2
Anda keɗe, mbəkdamara mekey cek maaya ba tabiya, ka da fəcam ndaw ba səlak, ka da təram ndəhay masa ta neneh cew ba, ka da təram ndəhay masa səleŋ hay ba, ka daa guzlam mey maaya ba da ray ndəhay ba səlak. 2.1 Ef 4.25; Jak 1.21; 4.11 Anda bəza hay da mey ɗəwa ma wuɗam ŋga sey ɗəwa amba a gəlam na, akwar may, təɓmara mey ŋga Gazlavay masa fara fara amba ka gəlam ta mey a, ka ləham. 2.2 1Kwr 3.2 Si ka kamara kəne maja «akwar ta sərmara cay fara fara Bay Mahura na, aa maaya.» 2.3 Ps 34.9
Mey da ray ndəhay masa Gazlavay ma walata
Ŋgəcham ŋgada fa Bay Mahura. Ara aŋga ma vəltar heter a ndəhay. Aŋga na, anda aŋgwa mahura meləmey way masa ndəhay ma kəzlamara ta cakay. Ama Gazlavay ta wala sem. A nəka na, aŋga maaya kalah. 2.4 Ps 118.22; Iz 28.16 Akwar na, təram anda Bay Mahura, ndaw masa ta dey, amba akwar ndəhay masa ta dey anda aŋga na, Gazlavay a lakwar, a ləmdakwar way ŋgada Mesəfney aŋga. Fa dəɓa ha, ka təram ŋga ndəhay aŋga hay ma ka kwakwas, ka vəldamara ray akwar ŋgada aŋga ta mevel pal anda *Mesəfney ŋga Gazlavay ma wuɗey. Kwakwas a, a mbafar la a Gazlavay maja Yesu *Kəriste. 2.5 2.9; Rm 12.1; Ef 2.21-22 Maja mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay, a ləvey:
«Ehe, ya ta weley aŋgwa masa maaya la,
ya ta pa la aa berney ŋga Siyaŋw *2.6 Siyaŋw: Ara mezəley mekele ŋga berney ŋga Jeruzelem. Ama feɗe, a wuɗey ŋga ləvey ndəhay daa mecəmey-ray ŋga ndəhay ŋga Yesu.,
ara aŋgwa mahura masa bay-ray.
Kwa waawa ma zlembey ta aŋgwa ha na,
a zəley marava daa ba səlak.» 2.6 Iz 28.16; Rm 9.33
Ŋgada akwar ndəhay masa ma pamara Yesu ŋga ndaw ata fara fara na, aŋgwa ha aa maaya a fənta cek hay tabiya. Ama ŋgada ndəhay ma pamara Yesu ŋga ndaw ata fara fara ba na, aa kəne ba. Mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay, a ləvey:
«Aŋgwa meləmey way masa ndəhay ma ləma way
ma kəzlamara ta cakay na,
ara aŋgwa maaya meləmey way ma fənta siya hay jak.» 2.7 Ps 118.22; Mt 21.42; SNM 4.11
Mawuzlalakaya daa slam mekele saya, a ləvey:
«Aŋgwa ha na, ara aŋgwa mekey mecembeɗey a ndəhay,
ara aŋgwa ma təɗdata ndəhay.»
A təɗdata ndəhay na, maja ta gəmam ŋga təɓmara mey ŋga Gazlavay daa ba. Zleezle na, Gazlavay ta ləvey la, si a təɗam kəne. 2.8 Iz 8.14; Rm 9.33
Ama akwar na, səkway masa Gazlavay ma wala, akwar ndəhay ma ka kwakwas ŋga Gazlavay, akwar ndəhay mapatakaya wal ŋgada Gazlavay, akwar səkway masa Gazlavay ma pa ŋgada aŋga ray aŋga. Gazlavay ta badakurwa sem daa ləvaŋ ŋgadaa slam aŋga meweɗey masa maaya kalah, amba ka wuzdamara ŋgada ndəhay cek hay mahura masa aŋga ma kata. 2.9 1.2; Mab 19.5-6; Lev 19.2; Mew 4.20; 7.6; 14.2; Iz 9.1; 43.21; 61.6; SNM 26.18; Rm 5.17; 2Kwr 4.6; Ef 5.8; Tit 2.14; Heb 13.12; 1Pi 2.5; CWJ 1.6; 20.4 10 Zleezle na, akwar ndəhay ŋga Gazlavay ba, ama wure keɗe, akwar ndəhay aŋga hay. Zleezle na, Gazlavay fa sərfakwar dey-ceceh daa ba, ama wure keɗe, fa sərfakwar dey-ceceh dəɓa. 2.10 Aw 2.25; Rm 9.25
Mey da ray menjey maaya da wuzlah ndəhay ma təɓa mey ŋga Gazlavay ba
