Leeter masa
Piyer
ma wuzlala ŋgeeme
Mey da ray
Leeter masa Piyer ma wuzlala ŋgeeme
Leeter keɗe ara Simaŋw Piyer, ndaw-meslərey ŋga Yesu Kəriste, ma wuzlala. Mezəley Piyer a na, ara Yesu ma para (Luk 6.14). Jak, Jaŋ leŋ Piyer e na, ata jam maa-səɓa-dey ŋgaa gwar. Daa mezley ŋga mecəmey-ray ŋga ndəhay ŋga Yesu na, Piyer e ta key bay-ray la ŋga ndəhay ŋga Yesu (SNM 2.14; 15.7).
Piyer a ləvey aŋga da Babilaŋw (5.13). Ndəhay ga a wulkam aŋga da Rawm, ama a wa berney a ta Babilaŋw, berney masa Jəwif hay zleezle ma njam da hwaɗ a anda məlak hay da wuzlah ndəhay ma səra Gazlavay ba. A wuzlalatara leeter e ŋgada ndəhay ŋga Yesu maakwacatakaya ray daa hwayak hay mekele mekele (1.1). Ata na, ndəhay fa rəsmata, fa sərdamata banay maja ata ndəhay ŋga Yesu. Piyer a wuɗey ŋga vəltar gədaŋ amba a ɓəsmara banay a, a diyam fa mey fa mey daa cəveɗ ŋga Yesu (5.12). A vəltar gədaŋ, a ləvtar ŋga pamara mewulkey ata a ray maaya ŋga Gazlavay masa ata ma da hətmar ta pas masa Yesu ma da vəhwa. Asaya, a ləvtar ŋga kam cek maaya anda Gazlavay ma wuɗey, maja ata na, ara səkway masa Gazlavay ma wala (2.9).
Daa leeter e na, Piyer aa guzltar ŋgada ndəhay ŋga Yesu masa zleezle ma səpam kwakwas hay mekele mekele. Anda meləvey, aa guzley ŋgada Jəwif hay ta ŋgada ndəhay masa Jəwif hay ba hay ma səpam kwakwas ŋga Mawiz leŋ ŋgada ndəhay ma tam kuley hay. Ata na, ta hətam heter mawiya cay, anda keɗe, menjey ata, aŋga anda ŋga papaŋ ŋga papa ata hay zleezle saba. Asaya, menjey ata, aŋga anda ŋga ndəhay da cakay ata ba may (1.13–2.4). Ata fa ɓəsmara banay maja Yesu.
Daa leeter e keɗe na, mey mekele mekele daha ŋga vəley gədaŋ a ndəhay:
Mey da ray meɓəsey banay (1.7; 3.13-17)
Mey da ray Yesu Kəriste, aŋga anda aŋgwa maaya meləmey way (2.4; 2.6)
Mey da ray aləkwa, ndəhay ŋga Gazlavay (2.9-10)
Mey da ray banay masa Kəriste ma ɓəsa maja aləkwa (1.3; 2.21; 2.23; 3.18–4.46)
1
Mecey-har
Ara yah *Piyer ma wuzlalakwara leeter keɗe, yah *ndaw-meslərey ŋga *Yesu *Kəriste.
Ya wuzlalakwara ŋgada akwar ndəhay masa *Gazlavay ma walakwar sem, akwar ndəhay masa məlak hay maakwacatakaya ray daa hwayak ŋga Paŋw, daa hwayak ŋga Galati, daa hwayak ŋga Kapadəwas, daa hwayak ŋga Azi, leŋ daa hwayak ŋga Bitini. 1.1 2.11; Jak 1.1 Dəga zleezle na, Gazlavay Papaŋ ta walakwar cay ŋga tərey ndəhay aŋga hay anda aa ma wuɗey. A pakwar wal ta fa Mesəfney aŋga amba ka namar ray a Yesu Kəriste, asaya, amba ka təram ŋga ndəhay aŋga hay maaya manjar mebərey ta fa mambaz aŋga.
Anja maaya ŋga Gazlavay ta zazay aŋga ŋga njey ta akwar ma fəna ma fəna. 1.2 2.9; Rm 8.29; Ef 1.4; 2Tes 2.13; 2Pi 1.10; mambaz: 1.19
Mey da ray meləhey
