8
1 Na Saúli ajáa amwaarɨ aho, akeeriwa mʉtɨma sa kʉʉlawa kwa Sitefáani.
Vaantʉ ˆVamuruma Yéesu Vookaanda Turikiriwa
Sikʉ ɨyo, mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu vakaanda turikiriwa mʉnʉmʉʉnʉ ʉko Yerusaléemu. Novo vakiipasa na ɨsɨ ya Yudéea, na Samaría. Vatumwi vii noo vajáa vachaala ʉko Yerusaléemu. 2 Sitefáani ˆakʉʉlawe, vaantʉ vamutúubaa Mʉlʉʉngʉ, vakɨɨta noo mʉtaaha, vakarɨra noo myaaha mʉnʉmʉʉnʉ sa Sitefáani. 3 Mpɨɨndɨ ijo, Saúli akaanda kuturikirya mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu. Yeeye ayeendáa nyuumbii ja vaantʉ, ɨndoovarutirirya vaantʉ valʉme na vaantʉ vaki no vachuunga mʉnyololwii.
Filíipi Yoovariyʉla Masáare Maaja Ɨsɨ ja Yudéea na Samaría
4 Vaantʉ ˆvamuruma Yéesu ˆvajáa vapásirwe, vakaanda variyʉla Masáare Maaja kɨra haantʉ ˆvadomáa. 5 Filíipi ne akadoma na múujii ʉmwɨ wa ɨsɨ ya Samaría. Ʉko akaanda kʉvavariyʉrɨra vaantʉ Masáare ya Masía. 6 Vaantʉ ˆvakateere masáare Filíipi ˆalʉʉsáa na myuujíisa na isháara ˆabweeyyáa, vakateya matu yaavo. 7 Filíipi akibiryáa mirimʉ mɨvɨ fuma kwa vaantʉ ˆvarɨ foo, na mirimʉ mɨvɨ yarɨráa kati ˆyafumáa. Avahoryáa vaantʉ ˆvarɨ foo ˆvajáa vaakwya iyandiyandi na vivete. 8 Sa jeyyo, vaantʉ va ɨyo míiji vajáa veeriwa mɨtɨma maatʉkʉ vii.
Peéteri Yoomʉdalavya Simóoni Mʉsavɨ
9 Haaha aho múujii ʉwo wa ɨsɨ ya Samaría, kʉjáa kwatɨɨte mʉʉntʉ ʉmwɨ ˆmweene abweeyyáa ʉsavɨ. Ʉhʉ mʉʉntʉ irina raachwe noo Simóoni asewáa. Yeeye avahwaalaryáa vaantʉ voosi va ɨsɨ ya Samaría kwa ʉsavɨ ˆmweene abweeyyáa. Kei, iiyonáa yeeye nɨ nkabaako. 10 Vaantʉ voosi, vasinga na vaantʉ vakʉʉlʉ vamʉteeráa matu neejaneeja voosea, “Mʉʉntʉ ʉhʉ noo ɨra ngururu ya Mʉlʉʉngʉ ˆɨséwaa Ngururu Nkʉʉlʉ.” 11 Vaantʉ avo vamʉteeráa matu, sa avahwaalaryáa kwa sikʉ ˆjiri foo na ʉsavɨ waachwe. 12 Maa kaa, Filíipi ˆakavariyʉle Masáare Maaja ya Ʉtemi wa Mʉlʉʉngʉ na irina ra Yéesu Kirisitʉ, vaantʉ vakaruma na vaantʉ valʉme na vaantʉ vaki vakabatisiwa. 13 Simóoni ne akamuruma Yéesu, akabatisiwa, maa akaanda mutuuba Filíipi na kɨra haantʉ ˆadomáa. ˆAkoone isháara na myuujíisa mɨkʉʉlʉ Filíipi ˆabweeyyáa, akahwaalariwa maatʉkʉ vii.
