32
1 Kwakikiro we kùli, sǝ mǝ nǝ nacau;
ɓanza ɓǝ̀ ok acau mana à kǝ̀ pur a kunam ngga.
2 Came ɓǝ̀ kanigir mem kpa kǝla mbulo,
sǝ acau mem ɓǝà sulǝo kǝla ncimna dǝmbari,
kǝla rakya mala mǝsǝ-mbulo amur lolloapì bondo,
kǝla nya mala mbulo-gula amur agirpwala.
3 Mim ngga, mǝ nǝ hamnǝ lullǝ Yahweh.
Ɓǝà pè Ɓakuli ma'sǝm gusǝlǝban!
4 Yi ka, nda Tali,
túró male lùmsǝ-puppup,
sǝ anjar male kat ka, à nda pepè.
Yì ka nda Ɓakuli mǝ'domǝsǝcaunì,
mana kǝ lǝmdǝ tàrban raka;
mǝ'ɓealɓoarna na sǝ kǝ pak gìr mana nda pepè ka.
5 Kat andǝ amani ka, aɓwana male lǝmdǝì wi ɗwanyi domǝsǝcau,
à nda ka amuna male ɗǝm ɗàng acemǝnana à kumia nǝ mǝɓane.
Nza mala amǝ ɗwanyi kpata gìr a njarì na
andǝ amǝ kìɗìkì.
6 Ani sǝ wun nǝ mbwe Yahweh le,
yì wun amǝ'gǝmi andǝ amǝ'ɓanggia?
Sǝ yì ka, nda Tár wun, mana pusǝ wun ngga re?
Yì nǝ̀ pàk wun sǝ nda mana dumsǝ wun ngga re?
7 Ɓǝ̀ ɓalǝ wun kasǝa arǝ apwari do mana ɗiɗyal ka;
wu ɗenyinǝ apǝlǝkia mala anza mana à kutikina ka.
Wu ɗì tár wun, sǝ yì ka nǝ̀ lǝmdǝa wun;
wu ɗika aɓwana-mǝgule ma'wun,
sǝ yia ka à nǝ̀ bangga wun.
8 Lang Ɓakuli mana Karban Kat nǝ Gulo
pè aɓwapǝndǝa anzali do malea,
sǝ yi gakita aɓwapǝndǝa ɗàng-ɗáng,
sǝ yi tsǝki anzong-nzali mala aɓwapǝndǝa ka,
pè aɓa kpata làkkì mala amǝ Isǝrayila.*32:8 làkkì mala amǝ Isǝrayila: Ɓè tǝri ka ama <<làkkì mala amuna mala Ɓakuli,>> sǝ ɓè nyesǝe ka ama <<tsǝkî komǝye atea mǝturonjar ace yálmúrí.>>
9 Sǝ kāmbe mala Yahweh ka,
à nda ka aɓwana male,
Yakupu nda girkuma mana pè ɓamurì ka.
10 Kumi aɓa pǝɗanban,
a kpakanban mala ɓua mala gung ɓabondo
pǝlǝa dupi wi ntongŋo,
yáli kǝla mana nǝ̀ yál mǝsǝi ka.
11 Kǝla nkwang mana kǝ kwak abuí amur amuni ace mǝnana ɓǝà mesǝì ɓá nde,
sǝ kǝ gāɗi amúrià,
kǝ mǝn abuí nǝ̀ ea,
sǝ nǝ̀ twalia a nzǝm amburi ka,†32:11 Ɓalli gbal aɓa: Pur 19:4; Ang 91:4.
12 Yahweh nǝmurǝì na gingnǝi ka,
ɓekǝ bǝri ɓakuli pa kàm atè ɗàng.
13 Yàl nǝi amúr amgbang-ban mala nzalinì,
sǝ pè wi aɓǝlagir mala bondo ɓǝ̀ li.
Linǝi nǝ mùr-nyì mǝnana pùr aɓa tali ka,
andǝ mùrú mana pùr aɓa kanggǝrang-tali ka;
14 andǝ mùrú-kiura mala domwan mala andá,
andǝ kiura mala domwan mala anzur,
andǝ mala ambulpǝndǝa,
andǝ mùrú-nyama mala amuna-nzur,
andǝ nyam agam mala amǝ Bashan,
andǝ mala ambulpǝndǝa,
andǝ mǝssa-alkama mǝɓoarne kat-kat;
sǝ a nu mùr-anap mala ɓǝla-anap mǝɓoarne.