Həlmakwa Gazlavay, Papaŋ ŋga Bay aləkwa Mahura Yesu *Kəriste. Ta sərfandakwar dey-ceceh la ga, ta yandakurwa la ŋga dey cew ta fa aa ma sləkɗadərwa Yesu Kəriste daa meməcey. Ara maja ŋgene, aləkwa fa sərkwa daa mevel aləkwa, ya sləkɗakurwa la daa meməcey may. 1.3 1.23; 2Kwr 1.3; Tit 3.5 Anda keɗe, akwar fa səkwmara cek hay maaya masa Gazlavay ma ɓadata ŋgada ndəhay aŋga hay. A ɓadatara cek hay a na, da gazlavay da vaɗ. Feteɗe na, cek hay a, a zam ba, a nəsam ba, a mbəɗam ba. Gazlavay na, ndaw masa ta gədaŋ. A jəɗkwar la amba a ləhdakwar maja akwar fa pamara ŋga ndaw akwar fara fara. Meləhey a ŋgene, Gazlavay a da wuzdərwa fara fara na, ta pas masa bəla ma da ndəvey.
Ara maja ŋgene, kwa wure keɗe, masa akwar daa banay wura wura ma da njey nekəɗey keɗe na, sasəmam cəŋga. 1.6-7 2Kwr 4.17; Jak 1.2-3 Banay a ŋgene na, fa wuzdərwa akwar fa pamara Gazlavay ŋga ndaw akwar fara fara daw, daa ba daw? Nəka ɓərey magaza cey, kwa ara cek maaya na, a nəsey la. Ama ŋga sərey aŋga maaya na, si a pamara aa awaw. Aŋga letek kəne ta akwar ma pamara Gazlavay ŋga ndaw akwar fara fara. Mepey Gazlavay ŋga ndaw fara fara na, a fəna ɓərey magaza ta maaya, ba daw? Ta ŋgene he cəpa, fa jadamakwar ŋga sərey, da akwar fa pamara Gazlavay ŋga ndaw akwar fara fara kwa. Anda keɗe, ta pas masa Yesu Kəriste ma da wuzwa vaw na, Gazlavay a həslkwar ray la, a həlmakwar la, aa həmdakwar la maja akwar ma pamara ŋga ndaw akwar fara fara ha. 1.7 Jəw 23.10; Ps 66.10; Iz 48.10; 1Kwr 3.13 Akwar ma hətmar Yesu ta dey akwar daa ba, ama akwar fa wuɗmara cəŋga. Akwar fa hətmar wure keɗe daa ba, ama akwar fa pamara ŋga ndaw akwar fara fara cəŋga. Ara maja ŋgene, akwar ta meesəmey, meesəmey a ga ara mey ba, kwa ndaw a gwa ŋga ləvey ba. 1.8 Jaŋ 20.29; 2Kwr 5.7 Akwar ta meesəmey ga na, maja Gazlavay ta ləhdakwar sem. Meləhey a na, ara mawurɓay masa akwar ma hətam maja akwar ma pamara Yesu ŋga ndaw akwar fara fara. 1.9 Rm 5.2; 6.22; Ef 1.14
10 Zleezle ndəhay ma təla mey ŋga Gazlavay ta səpam cəveɗ la mekele mekele amba a sərmara Gazlavay a da ləhdata ndəhay daa mebərey anda aa ma ləhdakwar na, kwara. Ndəhay a taa guzlam la da ray maaya ŋga Gazlavay masa aa ma da vəldandakwara. 1.10-11 Lk 24.46; 1Kwr 15.3-4; 2Pi 1.19-21 11 Ndəhay a na, Mesəfney ŋga Kəriste aa da ray ata. Mesəfney a ta wuzdatara banay masa Kəriste ma da ɓəsa la. Asaya, ta wuzdatara gədaŋ masa Kəriste ma da hətar la fa dəɓa ŋga banay a. Ndəhay ma təla mey ŋga Gazlavay a ta səpam cəveɗ la ŋga sərey cek hay a, a da kam na, ta vara, asaya, a da kam na, kwara. 12 Gazlavay ta wuzdatara la, a ləvey, mey masa ata ma wuzdamara da ray cek hay a na, ara ŋgada ata ba, ama ŋgada akwar. Wure keɗe, ndəhay ma wuzda *Mey-maaya-mawiya fa wuzdamakwara mey da ray cek hay a. A wuzdamakwara mey a na, ta gədaŋ ŋga *Mesəfney ŋga Gazlavay ma sawa da gazlavay da vaɗ. Kwa maslaŋ hay ŋga Gazlavay da vaɗ may, a wuɗam ŋga sərmata cek hay a. 1.12 Ef 3.9-10
Mey da ray menjey maaya ma mbafar a Gazlavay
