoma noo mʉlamurirya, akamʉʉlaa ʉwo Mʉmísiri. 25 Mʉ́sa ajáa iisea, Viisiraéeli viivaachwe taanga varɨ Mʉlʉʉngʉ valamurirya arɨ ko tweera yeeye, baa jeyyo vandʉʉ vaachwe sɨ vataanga ayo tʉkʉ. 26 Lomʉtóondo yaachwe akavoona Viisiraéeli vavɨrɨ vookiivaa, akaanda valamʉla yoosea, ‘Arumi, nyuunyu mʉrɨ vaantʉ va mʉʉntʉ ʉmwɨ! Sa che mookiitamikya?’ 27 Maa kaa, ʉra ˆamuturikiryáa mwiiwaachwe akamʉkʉndʉla Mʉ́sa na ivarwii kʉnʉ yoomʉsea, ‘Nɨ ani akuvíikire ʉve mʉtemereri wiitʉ na mʉlamuli wiitʉ? 28 Nɨ saaka wiise wʉʉnjʉlae ja ˆvyeene ʉmʉʉlairé ʉra Mʉmísiri niijo wʉʉ?’✡Laanga Ufumo 2:14. 29 Mʉ́sa ˆakateere ayo, akatɨɨja na ɨsɨ ya Midiáani, akɨɨta kiikala ʉko ja mʉyeni. Ʉko, akava na vaana vavɨrɨ va kɨɨntʉ kɨlʉme.

30 Myaaka makumi yanɨ (40) ˆɨkalooke, murimʉ mʉʉja ʉkamʉfʉmɨra Mʉ́sa ituundwii ˆrookorera mooto, ʉko ɨsɨ ya ibaláángwii heehi na Lʉʉlʉ lwa Sináai. 31 Mʉ́sa akahwaalala maatʉkʉ vii koona ɨro isáare, akaseesa na heehi sa alaange neeja. Hahara akateera sawúti ya Ijʉva yoomʉsea, 32 ‘Nɨɨnɨ ndɨrɨ Mʉlʉʉngʉ wa vala baaba waanyu, Aburaháamu, Isaka, na Yaakúupu.’✡Laanga Ufumo 3:6. ˆAkateere ayo, akaanda tetema, akoofa baa kʉlaanga.

33 Hara Ijʉva akamʉsea, ‘Fumya mirunkumo majewii yaako, aha haantʉ ˆwiímire nɨ haantʉ haaja. 34 Nɨɨnɨ nɨɨ́ne viintʉ vaantʉ vaanɨ ˆvootʉrɨkɨra ʉko ɨsɨ ya Mísiri, natéɨɨre kɨrɨro chaavo, nakíimire nɨvalamurirye fuma utúmwii. Haaha nɨkʉtʉme ʉdome na ʉko Mísiri.’✡Laanga Ufumo 3:5, 7, 8, 10.

35 Ʉhʉ Mʉ́sa noo yeeye ʉʼʉra vala baaba wiitʉ ˆvajáa vamusiita voosea, ‘Nɨ ani ˆakuvíikire ʉve mʉtemereri wiitʉ na mʉlamuli wiitʉ?’✡Laanga Ufumo 2:14. Kwa njɨra ya ʉra murimʉ mʉʉja ˆmweene wamʉfʉmɨra hara ituundwii ˆrakoreráa mooto, Mʉlʉʉngʉ amʉtʉma ave mʉtemereri waavo na mʉlamuriri waavo. 36 Yeeye noo avalongoola vaantʉ va Isiraéeli fuma Mísiri kwa isháara na viintʉ ˆvihwáalaryaa ʉko Mísiri, mayiyii ya Sháamu, na ɨsɨ ya ibaláángʉ kwa myaaka makumi yanɨ (40).

37 Ʉhʉ Mʉ́sa noo ˆmweene avawyɨɨra Viisiraéeli yoosea, ‘Fuma kʉrɨ lʉkolo lwaanyu Mʉlʉʉngʉ vasaawʉrɨra arɨ mʉláali na mʉtwe fuma kʉrɨ vaanaanyu ˆiifwɨ́ɨne na nɨɨnɨ.’✡Nkʉmbʉkɨra ya Miiro 18:15. 38 Yeeye noo ajáa hamwɨ na Viisiraéeli ʉko ɨsɨ ya ibaláángwii. Murimʉ mʉʉja alʉʉsa ne na vala baaba wiitʉ ʉko Luulwii lwa Sináai, akahokera masáare ya nkaasʉ sa atʉheere suusu.