15 Lang Jesǝrun‡32:15 Jesǝrun ngga ɓalǝi ndaɓwa mǝɓoarne, mǝnana nda Isǝrayila. nyan ngga,
pǝlǝa mgbicau arǝ Ɓakuli.
Lang lumsǝ nǝ girlina,
nyane,
nggūrǝì dǝmbǝrya sǝ ɓǝlki ka,
pǝlǝa vwakibuì arǝ Ɓakuli mana pè ka,
sǝ ɓinǝki Tali mana nda Amsǝban male ka.
16 À tsǝk Yahweh pàk mɓali
atàcau mala abǝri ɓakuli;
à lulbumi nǝ agir'ɓeami.
17 À pà gir'nkila aban ankúl mana akukwar na,
Ɓakuli na raka;
aɓakuli mana à súrǝ̀ia ɗiɗyal raka,
yì abǝri ɓakuli mana à loa yiu ka,
aɓakuli mana yàle aká wun ɓanggia wia raka.
18 Tali mana nda tár wun ngga wu burice;
wu lorǝ Ɓakuli mana ɓǝl wun ngga.
19 Lang Yahweh sǝn gìr man ngga, ɓǝsǝkia;
amuni amuna-burana andǝ amuna-mamǝna male lulbumi.
20 Pǝlǝa bang ama, <<Mǝ nǝ sǝmbǝrǝia wia ɓamǝsǝam,
mǝ nǝ sǝn lang sǝ masǝlǝatea nǝ̀ pa;
acemana yia ka, nza mala amǝkpata njar kìɗìkì
andǝ amǝ ɗwanyi domǝsǝcau na.
21 À tsǝem ǝn pak mɓali nǝ gir mǝnana kǝ ɓakuli na raka,
sǝ à lulbumam nǝ ankul malea.
Acemani ka, mǝ nǝ tsǝia à nǝ̀ pak mɓali arǝ aɓwana mana yàle, à kǝ aɓwana na raka.
Mǝ nǝ lulbumia nǝ aɓwana mala ɓè nzali,
mana agǝm-aɓwana na ka.
22 Bumlulla mem longŋa earke nǝ bǝsa,
sǝ nǝ̀ pisǝ nzali andǝ agirɓaban malea.
Nǝ̀ earke nǝ̀ nggá bwal ban ɓanza mala alú a tà-nzali.
Nǝ̀ pisǝ akusǝ ankono.
23 <<Mǝ ndo mǝ nǝ gwaliki agir'mur'mwana amúrià,
mǝ nǝ mal amundi mem amúrià.
24 Mǝ nǝ tasǝ nzala amúrià, mana nǝ̀ li rǝcandǝa malea,
sǝ kwánó-ɓikea mǝnana nǝ̀ lia ka,
andǝ kwánó-twàl-là mǝ'wal-luî;
mǝ nǝ tasǝ anyamɓikea amǝ'nǝmgiban arǝia,
andǝ an'yau barya ɓǝà kwarkia.
25 Amur anjarɓala ka, aɓia-mǝbura nǝ̀ wal-luia nǝ nggeabyau,
sǝ arǝ aɓala malea ka, à nǝ̀ do aɓa ɓangciu.
Aɓia-mǝbura nǝ̀ wal-lú alaggana andǝ ansarina malea,
sǝ abangna-muna andǝ aɓwana mana à ena,
sǝ à ndanǝ mbù amúrià ka, à pà nǝ̀ au ɗàng.
26 Ən bang nǝma ɓǝ́ mǝ nǝ mesǝkia kuko,
mǝ nǝ tsǝa aɓwapǝndǝa nǝ̀ lórǝiǎ,
cau malea pà nǝ̀ pa aɓa ɗenyicau mala aɓwapǝndǝa ɗǝm ɗàng.
27 Sǝama ǝn ɓanggi lulbum mana ɓiumǝbura nǝ̀ yinǝi ka,
acemǝnana yakǝla amǝ'ɓinǝmuria nǝ̀ ɓwarkio aɓa ɗenyicau malea
sǝ à nǝ̀ na ama, <Bù sǝm, nda mǝnana pà sǝm limurǝm ngga;
Yahweh nda mana pàk mǝnia yì agir kat ka ɗàng.> >>
28 Yia ka, à nda ka aɓwana mala nzali mana à pànǝ ɗenyicau raka,
à kǝ gandǝ bwaltagìr ɗàng.
