2
Nansa nì nuu Espíritu Ìì xí Dios
1 Daaní, meru quìvì nducáhnû vicò Pentecostés, dandu iin‑ni xaan nì nataca nsihi nècuàchì nchícùn ichì mii‑yá. 2 Ndoó‑né, te nanàá nì tiacu‑nè ndè dìquì‑xí ansivi na ian cahá fuerte guá tàchì, te nì tiacu inii ini vehe ndé ndoó‑né. 3 Dandu nì xini‑nè nchií ñuhu cuati nahi yàá‑ndà, te nì xìtià nihnia, iin ian nì ndòo dìnì iin iin nèhivì yucán. 4 Te nsidaa‑né, nì chitu anima‑nè Espíritu Ìì xí Dios, te nì quesaha‑né cáhàn‑nè dàhàn sàà según nansa nì dàtnúù Espíritu Ìì sàxìnítnùní iin iin‑ne.
5 Cunaha‑ní, ñuu Jerusalén yucán ndoó cuàhà nècuàchì raza Judea nì caquee nùù nsidaa ñuu inicutu ñuhìví. Nèhivì càhvì víi xi Dios nduú‑né. 6 Te na ní tiacu‑nè cáhàn guá nèhivì yucán, dandu nì nataca cuàhà‑né, te yáha ga nì ndulocó‑nè, vàchi iníní‑né cáhàn nècuàchìmà dàhàn cada iin iin ñuu nècuàchì nì nataca iníní má. 7 Ñàyùcàndùá, nì ndulocó nsidaa‑né, nacání ini‑nè, cachí‑nè iin‑ne xì inga‑nè:
―Amádi puru nècuàchì ñuu Galilea xínduu nècuàchì cáhàn guá yohó. 8 Doco vichi iníní‑ndá cáhàn‑nè dàhàn nì sahnu cada iin iin ndohó. ¿Nansa cui quida‑neàmà? 9 Vàchi mii‑nda, cuàhà ñuu nì quixi‑nda: ñuu Partia, xì ñuu Media, xì ñuu Elam, xì ñuu Mesopotamia, xì ladu Judea yohó, xì ñuu Capadocia, xì ñuu Ponto, xì ladu Asia, 10 xì ladu Frigia, xì ladu Panfilia, xì ñuu Egipto, xì stná ladu Africa iá nùù‑xí ñuu Cirene, te yohó ndoó stná nècuàchì Roma, nduú‑né nècuàchì raza Judea, te nduú stná‑nè nècuàchì nì yàha ndè religión xi raza mà. 11 Daaní, ndoó stná nècuàchì ñuu Creta, xì stná nècuàchì ladu Arabia. Doco nsidaa‑nda iníní‑ndá cáhàn nècuàchì yohó dàhàn iin iin‑nda, ndeníhí vàha‑ne Dios sàhà obra ndiaha quidá‑yá ―nì cacachi‑nè.
12 Ñàyùcàndùá nsidaa nècuàchì iníní yucán, nì ndulocó cuàhà‑né, nacání cuáhà ini‑nè, ndácàtnùhù tnàhá‑né nùù‑né, cachí‑nè:
―¿Ndíà nduá cuní cachi ñà‑yòhó?
13 Doco dava ga nèhivì, nì sàcùndiaa uun‑ne, cachí‑nè:
―Ádi xíni nsidaa nècuàchì jaàn nì quida vinu fuerte ―cachí‑nè.
Ñà‑ndùá nì cachi Pedro xì nèhivì cuáhà
14 Dandu Pedro, iín‑né cutnáhâ‑né xì ùxìn iin nècuàchì icúmí stná chuun nùù Jesús, te ndee nì càhàn‑nè xì nsidaa nècuàchì sànì nataca yucán, cachí‑nè:
―Mii‑nsiá tè‑ndùú ñanìtnaha raza‑ndà Judea, xì nsidaa mii‑nsiá nècuàchì ndoó ñuu Jerusalén yohó, cunini‑nsia cuàhìn càhìn. 15 Xíni‑nsi tuxí inì‑nsia, doco còó. Có‑ndùá ñà‑xíni‑nsi, vàchi làcà ní cahin vitni. 16 Còó, ñà‑ndùá cáhàn nècuàchì yohó, divi nduú ñà‑ndùá nì cachi Joel sànaha na ní cachitnùhu‑ne iin razón ndiaha xí Dios. 17 Te dohó cachí‑yà, nì cachi Joel mà:
Quìvì xìnu tiempu, cuàhà icúmî cuàhatahvìˊ nsidaa nèhivì Espíritu Ìì xí. Ndè dèhe ii‑nsiá xì dèhe yoco‑nsiá, icúmíâ càhàn ñà‑ndùú razón ndiaha xí. Te tiàa cuachi, icúmî dacuní nùí‑nè cuàhà ñà‑ndiaha; xì stná nècuàchì sahnú, icúmí quixi stná sani nùù‑né. 18 Te quìvì yucán, cuàhà icúmî cuàhatahvìˊ nècuàchì xinúcuáchí nùí, tiàa‑ne te ñahà‑né, cuàhà gá icúmí‑nê nìhìtáhvì‑né Espíritu Ìì xí, dandu càhàn‑nè ñà‑ndùú razón xi. 19 Te dìquì‑xí ansivi icúmí cuu cuàhà stná milagru fuerte quide, xì stná ñuhìví yohó, icúmí stnâ‑nsià cuni‑nsià milagru ndiaha xí. Vàchi icúmí cucuu nìì, te cucuu ñuhu, te cucuu ñùhmà nahi ñùhmànsìvì. 20 Doco dihna icúmí ndàhvà orá, xì stná yoo, icúmí‑sî nducuahá‑si nahi nìì, dandu sàà quìvì xí yùhù ana nduú Stoho‑nsià Señor. 21 Te nsidaa ana ndacùcahan xi quìví, icúmí‑nê càcu‑ne, nì cachi‑yà.
