Cauterǝa nǝ ban
YAHUDA
Mǝncau
Cauterǝa nǝ ban Yahuda ka à gilǝì ace nunkir aɓwana arǝ amǝ kanigir mǝ'nyirnì mǝnana à twalî ɓamuria ama amǝkwaɗi na ka. Aɓa mǝnia yì cauterǝa mǝgbǝlǝmi, mǝnana agir ɓālǝi nda kǝla mǝnana aɓa 2 Bitǝrus ka, Yahuda kǝ ɓakɓabum amǝkwaɗi ɓǝà kpapi ɓamuria <<ɓǝà munǝ ace kǝ dokwaɗi mwashat ɓǝ̀rɓǝ̀r mǝnana Ɓakuli tsǝì a ɓabu aɓwana male mǝnana tària ka.>> Amǝno yì amǝ kanigir andǝ amǝ'ɓangnǝa mǝ'ɗwanyi kpata Ɓakuli ka, à earnǝ do kiɗìkì acemǝnana ama Ɓakuli nǝ twalia wia banì ka. Yahuda yinǝ agirkani aɓa Kùrcau Mǝ'e andǝ amalǝmce mala amǝ Yahudi ace lǝmdǝ ama ɓashi ndakam. Ace mani ka, ndanǝ ɓoaro ɓǝ̀ aɓwana kwaɗita earcearǝu mala Ɓakuli aɓa kundǝ yiu mala Mǝtalabangŋo Yesu ɓǝ̀ yi pea wia yilǝmu mǝnana málá male pà kàm raka. Cautera mǝnia ka yi masǝlǝi nǝ hiwi mǝnana lǝmdǝ ama Yesu ka nda Mǝtalabangŋo mǝ'mǝsǝcau nì andǝ tǝ́r amsǝban nǝmurǝì ɓǝ̀rɓǝ̀r.
Agir mǝnana aɓalǝi ka
Mǝncau1:1-2
Ɓealu, andǝ kanigir, andǝ do ká aɓa ɓashi mala kìɗìkì mala amǝ kanigir mǝ'nyirnì a masǝlǝate1:3-16
Kwarkiru ace bwal paɓamuru1:17-23
Hiwi sham mǝɓoarne ace aɓwana1:24-25
1
Makkun mala Yahuda
1 Mǝnia yì cauterǝa ka pur nǝ bu Yahuda,*1:1 Ɓalli gbal aɓa: Mat 13:55; Mar 6:3. guro mala Yesu Kǝrǝsti, andǝ mǝ'eam Jemis, aban ká a ban aɓwana mǝnana kat Ɓakuli Tárrú tunǝia, sǝ earcea, sǝ dumsǝia aɓa yálban mala Yesu Kǝrǝsti ka.
2 Mǝsǝswatǝr, andǝ dorǝpwala, andǝ earcearǝu ka ɓǝà aliki amur wun.
Ɓashi amur aɓwana mana
à ɓinǝ Ɓakuli ka
à ɓinǝ Ɓakuli ka
3 Wun agyajam mem mǝnana ǝn earkiyi acea raka, mǝ ndanǝi a ɓabumam nǝ rǝɓǝla mǝ nǝ gilǝa wun cau amur amsǝban mǝnana sǝm kat sǝm ndanǝi ka. Sǝ ado ka ǝn nggǝ sǝni dumǝnam ama mǝ nǝ gilǝa, mǝ nǝ ɓakɓabum wun ɓǝ̀ wu munǝ ace yál dokwaɗi†1:3 yál dokwaɗi: Ko <<yál paɓamuru ma'sǝm a ban Kǝrǝsti.>> mana Ɓakuli pa kusǝ mwashat ɓǝ̀rɓǝ̀r ace anza kat, a ɓabù aɓwana male mǝnana tària ka. 4 Ən bang anggo acemǝnana aɓea aɓwana mana à kǝ ɓanggi Ɓakuli raka, à swárǝna zàng, à kutikina aɓalǝ wun. À nda ka ɓwana mǝnana à nyesǝ ɓwamuru mala Ɓakuli ma'sǝm pǝlǝia wia njar pakki agirɓana mala nonggi nǝ rǝarǝu, sǝ à kǝ ginǝki kǝ Múr sǝm, Mǝtala sǝm, Yesu Kǝrǝsti. Ɓashi mǝnana nda amúrià ka Ɓakuli angŋa dǝmba gilǝni ɓara-ɓara.‡1:4 Ɓalli gbal aɓa: 2Bit 2:1-18.