14 Vatumwi va Yéesu ˆvajáa vachaala Yerusaléemu ˆvakateere vaantʉ va Samaría novo varirúmire isáare ra Mʉlʉʉngʉ, maa vakavatʉma vala Peéteri na Yooháani vadome na ʉko. 15 Novo ˆvakafike ʉko, vakavaloombera vaantʉ vamʉhokere Mʉtɨma Mʉʉja. 16 Sa avo vaantʉ vajáa vabatisiwa kwa irina ra Yéesu Mweenevyoosi vii na Mʉtɨma Mʉʉja vajáa vakaarɨ sɨ vanamʉhokera tʉkʉ. 17 Peéteri na Yooháani vakavavɨkɨra avo vaantʉ mɨkono yaavo, novo vakamʉhokera Mʉtɨma Mʉʉja.
18 Simóoni ˆakoone vaantʉ vamʉhókɨɨre Mʉtɨma Mʉʉja kwa njɨra yo vɨkɨrwa mɨkono nɨ vatumwi, yeeye akayera kʉvaheera mpía vala Peéteri na Yooháani 19 yoovasea, “Mpeeri baa nɨɨnɨ lʉvɨro ʉlʉ, sa kɨra mʉʉntʉ ˆnkamʉvɨ́kɨraa mɨkono, amʉhokere Mʉtɨma Mʉʉja.”
20 Peéteri akamʉsea, “Isunke aha na mpía jaako! Nɨ kiisea wiise kɨlʉngʉlʉngʉ cha Mʉlʉʉngʉ chawʉ́lwaa na mpía! 21 Weewe sɨ ʉrɨ hamwɨ na suusu murimwii ʉhʉ baa kiduudi vii tʉkʉ, sa mʉtɨma waako sɨ ʉrɨ mʉwoloki miiswii ya Mʉlʉʉngʉ tʉkʉ. 22 Valandʉka fuma ʉhʉ ʉvɨ waako, na ʉmʉloombe Mweenevyoosi akoonere mbavariri. Yeeye ifaanaa asee yasírire aya mavɨ ˆwaakiiririkana mutimii waako. 23 Nakwɨɨ́ne mʉtɨma waako wamema kɨvɨna, na waava mʉrerwa wa ʉvɨ.” 24 Simóoni akamʉsea, “Nooloomba mʉʉnoombere kwa Mweenevyoosi, sa ayo ˆmulúusire baa rɨmwɨ rɨdɨɨre kʉʉmpata.”
25 Vala Peéteri na Yooháani vakoonekya kɨkomi na vakeenerya Masáare Maaja ya Yéesu Kirisitʉ Mweenevyoosi. Fuma ʉko vakahɨndʉka na Yerusaléemu. Kʉnʉ njirii vavariyʉláa Masáare Maaja maturii yɨɨngɨ ˆyarɨ foo ya Samaría.
Filíipi na Mʉkʉ́ʉ́lʉ wa Esiópia
26 Sikʉ ɨmwɨ, murimʉ mʉʉja wa Ijʉva ʉjáa wamʉsea Filíipi, “Inʉka, ʉdome na ivaru ra saame fʉʉrʉ ɨra njɨra ˆyafuma Yerusaléemu ˆyatamanya na Gáasa.” Njɨra ɨhɨ ɨjáa yatweera na ɨsɨ ya ibaláángwii. 27 Aho, maa Filíipi akakwaata njɨra. Njirii akalʉmana na mʉkʉ́ʉ́lʉ ʉmwɨ fuma Esiópia, ʉwo mʉʉntʉ nɨ mʉkʉlʉkʉʉlʉ wa ɨsɨ ajáa na ajáa achulwa asiina mbyaala tʉkʉ. Ʉwo noo ɨɨmɨrɨráa mpía joosi ja Kandáake, noo kʉsea, mʉtemi muki wa ɨsɨ ya Esiópia. Ʉhʉ mʉkʉ́ʉ́lʉ ajáa adómire na Yerusaléemu noo mwiinamɨra Mʉlʉʉngʉ. 28 Mpɨɨndɨ ijo, nɨ hɨndʉka ahɨndʉkáa na kaayii. Yeeye ajáa iíkyɨɨre gáarii yaachwe ˆirútwaa nɨ faráasi kʉnʉ yoosoma kɨtáabu cha Isáaya mʉláali na mʉtwe.