11 Jam aɗaw hay, sərmara, akwar na, anda məlak hay da bəla keɗe. Slam akwar menjey na, da bəla feɗe ba. Maja ŋgene, ya fa ləvkwar, ambahw, cek hay maaya ba masa mevel akwar ma wuɗey gway na, ka da kamara saba. Cek hay a na, a daa zəɗda heter akwar. 2.11 1.1, 17; Ps 39.13; Rm 7.15, 17-23; Gal 5.17; Heb 13.14 12 Akwar da wuzlah ndəhay ma sərmara Gazlavay ba, njam, kam cek maaya mandaw mandaw. Anda keɗe, kwa aa dəɗfamakwar mey, a ləvam akwar ndəhay maaya ba na, a həlmamara Gazlavay la ta pas masa aŋga ma da sawa, maja ata ma hətmar sləra maaya masa akwar ma kamara. 2.12 Iz 10.3; Mt 5.16; 2Kwr 5.10
13 Namatar ray a *bay-ray hay cəpa maja Yesu Bay aləkwa Mahura. Anda meləvey, namar ray ŋgada bay ŋga hwayak maja aŋga mahura da ray ndəhay siya hay, 2.13-14 Rm 13.1-7; Tit 3.1 14 asaya, namatar ray a mahura hay ŋga hwayak maja ara ndəhay meslərey ŋga bay ŋga hwayak. Aŋga fa slərdata ŋga kətata ndəhay ma ka cek ta cəveɗ e ba ta ŋga həsltar ray a ndəhay ma ka cek ta cəveɗ e. 15 Ta fa sləra akwar maaya ŋgene na, Gazlavay a wuɗey ka gərcamatara mey ŋga ndəhay marəzltakaya ma sərmara Gazlavay ba, maa guzlam mey saw kəne ŋgene. 2.15 3.16 16 Akwar ndəhay ŋga Yesu na, akwar beke hay ba. Ama ka da ləvam akwar beke ba kaa na, ka kam cek maaya ba anda mevel akwar ma wuɗey na, kəne ba. Sasəkar jak, təram ndəhay ma ka sləra ŋga Gazlavay. 2.16 1Kwr 6.11, 19-20; Gal 5.13 17 Namatar ray a ndəhay tabiya. Wuɗmata məlmakw akwar hay daa mey ŋga Gazlavay. Namar ray maaya maaya a Gazlavay. Cənmar mey a bay ŋga hwayak. 2.17 1.22; 3.16; MM 24.21; Mt 22.21; Gal 6.10; Fəl 2.12
Mey da ray meɓəsey banay anda Yesu ma ɓəsa
18 Akwar ndəhay ma ka sləra ŋga ndəhay, namatar ray maaya maaya a *bay-ray akwar hay. Ka da nam ray na, ŋgada bay-ray hay masa maaya ma wuɗmakwar daada ba. Ama namatar ray a bay-ray hay masa maaya ba hay may. 2.18 Ef 6.5-82.18–3.7 Ef 5.21–6.9 19 Da akwar fa ɓəsmara banay hay mekele mekele ma sawa a ray akwar lək-lak maja ka wuɗam ŋga namar ray a Gazlavay na, ŋgene, ara cek maaya ma mbafar a Gazlavay. 2.19-20 5.12 20 Da a kəɗmakwar maja akwar ma kam cek maaya ba, ka ɓəsmara na, ma daa həmdakwar maja na, wa? Ama da ka kam cek maaya, fa dəɓa ha, a sərdamakwar banay lək-lak gway, asaya, da akwar fa ɓəsmara banay a na, ŋgene, ara cek maaya ma mbafar a Gazlavay. 2.20 4.14 21 Ahaw, Gazlavay a zəlkwar na, ŋga key kəne, maja *Kəriste may, ta sərey banay la maja akwar. Anda keɗe, ta wuzkwar cəveɗ la amba ka kam cek anda aŋga ma ka. 2.21 Mt 16.24; 20.26-28; Jaŋ 13.15; Rm 15.5 22 Yesu na, ta key mebərey daa ba səlak, ta mbərzley kwa dey pal daa ba. 2.22 Iz 53.9; Jaŋ 8.46; Heb 4.15 23 Daa masa fa cəɗmara na, ta cəɗta daa ba. Daa masa fa sərdamara banay na, kwa ta key həma a ray ata daa ba. Ama a pa mewulkey aŋga na, a ray Gazlavay, ndaw ma ka sariya ta cəveɗ e. 2.23 3.9; Iz 53.7; Mt 26.55-56, 67; 27.14, 27-31 24 Daa masa ata fa dərmara fa hwadam mazlaŋgalakaya na, ta la mebərey aləkwa sem cəpa a ray aŋga. A ka kəne na, amba ya mbəkdakwa mekey mebərey, ya kakwa cek ta cəveɗ e anda Gazlavay ma wuɗey. Ara ta fa banay aŋga ha ŋgene, aləkwa ma ləhkwa. 2.24 Iz 53.4, 5; Rm 6.2, 11; Kwa 2.14; Heb 9.28 25 Ahaw, zleezle na, akwar anda təɓaŋ hay maazəɗtakaya, ama wure keɗe, Gazlavay ta vəhdakurwa sem asi har ŋga mecəkwer akwar ma da jəɗkwar. 2.25 Iz 53.6; Ez 34.5-6; Mt 9.36; Jaŋ 10.16; Heb 13.20

