Ɨkalaata ɨlya
Yʉʉda
Ʉwandɨlo
Ɨkalaata ili ifupi lyásimbiilwe nʉ Yʉʉda, we áamɨle weeka mʉ bhanholo bha Yeesu. Ábhasimbiiye ɨkalaata ili aBhakilisiti bhamu, bhe bhakhayɨmbaga nhaani nɨ manyɨzyo ɨzya bhamanyizyi abhɨ lenga. Abhamanyizyi bhanaabho bhakhagalʉlanyaaga ɨmanyɨzyo ɨzya wiila wa Mʉlʉngʉ, na kʉbhateezya aBhakilisiti kwɨkhala mʉ njendo imbiibhi. ɄYʉʉda ásimbile ɨvɨkholanyo ivwinji kufuma mu Lufingo ʉlwa Khalɨ, akʉbhagomwa aBhakilisiti kujimbiilila mu wanalyoli ʉwa Mʉlʉngʉ na mu Ntumi iNyinza ɨya Yeesu Kilisiti, ye bhímvwizye kufuma ku bhasundikwa bha Yeesu.
1
Ɨndamʉkho
Ɨne ne Yʉʉda, umubhombi wa Yeesu Kilisiti, ʉwamwabho nʉ Yaakobo. Inkubhasimbila ɨmwe mwe mubhilishiliilwe nʉ Taata ʉMʉlʉngʉ na mwe mʉkwɨkhala mʉ lʉgano lwakwe, na kʉlɨndɨɨlɨlwa akhinza nu Yeesu Kilisiti. ɄMʉlʉngʉ abhonjeelezye ishisa, uwutengaanu nʉ lʉgano ku winji.
Abhamanyizyi abhɨ lenga
Bhaganwa bhaanɨ mʉ lwɨtɨkho, náyɨkʉngʉʉye nhaani kʉtɨ imbasimbile ɨzya wuposhi we wʉkʉtʉkhomaanya twenti peeka. Ɨleelo naalola kʉtɨ ɨnkwanzɨwa imbasimbile ɨkalaata ili kubhasundiilila kʉtɨ mʉlwɨlaje ʉlwɨtɨkho lwe ʉMʉlʉngʉ afumwizye kheeka ku bhafinjile.* 1:3 Abhafinjile Bhaazya mu Wilulanyo ʉwa mazwi amajeni. Inkubhasimbila ɨkalaata ili kʉnongwa ye kʉlɨ na bhantʉ bhamu bhe bhatakumutinikha ʉMʉlʉngʉ, bhayinjiziizye kukwilu na kʉsangaana nɨɨmwe. Abhantʉ bhanaabha bhakʉpʉvwa intumi ɨzya wiila wa Mʉlʉngʉ wɨɨtʉ ɨnga bhabhombaje imbiibhi na kʉmʉkhaana uYeesu Kilisiti, uMulongozi ʉMʉpɨtɨ, ʉMwene wɨɨtʉ. Ɨleelo kufuma khalɨ yisimbiilwe kʉtɨ abhantʉ bhanaabha bhakhayɨlongwa.
She poope muzimanyile akhinza zyonti ziniizi, ɨnkwanza kʉbhakʉmbʉsya kʉtɨ ʉMwene we abhatʉʉla aBhaisilaeli kwepa mʉ nsɨ ɨya mu Miisili mwe bhakhayɨmbaga, pɨlongolela akhabhayazya bhaala bhe bhákhaanile kʉmwɨtɨkha. 1:5 Bhaazya Mbaazyo 14:26-35; 26:64-65. Mʉkʉmbʉshe, bhoope abhakhabhɨzya bhaala bhe bhatákhobhoshile nɨ mbombo yaabho, bhakhawʉlekha ʉwɨɨkhalo waabho, ʉMʉlʉngʉ abhakunjile ku khiisi na manyoloolo aga wiila na wiila. Bhakʉgʉʉlɨla isiku ɨpɨtɨ liila ɨlya kʉlongwa. Khabhɨlɨ mʉkʉmbʉshe kʉtɨ abhantʉ abha mʉ nhaaya ɨzya mu Sodoomu na mʉ Gomoola, 1:7 Ɨnhaaya