8
Saulo abaɨlyatʉ ndɨ gɔnɨ ɓɛ ɓamwɨ Etieni.
Saulo akogyogyiso kanisa
Ka lɨsyɛ li nɨlɔ aka lɔ, yigyogyiso yidingi ɨpʉnganaga ndɨ ka kanisa ya Yelusalɛma. Ɓatʉtʉmbwa ɓotigala ndɨ ɨɓʉ wa aka wa, ɓatʉ nɨɓɔ ɓabaɨlya ndɨ ɓasɨ ɓomisikono ɓingbwi ka iwili ya Yudɛa na nɨyɔ ya Samalia. Ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓaɓangaga ndɨ Kunzi ɓalumba ndɨ Etieni, ɓagama ndɨ no kumbu kʉgbɛ. Luki limoti, Saulo a ndɨ kakɨsa no ngu kolumwisaga kanisa, anakpɨma ɓandaɓʉ ɓɨkpɛkpɛkpɛ kaugwi ɓatʉ nɨɓɔ ɓabaɨlya ndɨ iki ɓalʉkʉ ikanɨ ɓoko ɓi, anʉɗɨkɨta ka bɔlɔkɔ.
Filipi akaɓɨkyaga Mongoni Manza ka Samalia
Ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓomisikana ndɨ ɓɔ ɓikaga ndɨ kaɓɨkyaga Mongoni Manza ka pa yasɨ kʉ ɓakpakyanaga ndɨ mino. Filipi ɨnda ndɨ ka gʉɗʉ ɓemoti mudingi wa Samalia kaɓɨkyaga mongoni ko bulya ka Kilisito. Ambaza ka ɓambanzʉ ɓamʉkanaga ndɨ lɨmbɛngɨ limoti, ɓanɨna makpʉmʉka mʉmbanga-mbanga nɨmɔ ikaga ndɨ kagya. Mambɛngɨ ma ɓʉnyɛ upupaga ndɨ ɓambanzʉ ɓakpʉ nɨ anapamɨkanaga. Ɓazɛgɛsɨ ɓakpʉ na ɓatʉ ɓakɨgyagya ɓahʉkagatʉ ndɨ gɔnɨ. Kʉwa wa, magyagya mudingi ingya ndɨ ka gʉɗʉ yi nɨnɔ.
Wɨna sɛ, ka gʉɗʉ yi nɨnɔ, a ndɨ na alʉkʉ ɓemoti nɨnɔ ina ndɨ ɓɛ Simoni. Katʉkya ka ɓʉndɛlɨ, ʉkɨmaga ndɨ ɓanɛkɔ, ɓatʉ Ɓasamalia ɓanaɓanga. Ɨbɨbaga ndɨ kʉgbɛ. 10 Ɓatʉ ɓasɨ, iki ɓomiki ikanɨ ɓambɔkʉ ɓamʉkanaga ndɨ kʉgbɛ, ɓanaɓɨkya ɓɛ: «Alʉkʉ yi nɨmʉ a ngu ko Kunzi, nɨyɔ ɓalɨkyaga ɓɛ ‹Ngu Yidingi.›»
11 Ɓamʉkanaga ndɨ Simoni kyɛ katʉkya ka ɓʉndɛlɨ, udikisaga ndɨ nɔkʉ ɓɨdɛ na ɓanɛkɔ ɓi nɨɓɔ kakɨ ɓɔ. 12 Luki limoti, nɨyɔ ɓabaɨlya Mongoni Manza nɨmɔ Filipi a ndɨ kaɓɨkyaga ko bulya Ɓʉngama ko Kunzi na ko lino ka Yeso-Kilisito, ɓalʉkʉ na ɓoko ɓiɓotisisa ndɨ. 13 Gʉtʉgʉ Simoni mombukwana-dakɨ yi abaɨlya ndɨ, ɓaɓotisiso, ɓikaga kʉwa ndɨ na Ɓafilipi aka. Mʉnɔkʉ adɨkaga ndɨ ɓɨdɛ kaɨna mokingyosi na makpʉmʉka mʉmbanga-mbanga nɨmɔ igyonosaga ndɨ.
