To̱ꞌon ñava̱ꞌa xa̱ꞌa̱ Jesucristo
ña ni̱taa ta̱Lucas
1
Ta̱Lucas táa ra to̱ꞌon yóꞌo kua̱ꞌa̱n ña ndaꞌa̱ ta̱Teófilo
“Tata Teófilo, xa kua̱ꞌa̱ ní ni̱vi ni̱taa na xa̱ꞌa̱ ña ndixa ke̱ꞌé Jesucristo xíꞌin yó. Ta ñii ki̱ꞌva nda̱tán yóo to̱ꞌon ña sa̱náꞌa na xi̱ndiko̱n sa̱ta̱ ra, saá yóo ña ni̱taa na. Ta̱nda̱ ki̱vi̱ ki̱xáꞌá Jesucristo kísa chiño ra ñoyívi yóꞌo, xi̱ni na ña ke̱ꞌé ra, ta xi̱ni̱ so̱ꞌo na ña sa̱náꞌa ra, ta nayóꞌo ni̱ka̱ꞌa̱n ndoso na to̱ꞌon ra. Ta saá tuku yi̱ꞌi̱ xa sa̱kuáꞌá va̱ꞌa i̱ ndiꞌi ña ke̱ꞌé ra xíꞌin ndiꞌi ña sa̱náꞌa ra nda̱ ki̱vi̱ ki̱xaa̱ ra ñoyívi yóꞌo. Ta xáni si̱ni̱ i̱ va̱ꞌa ná taa i̱ to̱ꞌon ña nda̱a̱ yóꞌo, nda̱tán ni̱xi̱yo ña, ta tiꞌví i̱ tutu yóꞌo xaa̱ ña ndaꞌa̱ ún, Teófilo ta̱ to̱ꞌó. Ta saá kunda̱a̱ va̱ꞌa ini ún ñanda̱a̱ kúu ña xa sa̱náꞌa na yóꞌó xa̱ꞌa̱ Jesucristo”, káchí ta̱Lucas xíꞌin ta̱Teófilo.
Ñii ángel ña ki̱xi no̱o̱ Ndios
káꞌa̱n ña kaku ta̱Juan, ta̱ sakuchu ni̱vi
Ki̱vi̱ ta̱rey Herodes xáꞌnda chiño ra no̱o̱ nañoo estado Judea, ni̱xi̱yo ñii su̱tu̱ na̱ní ra Zacarías. Ta̱yóꞌo kúu ñii ta̱ nátaꞌan xíꞌin ñii tiꞌvi su̱tu̱, ta ki̱vi̱ tiꞌvi nasu̱tu̱ yóꞌo na̱ní Abías. Ñásíꞌí ta̱Zacarías yóꞌo na̱ní ñá Elisabet, ta mi̱i ra xíꞌin ñásíꞌí ra kúu nasa̱ꞌya ñani síkuá ta̱su̱tu̱ Aarón. Ta̱Zacarías xíꞌin ñásíꞌí ra ñáElisabet ni̱vi nanda̱a̱ kúu na no̱o̱ Ndios, ta kándixa ndiꞌi na ña xáꞌnda chiño Ndios, ta inka̱ ni̱vi ni̱‑kuchiño naníꞌi na to̱ꞌon ña ka̱ꞌa̱n o̱n váꞌa na xa̱ꞌa̱ ta̱Zacarías xíꞌin ñásíꞌí ra. Ta o̱n ko̱ó sa̱ꞌya na, chi ñánóma kúu ñáElisabet, ta ñáyóꞌo xíꞌin yii̱ ñá na xi̱kua̱ꞌa̱ ní kúu na.
