Balʉwa nɨnɔ
Yuda
akpika ndɨ
Lɨkpʉmʉka la mambwa
Yuda nɔ akpika ndɨ balʉwa yi nɨmʉ. Yeso nɔ a ndɨ pʉta kaɓʉ ɨɓʉ na Yakɔbɔ. Balʉwa yi nɨmʉ aɓyɛnɛnɛtʉ na balʉwa wa yɨɓa nɨnɔ Pɛtɛlɛ akpika ndɨ. Yuda ukpikilya ndɨ ɓatʉ ɓi nɨɓɔ Kunzi ʉpʉnaga ndɨ, ʉɓɨkya ɓɛ ɓiɓuulyitɔ na ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓakaʉpá ɓambanzʉ mʉtʉʉ di no Mongoni Manza. Yɨgya kaɓʉ akowonisilo ɓɛ ɓakɛgʉ ɓatʉ ka Yeso, kyɛ kɛgʉ yɨgya yanza. Yuda ʉtʉmbʉlyagatʉ ndɨ gɔnɨ ɓɛyɔ Kunzi ʉgyaga mino ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓakɛgʉ na yɨgya yanza.
Yɨgbananaga ya kɨtaɓʉ yi nɨyɨ:
Yuuso 1-2
Muliɓo ka ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓapága mʉtʉʉ ma ɓɔngɔ 3-23
Malʉmba ma muliɓo 24-25
1
Yuuso
Ɨmɨ, Yuda, mʉgya-ligubo ka Yeso-Kilisito, mamakɨ Yakɔbɔ.
Nakakpiko balʉwa yi nɨmʉ ka ɓatʉ nɨɓɔ Baba Kunzi ʉmakaga. Huponi ndɨ, uɓuulyogo pisi ka Yeso-Kilisito.
Kunzi amukwilyi kumbu, amuɗukulyo mazɨyɔ na sɨpananɨsɔ ɓɨgbɨya-gbɨya.
Ɓowonisilo ɓa ɓɔngɔ
Iɓunu ɓawaiaaa, no ɓi na mʉsasa mudingi kamukpikilyo ko bulya muhukuso nɨmɔ Kunzi atɨmatanaga mino. Luki limoti, nini ɓi ambɛ okwononi namukpikilyi aka, kyɛ amutumisi mambɛngɨ kaʉlanana ko bulya baya nɨyɔ Kunzi apá lɨngʉnʉ ka ɓatʉ kakɨ. A ɓɛyɔ, ɓatʉ ɓanyɛ ɓagɔgɔ ɓimokyoni ndɨ ɓɨpɛlɛ luga kunu. Ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓakoyikoso isi ya ɨzɨyɔ ko Kunzi kusu kyɛ ɓiki kagya ɓʉɗanda. Kʉwa wa-gɔ-wa, ɓamanganyaga Yeso-Kilisito, nɨnɔ a Ngama na Mombukwono-dosu yɨkaka. Katʉkya ka ɓʉndɛlɨ, Moɓiso Motu oɓikyoni ndɨ ɓɛ mʉngɨmbɔ ko Kunzi a kʉgʉ ka ɓatʉ ɓi nɨɓɔ.
Makaiba ɓɨnza lɨkpʉmʉka lasɨ nɨlɔ nakapa kamʉɓɨkya. Luki limoti, nakapa kamutomosyo ɓɛyɔ Mombukwono-dosu unyoku ndɨ mino Ɓezaleli ka Misili, kumbuso yi, ulumwisogo nɨɓɔ ɓakya ndɨ kaɓɨnɨkyana. Hutomononi gɔnɨ ɓamalaika nɨɓɔ ɓakoɓuulyagʉ ndɨ ɓʉngama nɨɓɔ ɓʉpá ndɨ, ɓasa ɓapa kaɓʉ: Kunzi umokyoni ndɨ ka pa yo pi, ʉkandaga na selegeni lɨngʉnʉ kaɓʉndaga lɨsyɛ lidingi lɨkɔ mʉngɨmbɔ. Hutomononi gɔnɨ ɓatʉ ɓa Sɔdɔmʉ na Gɔmɔlɔ, na ɓatʉ ɓa ɓagʉɗʉ ɓi nɨɓɔ ɓa ndɨ ka kpɔlɔ-kpɔlɔ yi: ɔɓɨlɨ kaɓʉ a ndɨ mʉɗɔngɔnɨ abɛ ɓamalaika ɓi nɨɓɔ. Ɓa ndɨ ɓakɨmakya ka ɓʉɗanda ɓɨkɔkpwɔ, ɓanasyɛnɛnɛ ɓɛyɔ kigyonosogigʉ mino. Ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓakaigyogyiso ko ɓuku ɓa ɓɛnzɛ na ɓɛnzɛ, a likingyosi lapʉ ka ɓatʉ ɓasɨ.
