MAARKO
Ciig Beer Naa Agweed Maarkoe
Rob Ke Nying Kitaab
“Ciig Beer ke nying Jeacuu Kriihjto ge Waahd Juog.” (1:1)
Ngo anyoadh Maarkoe kejea Jeacuu gihre beehda tiihj kedea tee nud yihre. Teege niid kii dhe yoohn puohny gihre, yi taaj atiihb ukeehg kedea yi wii adhemuohme piny. Jeacuu ree cuohne cuohno ne ngaa maa adoohng ne dhaano utaahngo maa abeehn ne cub wahye beere nyoge adhemuohm tooro rog gen.
Maarko agweehdo ke nying Jeacuu ke dhe yooh me ne dahr. Maarko kuu arubo ne cohg ke nying luube wale puohny gihr Jeacuu, abea ngo anieng rob ke nying giih atiihye.
Batien naa arub Maarkoe ka me thiin ke nying Joon Ngad Luogwahy, kaa amuoje wiih Jeacuu kedea kaa atum atiihb ukeehge Jeacuu e ngo aguo rob ke nying thiehdh naa athiehdhe nyoge ke dhe yoohn kaa apuohnye.
Anyoadh Maarkoe kejea Jeacuu utiihyo yihr Juog kedea abeehn ne tiihy gihn daahd Juoge. Giih me gaahy nyoge, thiehdh nyoge, taaj atiihb ukeehg kedea tee ne yihre. Giih nu ge naa anyoadh ngo yihr yaa upiny kejea Jeacuu beehda Waahd Juog adiehr muon (15:39). Cahr Jeacuu yi thoo e ne meehg nyoge yiih giih atiihye cang.
Kaa Acaan Luube
Ka thob Ciig Beer 1:1-13
Puohny yihr nyoge Gaalili 1:14-9:50
Aay Gaalili ne ci Jeruucalem 10:1-52
Nihn dhe caahn Jeruucalem kedea buude 11:1-15:47
Kaa acahr Jeacuue yi thoo 16:1-8
Ruohdh maa acahro kedea tihnge paar maalo 16:9-20
1
Puohny Joon Ngad Luogwahy
(Mat 3:1-12; Luk 3:1-18; Jon 1:19-28)
1:1 15:39; Judea 2:3 Gihn e naa kaa athub Ciig Beere ke nying Jeacuu Kriihjto ge Waahd Juog kii ngo.
1:2 Mat 11:10; Luk 1:76; 7:27 Wa kaa agweede yi kitaab gihr agamloohngjuog ge cuohn ne Yicaaya, kejea Juog arubo kea,
“Maany! Ngad wuohna uoohra wong maalo nyumi
ne gwiir yooh yihri.
Nud ke duol me kwaag yi ukang,
‘Gwiir yooh yihr Ruohdh,
gwiir yooh me ne cohg cohg yihre.’ ”
1:4 Luk 3:3 Ke nying gihn nu e Joon Ngad Luogwahy ake tuohl yi ukang e puohny nyoge kejea maan gene anyoohne giih ayug gene kedea umuoj wudh gen ke luogwahy beere anyoohne giih gen wii piny yihr gen. Nyoge cang ke bang piny Judea maa yi geen Jeruucalem ge anuno bange. Maa abeehn gene urob gene adhemuohme giih atiihy gene oogo, batiene e wudh gen amuoj Joone ke piih Juog Naam Joohrdoan ne cub luogwahy yihr gen. Joon na ngaab yiehy amana maa acwaahj kedea deehl e naa atuohje yi badhe. Ngo ne cam caame giih na yoade yi dom. Ngo na bodh kaa kihj kedea baahnyo. Nyoge apuohnye kobe, “Ngaa me teege akaal wiih teeg mara muu ulog beehno ke batiena nud. Ngaa me wuora wuoro keraahyo me a be rom gong piny ne goony thoon wuoy tiene. Wudhu muoja kaa piih now, abea mare teeg Wahy Juog, e nuu ucube yihru.”
Luogwahy Acub Yihr Jeacuu
(Mat 3:13–4:11; Luk 3:21, 22; 4:1-13)