Ta saá ni̱to̱nda̱a ki̱vi̱ nasu̱tu̱ natáꞌan ta̱Zacarías ki̱xaa̱ na kasa chiño na no̱o̱ Ndios veꞌe ño̱ꞌo káꞌno ña nákaa̱ ñoo Jerusalén. Chi̱kaa̱ na ndati̱ xíꞌin yu̱u̱ válí chi saá kéꞌé na ña koto na yukú chiño kukomí ñii ñii su̱tu̱. Ta saá ke̱ta ña ta̱Zacarías ni̱niꞌi ra chiño ña ki̱ꞌvi ra Cuarto Yi̱i̱ ña nákaa̱ ini veꞌe ño̱ꞌo yóꞌo, ta kaꞌmi ra xuxa va̱ꞌa ña ndóso no̱o̱ mesa tón yi̱i̱. 10 Ki̱vi̱ ni̱ki̱ꞌvi ta̱Zacarías Cuarto Yi̱i̱ ña kaꞌmi ra xuxa va̱ꞌa no̱o̱ Ndios, ta ndiꞌi ni̱vi ndóo na ndáti na ke̱ꞌe ña kúu yéꞌé veꞌe ño̱ꞌo, ta káꞌa̱n na xíꞌin Ndios. 11 Ta saá ñii ángel ki̱xi no̱o̱ Ndios ki̱xaa̱ ña no̱o̱ ta̱Zacarías, ñíndichi ña sii̱n kuaꞌá mesa tón yi̱i̱ no̱o̱ xíxi̱ xuxa va̱ꞌa. 12 Ta xi̱ni ra ñaángel, ta ki̱xáꞌá ndíꞌi ní ini ra, ta yíꞌví ní ra. 13 Ta saá ni̱ka̱ꞌa̱n ñaángel xíꞌin ra:
―Tata Zacarías, o̱n kuyi̱ꞌví ún, chi Ndios xi̱ni̱ so̱ꞌo ra ña ni̱ka̱ꞌa̱n ún xíꞌin ra, ta keꞌé ra ñii ñava̱ꞌa xíꞌin ndó: koo sa̱ꞌya ún xíꞌin ñásíꞌí ún ñáElisabet, ta chinóo ndó ki̱vi̱ ra kunaní ra Juan. 14 Ki̱vi̱ kaku sa̱ꞌya ndó, ta kusii̱ ní ini ndóꞌó. Ta kusii̱ ní ini inka̱ ni̱vi ki̱vi̱ kaku ra, 15 chi no̱o̱ Ndios sa̱ꞌya ndó kuu ra ñii ta̱a ta̱ káꞌno. Ta nda̱ ñii ki̱vi̱ o̱n koꞌo ra vino, ni o̱n koꞌo ra inka̱ nduta̱ tá sáxíini ni̱vi. Ta̱nda̱ ki̱vi̱ kixáꞌá ra kunakaa̱ ra ti̱xin siꞌí ra, ta chútú níma̱ ra xíꞌin ñandee̱ Níma̱ Ndios. 16 Ta saá chindeé ra kua̱ꞌa̱ ní naIsrael sanandikó ra níma̱ na ña ko̱ꞌo̱n na yichi̱ Ndios. 17 Nda̱tán ñii ki̱ꞌva ni̱xi̱yo ndee̱ Níma̱ Ndios xíꞌin ta̱profeta Elías xi̱na̱ꞌá, saá koo Níma̱ Ndios xíꞌin sa̱ꞌya ndó yóꞌo. Ta kukomí ra yichi̱ ka̱ꞌa̱n ra xíꞌin ni̱vi ña nakutáꞌan va̱ꞌa na kúu yivá xíꞌin sa̱ꞌya na. Ta chindeé ra ni̱vi na o̱n xi̱in koni̱ so̱ꞌo ña nduu na ni̱vi na va̱ꞌa kandixa Ndios. Saá sa̱ꞌya ndó yóꞌo chindeé ra naIsrael ña koo tiꞌva na nakiꞌin na Ta̱a ta̱Káꞌno no̱o̱ yó ―káchí ñaángel xíꞌin ta̱Zacarías.
18 Ta nda̱kuii̱n ta̱Zacarías, ni̱nda̱ka̱ to̱ꞌon ra ñaángel, káchí ra saá:
―¿Ndasaá koo kunda̱a̱ ini i̱ ña kundivi ña káꞌa̱n ún xíꞌin i̱?, chi vitin ta̱xi̱kua̱ꞌa̱ ní kúu i̱, ta saá tuku ñáxi̱kua̱ꞌa̱ ní kúu ñásíꞌí i̱ ―káchí ta̱Zacarías xíꞌin ñaángel.
