7
So̱ꞌo̱ ni̱ na̱kaꞌa̱n Esteban xaꞌa̱ꞌ ra̱ nuu̱ꞌ te̱ kuuꞌ nu̱uꞌ
Te̱ ni̱ nda̱tuꞌu̱nꞌ sutu̱ kaꞌnuꞌ Esteban ndii:
―¿Ñáá ña̱ ndi̱xa̱ nduuꞌ ña̱ kaꞌán te̱ yivi̱ꞌ kaa̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ u̱nꞌ? ―ni̱ kachi̱ ra̱.
Te̱ ni̱ na̱kui̱i̱n Esteban ndii:
―Te̱ yivi̱ꞌ, ña̱ni̱ i̱, xiinꞌ ndoꞌó, te̱ xi̱xa̱ nuu̱ꞌ ñu̱u̱ ndii, ku̱ni̱ so̱ꞌo̱ ndo̱ꞌ ña̱ kaꞌa̱n i̱ xiinꞌ ndo̱ꞌ. Ndiosí, ña̱ kaꞌnuꞌ kooꞌ chukuuꞌ ndii, ni̱ tuvi̱ a̱ nuu̱ꞌ te̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ e̱ꞌ Abraham kii̱ꞌ nduꞌu̱ꞌ ka̱ ra̱ ñu̱ꞌuꞌ Mesopotamia, ña̱ kuní ka̱ ku̱nduꞌu̱ꞌ ra̱ ñu̱u̱ Harán. Te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ ra̱ ndii: “Kuan ke̱ta̱ ñu̱u̱ u̱nꞌ te̱i̱n ne̱ i̱i̱n kuuꞌ xiinꞌ u̱nꞌ, te̱ kuꞌu̱n ku̱nduꞌu̱ꞌ u̱nꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ña̱ niaꞌa̱ i̱ yoꞌó”, ni̱ kachi̱ a̱.
’Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ ke̱ta̱ ra̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ne̱ Caldeo te̱ kuaꞌa̱n ku̱nduꞌu̱ꞌ ra̱ ñu̱u̱ Harán ja̱a̱nꞌ. Ni̱ yaꞌa̱ ña̱ ni̱ xiꞌi̱ yu̱vaꞌ ra̱, te̱ ni̱ sa̱yaꞌá ña̱ꞌaꞌ Ndiosí ñu̱u̱ miiꞌ ndieeꞌ ndo̱ꞌ yoꞌoꞌ vi̱ti̱n. Ndisu̱ nï̱ ta̱xi̱ Ndiosí nde̱e̱ tiku̱nꞌ ñu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ ku̱ndu̱u̱ ña̱ꞌa̱ ra̱. Te̱ ndii ni̱ ta̱xi̱ a̱ kuento a̱ ña̱ ta̱xi̱ ña̱ꞌaꞌ a̱ nda̱ꞌaꞌ ra̱ xiinꞌ nda̱ꞌaꞌ siꞌe̱ ra̱ xiinꞌ nda̱ꞌaꞌ si̱a̱niꞌ xikaꞌ ra̱, tee̱ꞌ ndee kö̱o̱ꞌ siꞌe̱ ra̱ kii̱ꞌ sa̱kanꞌ. Ni̱ kaꞌa̱n Ndiosí xiinꞌ ra̱ ña̱ ku̱ndu̱u̱ ne̱ si̱a̱niꞌ xikaꞌ ra̱ ne̱ ndi̱va̱ꞌa̱, te̱ ku̱ndi̱e̱e̱ ni̱a̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ tu̱ku̱ ne̱ yivi̱ꞌ. Te̱ ku̱ndu̱u̱ tu̱ ni̱a̱ ne̱ vi̱kuꞌu̱n ka̱ka̱ nu̱u̱ nuu̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ i̱kanꞌ. Te̱ mi̱iꞌ ku̱u̱ ne̱ ndieeꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ ni̱a̱ niiꞌ ku̱miꞌ ciento kuiya̱. Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Ndiosí xiinꞌ ra̱ ndii: “Ndisu̱ mi̱iꞌ yuꞌu̱ ka̱tunꞌ ne̱ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ, ne̱ vi̱ko̱ niꞌiꞌ ne̱ ku̱ndu̱u̱ si̱a̱niꞌ xikaꞌ u̱nꞌ ja̱a̱nꞌ. Ndi̱ꞌi̱ xkaꞌndi̱a̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ki̱e̱e̱ ni̱a̱ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ sa̱kaꞌnuꞌ ni̱a̱ yuꞌu̱ yoꞌoꞌ”, ni̱ kachi̱ a̱.