14 Ka Yelusalɛma, ɓatʉtʉmbwa ɓʉkana ɓɛ Ɓasamalia ɓoboilyini lɨkpʉmʉka ko Kunzi, ɓʉtɨkɨlya kʉwa ndɨ Pɛtɛlɛ ɨɓʉ na Yuani. 15 Nɨyɔ ɓosilo ka Samalia, ɓʉlʉmbɨlya ndɨ ɓatʉ nɨɓɔ ɓabaɨlya ndɨ ɓɔ kyɛ Lɨmbɛngɨ-Lotu usilyi. 16 A ɓɛyɔ, Lɨmbɛngɨ-Lotu kɛgʉ na ɨɓʉ lisilyo, ɓuɓotiso mbɛyɨ ndɨ ko lino ka Mombukwono-dosu Yeso aka. 17 Kʉwa wa, Pɛtɛlɛ ɨɓʉ na Yuani ɓubisilya ndɨ maɓɔkʉ, Lɨmbɛngɨ-Lotu usilya kʉwa ndɨ.
18 Nɨyɔ Simoni ɨna ɓɛ Lɨmbɛngɨ-Lotu usilyini ɓatʉ nɨɓɔ ɓabaɨlya ndɨ ɓɔ ngbingo yi nɨnɔ ɓatʉtʉmbwa ɓubisilya ndɨ mino maɓɔkʉ, udulyoku ndɨ Pɛtɛlɛ ɨɓʉ na Yuani no ɓuyi, ʉɓɨkya ɓɛ: 19 «Ipóniku gɔnɨ ngu yi nɨyɔ, iba nakabisilyogo ɓanʉ mʉmbanzʉ maɓɔkʉ, Lɨmbɛngɨ-Lotu asyilyo.» 20 Luki limoti, Pɛtɛlɛ asikisya ndɨ ɓɛ: «Wigyogyinɔ gʉtʉgʉ pa imoti no ɓuyi kakʉ! Wakasɨma ɓɛ wakwananatʉ koluwo no ɓuyi luki nɨlɔ Kunzi apága ka ɨzɨyɔ! 21 Wakɛgʉ na pa ka lɨkpʉmʉka li nɨlɨ, kundigʉ ɓɛgɛyɔ, kyɛ wakɛgʉ ngbingbili kambwa ko Kunzi. 22 Wasa tamanaga yanyɛ, walʉmba Mombukwono-dosu, yagɔgɔ akwananatʉ kaʉpɨlya inguo ya tamanaga yi nɨyɔ. 23 A ɓɛyɔ, nakaɨna ɓɛ wa mutumo na mʉsasa, na wa ka bɔlɔkɔ ya ɓʉnyɛ.» 24 Simoni asikisya kʉwa ndɨ Pɛtɛlɛ ɨɓʉ na Yuani ɓɛ: «Ilumbilyono asɨ nɨ iɓunu aka, iba lɨkpʉmʉka gʉtʉgʉ limoti aka kesilyonitɔgʉ ɓɛyɔ moɓikyi mino.»
25 Kumbuso kapága mongoni ka nɨmɔ igyonosa ndɨ na kaɓɨkyaga lɨkpʉmʉka ka Mombukwono-dosu, Pɛtɛlɛ na Yuani ɓɨga ndɨ ka Yelusalɛma. Ko pisi, ɓa ndɨ kaɓɨkyaga Mongoni Manza ko giyo dididi ya Samalia.
Filipi ɓobongonini na Muetiopia
26 Malaika ɓemoti ka Mombukwono-dosu aɓɨkya ndɨ Filipi ɓɛ: «Wɨnda miso ya zebu, ka syʉngbʉ wo pisi yi nɨyɔ atʉkyaga ka Yelusalɛma kaɨnda ka Gaza.»
27 Filipi atʉkya ndɨ, aga. Ko pisi, abangana ndɨ na Muetiopia ɓemoti. Ɨyɨ alʉkʉ yi nɨnɔ a ndɨ mʉtʉ wa ɨbɨba* 8:27 mʉtʉ wa ɨbɨba: A mʉlʉkʉ yi nɨnɔ kikɔgigʉ ndɨ wasɨ na agyaga ndɨ ligubo kʉ ka lʉpangʉ ka ngama kʉgbɛ kʉ kaɓʉ. Ɨyɨ gɔnɨ nɔ andaga ndɨ lɨngama lasɨ ka ngama mudingi muko yi wa Etiopia ɓɛyɔ ka Kandaki. Ɨyɨ Muetiopia yi nɨnɔ a ndɨ nɨ ogoni kabibiso Kunzi ka Yelusalɛma. 28 A kʉwa ndɨ kaɨga kʉ kakɨ. Ikini ka masuwa kakɨ nɨnɔ ɓapunda ɓalutaga ndɨ, anatangʉlaga kɨtaɓʉ ka mugyalandʉ Isaya. 29 Lɨmbɛngɨ-Lotu aɓɨkya ndɨ Filipi ɓɛ: «Mʉkpʉɗa masuwa yi nɨmʉ.»