19 Ta nda̱kuii̱n ñaángel, ni̱ka̱ꞌa̱n ña xíꞌin ta̱Zacarías.
―Yi̱ꞌi̱ na̱ní i̱ Gabriel, ta ndiꞌi saá ki̱vi̱ ñíndichi i̱ no̱o̱ Ndios. Ta mi̱i Ndios kúu ta̱ ti̱ꞌví yi̱ꞌi̱ va̱xi i̱ ka̱ꞌa̱n i̱ ñava̱ꞌa yóꞌo xíꞌin ún. 20 Ta vitin xa̱ꞌa̱ ña o̱n vása ní‑kandixa ún to̱ꞌon ña ni̱ka̱ꞌa̱n i̱ xíꞌin ún, o̱n kuchiño ka̱ ka̱ꞌa̱n ún nda̱ ñii to̱ꞌon nda̱ kixaa̱ ki̱vi̱ kundivi to̱ꞌon yóꞌo. Ta ndixa va̱xi ñii ki̱vi̱ ña kundivi ndiꞌi ña ni̱ka̱ꞌa̱n i̱ xíꞌin ún ―káchí ñaángel xíꞌin ta̱Zacarías.
21 Ta ni̱vi na ndóo ndáti ke̱ꞌe, káꞌa̱n xíꞌin táꞌan na ña kuáchi̱ ní ta̱Zacarías, ta ki̱xáꞌá na ndíꞌi ní ini na xa̱ꞌa̱ ra. 22 Ta saá ke̱ta ta̱Zacarías, ta ni̱‑kuchiño ka̱ꞌa̱n ra xíꞌin na. Ta ku̱nda̱a̱ ini na ndí Ndios ti̱ꞌví ra ñii ña ni̱ti̱vi no̱o̱ ta̱yóꞌo ini Cuarto Yi̱i̱ veꞌe ño̱ꞌo. Ña̱kán kía̱ ni̱‑kuchiño ka̱ꞌa̱n ka̱ ra xíꞌin na, nda̱ sánáꞌa kuiti ra xíꞌin ndaꞌa̱ ra.
23 Ta ni̱to̱nda̱a ki̱vi̱ ndi̱ꞌi ki̱sa chiño ta̱Zacarías veꞌe ño̱ꞌo, ta kua̱noꞌo̱ ra. 24 Ta saá ni̱yaꞌa loꞌo ki̱vi̱, ta ñásíꞌí ra ñáElisabet ni̱ke̱e sa̱ꞌya ñá. Ta ni̱xi̱yo ñá o̱ꞌo̱n yo̱o̱ ini veꞌe ñá, ta nda̱ loꞌo o̱n vása ní‑keta ñá. Ta ni̱ka̱ꞌa̱n ñá, ka̱chí ñá saá: 25 “Ndios ke̱ꞌé ra ñava̱ꞌa xíꞌin i̱, xa ni̱taxi ra ñii ñato̱ꞌó káꞌno ndaꞌa̱ i̱ chi vitin koo ñii sa̱ꞌya i̱, ta ki̱ndaa ra ña kúkaꞌan no̱o̱ i̱ no̱o̱ ni̱vi”, ka̱chí ñá.
To̱ꞌon yóꞌo káchí ñaángel ña ki̱xi no̱o̱ Ndios
ki̱vi̱ ni̱ka̱ꞌa̱n ña xíꞌin ñáMaría
26 Xa i̱ño̱ yo̱o̱ ñóꞌo sa̱ꞌya ñáElisabet ta saá ti̱ꞌví Ndios ñaángel Gabriel kua̱ꞌa̱n ña ñoo Nazaret, ña nákaa̱ estado Galilea. 27 Kua̱ꞌa̱n ña koto ña ñii ñákuáa̱n loꞌo na̱ní ñá María, ñá ta̱ꞌán to̱nda̱a nda̱ ñii ta̱a kúu ñá. Ta xa ndási̱ ña tonda̱ꞌa̱ ñá xíꞌin ñii ta̱a na̱ní ra José, sa̱ꞌya ñani síkuá ta̱rey David kúu ra. 28 Ta ni̱xaa̱ ñaángel no̱o̱ ñáMaría yóꞌo ta chi̱ndeé ñaꞌá ña, ni̱ka̱ꞌa̱n ña, káchí ña saá:
―¡Kuaꞌa, nana! Yóꞌó kúu ñá ni̱niꞌi ñava̱ꞌa no̱o̱ Ndios, ta yóo ra xíꞌin ún. Ta keꞌé ra ñava̱ꞌa ní ka̱ xíꞌin ún no̱o̱ ndiꞌi inka̱ násíꞌí.