22 ’Nsidaa‑nsiá nècuàchì ñanìtnaha raza Israel, cunini vàha‑nsia ñà‑ndùá cuàhìn cachì: nì quixi Jesús de Nazaret nì xìcanuu‑ya mahì nsidaa‑nda, te ndiaha gá nì quida‑ya nacua cuní Yua‑nda Dios, vàchi sàhà poder ndiaha xí Dios nì quida‑ya cuàhà milagru fuerte, cuàhà milagru ndiaha. Ináhá vâha‑nsia sàhà ñà‑jaàn. 23 Doco Dios, nì chitnùní ini‑yà ñà‑tnii‑nsia Jesús, te coo‑ya ndahà‑nsiá. Te divi ducán nì cuu, vàchi ináhá Dios nansa cuàhàn cuu xi (Dèhemanì‑yá) Jesús. Ñàyùcàndùá, nì tnii‑nsiayà, te nì sahnì‑nsiáyà, vàchi iin‑ni nì ndatnuhu‑nsiá xì tiàa malu, te nì cachituu‑tèyá nchìca cruz. 24 Doco nì dànátiácú Yua‑nda Dios‑yà, nì tavà‑ñáyâ nùù tnùndoho ñà‑nì xìhì‑yà, vàchi có‑ndùá ducán ndòo‑ya tìxi ñuhù. 25 Te divi ducán nduá nì cachitnùhu stná David sànaha sàhà‑yá, vàchi dohó nì cachi‑nè:
Dios nì quide cuenta cutnáhá‑xî nicanicuahàn, vàchi yatni iá‑yà ladu cuahíˋ sàhà‑ñá màsà dáyûhî nèhivì yùhù, te quidi yùhù. 26 Ñàyùcàndùá, cuàhà gá nì cudiì ini anímè, te nì naquimaní (mii‑yá), vàchi mate ni ndúxin iquìcúñúì, doco ináhî iá tnùndé ini xi. 27 Vàchi dohó sànì cachì xì Dios: “Ináhî, mà nácóó‑nî anímè ñà‑ndòa ndé ndoó vàha anima nècuàchì nsìi; còó, yùhù tè‑ndùú dèhemanì‑ní, mà cuáha‑ní tnani iquìcúñúì ñuhù. 28 Sàhà mii‑ní sànì sàì nì cundaà inì nansa iá ichì cutiacu ndiahí; icúmí‑nî dacúdíì inì‑ní yùhù, vàchi seguru icúmî naxicocuíìn cundehí nùù‑ní”, nì cachi David.
29 ’Doco ináhá‑ndá nì sàà xìì‑ndàmà nì xìhì‑nè, ñánì, dandu nì ndùxin‑ne, (ináhá‑ndá), vàchi ñuu yohó nduú ndé índùxin‑ne, te ndè vichi náhà lugar mà. 30 Doco iin ana tùha cachítnùhu razón xi Dios nì sanduu stná nècuàchìmà, ñàyùcàndùá ináhá stnâ‑nè ñà‑sànì quida Dios comprometer ñà‑divi Cristu cunduu iin descendencia xi‑ne, te seguru cusahnú stná‑yà nacua nìsa cusahnú mii‑né. 31 Ñàyùcàndùá, nì dàcùní Dios‑nè iñàha, te nì xini‑nè nansa cuàhàn cuu xi Cristu ñà‑ìcúmí‑yâ natiacu‑yà, mà ndóo anima‑yà ndé ndoó vàha anima nsìi, ni mà tnání stná iquìcúñú‑yà ñuhù. 32 Te divi ducán nì cuu, nì natiacu‑yà nì quida Yua‑nda Dios. Ináhá‑nsî, vàchi testigu nduú‑nsí. 33 Dandu después dècuèndè gloria mànana ducún‑yà nì quida ndahà cuàhá Yua‑nda Dios, te divi nduú ana nì quida comprometer cuàhatahvì stná‑yà Espíritu Ìì xí‑yá. Ñàyùcàndùá sànì dàquìxí fuerte Jesús Espíritu Ìì, te ñà‑jaàn nduá dìsáhà‑xí cuú ñà‑ndùá xiní‑nsià te iníní‑nsiá vichi.
