1 ˆTʉkahʉmʉle kwiiteengʉla novo, tʉkaambʉka méeli, maa tʉkatamanya fʉʉrʉ ɨsɨ ˆyarɨɨngɨrɨrwa nɨ maaji ˆɨséwaa Kóosi. Lomʉtóondo yaachwe ˆkʉkeere, tʉkayeenda na méeli fʉʉrʉ ɨsɨ ˆyarɨɨngɨrɨrwa nɨ maaji ˆɨséwaa Róodo. Kufuma aho, tʉkatamanya fʉʉrʉ múuji wa Patáara. 2 Ʉko, tʉkashaana méeli yɨɨngɨ yoofɨrɨra na ɨsɨ ya Foiníike, maa tʉkaambʉka. 3 ˆTʉkafike sengerera na ɨsɨ ˆyarɨɨngɨrɨrwa nɨ maaji ˆɨséwaa Kúpuro na ˆtʉkaande kɨɨyona, tʉkaambalakana na ivaru ra saame fʉʉrʉ ɨsɨ ya Síria. Ʉko tʉkɨɨma múujii wa Tíiro kʉʉntʉ ɨra méeli ˆyakiimyáa miriwa yaachwe.

4 ˆTʉkavasaakɨre vaantʉ ˆvamuruma Yéesu, tukiikala kwaavo kwa sikʉ mufungatɨ. Avo vakalʉʉsɨka ko longoolwa nɨ Mʉtɨma Mʉʉja. Vakiilomboola, voomʉsea Paúli adɨɨre tamanya na Yerusaléemu. 5 Baa jeyyo, sikʉ jo kiikala aho ˆjikasire, maa tʉkakwaata njɨra. Vaantʉ voosi ˆvamuruma Yéesu va aho Tíiro, vaantʉ valʉme, vaantʉ vaki na vasinga vakatʉsɨndɨkɨra fʉʉrʉ weerwii ya múuji. Voosi tʉkachwaama hara mbarɨmbarɨ ya mayɨya, tʉkamʉloomba Mʉlʉʉngʉ. 6 ˆTukiiteengʉle, maa tʉkaambʉka méeli, novo vakahɨndʉka na kaayii.

7 Kufuma Tíiro, tʉkatuuba lʉyeendo fʉʉrʉ múuji wa Tolemáai, ʉko tʉkavaluumbya vaaniitʉ na tukiikala novo kwa sikʉ ɨmwɨ. 8 Lomʉtóondo yaachwe, tukiinʉka, maa tʉkayeenda fʉʉrʉ Kaisaría. Ʉko, tʉkɨɨta kiikala kaayii kwa mʉvariyuli ʉmwɨ wa Masáare Maaja ˆasewáa Filíipi. Ʉhʉ Filíipi, nɨ ʉmwɨ wa vaantʉ mufungatɨ vara ˆvajáa vasaawʉlwa kʉra Yerusaléemu vandoolaanga valala.✡Laanga Mɨrɨmo ya Vatumwi 6:1-6. 9 Yeeye ajáa atɨɨte vahíínja vanɨ, ˆvajáa vanjalʉ, novo valaaláa na mʉtwe.

10 Na ˆtukiikale aho kwa mpɨɨndɨ, mʉláali na mʉtwe ʉmwɨ ˆasewáa Agáabo akʉʉja fuma Yudéea.✡Laanga Mɨrɨmo ya Vatumwi 11:27-28. 11 Agáabo akʉʉja, aho, akatoola mʉkandala wa Paúli, akiichuunga mɨkono na mawʉlʉ yaachwe, maa akasea, “Mʉtɨma Mʉʉja aséire, ‘Jei noo ˆvyeene Vayahúudi va Yerusaléemu varɨ muchuunga mweene ʉhʉ mʉkandala na aho, mʉkwaatya varɨ kwa vaantʉ sɨ ˆvarɨ Vayahúudi.’ ” 12 ˆTʉkateere aya masáare, maa suusu hamwɨ na viiviiswi va aho Kaisaría, tʉkamʉkalaamya Paúli adɨɨre doma na Yerusaléemu.