29 Ɓǝ̀ à ndanǝ kwaro ka, à nǝ̀ bwaltagìr man;
à nǝ̀ sǝn gìr mana nǝ̀ nggá kumia a masǝlǝate ka!
30 Lang sǝ gìrnî nǝ̀ pǎ
ama ɓwa mwashat nǝ̀ gandǝ pǝr aɓwana á-mwashat,
ko ana raka, aɓwana ɓari
nǝ̀ loasǝtà aɓwana á-lum ngga?
She ɓǝ̀ dumǝna ama,
Tali malea angŋa dǝmba mangŋǝ́nia,
ko ana raka, Yahweh angŋa dǝmba
vwakinabuì arǝia ka!
31 Acemǝnana <<tali>> malea ka, pa kǝla Tali ma'sǝm ɗàng;
ko aɓisǝm amǝbura nǝ nggearǝia ka
à earǝna ama anggo sǝ pa.
32 Nggun-anap malea ka, pur nǝban nggun-anap mala amǝ Sodom,
sǝ arǝ aɓaban-anap mala amǝ Gomora.
Aɓǝla-anap malea ka, à lumsǝ nǝ barya,
sǝ adangŋanshi ɓǝla-anap malea ka, amǝ'lùlle na.
33 Mùr-anap malea ka, barya mala an'yau na,
yì barya mǝ'wal-luî mala aɓamba.
34 Yahweh na ama, <<Gìr mǝnana ǝn kanì mǝ nǝ pè ka,
pà kàm aban ramba abanam a bah,
ǝn girkuni atà agir-ɓoarna mem re?
35 Mbweban a kúnì gìr ka, mem na;
Mǝ nǝ mbwe.§32:35 Ɓalli gbal aɓa: 1Sam 24:12; 2Sam 22:48; Ir 11:20; 51:36; Nah 1:2; Rom 12:19; Ib 10:30.
Lang pwari male yina ka,
kusǝia nǝ̀ gbǝtǝri;
pwari gìr'mur'mwana mana nǝ̀ kumia ka, gbàshìnà,
sǝ pwari kìɗìkì malea ka
ndo kǝ yiu amúrià a kaurǝa ka.>>
36 Ɓakuli ka nǝ̀ lak aɓwana male a ɓashi,
nǝ̀ sǝn mǝsǝswatǝr mala aguro male,
lang nǝ̀ sǝni ama rǝcandǝa malea malǝna,
sǝ kǝ ɓwa pà kàm mana ue ɗàng,
ko guro ko ɓwa mana guro na raka.
37 Pǝlǝa Yahweh nǝ̀ ɗìban ama,
<<Aɓakuli malea ka à ndake,
yì <tali> mana à alta àwá abani ka,
38 yì aɓakuli mana à lì mùrú-nyama mala agir'nkila malea,
sǝ à nu mùr-anap
mala apagir mala girnùná malea ka?
Yàle ɓǝà lo, ɓǝà bwala wun nggam!
Ɓǝà pa wun ban-auwa!
39 <<Sǝ adyan ngga, wu sǝni,
kǝ mim nǝmurǝam mǝ nda!
Ɓè kǝ ɓakuli pa kàm ɗàng,
Ən nggǝ wal-lú ɓwa,
sǝ ǝn nggǝ tsǝk ɓwa ɓǝ̀ dum nǝyilǝmu.
Ən nggǝ tsǝk penye,
sǝ ǝn nggǝ sonzǝ penye,
sǝ kǝɓwa pà kam nǝ̀ gandǝ amsǝ ɓwa
a ɓabuam ɗàng.
40 Ən loasǝ buam a kùli,
sǝ ǝn kángìr nǝma:
Kǝla mana mǝ ndakam nǝ yilǝmu tàtǝ́k ka,
41 pwari mana mǝ nǝ kolǝkún kafe mem mǝlinzame,
sǝ mǝ nǝ bwali a buam ace pak ɓashi ka,
mǝ nǝ pakkî aɓiam amǝbura gìr arǝia
a kúnì mǝnana à pè ka,
sǝ mǝ nǝ mbwe ka aɓwana mana
à ɓinǝmuram ngga.
