8
Jesús qa yiƚin pa' ewi'ƚ i'nij pa' witja'me't lepra.
(Marcos 1:40-45; Lucas 5:12-16)
In tepilik'uiju' pa'aj ha' Jesús ke' utek qa olootsija pa'aj pe' nijayan.* Mt 5:1; Lc 3:7 Qa nekets pa'aj pa' ewi'ƚ qi wanqaats'e' i'nij kakha' witja'me't ƚii lepra, ƚoq'oqkii pa' ƚ'ajik'i, qa wonokok'eni'ju' pa'aj ƚ'ejuyi'jii ha' Jesús, qa yit'ij: —Yatsat'axyij, qu' isu'un qa' ƚeke'ye' qu' etsiƚin wat'ij.—* Mt 9:18; 15:25; 18:26; 20:20; Jn 9:38; Hch 10:25 Qa ha' Jesús qa t'eku'mets pa'aj, qa yit'ijets: —Ehe, hisu'un qa' k'eƚin hane'ej.— In yit'ijets aka'an pa' wanqaats'e' qa aje'eƚ naxpa'lij pa' ƚaja'me'ttax. Ha' Jesús qa yit'ijets iye pa'aj: —Menikfelitetsha aka' qu' hit'ij ewets, hasu'uj enfel eku'ni'm pe'ye' in hats ƚanaxpa'l. Maƚe qa' me'nethinii hakha' pa'i ne' witlijtsitjii qa' eyijii pa'qu' eqisit'i'ij na' Dios (ofrenda), in ƚ'anye'jek ka' inaqyaji'ij ka' Moises'ik'i, hats'inha qu' week nenikfe'lets in hats ƚanaxpa'lij ka' aja'me'ttax.—* Mt 9:30; 17:9; Mr 5:43; 7:36; 8:30; Lv 14:3-4,10; Lc 5:14; 17:14
Jesús qa yiƚin pa' ƚeqejkunenek pa' ewi'ƚ tenek'enheyipji' pe' oq'opheƚinetsilets Roma ƚeiƚe'.
(Lucas 7:1-10)
In uiji'teje'm pa'aj ha' Jesús ha' witset Capernaum qa pa' ewi'ƚ centurión* Centurión ikji', tenek'enhe'yipji' ek pe' cien (100) oq'opheƚinetsilets, Roma ƚeiƚe'. qa nekets pa'aj qa iyinijets,* Jn 4:46-54 qa yit'ijets: —Yatsat'axyij, ha' yeqejkunene'k ke' yitsi'ii qi in wanqaats'e', nite' p'e's iye.— Ha' Jesús qa yit'ijets pa'aj: —Tsamƚi'iyek qa' hiƚin.— Qa pa' centurión qa yeku'ƚ: —Yatsat'axyij, nite' ye'weju'ƚ eju'ƚ qu' uyifi ke' yitsi' qe ewi'ƚƚe yijat'ij pa'qu' it'ij ma' qa' hats nit'unhet ha' yeqejkunenek.* Sal 107:20; Lc 15:19,21 Qe yakha' iye na'l pe' te'weiyik'uipha'm qa yakha' iye na'l ye'm iye ne' oq'opheƚinetsilets in heinek'enhe'yipji'. Qe hiyaji'ets na'aj ewi'ƚ nekhewe'en qu' nak, qa ik. Qa nikhapij qe hiyaji'ets qu' nenekmet, qa nekmet. Qa ha' yeqejkunene'k qe hiyaji'ijets na'aj wekwek qu' nithayiki qa yithayiki.— 10 In yepi'ye' ek'i pa'aj aka'an ha' Jesús qa qi in yitjuƚaxijpha'm pa'aj. Qa yit'ijji'ju' pekhewe' yijayanik'ikii: —Yijaa'ija aka' hit'iƚij ewets, week enewe' Israel ƚeiƚets ham pa'qu' hi'wen qu' hik ƚunye'je' in nite' inqeku' ha'ne jukhew. 11 Yakha' hit'iƚij ewets in olots hatse' pe'qu' nata'ƚji' na' neƚu'uju'ƚ qa pe'qu' tefe nata'ƚji' iye qa' na'nijupju'kii qa' ƚekufeye ka' Abraham'ik'i qa ka' Isaac'ik'i qa ka' Jacob'ik'i iye ha'ne wa'sji'pha'm tenek'enheiji' na' Intata.* Is 49:12; 59:19; Mr 1:11; Lc 13:29; Ef 3:6 12 Qa nekhewe'ƚe te'nekumhiitaxiiji' qu' nuiji'teje'm na' tenek'enheiji' na' Intata qa' netwu'mhitii ji'teje'mkii na' i'nfik'i qi in noo'kiiha qa' hikna' qu' qi qu' napi'ju'kii qa' qi qu' nat'aiji' ƚek'unhetii.— 13 Ma' qa ha' Jesús qa yit'ijets pa'aj pa' centurión: —Yape mapilii pe' etsi', qa aka' hats ƚunye'j in nite' ƚeqeku'uk'i qa' hik aka' qu' ƚunye'je'.— Qa pa' witqejkunenek qa hik pakhaa'ijha in hamiikii pa' ƚaatshektax.* Mt 9:22,29; Jn 4:53
Jesús qa yit'unhet pe' Pedro ƚeqewketi'.
(Marcos 1:29-31; Lucas 4:38-39)
14 Ha' Jesús qa yamii pa'aj ke' ƚetsi' ha' Pedro qa yi'wen pa'aj ke' ƚeqewketi' in nite' niipha'm qe qi in iwilhan. 15 Qa t'eku'mi' pa'aj pa' ƚokoi qa hik pakhaa'ijha pa'aj qa ikik'uifik'i pa' witwilhat. Ma' qa niipha'm qa t'unkii, ma' qa yejeƚets qa yithayiki'im iye pe' wekwek.
Jesús qa niƚinju' pe' olots wanqaats'eju'.
(Marcos 1:32-34; Lucas 4:40-41)