29 Ta ñáMaría xi̱ni ñá ñaángel yóꞌo, ta xi̱ni̱ so̱ꞌo ñá to̱ꞌon ña ni̱ka̱ꞌa̱n ña, ta ki̱xáꞌá ndíꞌi ní ini ñá, xáni si̱ni̱ ñá: “¿Nda̱chun ni̱ka̱ꞌa̱n ñaángel to̱ꞌon yóꞌo xíꞌin yó?” 30 Ta saá káꞌa̱n ka̱ ñaángel xíꞌin ñá:
―O̱n kuyi̱ꞌví ún, chi Ndios taxi ra ñii ñato̱ꞌó ní ndaꞌa̱ ún. 31 Ta vitin ke̱e sa̱ꞌya ún, ta ki̱vi̱ kaku ta̱loꞌo sa̱ꞌya ún, ta chinóo ún ki̱vi̱ ra kunaní ra Jesús.* Ki̱vi̱ “Jesús” kóni kachí ña: Ndios sáka̱ku ra ni̱vi. 32 Ta kuu ra ta̱a ta̱ káꞌno, ta sakunaní na ra Sa̱ꞌya Ndios ta̱Káꞌno, ta Ndios taxi ra ña kuu ta̱yóꞌo ta̱rey káꞌno. Nda̱tán ni̱xi̱yo xi̱i̱ síkuá ra ta̱rey David, saá koo ra. 33 Ta kaꞌnda chiño ra no̱o̱ naIsrael, ta nda̱ ñii ki̱vi̱ o̱n ndiꞌi xa̱ꞌa̱ ndee̱ ra, ta kuu ra ta̱rey ndiꞌi saá ki̱vi̱ ña va̱xi ―káchí ñaángel xíꞌin ñáMaría.
34 Ta saá nda̱kuii̱n ñáMaría:
―¿Ta ndasaá koo ñayóꞌo?, chi nda̱ ñii ta̱a o̱n ta̱ꞌán to̱nda̱a yi̱ꞌi̱ ―káchí ñá xíꞌin ñaángel.
35 Ta nda̱kuii̱n ñaángel:
―Ta Níma̱ Ndios kixaa̱ ña xíꞌin ún, ta ndee̱ Ndios ta̱Káꞌno kixaa̱ ña nda̱tán ñii ku̱nda̱ti̱ koo ña, ta nakundixin níí ndiꞌi ún ña. Ña̱kán sa̱ꞌya ún kuu ra ñii ta̱a yi̱i̱, ta kunaní ra Sa̱ꞌya Ndios. 36 Ta ñáveꞌe ún ñáElisabet xa ñóꞌo sa̱ꞌya ñá. Vará ñáxi̱kua̱ꞌa̱ ní kúu ñá, ta o̱n ki̱ví koo sa̱ꞌya ñá, káchí ni̱vi, ta vitin xa i̱ño̱ yo̱o̱ ñóꞌo sa̱ꞌya ñá. 37 Saá chi Ndios kúchiño ra kasa ndivi ra ndiꞌi chiño, o̱n ko̱ó nda̱ ñii chiño ña yo̱ꞌvi̱ no̱o̱ Ndios ―káchí ñaángel xíꞌin ñáMaría.
38 Ta nda̱kuii̱n ñáMaría, káchí ñá saá:
―Yi̱ꞌi̱ kúu ñá kísa chiño no̱o̱ Ndios, ta va̱ꞌa ná keꞌé ra xíꞌin i̱ nda̱tán yóo ña ni̱ka̱ꞌa̱n ún xíꞌin i̱ ―káchí ñáMaría xíꞌin ñaángel.
Ta saá ke̱e ñaángel kua̱ꞌa̱n ña.