13 Maja ŋgene *1.13 maja ŋgene: «Maja ŋgene» a wuɗey ŋga ləvey «maja meləhey ta maaya ŋga Gazlavay» Nəka 1.10., ɗiyam vaw maaya maaya ŋga key sləra ŋgada Gazlavay. Wam vaw, pamara mewulkey akwar a ray maaya ŋga Gazlavay masa akwar ma da hətam ta pas masa Yesu Kəriste ma da wuzwa vaw. 14 Namar ray mandaw mandaw a Papakw akwar Bay Gazlavay da vaɗ. Zleezle daa masa ka sərmara Yesu *Kəriste ba araŋ na, akwar fa kam cek hay maaya ba saw masa ma mbafakwar gway. Ama wure keɗe na, ka da kamata cek hay a saba. 1.14 Rm 12.2; Ef 2.3; 4.17-18 15 Gazlavay ta zəlkwar la ŋga tərey ndəhay aŋga hay. Aŋga na, ndaw maaya manjar mebərey. Akwar may, daa menjey akwar cəpa na, təram ndəhay maaya manjar mebərey anda aŋga. 1.15-16 Lev 19.2 16 Ya ləvkwar anda keɗe na, maja mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay, Gazlavay a ləvey: «Njam manjar mebərey, maja yah na, yah ndaw manjar mebərey.»
17 Daa masa akwar fa dəram daŋgay na, ka zəlmara Gazlavay «Papaŋ». Maja ŋgene, daa menjey akwar mambəkakaya da bəla keɗe na, namar ray a Gazlavay maaya maaya. Aŋga na, ndaw ma ka sariya ŋgada ndaw a, ndaw a, ta cəveɗ e təɗe fa sləra masa aŋga ma ka, kwa a weley ndaw ta weley ba. 1.17 Iz 63.16; Jer 3.19; Mt 6.9; 16.27; Rm 2.6; Jak 2.1; 1Pi 4.5 18 Akwar fa sərmara, Gazlavay ta mbəɗkurwa sem amba ka ləham daa menjey ŋga papakw akwar hay zleezle. Menjey akwar anda ŋga papakw akwar hay zleezle ŋgene na, ara cek ŋga tede, fa da jənkwar ŋga ləhey daa ba. Gazlavay ta mbəɗkurwa ta cek anda dala masa ma da ndəvey na, daa ba. 1.18 Mt 20.28; 1Kwr 7.23; 6.20 19 Ama, a mbəɗkurwa na, ta mambaz ŋga Kəriste ta ray aŋga, ndaw masa ta gədaŋ. Kəriste he na, aŋga ta mebərey daa ba, aŋga anda bəz-təɓaŋ maaya masa wurwer ŋga hərey ŋga vəley ŋgada Gazlavay. 1.19 1.1-2; Jaŋ 1.29; SNM 20.28; 1Kwr 5.7; Ef 1.7; Heb 9.12 20 Gazlavay ta wala la ŋga məcey dəga bəla ta ləmey daa ba araŋ. Wure keɗe daa masa bəla fa da ndəvey keɗe na, ta wuzdərwa la amba a ləhdakwar. 1.20 Ef 1.4 21 Ka pamara Gazlavay ŋga ndaw akwar fara fara na, ta fa Yesu Kəriste. Ara Gazlavay a ma sləkɗadərwa daa meməcey, asaya, ara aŋga ma həslar ray. Anda keɗe, akwar fa pamara Gazlavay ŋga ndaw akwar fara fara, asaya akwar fa sərmara ara aŋga pal ma da jənkwar. 1.21 ma həslar ray: 5.1; Rm 5.2
22 Akwar ta təram sem ŋga ndəhay manjar mebərey fa mey ŋga Gazlavay maja akwar ma namar ray a mey masa fara fara, amba ka wuɗmata məlmakw akwar hay maaya maaya ta mevel pal. Anda keɗe, wuɗam vaw maaya maaya ta mevel akwar cəpa. 1.22 2.17; 3.8; 4.8; Rm 12.9; Gal 6.10; 2Pi 1.7; 1Jŋ 4.11 23 Ka sərmara, akwar na, ta hətam heter mawiya la ta fa mey ŋga Gazlavay. Mey a na, a da njey ŋga sərmataw, a vəltar heter mawiya a ndəhay. Ka hətam heter e na, ta fa ndaw masa ma da məcey ba, ama ta fa Gazlavay, ndaw masa aŋga daha ta dey ŋga sərmataw. 1.23 Jaŋ 1.13; Heb 4.12; Jak 1.18 24 Anda mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay ma ləvey:
«Ndəhay magədaŋ na, ata anda kwakwas ma pəcwa da ley.
Membey ata, aŋga anda meefekwey da ley.
Kwakwas na, a kweley la, meefekwey may, a kəzley la, 1.24-25 Iz 40.6-8; Jak 1.10-11
25 ama mey ŋga Bay Gazlavay na, a da njey ŋga sərmataw.»
Mey a na, ara Mey-maaya-mawiya masa ata ma wuzdamakwara heyey.

