7
Hasu'uj ejefitki pekhewepe'.
(Lucas 6:37-38,41-42)
—Hasu'uj ejefitkii pe'ye' hats'inha qa' ham jeek nenit'i'ij ewets.* Mr 4:24-25 Qe qu' ejefitkii pe'ye' qa hik ƚunye'je' iye qu' nejefitji'ijkiyek pakhape'. Qa pa' equk'e'ejji' pa' ejifeta'x qa' hik pakha' jeek iye qu' ƚuk'eyeji' pa'qu' netpil epji'.* Mr 4:24; Ro 2:1; 14:10; Stg 2:13 ¿Qa inhats'ek in ƚejeƚju' na' jup'el ƚa's i'nji' ne' ƚoto' na' ejefe qa akha' qa nite' ƚewetjeƚ in i'nji' ne' oto' na' qi'ik'i najak?* Lc 6:41; Jn 8:7-9 ¿Pa'n ƚunye'j qu' it'ijets pa'qu' ejefeye': “Etswejinij qu' hiwu'm ek'ui na' i'nji' ne' oto' jup'el ƚa's,” in akha' iye les qi'ik'i na' najak i'nji' ne' oto'? ¡E'jtitsax hik ejunye'j qu' wetsjuk'e ejusitse'! Ojo'oj yijat'ij qu' iwu'm na' qi'ik'i najak i'nji' ne' oto'. Hats'inha qa' i'wenetsju' yijat'ij qu' iwu'mik'ui na' jup'el ƚa's i'nji' ne' ƚoto' na' ejefe. Hasu'uj ƚisi'ƚij eke' ta'ƚets na' Dios nekhewe' jukhew hik ƚunyejei nunajits. Hasu'uj iye ƚisi'ƚij eke' qi ƚe'sits hik ƚunyejei ute na'lje'mkii (perlas) nekhewe' jukhew hik ƚunyejei tafitets, qe i'nƚi'i qu' not'otsƚi'ipji'kii ma' qa nente'nilit ewets qa' newu'mju'.—* Pr 9:7-8; 23:9; Mt 15:26
Iyinets qa' esti'yij.
(Lucas 11:9-13; 6:31)
—Iyini'ƚets qa neƚisi'ƚij na' Dios. Mowo'oƚiikii qa' i'weni'ƚ. Ilani'ƚetskii na' ƚeji' qa' nenit'iƚij e'mii qhof.* Mt 18:22; Mr 11:24; Jn 14:13-14; 15:7; 16:24; Stg 1:5; 1Jn 3:22; 5:14 Qe na'aj iyinkii qa testii. Qa na'aj wo'oikii qa yi'wen. Qa na'aj yilanetskii na'aj ƚeji' qa wenit'iji'mii qhof.* Pr 8:17; Is 55:6; Jer 29:12-13 ¿Pa'n ƚii ekheweli'ƚ pa'qu' netisij pe'qu' uteye' pa'qu' ƚa'se' in iyintaxijets pane'? 10 Qa qu' niyintaxijets sehetse', ¿me qa' netisij pa'qu' q'oiq'oye'? 11 In ekheweli'ƚ in qitax pe' ewuƚ'etsi'ƚ, ƚa'mek qa ƚe'niyayi'ƚij in ƚetisi'ƚijkii pe' ƚe'sits pe' elitsi'iƚ, qa na' Atata'aƚ i'ni' na' wa's qa' les qu' qiye' qu' niya'yij qu' neƚisi'ƚij pe' ƚe'sits wekwek qu' iyini'ƚijetskii.* Gn 6:5; 8:21 12 Qa hik ta'ƚijupi' week pa'qu' isu'uni'ƚ qu' naqsi'ji'ƚ e'mijkii pekhewepe', qa' hik pakha' qu' aqsi'ji'ƚi'mijkii, qe hik aka' yit'ij ke' yika'ajji' ka' Moises'ik'i qa kekhewe' iye profetas.—* Mt 22:40; Lc 6:31; Ro 13:8; Ga 5:14
Pe' wetsjuk ƚejil qa wetsjuk iye wit'ikheijei.
(Lucas 13:24)
13 —Uyi'ƚii na' ƚeji' epk'iyit, qe na' epk'etsaxii ƚeji' qa epk'etsaxik'i iye na' wit'ikheyi'j yamii na' fe't qi iftsax qa olots ne' ikik'i nakha'an,* Mt 26:8; Mr 14:4; Jn 17:12; Hch 8:20; Ro 9:22; Fil 1:28 14 qa nakha' ƚeji' epk'iyit'ii qa epk'iyit'ik'i iye na' wit'ikheyi'j yamii na' witiƚa'x, qa nite' olots ne' yi'wen qa uyii.—
Wowol wotjonketik'i kots'etets.
(Lucas 6:43-44)