To̱ꞌon yóꞌo káꞌa̱n ñáMaría kua̱ꞌa̱n ñá koto ñá ñáElisabet
39 Ta ni̱yaꞌa loꞌo ki̱vi̱, ta ke̱e ñáMaría, nómi̱ ñá kua̱ꞌa̱n ñá ñoo ña nákaa̱ ma̱ꞌñó yuku̱ estado Judea. 40 Ta ni̱xaa̱ ñáMaría, ta ni̱ki̱ꞌvi ñá veꞌe ta̱Zacarías, ta ni̱ka̱ꞌa̱n ñá to̱ꞌon chindeé ñá ñáElisabet. 41 Tá xi̱ni̱ so̱ꞌo ñáElisabet ña chi̱ndeé ñáMaría, ta ka̱ndeta sa̱ꞌya ñá ti̱xin ñá, ta Níma̱ Ndios ki̱xaa̱ ña, ta sa̱kutú ña níma̱ ñáElisabet xíꞌin ndee̱ Ndios. 42 Ta xíꞌin ndiꞌi ndee̱ ñá ni̱ka̱ꞌa̱n ñá xíꞌin ñáMaría, káchí ñá saá:
―¡Ta káꞌno ní ka̱ ñava̱ꞌa ke̱ꞌé Ndios xíꞌin ún no̱o̱ ndiꞌi inka̱ násíꞌí ñoyívi yóꞌo! ¡Ta káꞌno ní ñava̱ꞌa keꞌé ra xíꞌin sa̱ꞌya ún! 43 Ta, ¡nda̱chun Ndios ke̱ꞌé ra ñava̱ꞌa xíꞌin i̱ ña ta̱xi ra ki̱xaa̱ ún koto ún yi̱ꞌi̱! ¡Yu kúu yi̱ꞌi̱, ta va̱xi ún koto ún yi̱ꞌi̱! Chi yóꞌó kúu siꞌí ta̱Káꞌno no̱o̱ i̱. 44 Xi̱ni̱ so̱ꞌo i̱ to̱ꞌon chi̱ndeé ún yi̱ꞌi̱, ta saá sa̱ꞌya i̱ ka̱ndeta ra ti̱xin i̱ chi kúsii̱ ní ini ra. 45 Ta nákaa̱ ñasi̱i̱ níma̱ ún, chi kándixa ún Ndios ña kasa ndivi ra ña ni̱ka̱ꞌa̱n ra xíꞌin ún ―káchí ñáElisabet xíꞌin ñáMaría.
46 Ta ni̱ka̱ꞌa̱n ñáMaría saá:
Xíꞌin níma̱ i̱ kísa káꞌno i̱ Ndios.
47 Kúsii̱ ní ini i̱ chi Ndios sa̱ka̱ku ra yi̱ꞌi̱.
48 Ndios ndáa ra yi̱ꞌi̱, vará ndasaá kuiti ñándáꞌví ñá kísa chiño no̱o̱ ra kúu i̱.
Ña̱kán ni̱vi na táku̱ vitin xíꞌin ni̱vi na kutaku̱ ki̱vi̱ ña va̱xi sakunaní na yi̱ꞌi̱: Ñaꞌa̱ ñá nákaa̱ ñasi̱i̱ níma̱, kachí ni̱vi xa̱ꞌa̱ i̱.
49 Saá chi Ndios ta̱ kómí ndee̱ káꞌno, ke̱ꞌé ra kua̱ꞌa̱ ní ñava̱ꞌa xíꞌin i̱.
¡Ta̱a ta̱yi̱i̱ kúu Ndios!
50 Ta ki̱vi̱ vitin xíꞌin ki̱vi̱ ña va̱xi Ndios kúndáꞌví ini ra xíni ra ni̱vi na kísa to̱ꞌó ñaꞌá.
51 Ndios xíꞌin ndee̱ mi̱i ra ki̱sa ndivi ra kua̱ꞌa̱ ní chiño náꞌno.
Ta xíꞌin ndee̱ ra xa̱ta níꞌnó ra ni̱vi na kísa káꞌno xíꞌin mi̱i.
52 Ta Ndios sa̱noo ra nda̱ ni̱no̱ ni̱vi nanáꞌno ñoyívi yóꞌo, na kúu na ña̱ꞌa ní ini,
ta nda̱níꞌi síkón ra ni̱vi na o̱n vása ña̱ꞌa ini ña nduu na nanáꞌno.
53 Ndios ta̱xi ra kua̱ꞌa̱ ní ñaxíxi ndaꞌa̱ ni̱vi nandáꞌví na xíꞌi̱ so̱ko,
ta ta̱xi ra ni̱vi nakuíká kua̱ꞌa̱n vi̱chí na.
54 Ndios chi̱ndeé ra naIsrael,
ndiꞌi saá ki̱vi̱ kúndáꞌví ini ra xíni ra na,
55 chi saá ni̱ka̱ꞌa̱n ra xíꞌin xi̱i̱ síkuá yó ta̱Abraham, ta xíꞌin ndiꞌi sa̱ꞌya ñani síkuá ta̱yóꞌo.
Ndios káchí ra kundáꞌví ini ra koni ra mi̱i yó ndiꞌi saá ki̱vi̱ ña va̱xi,
káchí ñáMaría.