ɨzya mu Sodoomu na mʉ Gomoola nhaaya zye ʉMʉlʉngʉ ázilonjile kʉnongwa iyi mbiibhi zya bhantʉ bhaabho. Bhaazya Wandɨlo 19:24-29. na bhaala abha mʉ nhaaya impalamani. Abhakhaaya abha mumuula bhakʉkholana na bhakhabhɨzya bhanaabha. Bhakhabhombaga uwubhembu na kʉlandata ɨnsʉngʉkho ɨzya mʉbhɨlɨ zye zɨtakʉkholana na she bhápeliilwe. ɄMʉlʉngʉ akhaabhapa ulufundo ʉlwa kʉpembwa mʉ mwoto we wutakuzima naalumo, ɨnga zɨbhe nsoshi kʉ bhantʉ bhonti.§ 1:7 Bhaazya Wandɨlo 19:1-26.
Poope shɨnɨɨsho abhantʉ ɨbha bhe bhatakumutinikha ʉMʉlʉngʉ bhakʉkholana nabho. Bhakʉloota injozi, injozi zɨnɨɨzyo zikwilufwa amabhɨlɨ gaabho, bhakuwusiita ʉwʉpɨtɨ wa Mʉlʉngʉ na kuliga ɨvɨpelwa ɨvwa wumwamu vwe vɨlɨ kʉmwanya. Ɨleelo woope uMikaeli, ʉkhabhɨzya ʉmʉpɨtɨ, we akʉlongana na kʉdalɨnhana nu Seetani ku zyi vimba lya Moose, atálinjile kʉmʉlonga uSeetani ku ndigo. Lyoli álonjile átɨlɨ, “ɄMwene ʉMʉlʉngʉ wʉʉyo akʉkhajɨle!” 10 Ɨleelo abhantʉ ɨbha bhakuliga ɨnongwa zye bhatazimanyile. Khabhɨlɨ zye bhazimanyile anzɨ vɨkhanʉ vwe vɨtalɨ nɨ njeele, zɨnɨɨzyo zye zɨkʉbhayazya.
11 Bhasheleeye! Kʉnongwa ye bhakʉlandata ɨdala lya Kaayini ɨlya kʉbhomba imbiibhi.* 1:11 Bhaazya Wandɨlo 4:1-16. Kʉnongwa ye bhakwanza uwudumbwe, bhagwɨlɨɨye mu mbiibhi zye uBalaamu ábhombile. 1:11 Bhaazya Mbaazyo 22-24; 31:16. Bhakʉyaga kʉnongwa ye bhakʉsambʉkha anza she ʉKoola áyajile kʉnongwa ye ásambushile. 1:11 Bhaazya Mbaazyo 16:1-35. 12 Abhantʉ ɨbha bhananganyi mu vikulukulu vwinyu ɨvwa lʉgano, bhakʉyɨsaajɨla kulya bhɨɨbho bheene sita kʉsʉʉpɨla. Khabhɨlɨ bhalɨ ngatɨ mabhɨngo ge gatalɨ ni mvula ge gakupepenukha ni mpepu, kwe kʉtɨ bhatalɨ nu wanalyoli mʉ wɨɨkhalo waabho. Khabhɨlɨ bhalɨ ngatɨ makwi ge gatalɨ na matunda mʉ khabhalɨlo akhi mvuno, gakumbuliilwe gonti guumile. 13 Bhakʉpootwa kuyidinda ngatɨ mabhilingwa amapɨtɨ aga mwa sʉmbɨ, nɨ mbombo zyabho izyi nsoni zɨkʉsaata ngatɨ mʉtatafʉla ʉwa mabhilingwa. Bhalɨ ngatɨ nzota zye zɨkweleela zye zɨtangakhola kʉlongozya. ɄMʉlʉngʉ abhabhɨshɨɨye apa kʉbha ku khiisi akhapɨtɨ wiila na wiila.