15 —Jeƚi'ƚiju'ƚ pe' ejtitsits yit'ijets qu' profetaye'. Pekhewe'en in nami'ƚ ei wotjonketik'i kots'etets, qa pakha'ƚe te'weiju' qa wowolija qa qi in nowe'ƚ.* Mt 24:11,24; Mr 13:22; Lc 6:26; Hch 13:6; 2P 2:1; Mt 9:36; 10:6,16; 12:11-12; 15:24; 18:12-13; Mi 3:5; 2Ti 3:5; Ez 22:27; Jn 10:12; Hch 20:29 16 Pe'qu' ƚeye' hikpe' qu' nata'ƚets qu' enikfe'li'ƚij. ¿Me ƚeke' qu' nata'ƚets pe'qu' uwaye' ne'ej tii, i'nƚi'i ne'ej higo qu' nata'ƚets ne'ej extuweƚku'k?* Pr 11:30; Mt 12:33; Jn 4:36; Stg 3:12; Mt 13:7; He 6:8 17 Qa hik ƚunye'j ne' week najkakui ƚe'sits qa ƚe'sitsjeek ƚei, qa ne' uƚ'ets najkakui qa uƚ'etsjeek ƚei. 18 Ne'ej najkak ƚe'wis nite' ƚeke' qu' uƚ'etse' pe'qu' ƚeye', qa nite' ƚeke' iye ne' najkak uƚ'ax qu' ƚe'sitse' pe'qu' ƚeye'. 19 Week ne'ej najkakui uƚ'ets ƚei qa wetfekinik'i qa tewumhitiiji'ju'kii na'aj fe't.* Jer 11:19; Mt 3:10; Lc 3:9; 13:7; Jn 15:2; Jud 12 20 Aka'an hik aka' qu' menikfeliti'ƚets qa' enikfe'li'ƚij pa'n ƚunyejei pekhewe'en.—* Mt 7:16; 12:33; Lc 6:44; Stg 3:12
Nite' week qu' namiipha'm na' wa's.
(Lucas 13:25-27)
21 —Nite' week pe'qu' ni'ttaxij yiwets: “Yatsat'axyij, Yatsat'axyij” qu' nuiji'teje'm na' tenek'enheiji' na' Tata wa'sji', qe uja'xƚe yijat'ij pe'qu' naqsi'jijkiiha pa'qu' nisu'un na' Tata wa'sji' qa' hikpe' qu' namiipha'm.* Mt 3:2; 18:3; Mr 9:43; Sal 143:10; Pr 16:9; Mt 12:50; Ga 1:4; Ef 1:9; 1Jn 2:17; Os 8:2; Mt 25:11; Lc 6:46; Ro 2:13; Stg 1:22 22 Qu' namtaxets hatse' pa' neƚuji' olots pe'qu' ni'ttaxij yiwets: “Yatsat'axyij, Yatsat'axyij, yekheweli'ƚ hit'iƚij ka' ii, qa hik kakha' iye hit'iƚiji' in hukini'ƚfik'ikii pe' inwo'metets. Qa hik kakha' iye ka' ii hit'iƚij qa' haqsiiƚijkii ke' ham ƚunyejeyi'iju'ƚ.”* Mr 3:15; Ap 9:20; 18:2; Nm 24:4; Mt 10:15; Jn 11:51; 1Co 13:2 23 Ma' qa' hit'ijets hatse': “Nite' hayiits qu' netsikfe'li'ƚ ewets. ¡Me'nitoni'ƚ ye'mii ekheweli'ƚ qi in ƚaqsiiƚijkii pa' uƚ'ax!”—(Sal 6:8)* Sal 5:5; Mt 25:12,41
Pe' wititsi' wettsupini'ju' pe' qi ute ipji'.
(Marcos 1:22; Lucas 6:47-49)
24 —Pa'qu' nespi'ye' qa' naqsiijkii ekewe' hit'ij qa' hik ƚunye'je' pa'qu' ewi'ƚ jukhewe' yiyaiƚewek in yitsupinju' pe'qu' ƚetsi'ye' qa yenipji' ne'ej qi ute.* Stg 1:22-25; Mt 12:36; Mr 4:14; 8:21; Jn 1:1; 2:22 25 Qa in namtax pa'qu' qi piƚeye' qa mulpha'mkii iye pe' lejtits qa t'unijik'i iye qa yeqsilanje'mkii pe' wititsi', qa nite'ƚe niwu'mju' qe wetsupini'ju' pe' ute ipji'. 26 Qa week pakha' qu' hats nespi'ye'tax qa nite'ƚe tek'enik'i ekewe' hit'ij qa hik ƚunye'j pa'qu' ewi'ƚe' jukhewe' nite' yiyaiƚewek, walxa'l iye, yaqsi'jtaxijkii pe'qu' ƚetsi'ye' qa yenƚi'i na'aj isa'xipji'. 27 Ma' qa in nam pa'qu' qi piƚeye' qa mulpha'mkii iye pe' lejtits qa t'unijik'i iye qa yeqsilanje'mkii pe' wititsi', ma' qa nopƚetju', qa haamija pa'qu' amane'.— 28 Ha' Jesús in yili'ij pa'aj in iyet, qa pe' jukhew qa qi in yitjuƚaxijpha'mkii,* Mt 11:1; 13:53; 19:1; 26:1; 13:54; 22:23; Mr 1:22; 6:2; 11:18; Lc 4:32; Jn 7:46 29 qe in i'nq'ijatshen hik ƚunye'j pa'qu' qi qu' netnek'enhei, qa nite' ƚunyejei he' i'nq'ijatshentaxij ke' Moisés ƚe'lijei.