2:1 2.1 Ef 4.25; Jak 1.21; 4.11

2:2 2.2 1Kwr 3.2

2:3 2.3 Ps 34.9

2:4 2.4 Ps 118.22; Iz 28.16

2:5 2.5 2.9; Rm 12.1; Ef 2.21-22

*2:6 2.6 Siyaŋw: Ara mezəley mekele ŋga berney ŋga Jeruzelem. Ama feɗe, a wuɗey ŋga ləvey ndəhay daa mecəmey-ray ŋga ndəhay ŋga Yesu.

2:6 2.6 Iz 28.16; Rm 9.33

2:7 2.7 Ps 118.22; Mt 21.42; SNM 4.11

2:8 2.8 Iz 8.14; Rm 9.33

2:9 2.9 1.2; Mab 19.5-6; Lev 19.2; Mew 4.20; 7.6; 14.2; Iz 9.1; 43.21; 61.6; SNM 26.18; Rm 5.17; 2Kwr 4.6; Ef 5.8; Tit 2.14; Heb 13.12; 1Pi 2.5; CWJ 1.6; 20.4

2:10 2.10 Aw 2.25; Rm 9.25

2:11 2.11 1.1, 17; Ps 39.13; Rm 7.15, 17-23; Gal 5.17; Heb 13.14

2:12 2.12 Iz 10.3; Mt 5.16; 2Kwr 5.10

2:13 2.13-14 Rm 13.1-7; Tit 3.1

2:15 2.15 3.16

2:16 2.16 1Kwr 6.11, 19-20; Gal 5.13

2:17 2.17 1.22; 3.16; MM 24.21; Mt 22.21; Gal 6.10; Fəl 2.12

2:18 2.18 Ef 6.5-8

2:18 2.18–3.7 Ef 5.21–6.9

2:19 2.19-20 5.12

2:20 2.20 4.14

2:21 2.21 Mt 16.24; 20.26-28; Jaŋ 13.15; Rm 15.5

2:22 2.22 Iz 53.9; Jaŋ 8.46; Heb 4.15

2:23 2.23 3.9; Iz 53.7; Mt 26.55-56, 67; 27.14, 27-31

2:24 2.24 Iz 53.4, 5; Rm 6.2, 11; Kwa 2.14; Heb 9.28

2:25 2.25 Iz 53.6; Ez 34.5-6; Mt 9.36; Jaŋ 10.16; Heb 13.20