13 Maa kaa, Paúli akatʉsea, “Nɨ che moobweeyya? Amwɨ moorɨra sa moosaaka kuungʼuna mʉtɨma? Nɨɨnɨ sɨ kuchuungwa vii noo nookoofa tʉkʉ, baa koonɨ nɨ kʉʉlawa ʉko Yerusaléemu sa irina ra Yéesu Mweenevyoosi, nɨɨnɨ sɨ nookoofa tʉkʉ.” 14 ˆTʉkoone Paúli sɨ yooteera kɨra ˆtoomuwyɨɨra, maa tʉkasea, “Kɨra Yéesu Mweenevyoosi ˆyoosaaka, ɨkyo kɨtʉmamwe.”

15 Aya ˆyakalooke, tʉkatoola miriwa yiiswi, maa tʉkakwaata njɨra na Yerusaléemu. 16 Vamwɨ va vaantʉ ˆvamuruma Yéesu fuma Kaisaría vakatʉsɨndɨkɨra fʉʉrʉ kaayii kwa Mʉnasóoni, kʉʉntʉ ˆtɨɨtáa kiikala kwa mpɨɨndɨ. Mʉnasóoni nɨ mʉʉntʉ wa Kúpuro ajáa, na nɨ ʉmwɨ wa vaantʉ ˆvamuruma Yéesu va ncholo ajáa.

17 ˆTʉkafike Yerusaléemu, vaaniitʉ vakatʉteengya na cheerʉ. 18 Lomʉtóondo yaachwe, Paúli akadomanʼya na suusu noo muluumbya Yaakúupu, na vawosi va mpuka ya vaantʉ ˆvamuruma Yéesu vajáa vamwaarɨ. 19 Lʉmbɨ ˆjikalooke, maa Paúli akaanda vatamanʉrɨra kwa isáare rɨmwɨ rɨmwɨ yoosi Mʉlʉʉngʉ ˆabweeyya kwa vaantʉ sɨ ˆvarɨ Vayahúudi kwa mʉrɨmo waachwe.

20 ˆVakateere masáare yoosi, vakamʉbweeyyirya Mʉlʉʉngʉ nkongojima, maa vakamʉsea Paúli, “Mwanawiitʉ, wɨɨ́ne ˆvyeene Vayahúudi mayana na mayana vamuruma Yéesu. Avo voosi vatúubaa na ngururu jaavo joosi Miiro. 21 Maa kaa, vateera ˆvyeene ʉvakíindyaa Vayahúudi voosi ˆveene viíkalaa ɨsɨ ja vaantʉ sɨ ˆvarɨ Vayahúudi, vareke namatɨra Miiro ya Mʉ́sa. Vateera ˆvyeene ukíindyaa vareke vatwaala vaana vaavo na kɨbawii na vareke tʉʉva ja Kɨyahúudi. 22 Haaha joolɨ tʉrɨ bweeyya? Na voovo kɨkomi vatáangire, wuújire.

23 Haaha bweeyya ja ˆvyeene tookuwyɨɨra. Aha kwatɨɨte vamaka vanɨ ˆveene vamwiilaha Mweenevyoosi. 24 Saangɨra novo, na wiijirʉle hamwɨ novo. Kei varɨhɨre mpía sa vakerwe njwɨɨrɨ jaavo. Sa jeyyo, vaantʉ voosi taanga varɨ yara masáare ˆvalʉ́ʉsaa sɨ ya kɨmáárɨ tʉkʉ, na weewe utúubaa Miiro.

25 Maa kaa, kwa vaantʉ vara sɨ ˆvarɨ Vayahúudi ˆveene vamuruma Yéesu, tavaandɨkɨra ˆvyeene talamʉla, tʉkavasea,✡Laanga Mɨrɨmo ya Vatumwi 15:20, 29. viikale kʉlɨ na kɨɨntʉ chochoosi ˆcheene chatoolwa ntambɨko kwa vidabalaíyo, kʉnywa sakami, kurya nyama ˆjakuvwa tʉkʉ na karɨ vahángutaa tʉkʉ.”

26 Lomʉtóondo yaachwe, Paúli akavasʉmʉla vara vamaka, maa akɨɨta kiijirʉla novo. Aho, akɨɨngɨra hara Kaayii Njija ya Ijʉva, sa akalʉʉse sikʉ jo kiijirʉla ˆjiri hʉmʉla mpóryo ngʼeene jiri toolwa sa kɨra ʉmwɨ waavo.