*7:1 Mr 4:24-25

*7:2 Mr 4:24; Ro 2:1; 14:10; Stg 2:13

*7:3 Lc 6:41; Jn 8:7-9

*7:6 Pr 9:7-8; 23:9; Mt 15:26

*7:7 Mt 18:22; Mr 11:24; Jn 14:13-14; 15:7; 16:24; Stg 1:5; 1Jn 3:22; 5:14

*7:8 Pr 8:17; Is 55:6; Jer 29:12-13

*7:11 Gn 6:5; 8:21

*7:12 Mt 22:40; Lc 6:31; Ro 13:8; Ga 5:14

*7:13 Mt 26:8; Mr 14:4; Jn 17:12; Hch 8:20; Ro 9:22; Fil 1:28

*7:15 Mt 24:11,24; Mr 13:22; Lc 6:26; Hch 13:6; 2P 2:1; Mt 9:36; 10:6,16; 12:11-12; 15:24; 18:12-13; Mi 3:5; 2Ti 3:5; Ez 22:27; Jn 10:12; Hch 20:29

*7:16 Pr 11:30; Mt 12:33; Jn 4:36; Stg 3:12; Mt 13:7; He 6:8

*7:19 Jer 11:19; Mt 3:10; Lc 3:9; 13:7; Jn 15:2; Jud 12

*7:20 Mt 7:16; 12:33; Lc 6:44; Stg 3:12

*7:21 Mt 3:2; 18:3; Mr 9:43; Sal 143:10; Pr 16:9; Mt 12:50; Ga 1:4; Ef 1:9; 1Jn 2:17; Os 8:2; Mt 25:11; Lc 6:46; Ro 2:13; Stg 1:22

*7:22 Mr 3:15; Ap 9:20; 18:2; Nm 24:4; Mt 10:15; Jn 11:51; 1Co 13:2

*7:23 Sal 5:5; Mt 25:12,41

*7:24 Stg 1:22-25; Mt 12:36; Mr 4:14; 8:21; Jn 1:1; 2:22

*7:28 Mt 11:1; 13:53; 19:1; 26:1; 13:54; 22:23; Mr 1:22; 6:2; 11:18; Lc 4:32; Jn 7:46