56 Ta saá ni̱ndo̱o ñá, ni̱xi̱yo ñá xíꞌin ñáElisabet u̱ni̱ yo̱o̱, ta ke̱e ñá kua̱noꞌo̱ ñá.
Ñayóꞌo káꞌa̱n xa̱ꞌa̱ ki̱vi̱ ka̱ku ta̱Juan, ta̱a ta̱ sakuchu ni̱vi
57 Tá xa ni̱to̱nda̱a ki̱vi̱ kaku sa̱ꞌya ñáElisabet, ta ka̱ku ñii ta̱a loꞌo. 58 Ta saá ku̱nda̱a̱ ini naveꞌe ñá xíꞌin na xíni̱ táꞌan xíꞌin ñá ndí Ndios ke̱ꞌé ñava̱ꞌa xíꞌin ñá ña ka̱ku sa̱ꞌya ñá. Ta saá kúsii̱ ní ini ndiꞌi na xíꞌin ñá. 59 Ta ni̱to̱nda̱a ki̱vi̱ o̱na̱ ka̱ku tikuáꞌá loꞌo yóꞌo, ta ki̱sa ndivi na costumbre na̱ní ña circuncisión xíꞌin ra ña kóni kachí xáꞌnda na loꞌo ñii̱ si̱ni̱ ñate̱e ra. Ta kóni na sakunaní na ra Zacarías, chi saá na̱ní yivá ra. 60 Ta ni̱ka̱ꞌa̱n siꞌí ra ñáElisabet, káchí ñá saá:
―O̱n ki̱ví saá, va̱ꞌa ná kunaní ra Juan ―káchí ñá.
61 Ta nda̱kuii̱n na, káchí na:
―¿Nda̱chun kóni ún kunaní ra saá? Nda̱ ñii naveꞌe ún o̱n ko̱ó na̱ní saá ―káchí na.
62 Ta sa̱náꞌa ndaꞌa̱ na no̱o̱ yivá ra ndasaá kóni ra kunaní sa̱ꞌya ra. 63 Ta saá ndu̱kú ra ñii vi̱ti̱ no̱o̱ na, ta ta̱a ra ki̱vi̱ no̱o̱ tón vi̱ti̱ yóꞌo: “Kunaní ra Juan.” Ta na̱kaꞌnda ini ndiꞌi na. 64 Ta saá xa̱ndi̱ko̱n ta̱Zacarías ki̱xáꞌá kúchiño ka̱ꞌa̱n ra, ta kísa káꞌno ra Ndios. 65 Ta ndiꞌi ni̱vi na ndóo yóꞌo na̱kaꞌnda ini na, ta ki̱xáꞌá na sákui̱ta̱ níꞌnó na to̱ꞌon xa̱ꞌa̱ ñayóꞌo ndiꞌi saá ñoo ña ñóꞌo yuku̱ estado Judea. 66 Ta ndiꞌi ni̱vi na xi̱ni̱ so̱ꞌo ña ndo̱ꞌo ta̱Zacarías, xáni ini na xa̱ꞌa̱ ña, ta ni̱nda̱ka̱ to̱ꞌon táꞌan na, káchí na saá:
―¿Yu kuu tikuáꞌá loꞌo sa̱ꞌya ta̱Zacarías ki̱vi̱ kukáꞌno ra? ―káchí na, chi kúnda̱a̱ ini na ndí kómí ta̱loꞌo yóꞌo ndee̱ Ndios.
Xíꞌin to̱ꞌon yóꞌo ta̱Zacarías kísa káꞌno ra Ndios
67 Ta Níma̱ Ndios sa̱kutú ña ini ta̱Zacarías xíꞌin ndee̱ Ndios, ta ni̱ka̱ꞌa̱n ra, káchí ra saá:
68 Ná kasa káꞌno yó Ndios, ta̱ xáꞌnda chiño no̱o̱ mi̱i yó naIsrael,
Ndios chi̱ndeé ra ni̱vi nañoo yó na kúu na ndíko̱n ñaꞌá, ta sa̱ka̱ku ra yó.
69 Ta ti̱ꞌví ra ñii ta̱a ta̱ndeé ní, ta kixaa̱ ra saka̱ku ra mi̱i yó.
Ta̱ndeé yóꞌo kúu ñii sa̱ꞌya ñani síkuá ta̱rey David, ta̱a ta̱ ki̱sa chiño no̱o̱ Ndios kui̱ya̱ xi̱na̱ꞌá.