34 Doco nsì‑David (sànaha ma), tàñáha ga nana ducún‑nè ndè ansivi; còó, vàchi palabra yohó nduá nì cachi‑nè:
Nì cachi Dios xì Stoho yùhù: “Yohó coo‑ní ladu cuàhíˋ 35 ndè cachi sàà cundeí nùù nsidaa ana xiní ùhì xì‑ní, dandu cusahnú fuerte‑ní nùù‑né”.
36 ’Ñàyùcàndùá, mii‑nsiá xì dava ga stná nècuàchì Israel, ni cúnáhá vâha‑nsia ñà‑yòhó: mate nchìca cruz nì chituu‑nsia Jesús, doco nì chitnùní ini Dios ñà‑divi mii‑yá cunduu Stoho‑ndà, te cunduu stná‑yà rey ndiaha Cristu ―nì cachi Pedro.
37 Daaní, nì nsihi nì inini nèhivì cuáhà mà ñà‑jaàn, nì nàcùndoo‑ne tnùnsí ini. Cuàhà gá nì nacani ini‑nè, te nì cachi‑nè xì Pedro xì dava ga nècuàchì apóstol:
―¿Nansa chicá vàha quida‑nsi vichi, ñánì?
38 Dandu nì cachi Pedro xì‑né:
―Icúmí iin iin‑nsia naxicocuíìn inì‑nsia sàhà cuàchi‑nsia, te cuhiì‑nsiá, ndacùcahan‑nsiá quìvì Jesucristu sàha ñá‑dùcán ndoo cuàchi anima‑nsià, te nìhìtáhvì‑nsiá nandèe Espíritu Ìì xí‑yá anima‑nsià; 39 vàchi sànì quida Stoho‑ndà Dios comprometer ñà‑ìcúmí‑ndá nìhìtáhvì‑ndà Espíritu Ìì xí‑yá nú ni cúníndísá‑ndá na caná‑yàndó. Vàtùni nìhìtáhvì‑ndà, mii‑nda, xì stná dèhe‑nda, xì stná anà‑ni nì cui mate xica gá xíndoo‑ne.
40 Ducán nì cachi Pedro xì nsidaa nècuàchìmà, vàchi cuàhà gá nì càhàn‑nè nì dàtúi‑ne ichì‑yá nùù nècuàchìmà; te dohó nì cachi stná‑nè:
―Nèhivì tiempu vichi, icúmí‑nê ndañuhu‑né, vàchi malu‑nè. Ñàyùcàndùá, nacoo‑nsianè, te càcu‑nsia ―nì cachi Pedro.
41 Daaní, cuàhà gá nècuàchì yucán, nì cudiì ini‑nè palabra nì inini‑ne mà; nahi ùnì mil nèhivì nduú‑né, te nì yàha‑ne ladu xi nècuàchì xiníndísâ. Te divi quìvì yucán nì cuhiì nsidanicuú‑né. 42 Daaní, iin‑ni nì quesaha‑né nchícùn‑nè palabra dacuahá nècuàchì apóstol. Mànì mánì ndoó‑né, xixí tàcá‑nè, te iin‑ni xícàn tàhvì stná‑nè nùù Dios.
Nansa nìsa quida nècuàchì primeru cahvi xi Jesús
43 Daaní, nsidaa nèhivì dava ga, yáha ga nì ndulocó‑nè, vàchi (nì chindee Dios) nècuàchì apóstol, te nì caquida‑ne cuàhà milagru fuerte, cuàhà milagru ndiaha. 44 Te nsidaa nècuàchì xiníndísâ xí‑yâ, iin‑ni nihnú ini‑nè, te nsidaa ñà‑ndùá icúmí‑nê, nìsa xichuún tàcá‑nèà. 45 Te nú iá iin ñuhù xí‑né, ò inga iñàha xi‑ne, nì dicò‑néà, nì tùi dìhùn, te nì dasàn‑né dìhùn mà según iá necesidad nùù iin iin‑ne. 46 Te nsìquívì nìsa nataca‑nè veheñùhu cahnú, te vehe vehe iin iin‑ne nìsa xixi tàcá stná‑nè, cudíì ini‑nè, te ndóo vàha ini‑nè, 47 te ndeníhí vàha stná‑nè Dios. Te nsidaa nèhivì dava ga, cudíì stná ini‑nè sàhà nècuàchì xiníndísámá, te quidáñúhú stná‑nè nècuàchìmà. Te quìvì quívì más gà nèhivì nì cànà nùù Stoho‑ndà Jesús ñà‑càcu anima‑nè, te nì nacuastnahá stná‑nè xì nèhivì xí‑yá.