29 Aho, Mʉtɨma Mʉʉja akamʉsea Filíipi, “Tamanya fʉʉrʉ wɨɨkwaate ɨra gáari.” 30 Akɨɨkɨbɨrɨra mpaka akɨɨkwaata. Ʉko gáarii akateera mʉʉntʉ yoosoma kɨtáabu cha Isáaya mʉláali na mʉtwe. Filíipi akamuurya, “Taanga wiise ayo ˆwoosoma wʉʉ?” 31 Ne akamʉsea, “Joolɨ ndɨrɨ taanga na nɨɨnɨ nsiina mʉʉntʉ wo kʉʉnvariyʉrɨra masáare aya?” Hara, akamʉloomba Filíipi ɨɨngɨre na gáarii novo vakiikala hamwɨ. 32 Masáare ˆYarɨ Mpeho ˆmeene asomáa ʉwo Mweesiópia nɨ aya,
“Ajáa alongoriwa ja muundi ˆyootwaala noo sɨɨnjwa.
Ne ajáa akirinya sawu ja ˆvyeene mwaana wa muundi akírinyaa kati ˆyookerwa mabaáhɨra.
Yeeye sɨ iinʉla mʉlomo waachwe tʉkʉ.
33 Vakamuchwa matɨ na vakamʉsea nɨ mʉvɨ, maa kaa, yeeye sɨ abweeyya ʉvɨ wowoosi tʉkʉ.
Kusiina mʉʉntʉ ˆarɨ daha lʉʉsɨkɨra masáare ya mbyaala yaachwe tʉkʉ.
Sa kʉva mooyo kwaachwe,
kwaseyyiwa aha weerwii.”✡Laanga Isáaya 53:7-8.
34 Ʉra Mweesiópia akamuurya Filíipi, “Nooloomba wʉʉngyɨɨre masáare aya mʉláali na mʉtwe alʉʉsa sa ani? Nɨ sa yeeye mweeneevyo au sa mʉʉntʉ wɨɨngɨ?” 35 Hahara Filíipi akaanda na yayara Masáare ˆYarɨ Mpeho, akamʉvariyʉrɨra Masáare Maaja ya Yéesu.
36 Mpɨɨndɨ ˆvayeendáa, vakafika haantʉ ˆkʉjáa na maaji. Ʉra Mweesiópia akamʉsea Filíipi, “Laanga! Maaji naaya aha. Che kɨrɨ kʉʉnkɨtɨra ndɨɨre batisiwa?” [ 37 Filíipi akamʉsea, “Koonɨ wooruma kwa mʉtɨma waako woosi daha ʉrɨ batisiwa.” Akamʉsea, “Narúmire, Yéesu Kirisitʉ nɨ Mwaana wa Mʉlʉʉngʉ.”] 38 Hara ʉra Mweesiópia akalairirya gáari yaachwe yiimiwe, vakakiima, vakɨɨngɨra luujii, maa Filíipi akamʉbatisa.
39 ˆVakafume vii luujii, hahara, Mʉtɨma wa Ijʉva ʉkamʉsʉmʉla Filíipi, na ʉra Mweesiópia sɨ amoona kei tʉkʉ. Akatuuba lʉyeendo lwaachwe kʉnʉ arɨ na cheerʉ. 40 Filíipi ne akiishaana arɨ múujii wa Asóoto. Akatweera míiji yoosi ɨrɨ njirii kʉnʉ yoovariyʉla Masáare Maaja mpaka akafika múujii wa Kaisaría.