27 Sikʉ mufungatɨ jo kiijirʉla ˆjikasengerere sira, vamwɨ va Vayahúudi fuma ɨsɨ ya Ásia, vakamoona Paúli arɨ Kaayii Njija. Aho, vakɨɨsoonka mpuka ya vaantʉ voosi ˆvajáa aho, maa vakamʉkwaata Paúli. 28 Vakaanda tʉla isóso voosea, “Arumi, vaantʉ va Isiraéeli, twaambiri! Ʉhʉ noo ʉra mʉʉntʉ ˆakíindyaa kɨra haantʉ, vaantʉ voosi vandootuchwa matɨ suusu Viisiraéeli na vandoochwa matɨ Miiro, baa na ɨhɨ Kaaya Njija. Kʉlookya ayo yoosi, abwéeyyiirye Kaaya Njija ɨve na njeo ko viingirya Vagiríki na waámii ya Kaaya Njija.” 29 Valʉʉsa jeyyo, sa vajáa vamoona Tirofíimo, mʉʉntʉ wa Eféeso ˆarɨ hamwɨ na Paúli múujii Yerusaléemu, maa vakiisea Paúli ɨɨ́ngɨɨre ne na Kaayii Njija.

30 Aho, múuji woosi ʉkava na ntiribʉka, vaantʉ fuma kɨra haantʉ vakʉʉja na waámii ya Kaaya Njija. Vakamʉkwaata Paúli, vakamurutya na weerwii, maa vakeeka mɨryaango ya Kaaya Njija chaangʉ. 31 Kati ˆvasaakáa kʉmʉʉlaa, mʉkʉ́ʉ́lʉ wa vakʉ́ʉ́lʉ va valwi nkoondo va Kɨrúumi akapata mʉlomo, múuji woosi wa Yerusaléemu wavɨ́ɨre na ntiribʉka. 32 Hahara ʉra mʉkʉ́ʉ́lʉ akavasʉmʉla vakʉ́ʉ́lʉ va valwi nkoondo, na valwi nkoondo, vakadoma itɨ́ɨjo na kʉrɨ ɨra mpuka ya vaantʉ. Novo ˆvakamoone ʉra mʉkʉ́ʉ́lʉ yookʉʉja na valwi nkoondo, maa vakareka kʉmʉvaa Paúli.

33 Maa ʉra mʉkʉ́ʉ́lʉ akaseesa, akamʉkwaata Paúli, maa akalairirya achuungwe mɨnyololo ɨvɨrɨ. Maa akuurya, “Nɨ ani ʉhʉ? Na nɨ che abwéeyyiirye?” 34 Hahara vara vaantʉ vakaanda tʉla isóso. Vɨɨngɨ valʉʉsáa ɨkɨ vɨɨngɨ kɨra, sa jeyyo ʉra mʉkʉ́ʉ́lʉ akadɨɨra taanga ˆchafʉmɨráa. Aho, akalairirya vamʉtwaale Paúli na nkambii ya valwi nkoondo. 35 Paúli ˆakafike mwaambukirwii wa ɨra nkambi, maa vara valwi nkoondo vakamwiinʉla kɨtangaritangaari sa ntiribʉka ya vaantʉ nɨ nkʉ́ʉ́lʉ ɨjáa. 36 Ɨra mpuka ˆngʼeene yamutuubáa, ɨkatuuba tʉla isóso yoosea, “Nɨ ʉʉlawe!”

37 Mpɨɨndɨ valʉkalʉka ˆvamwiingiryáa Paúli na aho nkambii ya valʉkalʉka, maa Paúli akamuurya ʉra mʉkʉ́ʉ́lʉ, “Eri, ifaanaa nɨkʉwyɨɨre isáare rɨmwɨ wʉʉ?” Maa ʉra mʉkʉ́ʉ́lʉ akamʉsea, “Kʉmba ʉlʉ́ʉsɨkaa Kɨgiríki? 38 Weewe sɨ ʉrɨ ʉra Mʉmísiri ˆareeta ntiribʉka, maa akavalongoola vʉʉlai mayana yanɨ (4,000) na ɨsɨ ya ibaláángwii tʉkʉ wʉʉ?”

39 Paúli akavasea, “Nɨɨnɨ ndɨrɨ Mʉyahúudi, fuma múuji mʉkʉʉlʉ wa Társo ˆʉrɨ ɨsɨ ya Kilikía. Nookʉloomba ndʉʉsɨke na ava vaantʉ.” 40 Ʉra mʉkʉ́ʉ́lʉ ˆakamʉrʉmɨre, Paúli hara mwaambukirwii akiinurirya mɨkono kʉvalaɨra vakirinye. ˆVakakirinye, maa akalʉʉsɨka novo kwa ndʉʉsɨka ya Kɨeburanía.