70 Saá yóo ña ki̱ndo̱o Ndios xíꞌin naxi̱i̱ síkuá yó naIsrael, chi Ndios ta̱xi ra to̱ꞌon ra ndaꞌa̱ naprofeta ña ni̱ka̱ꞌa̱n ndoso na kui̱ya̱ xi̱na̱ꞌá, ka̱chí na saá:
71 Ndios saka̱ku ra mi̱i yó no̱o̱ na sáa̱ ini xíni yó, ta saka̱ku ra mi̱i yó no̱o̱ ndiꞌi ni̱vi na o̱n xi̱in koni yó.
72 Xi̱na̱ꞌá ku̱ndáꞌví ini Ndios xi̱ni ra naxi̱i̱ síkuá yó,
ta kasa ndivi ra to̱ꞌon ra ña chi̱ndúꞌu̱ ra keꞌé ra xíꞌin na.
73 Ni̱ka̱ꞌa̱n Ndios xíꞌin xi̱i̱ síkuá yó ta̱Abraham
74 ña ndixa saka̱ku ra mi̱i yó no̱o̱ ni̱vi na sáa̱ ini xíni yó,
ña̱kán o̱n kuyi̱ꞌví yó kasa chiño yó no̱o̱ Ndios.
75 Ta kuu yó ni̱vi na nda̱kú ini, na nataxi xíꞌin mi̱i no̱o̱ Ndios, saá kasa ndivi yó chiño no̱o̱ ra ndiꞌi saá ki̱vi̱ ña kutaku̱ yó,
káchí ta̱Zacarías.
76 Ta saá ni̱ka̱ꞌa̱n ra xíꞌin tikuáꞌá loꞌo sa̱ꞌya ra, káchí ra saá:
Yóꞌó, ta̱loꞌo, ki̱vi̱ kukáꞌno ún, ta kuu ún ta̱profeta ta̱ ka̱ꞌa̱n ndoso to̱ꞌon Ndios.
Ndasa va̱ꞌa ún yichi̱ xa̱ꞌa̱ ña kivi kixaa̱ Ta̱a ta̱Káꞌno no̱o̱ yó, ta̱a ta̱ va̱xi ñoyívi yóꞌo, ta yóꞌó kuu ta̱ ko̱ꞌo̱n siꞌna no̱o̱ ra.
77 Ta sanáꞌa ún ni̱vi ndasaá koo ña saka̱ku Ndios ni̱vi na ndíko̱n ñaꞌá,
chi kasa káꞌno ini ra xa̱ꞌa̱ kua̱chi na.
78 Sandoo ra ndiꞌi kua̱chi yó chi Ndios kúu ra ta̱ káꞌno ní ini.
Ña̱kán tiꞌví ra ñii ta̱a ta̱ yóo ñoyívi ni̱no, ta nda̱tán yóo ñoꞌo̱ ña yéꞌe, saá yóo ta̱a ta̱ tiꞌví ra.
Ki̱vi̱ kixaa̱ ra ñoyívi yóꞌo, ta nda̱tán yóo ñii ki̱vi̱ xa̱á, saá koo ña.
79 Saá chi keꞌé ra ña nayeꞌe ñoꞌo̱ no̱o̱ ni̱vi na xíka yichi̱ naa no̱o̱ yóo ña o̱n váꞌa,
ta saá kuchiño nakiꞌin na ko̱ꞌo̱n na yichi̱ va̱ꞌa, ta kunakaa̱ ñava̱ꞌa ini na,
káchí ta̱Zacarías xíꞌin tikuáꞌá loꞌo sa̱ꞌya ra.
80 Ta saá ta̱loꞌo ta̱Juan yóꞌo xa̱ꞌno ra, ta ndu̱u ra ñii ta̱káꞌno xíꞌin ndee̱ Níma̱ Ndios. Ta ke̱e ra kua̱ꞌa̱n ra, ta táku̱ ra yuku̱ yi̱chí ta̱nda̱ ni̱to̱nda̱a ki̱vi̱ ki̱xáꞌá ra káꞌa̱n ndoso ra to̱ꞌon Ndios no̱o̱ nañoo mi̱i ra naIsrael.

*1:31 Ki̱vi̱ “Jesús” kóni kachí ña: Ndios sáka̱ku ra ni̱vi.