5 Ən nggǝ earce kasǝ ɓalǝ wun, kat andǝ amani ama wu sùrǝ́nà rǝ agir mǝnia kat ka, ama, Mǝtalabangŋo amsǝ aɓwana male, pusǝia aɓa nzali Masar, sǝ nǝnzǝ́mò ka, yi twalta aɓwana mǝnana à gūlì arǝì raka.§1:5 Ɓalli gbal aɓa: Pur 12:51; Ɓal 14:29,30. 6 Ɗǝm ngga wu sǝlǝna ama amǝturonjar mǝnana à turta gulo malea, à yàllî bancame malea ka, Ɓakuli kùrkia nǝ ansolo, kùrban mǝnana málá male pà kàm raka, sǝ gìrkúnia aɓa pǝndǝa, bà Pwari ɓashi mǝgule. 7 Ɗǝm ngga wu ɗenyi nǝ gir mǝnana kum amǝ Sodom andǝ Gomora, andǝ acili alá mǝnana a bania tù, mǝnana à kutio aɓa do kìɗìkì mala nonggi nǝ rǝarǝu andǝ pakki agir suno nongnǝban mǝnana kyanggi do mǝɓoarne, kǝla mana amǝturonjar mǝno pe ka. Ɓakuli sok bǝsa amúrià, ace mǝnana ɓǝ̀ duk girkànì a ban aɓwana kat, mala pibǝsa mǝnana malkiyi raka.*1:7 Ɓalli gbal aɓa: Tite 19:1-24.
8 Anggo gbal, amǝnia yì aɓwana à twalî ɓamuria ama à kǝ sǝnsǝna aɓa bangŋo ka, à kǝ pǝndǝki nggūrǝia nǝ cauɓikea nonggi nǝ rǝarǝia; à būrǝce yálban mala Ɓakuli amúrià, sǝ à nyesǝ amǝturonjar mǝɓoarɓwe mala Ɓakuli ɓà. 9 Ko nggearǝ Makel, yì gbani mala amǝturonjar mala Ɓakuli ka, twalki kǝ cau arǝ ne Shetan kǝ mǝɓane aban nungirǝu amur lú Musa ɗàng. Ne wi nǝ na ama: <<Mǝtalabangŋo Ɓakuli ɓǝ̀ pyauó!>>†1:9 Ɓalli gbal aɓa: Zak 3:2. 10 Sǝ amǝnia yì aɓwana ka, à kǝ na mǝɓane amur agir mǝnana à bwaltea raka. Sǝ agir mǝnana kat à bwaltea nǝ gyata oe malea a rǝǔ, andǝ ɗwanyi ɗenyicau kǝla agirkusǝu ka, à nda ka kǝ gìr mǝnana à kǝ kiɗikia ka.
11 Gìr'mur'mwana nda amúrià! À twalǝna kusǝ Kayinu. Rufi malea atà boalo tsǝngŋǝnia à kpana aɓa ɓwarkio mala Bil'am. À mgbicau kǝla Kora, sǝ à kpana a kìɗìkea kǝla yì.‡1:11 Ɓalli gbal aɓa: Tite 4:3-8; Ɓal 16:1-35; 22:1-35.
12 Amǝnia yì aɓwana ka, amǝ'kiɗiki agir na aɓalǝ wun a ban kpapi likwar mala dotarǝu ma'wun, sǝ à panǝ ɓangciu ko kǝsǝkya ɗang. À nda kǝla ayálgír mǝnana à karǝ bumia à ɗenyi nǝi ka. À nda kǝla pǝrɓang mǝnana gung twali kǝ nya mbulo raka. À nda kǝla anggun mǝnana ko nǝ kún gbangŋan ngga à kǝ pa ɓǝlea raka, anggun mǝnana à ukkinia andǝ anlerǝia sǝ à wuna mak ka. 13 À nda kǝla nggeamùr mǝnana gung kǝ songnǝki nǝ burabura, à kǝ gbanggǝri agir kǝsǝkya malea kǝla pupwalo. À nda kǝla anlero mǝnana à cam a ban mǝ'mwashati raka, sǝ ban mǝnana Ɓakuli tsǝì acea ka nda nggea pǝndǝa mǝcikcikì mǝnana málá male pà kàm raka.
14 Sǝ Inok, mǝnana nda tongno-nong-ɓaria kau, twal a ɓǝlban mala Adamu ka,§1:14 Ɓalli gbal aɓa: Tite 5:18,21-24. ɓangnǝ-ɓangnǝa amur a'ulang amǝnia yì aɓwana ka. Bangŋa ama:
<<Wu sǝni, Mǝtalabangŋo
ndya kǝ yiu andǝ
amǝturonjar male amǝfele
mǝnana à pà nǝ̀ gandǝ
ɓallia raka,
15 ace yinǝ ɓashi amur
ɓwapǝndǝa kat.
Nǝ̀ yia mak aɓwana kat
mǝnana à súrǝ̀ Ɓakuli
raka nǝ ɓashi,
ace agir mǝnana kat
à pea aɓa do malea mala
ɗwanyi súrǝ̀ Ɓakuli ka,
andǝ acau mǝɓike mǝnana
amǝ'cauɓikea,
amǝ ɗwanyi súrǝ̀ Ɓakuli
ne amurí ka.>>*1:15 Cau mǝnia ka à nǝ̀ kumi aɓa Malǝmce mala amǝ Yahudi a tùnǝì ama Inok 1:9.