14 UEnoki, ʉmaama ʉwa saba kufuma pa Adamu§ 1:14 Bhaazya Wandɨlo 5:21-24. áfumwizye uwukuwi kʉ zya bhantʉ ɨbha átɨlɨ, “Yeenya, ʉMwene ʉMʉlʉngʉ akwɨnza peeka na bhakhabhɨzya bhaakwe abhafinjile abhinji nhaani, 15 ɨnga abhalonje na kubhafunda bhonti bhe bhatakʉmwɨtɨkha ʉMʉlʉngʉ. Akubhafunda kʉ njendo zyabho zye bhabhombile sita kumutinikha ʉMʉlʉngʉ, peeka nɨ nongwa zyonti imbiibhi zye abhabhomba mbiibhi bhakʉmʉlonga.” 16 Abhantʉ ɨbha bhakuyibhunanzyaga na kʉdwega, bhakʉlandata ɨvɨgane vwabho ivibhiibhi. Bhakʉyɨpaala nhaani na kʉbhapaala nhaani abhantʉ kʉnongwa ɨya kʉpatɨla uwukabhi.
Insoshi na masundo
17 Ɨleelo ɨmwe bhaganwa, mʉkʉmbʉkhaje gaala ge bhálonjile abhasundikwa bha Mwene wɨɨtʉ uYeesu Kilisiti. 18 Bhátɨlɨ, “Insiku ɨzya kʉmpeleela kukhayifumila abhantʉ abha kʉshoolanya, bhe bhakhayɨlandataga ɨvɨgane vwabho ivibhiibhi.” 19 Abhantʉ bhanaabha bhe bhakubhalumanya, bhakʉsɨɨbha ɨzya mʉ nsɨ, bhatalɨ nu Mupepu wa Mʉlʉngʉ.
20 Ɨleelo ɨmwe bhaganwa, mʉgomaje mʉ lwɨtɨkho lwinyu lwe lufinjile nhaani, khabhɨlɨ mupuutaje kʉ makha ga Mupepu uMufinjile. 21 Mʉyɨsʉngaje mʉ lʉgano lwa Mʉlʉngʉ, we mʉkʉmʉgʉʉlɨla ʉMwene wɨɨtʉ uYeesu Kilisiti kʉtɨ abhalolele ishisa ɨnga abhinjizye mu wuumi ʉwa wiila na wiila. 22 Mʉbhatʉyɨlaje bhamu bhe bhakʉyʉnjɨɨla, 23 bhamu mʉbhapokhaje kwɨ dala ɨlya kʉbhanyamvʉla mʉ mwoto, bhamu mʉbhalolelaje ishisa, ɨleelo mʉbhe amiiso, na kʉbha apatali nu wubhiibhi waabho.
Impuuto ɨzya kʉpaala
24 ɄMʉlʉngʉ we alɨ na makha aga kubhadiima kʉtɨ mʉtakhateeje, lyoli kʉbhaleeta ɨmwe pɨlongolela pa wumwamu waakwe ʉwʉpɨtɨ, khabhɨlɨ sita wubhiibhi, kʉ lʉseshelo ʉlʉpɨtɨ. 25 Ʉweene wʉ Mʉlʉngʉ mwene, uMuposhi wɨɨtʉ kwɨ dala ɨlya Yeesu Kilisiti ʉMwene wɨɨtʉ. Uwumwamu, ʉwʉpɨtɨ, amakha, ʉwaamʉlo vɨlɨ na wʉʉyo kufuma khalɨ, ishi, wiila na wiila. Zɨbhe shɨnɨɨsho.

*1:3 1:3 Abhafinjile Bhaazya mu Wilulanyo ʉwa mazwi amajeni.

1:5 1:5 Bhaazya Mbaazyo 14:26-35; 26:64-65.

1:7 1:7 Ɨnhaaya ɨzya mu Sodoomu na mʉ Gomoola nhaaya zye ʉMʉlʉngʉ ázilonjile kʉnongwa iyi mbiibhi zya bhantʉ bhaabho. Bhaazya Wandɨlo 19:24-29.

§1:7 1:7 Bhaazya Wandɨlo 19:1-26.

*1:11 1:11 Bhaazya Wandɨlo 4:1-16.

1:11 1:11 Bhaazya Mbaazyo 22-24; 31:16.

1:11 1:11 Bhaazya Mbaazyo 16:1-35.

§1:14 1:14 Bhaazya Wandɨlo 5:21-24.