A mʉɗɔngɔnɨ ɓɛgɛyɔ, ɔɓɨlɨ ka ɓatʉ ɓi nɨɓɔ a abɛ nɨnɔ ka ɓatʉ ɓa ɓagʉɗʉ ɓi nɨɓɔ: tamanaga kaɓʉ asyɛgɛ asɨ ka ɓʉɗanda aka, ɓanɨna ɓʉngama ko Kunzi payaya, ɓanʉtʉmbwa ɓatʉ ɓa ɨbɨba ɓa kʉgʉ wa lɨsyɛ. Wɨna sɛ, gʉtʉgʉ malaika mudingi aka ɓɛyɔ ka Mikaeli kagyagʉ ndɨ ɓɛyɔ. Wa ɓa ndɨ mino kasaana, ɓanoɗuso na mumuyoniso manda ka Musa, kɨkpʉndagʉ ndɨ kasɨkaga. Luki limoti, aɓɨkya ndɨ ɓaka ɓɛ: «Mombukwono-dosu ugyogyisi.» 10 Luki limoti, ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓakatʉmbwa nɨlɔ ɓakibogigʉ gʉtʉgʉ. Yimibo kaɓʉ a mʉɗɔngɔnɨ abɛ nɨyɔ ɓanyama ɓɨɓʉkʉtaga na iyu, iyu yɔ umwisisogo. 11 Kumbu kaɓʉ! Ɓagya ndɨ mʉɗɔngɔnɨ abɛ Kaina. Ɓogwa ndɨ gɔnɨ ko bulya ɓuyi ɓɛyɔ Balama ogwa ndɨ mino. Na ɓata, ɓolumwogo kyɛ, ɓavɨkɨmanaga ndɨ mʉɗɔngɔnɨ ɓɛyɔ Kɔla* 1:11 Kaina: Wanda ka Mʉpʉnganagɨ 4:3-8; Balama: Wanda ka Lɨtatanga 22:1-35; Kɔla: Wanda ka Lɨtatanga 16:1-35. avɨkɨmanaga ndɨ mino. 12 Ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓʉpʉtaga ɓodumo kunu ɓa magyagya. Ɓalyalyaga, ɓikutogo ɓɨkpɛkɛɗɛ-kpɛkɛɗɛ nɨ ɓakɛgʉ no suni, ɓanɨtamana asɨ nɨ ɨɓʉ aka. Ɓa abɛ ɓɛkʉɓa nɨɓayɔ apɨkɨtaga na muvivi nɨ kɛgʉ kolukusa mbwayɨ. Ɓa gɔnɨ abɛ bʉkʉtɔ nɨtɔ kaɓʉkʉtagɨgʉ gʉtʉgʉ kika ngbingo yi aka. A bʉkʉtɔ nɨtɔ ɓakomukaga aka, okwa lɨngʉnʉ. 13 Ɓomisyaga yɨgya kaɓʉ yo suni ɓɛyɔ liɓo lidingi otindikaga mino ofu kakɨ kubi. Ɓa mʉɗɔngɔnɨ abɛ mangʉtʉ nɨmɔ amamaga ɓɨgbagbagba, Kunzi uɓungusilyoni ndɨ pa ko biti nɨyɔ yopi ka ɓɛnzɛ na ɓɛnzɛ.