Yihdh nihn nu e Jeacuu ake beehno ke yoohn geen Naajaread yi piny Gaalili bang umuoj wiihe ke piih Juog ne cub luogwahy yihre. Wiihe amuoj Joone ke piih Juog yi naam Joohrdoan. 10 Nye kaa abeehne oogo yihdh piih, e niid gihn maa ayab yea maalo ubeehn Wahy Juoge me neehn akuur uluunge piny ne kew yi wiihe. 11 1:11 Mak 9:7; 12:6 E duol ake lihngo kii lwahd maalo kobe, “Yih naa waahda maa anhyaara kedea cwihnya med rihi.”
Jeacuu Atum Atiihb Ukeehge
12 Ke kaano e Jeacuu alwaahng Wahy Juoge oogo ukedhe ngo yi ukang kar keede, 13 unahge nihn jiehariow, e atiihb ukeehg e ne buohj ke tume ne dwaahnge. Keehd me ne beed Jeacuue yi ukang keew laahy me reje, e ngo ne kony wuohdjuoge konyo.
Jeacuu Athubo Ke Puohny Ciig Beer
(Mat 4:12-22; Luk 4:14, 15; 5:1-11)
14 Batien kaa amag Joon Ngad Luogwahy, e Jeacuu aci Gaalili. Kaano e ngo ake thubo ke puohny Ciig Beer gihr Juog. 15 Athubo ke puohny nyoge kobe, “Cahng anaa arob Juoge abeehno kedea Dhaahr Juog ree anyoadhe arumo, wiiu yug giih anyoohne kedea yiihu Ciig Beer.”
Jo Waahdh Giih Acuohn Jeacuue Umodho
16 Cahng ni e Jeacuu ake caahdho ke bang dieng naam duohng gihr Gaalili, e Cimoane maa Andrya umen ge aniide niido e ge umahyo ke booy bang gihn ge anahg yaa maay. 17 Kaano e ge acuohn Jeacuue cuohno kobe, “Beehnu unahgu yaa waahdha. A adaahd udoohngu ne yaa kahl nyoge yihra wa kwaad kaano kahlu rej oogo nu.” 18 1:18-20 Mat 8:21-22 Ke wong kaano e booy giih gen awii gene ke piny kedea ubuodh gene batiene.
19 Ge acidh gene thiin mee ni, e yaaj ariow mooge ge aniide niido yi baabuur e ge kwen booy. Anahg Jeamij waahd Jebeade maa Joon umen. 20 Maa acuohn Jeacuue gen, ubuodh gene batien ngo uwii gene Jebeade wur gen yi baabuur maa yaa tiihj giih anaa ajor gene.
Jeacuu Apuohnyo Kedea Uthiehdhe Dhaano Kaparnaam
(Luk 4:31-37)
21 Ke batiene e Jeacuu abeehn yi geen Kaparnaam. E anahge Cahng Cabadh (cahng yuohmo) e Jeacuu amon yi wod amaad gihr yaa Judea upuohnye yea. 22 1:22 Mat 7:28-29 Naa athume ke puohny, e nyoge ake gaahy cang yi puohnye, bang gihn apuohnyo wa dhaano me yihre ne teeo, me wa e naa acub loohng Juog giih puohny ke deeh kaa acoon. Ngo kuu apuohnyo wa mar yaa loohng. 23 Kedea kaano, nyin me wiihe anaa atiihb reje anaa anudo yi wod amaad. 24 1:24 3:11 E nyin ake thubo ke maahr piny ke kwaago kobe, “Ngahda yih Jeacuu ngad Naajaread e gihn ne? Gihn keree e ne daahdi rog wan? Yih abeehn ne nahg wan ne? Kedea yih ngahya ne cohg yih naa Waahd Juog naa aoohr Juoge.”
25 Maa acuow Jeacuue ngo kea, “Lengi! E thiow beehn oogo yi kuohm nyin.” 26 Maa apaahj nyine kedea umaahre piny ke lalo e kuohme urihg ni, maa a'aay atiihb reje oogo ree. 27 Kedea ugaahy yaa anaa anudo cang, uthub gene ke peehny rog gen kob gene, “Beehda gihn e gihn? Puohny me nyaahn me yea ne teeo e naa atuohl ne wale gihn? Keehd atiihb reje e urubo yihr gen ke duol me teeg kedea uwuor gene lume.” 28 Ke kaano e nyinge awiihj ke bang yi Gaalili.
Jeacuu Miih Ciih Cimoane Athiehdhe
(Mat 8:14-17; Luk 4:38-41)