16 Qa in hats uiju' pa'aj pe' junu' ha' Jesús qa tetka'xii pe' olots jukhew qa efutsji'kii i'nji' pe' inwo'metets. Ma' qa ƚe'lijeiƚe pe' yitjiijets in yukinfik'ikii pe' inwo'metets. Qa niƚinju' iye pe' week wanqaats'etaxju'.* Mr 3:15; 1Ti 4:1; 1Jn 4:1; Mt 4:24; 8:33; Hch 19:12 17 Aka'an in hats yaqsiijkii pa'aj, qe qa' nasiinik'iha pa' hats nifel pa'aj tooxik'i pa' profeta'ik'i Isaías in yit'ij: —Ƚakha' t'eku'mi' pe' inawtshei qa yeka'x iye pe' inja'metets.—(Is 53:4)* Mt 1:22
Pakha' jutsitax ƚunye'j qu' jintajayan pa' Jesús.
(Lucas 9:57-62)
18 Ha' Jesús in yi'wen pa'aj in olots pe' namii yeqewuk'un, qa yiyaji'ijets pa'aj he' ƚ'ijatshenhei qu' naki'ƚii ƚajaika' ke' kaƚi'.* Mt 14:22; Mr 4:35; Lc 8:22; Jn 6:15-17 19 Qa ewi'ƚ pa'aj pa' i'nq'ijatshenij ke' Moisés ƚe'lijei qa nekets ha' Jesús qa yit'ijets: —Maestro, tsaqjayankeyu'tax ej week pa'qu' maji'ijji'.— 20 Ha' Jesús qa yit'ijets: —Ne' ejenelits na'l ne' ƚewjets qa ne' junatai qa na'l iye ne' ƚupits, qa ha'neƚe Ƚa's na' Jukhew qa ham pa'qu' na'wi'ju' ha'ne ƚeiƚa'.—* Dn 7:14; Mt 9:6; 12:8; 13:41; Mr 8:31 21 Qa pakhap iye pe' yijayanik'i qa yit'ijets iye: —Yatsat'axyij, ¿me ƚeke' qu' etswejinƚe eku'n qu' natsamii ha' tata qa heti'j eku'uk'ui hatse'?— 22 Qa yeku'ƚ pa'aj ha' Jesús qa yit'ij: —Atsjayan yijat'ij. Iwejinƚi'ij pekhewe' hik ƚunyejei qu' nawa'm qu' netijik'ui pe' naxju'.—
Jesús qa yaq'ayinij pa' t'unik'i qa pa' iweli'.
(Marcos 4:35-41; Lucas 8:22-25)
23 Ma' qa ha' Jesús qa he' ƚ'ijatshenhei iye qa t'ilitji'ju'kii pa'aj pe' qi'ik'i witinhitjii qa ikijteje'mkii.* Jn 6:16-21; Mt 10:1; 26:56; Mr 3:7; 16:20; Lc 6:13; Jn 12:16 24 Qa yamji'ju' pa'aj ƚeqewuk'u ke' kaƚi' qa aje'eƚ nam pa' qi t'unik'i iftsaxji' qa qitsik'i iye pe' ƚeqe t'uyuyuyits qa tsxiƚtsxiƚji'ju'kii pe' witinhitjii. Qa hakha'ƚe Jesús qa ima' pa'aj. 25 Qa he' ƚ'ijatshenhei qa nijt'otshenii pa'aj, qa yit'ijets: —Yatsat'axyij, ¡etsi'fen qeku'ni'ƚ wat'ij! ¡Hats ji'nuihiyu'!— 26 Qa yeku'ƚ pa'aj: —¿Inhats'ek in qi in ƚe'nijiwe'yi'ƚ? Hayits qa'nte' qitsi'ƚ e'm pa'nte' witqekuye'j.— In yit'ij aka'an ma' qa niipha'm pa'aj qa yaq'ayinij pa' t'unik'i qa pa' iweli' iye, ma' qa yili'ij aje'eƚ qa week ikesimen iye pa'aj. * Sal 65:7; 89:9; 107:29; Mt 6:30; Lc 4:39 27 Qa he' ƚ'ijatshenhei qa qi in yitjuƚaxijpha'mkii pa'aj, qa yit'ijju': —¿Pa'n qu' ƚunyeeji'ija ha'ne jukhew in tek'enets iye aka' t'unik'i qa ha'ne iweli' iye?—* Mr 1:27; Lc 5:9
Pa' sehe' ƚii Gadara i'ni' pekhewe' wetsjuk i'nji' pe' inwo'metets.
(Marcos 5:1-20; Lucas 8:26-39)
28 In yamiiteje'm pa'aj ha' Jesús ha' ƚajaika' ke' kaƚi' ha' sehe' ƚii Gadara, ma' qa te'nilitfik'ikii pa'aj pe' wetsjuk jukhew i'nji' pe' inwo'metets ta'ƚets pa' nimeƚkuket qa nekets pa'aj pa' i'ni'. Pekhewe'en qi in iftsitsiju'ƚha pa'aj pa' ƚunyejei, ma' qa ham pa'qu' neneki'kii pakha' i'ni' pekhewe'en. 29 Qa tayai wetju'ƚ pa'aj: —¿Inhats'ek in ƚanami'ƚyii Ƚaa'sija pa' Dios? ¿Me ƚanami'ƚyii qu' atsawtsheteni'ƚ in mexente' yamtaxets pa' ƚahats'ij?—* Jue 11:12; 2S 16:10; Mr 1:24; Lc 4:34; Jn 2:4; Hch 8:7 30 Ipƚulii pa'aj pa' i'ni' pe' olots tafitets taqakiyi'ju' pa' jup'elket. 31 Qa pe' inwo'metets qa iyinijets pa'aj ha' Jesús: —Qu' etswu'mi'ƚfik'i, qa etswejinƚi'iƚij qu' nek'uyiƚik'i ne' tafitets.— 32 Ha' Jesús qa yit'ijiju'ƚ pa'aj: —¡Ma'aƚfik'ikii!— Qa pe' inwo'metets qa ikik'uifik'ikii pa'aj pe' jukhew qa uijiteje'mkii pe' tafitets. Qa aje'eƚ pe' tafitetsik'i qa week wekuma'xik'iju'kii pa' koomojo' qa t'ilitji'ju'kii pa' iweli' qa naq'axijju'. 33 Pekhewe' yejeƚtax pa'aj pe' tafitetsik'i qa wekuma'xii pa'aj pa' witset qa nifelkii week pakha' ƚunye'jkii. Qa pa' ƚunyejeikii iye pekhewe' jukhew i'ntaxji' pe' inwo'metets. 34 Ma' qa week pa' witset qa nekii pa'aj pa' i'ni' ha' Jesús. Qa in yi'wen pa'aj qa iyinijets qu' nakik'ui iye pa' ƚeqe sehe' pekhewe'en.* 1R 17:18; Lc 5:8; Hch 16:39