16 Amǝnia yì aɓwana ka, amǝ sǝn ɓwarkio mala aɓwana na andǝ amǝ'nggwani, à kǝ pakki agir mǝɓike mǝnana kat à earkiyice ka. Yia ka, amǝ nggori na, andǝ amǝ'swárban nǝ kunɓoarna ace kum gìr mǝnana à earkiyice ka, a bu aɓwana.
Kwarkiru ace tamsǝkusǝu kàngkàng
17 Sǝ wun, agyajam mem ngga, wu ɗenyi nǝ agir mǝnana amǝ'mishan mala Mǝtala sǝm Yesu Kǝrǝsti bang ɗiɗyal ama à nǝ̀ yia kumban ngga. 18 À bangŋǝna wun ama: <<A masǝlǝata apwari ka, amǝ oalban arǝ njar dokwaɗi nǝ̀ yia puro, aɓwana mǝnana ɓá do malea ka nda kpata anpel malea mala ɗwanyi súrǝ̀ Ɓakuli.>> 19 Amǝnia yì aɓwana ka, à nda mǝnana à kǝ yinǝ gakkya aɓalǝ wun ngga. À kǝ gya atà anpel mala nggūrǝia, sǝ à panǝ Bangŋo mala Ɓakuli ɗang.
20 Sǝ wun agyajam mem ngga, wu lidǝmba nǝ ɓak rǝarǝ wun aɓa dokwaɗi†1:20 dokwaɗi: Ko <<nggurcau mala paɓamuru aban Kǝrǝsti.>> ma'wun nggea mǝfele. Wu kǝ pak hiwi aɓa rǝcandǝa mala Bangŋo Mǝfele. 21 Wu bwal ɓamur rǝ wun aɓa earcearǝu mala Ɓakuli, yi mǝnana wu nda arǝ kundǝ mǝsǝswatǝr mala Mǝtala sǝm Yesu Kǝrǝsti, mǝnana nǝ̀ yinǝ wun aɓa yilǝmu mana málá male pà kàm raka.
22 Wu lǝmdǝ mǝsǝswatǝr, wu bwalì aɓwana mǝnana paɓamuru malea cam raka. 23 Wu amsǝ aɓea aɓwana nǝ fwaban aɓa bǝsa. Sǝ aɓea aɓwana ka, wu sǝn mǝsǝswatǝr malea nǝ tsǝkiru, wu ɓinǝki ce gìr mǝnana kat a rǝia nǝ̀ kánǝ wun a pǝndǝkea nǝ npel mala nggūrǝu ka.‡1:23 Ɓalli gbal aɓa: Zak 3:3-4.
Masǝlǝata hiwi
24 Adyan ngga, gulo ka ɓǝà pè Ɓakuli, mǝnana nǝ̀ gandǝ bwal wun, wu kǝa kpa raka, sǝ nǝ̀ yinǝ wun a ɓadǝmbi, mana lùmsǝ nǝ ɓoarɓwa ka, nǝ banɓoarnado mǝgule andǝ ɗwanyicau-arǝǔ. 25 Gulo kat ka, ɓǝà pè wi, yì Ɓakuli mwashat, Mǝ'amsǝ sǝm nǝ bu Yesu Kǝrǝsti Mǝtala sǝm. Nggearǝ ɓoarɓwa, andǝ gulo, andǝ rǝcandǝa, andǝ murǝm ngga, male na ɓara-ɓara, arǝ anza mǝnana à kutikina ka, bà adyan, andǝ dǝmba. Ɓǝ̀ do anggo.
*1:1 1:1 Ɓalli gbal aɓa: Mat 13:55; Mar 6:3.
†1:3 1:3 yál dokwaɗi: Ko <<yál paɓamuru ma'sǝm a ban Kǝrǝsti.>>
‡1:4 1:4 Ɓalli gbal aɓa: 2Bit 2:1-18.
§1:5 1:5 Ɓalli gbal aɓa: Pur 12:51; Ɓal 14:29,30.
*1:7 1:7 Ɓalli gbal aɓa: Tite 19:1-24.
†1:9 1:9 Ɓalli gbal aɓa: Zak 3:2.
‡1:11 1:11 Ɓalli gbal aɓa: Tite 4:3-8; Ɓal 16:1-35; 22:1-35.
§1:14 1:14 Ɓalli gbal aɓa: Tite 5:18,21-24.
*1:15 1:15 Cau mǝnia ka à nǝ̀ kumi aɓa Malǝmce mala amǝ Yahudi a tùnǝì ama Inok 1:9.
†1:20 1:20 dokwaɗi: Ko <<nggurcau mala paɓamuru aban Kǝrǝsti.>>
‡1:23 1:23 Ɓalli gbal aɓa: Zak 3:3-4.