14 Ɨnʉka nɨnɔ mʉtʉ wa maɗɨya na ɨka kumbuso ka Adamʉ, aɓɨkya ndɨ ka ɓʉndɛlɨ aka pisi ka ɓugyalandʉ ko bulya kaɓʉ ɓɛ: «Mombukwono-dosu odoku ndɛkɛ na ɓɛlɔfʉ na ɓɛlɔfʉ ɓa ɓamalaika kakɨ ɓotu, 15 kakɔ mʉkɔmbʉ ka ɓatʉ ɓasɨ. Ʉmakya ndɛkɛ ɓatʉ ɓanyɛ ɓasɨ ka mʉngɨmbɔ ko bulya yɨgya yanyɛ kaɓʉ na ko bulya mʉnzɨna mʉtʉla-tʉla masɨ nɨmɔ ɓatʉ ɓanyɛ na ɓa ɓʉnyɛ ɓagyɨlyaga ndɨ.» 16 Masyɛ masɨ, ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓikikogigʉ na magyagya, ɓanɨgama ɓɨfɨfɨfɨ. Ɓagyaga ɨɓʉ asɨ mʉsasa kaɓʉ aka, ɓananzɨna na yɨbɨnɨka, ɓanuɓulisyo ɓambanzʉ kyɛ ɓiki kalyalya ka mʉgɔngʉ kaɓʉ.
Mʉtɨwɨ ko bulya ka ɓakilisito
17 Luki limoti, iɓunu ɓawaiaaa, tomononi lɨkpʉmʉka nɨlɔ ɓatʉtʉmbwa ka Mombukwono-dosu Yeso-Kilisito ɓamʉɓɨkya ndɨ ka ɓʉndɛlɨ. 18 Ɓamʉɓɨkya ndɨ ɓɛ: «Ɓambanzʉ ɓodokuto ndɛkɛ ko ngbingo wa muliɓo, ɓamʉtɨbaga ndɛkɛ, ɔɓɨlɨ kaɓʉ ika ndɛkɛ kaɓyɛnɛnɛ na mʉsasa kaɓʉ manyɛ.» 19 Ɨɓʉ ɓɔ ɓopupiso yɨgbananaga. Ɓakɛgʉ na Lɨmbɛngɨ ko Kunzi, luki limoti, ɓikaga ɓakɨgʉmya ka tamanaga ya lɨmbanzʉ. 20 Luki limoti, iɓunu ɓawaiaaa, wigwinonogoni yapʉ ka baya kunu yotu kʉgbɛ, manalʉmba ko ngu ya Lɨmbɛngɨ-Lotu. 21 Wikoni ka sɨpananɨsɔ ko Kunzi, manaɓʉndaga Mombukwono-dosu Yeso-Kilisito, amʉpá ndɛkɛ ɔɓɨlɨ wa ɓɛnzɛ na ɓɛnzɛ ko bulya ɓʉnza kakɨ.
22 Wikoni na lɨmbɛngɨ lo kumbu ka ɓatʉ nɨɓɔ ɓa na ɓotumo, 23 huhukusogoni, mupupiso ko ɓuku ɓa mʉkɔmbʉ. Wikoni no kumbu na ɓatʉ ɓagɔgɔ, luki limoti, kumbu yi iki yɨmatɨkanaga na kʉɓangakʉ. Makudundonitɔgʉ, gʉtʉgʉ ɓotu kaɓʉ aka nɨɓayɔ apʉtɨkana na yɨgya kaɓʉ yanyɛ.
Ɨbɨba ko Kunzi
24-25 Tamigisilyini Kunzi mʉkaka aka ɨbɨba, nɨnɔ atiuhukuso pisi ka Yeso-Kilisito Mombukwono-dosu. Ɨyɨ nɔ amuɓuulyogo ɓɛ makogwonitɔgʉ ka ɓʉnyɛ, amupupiso ɓɨngbanganya kambwa kakɨ nɨ makɛgʉ na ɨɓɔ, miko ɓutumo na ɨgyagya ka ɨbɨba kakɨ. Ɨbɨba, ɓudingi, ngu na ɓʉngama amɨgɨlyɨ ɨyɨ, katʉkya ka ɓʉndɛlɨ, mbɨya wanʉ na ka ɓɛnzɛ na ɓɛnzɛ! A ɓɛyɔ.

*1:11 1:11 Kaina: Wanda ka Mʉpʉnganagɨ 4:3-8; Balama: Wanda ka Lɨtatanga 22:1-35; Kɔla: Wanda ka Lɨtatanga 16:1-35.