29 Yi kaa apahr Jeacuue oogo yi wod amaad e amon paar ge Cimoane e caahdh tiehd kaa Cimoane maa Andrya umen kedea Joon anaa acidho thiow ke gen. 30 Kaano e miih ciih Cimoane ree anaa jwaahy, ngo abud piny. Nye kaa awahnh Jeacuue wahnho e aguoe kaa arobo yihre. 31 1:31 5:41 Maa abeehn Jeacuue bange umage bad ngo utihnge ngo maalo. Kaano e kuohme ake ngihnyo uaay jwaahye oogo ree kedea upiihe ne goong gen.
Atwaanye Me Thoohdh Athiehdh
32 Ke wong thiehno e cahng kwaar piny, nyoge me thoohdh me rog gen naa atwaanye maa yaa guohb gen ne atiihb reje ge akahl bange. 33 Nyoge me thoohdh giih beed geen nu rog gen acong gene dhe wod. 34 1:34 3:12 Maa athiehdh Jeacuue nyoge me rog gen naa atwaanye me thoohdh kedea urieme atiihb reje oogo yi koohm nyoge mooge. Thiow atiihb reje ge kuu ameehg Jeacuue rob bang gihn ngo ngahy gene kejea Jeacuu e naa Ngad Boadh nyoge.
Jeacuu Acidho Ne Puohnyo Ke Bang Gaalili
(Luk 4:42-44)
35 1:35 Luk 5:16 Ke nyango e cahng kuu amoohlo, e Jeacuu ayedh maalo ucea kar keede kedea upiihe ne kwaj. 36 Maa abeehn Cimoane maa yaae naa anudo keehde, uthub gene ke cej ka ne Jeacuue yea. 37 Maa ayoad gene ngo e ukwahyo, urub gene yihre kob gene, “Nyoge cang ge daahd yihn.”
38 Maa akobe ngo yihr gen kea, “Beeh coa yihdh miehr me cahng mee kan, bang a daahd upuohnya kuohn nu thiow. E naa gihn abeehna ke nyinge.” 39 1:39 Mat 4:23 Maa acidhe ke bang yi Gaalili e puohny nyoge yihdh wuud amaade kedea atiihb reje ge rieme ke oogo rog nyoge.
Jeacuu Ngad Dhoobo Athiehdhe
(Mat 8:1-4; Luk 5:12-16)
40 Maa abeehn ngaa me ree ne dhoobo, uthube ke piehj, e cunge arunge piny nyum Jeacuu kobe, “Nea cwihnyi ne bange, e kea yug kuohma udoohnge kwel.” 41 Naa aniid Jeacuue ngoohng wonge, e cinge arwaage bang ngo maa agweele nyin maa arube yihre kobe, “Cwihnya ne bange! Beehn kuohmi doohnge kwel.” 42 Nye wong kaano e kuohme ake doohng kwel mee. 43-44 1:44 Mak 7:36; Luk 17:14 Maa arob Jeacuue ngo yihre kea, “Lihng gihn roba yihri. Gihn ayug ree rihi awaahn ni kan keá waayi yihr ngaa moogo. Abea aay awaahn ni ucii ne nyoadh rihi yihr ngaa lam giih kweehr umaanye kuohmi. Nea kuohmi amaanye, kea yug giih kweehr wa kaa anaa arob Moaje ngo, bang ne nyoadh ngo yihr nyoge kejea dhoobo tooro rihi.” 45 1:45 7:36 Abea naa a'aay nyine, e ake thubo ke rob gihn ayug ree yihr nyoge. Gihn nu e Jeacuu kuu arom beehdo yihdh geedh nu bang gihn nyoge me daahd uthiehdh gen ngo amoal gene ke piny. Noono uaaye maa awiie geew piny ne beehd kare keede. Abea kihde now, nyoge ge apoohdo e ge beehn bange ke bang yihdh miehr ne dug.

1:1 1:1 15:39; Judea 2:3

1:2 1:2 Mat 11:10; Luk 1:76; 7:27

1:4 1:4 Luk 3:3

1:11 1:11 Mak 9:7; 12:6

1:18 1:18-20 Mat 8:21-22

1:22 1:22 Mat 7:28-29

1:24 1:24 3:11

1:31 1:31 5:41

1:34 1:34 3:12

1:35 1:35 Luk 5:16

1:39 1:39 Mat 4:23

1:43-44 1:44 Mak 7:36; Luk 17:14

1:45 1:45 7:36