39 Kɨrɨ vyoova jeyyo, vala baaba wiitʉ vajáa vamusiita Mʉ́sa vakamʉvɨɨka ivarwii, vakoona mpɨɨma mitimii yaavo vahɨndʉke na Mísiri. 40 Mʉ́sa ˆakachereve kʉhɨndʉka fuma luulwii, vakamʉsea Harúuni mwaanaavo, ‘Tʉtengenesherye kɨdabalaíyo ˆcheene kɨrɨ tʉlongoola njirii, sa Mʉ́sa ˆatʉlongoola fuma ʉko Mísiri sɨ tootaanga ˆcheene alʉ́mɨɨne nocho tʉkʉ!’✡Laanga Ufumo 32:1. 41 Sikʉ ijo, Viisiraéeli vakatengenesha kɨdabalaíyo ˆchiifwɨ́ɨne na ndama ya ngʼoombe. Baa neembe kɨjáa nɨ kɨɨntʉ cho tengenesha na mɨkono yaavo, voovo vakakɨtoorera mpóryo jo chɨmɨka na vakakɨbweeyyira ngovi. 42 Aho, Mʉlʉʉngʉ akaleyya miiso na kwɨɨngɨ, akavareka viinamɨre mwaasʉ, mweeri na nyényeeri. Ja ˆvyeene yaandɨkwa kɨtáabwii cha valáali na mʉtwe,

46 Daúdi ajáa apata wʉʉja mbere ya Ijʉva, akamʉloomba yoosea, ‘Ee Ijʉva, Mʉlʉʉngʉ wa Yaakúupu nooloomba nɨkʉjeengere Kaaya Njija.’ 47 Maa kaa, ʉra ˆajeenga ɨyo Kaaya Njija nɨ mʉtemi Solomóoni. 48 Baa neembe nɨ jeyyo, yeeye ˆArɨ Mweerimweeri sɨ iíkalaa nyuumbii ˆngʼeene yajeengwa nɨ vaantʉ tʉkʉ. Ja ˆvyeene mʉláali na mʉtwe alʉʉsa,

51 Sitefáani akavasea, “Eri, nyuunyu ˆmwahiingya nkiingo! Mɨtɨma yaanyu na matu yaanyu sɨ yanatwaalwa kɨbawii tʉkʉ. Sikʉ joosi nyuunyu mʉndoomʉkɨtɨra Mʉtɨma Mʉʉja ja ˆvyeene vala baaba waanyu vabweeyya. 52 Eri, kwatɨɨte mʉláali na mʉtwe ˆmweene vala baaba waanyu sɨ vamuturikirya wʉʉ? Laangi, vavʉʉláa valáali na mʉtwe ˆvalʉʉsa kʉʉja kwa Yéesu Mʉwoloki! Na ʉwo noo nyuunyu ˆmwamʉtwaala na kwa vavɨ mʉkamʉʉlaa. 53 Nyuunyu mwahokera Miiro ya Mʉlʉʉngʉ kwa njɨra ya murimʉ mʉʉja, maa kaa, mʉkasiita kwɨɨteera.”

54 Vara vakʉ́ʉ́lʉ va Vayahúudi ˆvakateere ayo masáare ya Sitefáani, maa vakakalala maatʉkʉ vii kʉnʉ viilúmire mayeo. 55 Maa kaa, Mʉtɨma Mʉʉja akamʉheera ngururu Sitefáani, akalaanga kurumwii, akoona nkongojima ya Mʉlʉʉngʉ na Yéesu iímire mʉkono wa kʉlʉme wa Mʉlʉʉngʉ. 56 Hara akavasea, “Laangi! Nɨɨ́ne kurumu kwayúurikire na Mwaana wa Mʉʉntʉ iímire mʉkono wa kʉlʉme wa Mʉlʉʉngʉ!”

57 Hahara vakʉ́ʉ́lʉ va Vayahúudi vakasiita kʉmʉteerera, vakatʉʉnɨka matu yaavo kʉnʉ vootʉla isóso, maa voosi vakamʉkɨɨmɨrɨra Sitefáani hamwɨ. 58 Hara, vakamufumya na mbarɨmbarɨ ya múuji, maa vakaanda mʉvaa na mawye. Mashahíidi vajáa vafumya nyweénda jaavo, maa vakajivɨɨka mawulwii ya mʉtavana ʉmwɨ ˆaséwaa Saúli ajilaange.

59 Mpɨɨndɨ ˆvamʉváa Sitefáani na mawye, yeeye amʉloombáa Mʉlʉʉngʉ yoosea, “Yéesu Mweenevyoosi, hokera mʉtɨma waanɨ!” 60 Aho, akachwaama ɨsɨ, akarɨra vikʉlʉkʉʉlʉ yoosea, “Mweenevyoosi, karɨ ʉvalamʉrɨre sa ʉvɨ ʉhʉ tʉkʉ.” ˆAkalʉʉse jeyyo, mʉtɨma waachwe ʉkareka mʉvɨrɨ.