30 Filipi ɨnda ndɨ mbangʉ, amʉkana Muetiopia nɨ anatangʉlaga kɨtaɓʉ ka mugyalandʉ Isaya. Filipi amuusa ɓɛ: «Watʉ kotombisyo lɨkpʉmʉka li nɨlɔ wakatangʉlaga lɔ?» 31 Asikisya ɓɛ: «Nakwanana kotombisyo lɨkɨ nɨ mʉmbanzʉ ketumbulyogigʉ?» Kʉwa wa, amaka ndɨ Filipi ɓɛ oɗokiku kaiko ka kpɔlɔ kakɨ. 32 A ndɨ katangʉlaga Moɓiso mi nɨma:
«Ɓɨnda ndɨ na ɨyɨ mʉɗɔngɔnɨ abɛ kɔndɔlɔ
ka pa yi nɨyɔ ɓumwɔgɔ mino ɓanyama,
mʉɗɔngɔnɨ abɛ mikya kɔndɔlɔ mʉdaka ɓiwo
kambwa ka mʉtʉ yi nɨnɔ ʉkɔgɔ tukatʉ,
nɨ kɛgʉ kaiɓukuso.
33 Ɓayopisaga ndɨ nɨ ɓakakugʉ ngbanga kakɨ ka ɓungbingbili.
Wanɨ nɔ apága ndɛkɛ mongoni mo puponogo kakɨ?
Kyɛ ɓatumboni ndɨ ɔɓɨlɨ kakɨ kʉnʉ ka lɨtɔmbʉ.»
34 Alʉkʉ yi nɨnɔ aka na Filipi ɓɛ: «Kikiliki, mugyalandʉ akanzɨna ɓɛyɔ ko bulya ka wanɨ? A ko bulya kakɨ aka ikanɨ ka mʉtʉ wagɔgɔ?» 35 Kʉwa wa, Filipi apʉnga ndɨ kozukogo pa ya Moɓiso mi nɨmɔ aka mɔ, aɓɨkyaga Mongoni Manza ka Yeso. 36 Ɓidukulaga ndɨ na lɨgʉndʉ, ɓadwɛ ka pa yimoti nɨyɔ a ndɨ no liɓo. Mʉtʉ wa ɨbɨba yi nɨnɔ aɓɨkya ndɨ Filipi ɓɛ: «Yɛ ba! Liɓo nɨlɨ, ɨkɨ ɓata yɔ otigoli ɓɛ ɓeɓotisi?»
[ 37 Filipi asikisya ndɨ ɓɛ: «Kika nɨ woɓinikyonini na lɨngʉnʉ, ɓakwanana kauɓotiso.» Alʉkʉ nɔ asikisya ɓɛ: «Na na baya ambɛ Yeso-Kilisito a Miko Kunzi.»] 38 Akpamya ɓɛ ɓamomosi masuwa. Ɨɓʉ ɓasɨ ɓaɓa ɓosya ndɨ ko liɓo, Filipi aɓotiso. 39 Nɨyɔ ɓopupoku ndɨ ko liɓo, Lɨmbɛngɨ ka Mombukwono-dosu aga ndɨ na Filipi nɨ alʉkʉ yi nɨnɔ kaminigʉ ɓata. Luki limoti, aga kʉwa ndɨ nɨ otumini na magyagya ɓɨɗɛ. 40 Filipi ɨzʉkyana kʉwa ndɨ nɨ odwini ka mugi ma Azoto. A ndɨ kaɓɨkyaga Mongoni Manza ka ɓagʉɗʉ ɓasɨ nɨɓɔ a ndɨ mino kakɨtaga, kadwɛ kʉ kwa kʉ adwɛ ndɨ mino ka mugi ma Kaizalɨa.

*8:27 8:27 mʉtʉ wa ɨbɨba: A mʉlʉkʉ yi nɨnɔ kikɔgigʉ ndɨ wasɨ na agyaga ndɨ ligubo kʉ ka lʉpangʉ ka ngama