*8:1 Mt 5:1; Lc 3:7

*8:2 Mt 9:18; 15:25; 18:26; 20:20; Jn 9:38; Hch 10:25

*8:4 Mt 9:30; 17:9; Mr 5:43; 7:36; 8:30; Lv 14:3-4,10; Lc 5:14; 17:14

*8:5 Centurión ikji', tenek'enhe'yipji' ek pe' cien (100) oq'opheƚinetsilets, Roma ƚeiƚe'.

*8:5 Jn 4:46-54

*8:8 Sal 107:20; Lc 15:19,21

*8:11 Is 49:12; 59:19; Mr 1:11; Lc 13:29; Ef 3:6

*8:13 Mt 9:22,29; Jn 4:53

*8:16 Mr 3:15; 1Ti 4:1; 1Jn 4:1; Mt 4:24; 8:33; Hch 19:12

*8:17 Mt 1:22

*8:18 Mt 14:22; Mr 4:35; Lc 8:22; Jn 6:15-17

*8:20 Dn 7:14; Mt 9:6; 12:8; 13:41; Mr 8:31

*8:23 Jn 6:16-21; Mt 10:1; 26:56; Mr 3:7; 16:20; Lc 6:13; Jn 12:16

*8:26 Sal 65:7; 89:9; 107:29; Mt 6:30; Lc 4:39

*8:27 Mr 1:27; Lc 5:9

*8:29 Jue 11:12; 2S 16:10; Mr 1:24; Lc 4:34; Jn 2:4; Hch 8:7

*8:34 1R 17:18; Lc 5:8; Hch 16:39