1:1 1.1 2.11; Jak 1.1

1:2 1.2 2.9; Rm 8.29; Ef 1.4; 2Tes 2.13; 2Pi 1.10; mambaz: 1.19

1:3 1.3 1.23; 2Kwr 1.3; Tit 3.5

1:6 1.6-7 2Kwr 4.17; Jak 1.2-3

1:7 1.7 Jəw 23.10; Ps 66.10; Iz 48.10; 1Kwr 3.13

1:8 1.8 Jaŋ 20.29; 2Kwr 5.7

1:9 1.9 Rm 5.2; 6.22; Ef 1.14

1:10 1.10-11 Lk 24.46; 1Kwr 15.3-4; 2Pi 1.19-21

1:12 1.12 Ef 3.9-10

*1:13 1.13 maja ŋgene: «Maja ŋgene» a wuɗey ŋga ləvey «maja meləhey ta maaya ŋga Gazlavay» Nəka 1.10.

1:14 1.14 Rm 12.2; Ef 2.3; 4.17-18

1:15 1.15-16 Lev 19.2

1:17 1.17 Iz 63.16; Jer 3.19; Mt 6.9; 16.27; Rm 2.6; Jak 2.1; 1Pi 4.5

1:18 1.18 Mt 20.28; 1Kwr 7.23; 6.20

1:19 1.19 1.1-2; Jaŋ 1.29; SNM 20.28; 1Kwr 5.7; Ef 1.7; Heb 9.12

1:20 1.20 Ef 1.4

1:21 1.21 ma həslar ray: 5.1; Rm 5.2

1:22 1.22 2.17; 3.8; 4.8; Rm 12.9; Gal 6.10; 2Pi 1.7; 1Jŋ 4.11

1:23 1.23 Jaŋ 1.13; Heb 4.12; Jak 1.18

1:24 1.24-25 Iz 40.6-8; Jak 1.10-11