42 Mǝ nǝ tsǝk amundi mem ɓǝà nu nkila
sǝ ɓǝà wal-wale,
sǝ nggeabyau mem ngga,
nǝ̀ li nyama andǝa nkile;
yì nyam aɓwana mana à wal-luia,
andǝ amana à bwalia-guro ka,
sǝ nǝ̀ kasǝ ɓamur aɓwana-mǝgule mala aɓibura.>>
43 Wun aɓwana, arǝ anzali,
wu pak banɓoarnado wunǝ aɓwana male,
acemǝnana yì ka nǝ̀ mbweban nǝ mǝɓane
a kúnì nkila mala aguro male;
nǝ̀ mbwe ka aɓi-mǝbura
a kúnì mǝɓane mana à pàk ka;
nǝ̀ pàk gìr mala mbwe ka aɓwana
mana à ɓinǝmǝsǝi ka,
sǝ nǝ̀ shawuɗi nzali andǝ aɓwana male.
44 Pǝlǝa Musa yiu andǝ Jesǝwa, muna-ɓwabura mala Nun, sǝ bang acau mala mǝnia yì nggyal ka kat, sǝ aɓwana kwakikiria aban oe.
45 Lang Musa malǝna naki amǝnia yì acau aban amǝ Isǝrayila kat ka, 46 pǝlǝa banggia wia ama, <<Wu bwal amǝnia yì acau mana kat ǝn bangga wun yalung ngga, nǝ ɓabum wun kat, ace mǝnana ɓǝ̀ wu pè amuna ma'wun ɓǝ̀ duk nzongcau abania, ɓǝà kpatea nǝ tsǝkiru sǝ ɓǝà pàk acau mala mǝnia yì nggurcau ka. 47 Amǝnia yì acau aban wun ngga, acau na anggo hapǝlu ka ɗang, acau yilǝmi wun na. Nǝ amǝnia yì acau, sǝ yilǝmi wun nǝ̀ sauwa aɓa nzali mana ado wun nǝ̀ yàlî Nggeasala Jodan, wun nǝ̀ nggá e ɓǝ̀ duk ma'wun ngga.>>
À bangce lú mala Musa
48 A kǝ pwari mǝno ka, Yahweh banggi Musa ama, 49 <<Kyane aban tsaɗya mala ankono Abarim a bu-nzali Mowap, a nkaring Jeriko. Kya eau amur Nkono Nebo sǝ wu pelǝban nǝ njar-nzali wu sǝn nzali Kan'ana, yì nzali mana ǝn nggǝ pè amǝ Isǝrayila, ɓǝ̀ duk girkuma malea ka. 50 Amur mǝno yì nkono a eau ka sǝ awu nǝ wǔ, a nǝ ká atà akeô, kǝla mana mǝ'eambo Haruna wǔ amur Nkono Hor, sǝ o atà akê ka. 51 Mǝnia ka nda acemǝnana, wun kǝm ngga, wu měm, a ɓadǝmba amǝ Isǝrayila, a ban máɗí-mùr mala Meriba, mana a Kadesh, a pǝɗanban mala Zin ngga. Wu gandǝ lǝmdǝ gulo mǝfele mem aɓalǝ amǝ Isǝrayila ɗàng.†32:51 Ɓalli aɓa: Ɓal 20:1-13. 52 Acemani ka, awu nǝ sǝn nzalinì aban sauwa, sǝama, a pa wu nǝ ká kàm a nzalinì, mǝnana ǝn nggǝ pè amǝ Isǝrayila ka ɗàng.>>
*32:8 32:8 làkkì mala amǝ Isǝrayila: Ɓè tǝri ka ama <<làkkì mala amuna mala Ɓakuli,>> sǝ ɓè nyesǝe ka ama <<tsǝkî komǝye atea mǝturonjar ace yálmúrí.>>
†32:11 32:11 Ɓalli gbal aɓa: Pur 19:4; Ang 91:4.
‡32:15 32:15 Jesǝrun ngga ɓalǝi ndaɓwa mǝɓoarne, mǝnana nda Isǝrayila.
§32:35 32:35 Ɓalli gbal aɓa: 1Sam 24:12; 2Sam 22:48; Ir 11:20; 51:36; Nah 1:2; Rom 12:19; Ib 10:30.
*32:39 32:39 Ɓalli gbal aɓa: Isha 40:25; 43:11-13; 46:9; Ezǝk 36:23
†32:51 32:51 Ɓalli aɓa: Ɓal 20:1-13.