’Te̱ ni̱ ta̱xi̱ tu̱ Ndiosí chu̱u̱n nuu̱ꞌ Abraham ña̱ kua̱ꞌa̱ tuni̱ i̱i̱nꞌ sa̱kuuꞌ te̱ si̱a̱niꞌ xikaꞌ ra̱ ja̱a̱nꞌ, ña̱ niaꞌá ña̱ ni̱ ndoo̱ Ndiosí kuento a̱ xiinꞌ ra̱. Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ kii̱ꞌ ni̱ tuvi̱ siꞌe̱ ra̱ Isaac ndii, ni̱ xa̱ꞌa̱ ra̱ tuni̱ i̱i̱nꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ kii̱ꞌ ni̱ xkaꞌndi̱a̱ uni̱a̱ kivi̱ꞌ ña̱ ni̱ tuvi̱ ra̱. Te̱ sa̱kanꞌ tu̱ ni̱ xa̱a̱ Isaac ja̱a̱nꞌ xiinꞌ siꞌe̱ ra̱ Jacob. Te̱ sa̱kanꞌ tu̱ ni̱ xa̱a̱ Jacob ja̱a̱nꞌ xiinꞌ siꞌe̱ ra̱, te̱ uxi̱ uvi̱, te̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ yooꞌ, te̱ Israel.
’Te̱ xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ nda̱si̱ꞌ nuu̱ꞌ te̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ e̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ xi̱ko̱ꞌ ra̱ ña̱ni̱ mi̱iꞌ ra̱, te̱ ni̱ naniꞌ José, te̱ kuꞌu̱n te̱ ja̱a̱nꞌ ku̱naa̱ ra̱ sa̱chuunꞌ ra̱ nuu̱ꞌ te̱ ñu̱u̱ Egipto. Ndisu̱ Ndiosí ndii, ni̱ yoo̱ a̱ xiinꞌ José ja̱a̱nꞌ, 10 te̱ ni̱ sa̱kakú ña̱ꞌaꞌ a̱ nuu̱ꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ ni̱ ndo̱ꞌo̱ ra̱. Te̱ ni̱ ta̱xi̱ a̱ ña̱ xini tuní ra̱ nuu̱ꞌ Faraón, te̱ xaꞌndia chuunꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto ja̱a̱nꞌ, te̱ va̱ꞌa̱ tu̱ kuni ra̱ xini ra̱ José. Te̱ ni̱ sa̱kuisoꞌ chuunꞌ ña̱ꞌaꞌ Faraón nuu̱ꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ ñu̱u̱ Egipto xiinꞌ nuu̱ꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ nduuꞌ kuenta ra̱.
11 ’Te̱ ni̱ yoo̱ va̱ so̱ko̱ ka̱niiꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto xiinꞌ ka̱niiꞌ ñu̱ꞌuꞌ Canaán kii̱ꞌ sa̱kanꞌ. Sa̱kanꞌ na ni̱ ndo̱ꞌo̱ xa̱va̱ꞌa̱ ne̱ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ. Te̱ nï̱ ku̱vi̱ ki̱ꞌi̱n ne̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ e̱ꞌ ña̱ xaxi̱ꞌ. 12 Te̱ kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ Jacob ja̱a̱nꞌ kuento ña̱ yoo ndi̱kinꞌ trigo ñu̱u̱ Egipto ndii, ni̱ ti̱ꞌviꞌ ra̱ siꞌe̱ ra̱, te̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ e̱ꞌ, i̱chiꞌ ña̱ nu̱uꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ. 13 Te̱ kii̱ꞌ ni̱ ti̱ꞌviꞌ ña̱ꞌaꞌ ra̱ i̱chiꞌ ña̱ uvi̱ ndii, ni̱ sa̱tuví xiinꞌ mi̱iꞌ José nuu̱ꞌ ña̱ni̱ ra̱. Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ ku̱nda̱ni̱ Faraón ja̱a̱nꞌ yo̱o̱ nduuꞌ ne̱ i̱i̱n kuuꞌ xiinꞌ José ja̱a̱nꞌ. 14 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ na̱ka̱na̱ José Jacob yu̱vaꞌ ra̱ xiinꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ i̱i̱n kuuꞌ xiinꞌ ra̱ ña̱ kuꞌu̱n ku̱ndi̱e̱e̱ ni̱a̱ i̱kanꞌ. Te̱ ña̱ sa̱kuuꞌ ni̱a̱ ndii, uni̱ xi̱ko̱ xaꞌu̱n ni̱ ku̱u̱ ni̱a̱. 15 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ na̱kaa̱ꞌ Jacob ja̱a̱nꞌ ñu̱ꞌu̱ꞌ Egipto ni̱ nduꞌu̱ꞌ ra̱, te̱ i̱kanꞌ ni̱ xiꞌi̱ ra̱, te̱ i̱kanꞌ ni̱ xiꞌi̱ tu̱ te̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ e̱ꞌ. 16 Te̱ i̱kiꞌ Jacob ja̱a̱nꞌ xiinꞌ i̱kiꞌ José ndii, ñu̱u̱ Siquem ni̱ xaꞌa̱n na̱taa̱nꞌ ra̱ a̱ yavi̱ ndi̱i̱ miiꞌ ni̱ sa̱ta̱ꞌ Abraham nuu̱ꞌ siꞌe̱ te̱ na̱niꞌ Hamor ñu̱u̱ Siquem ja̱a̱nꞌ.
17 ’Te̱ kii̱ꞌ xa̱ kuyatinꞌ kivi̱ꞌ ña̱ sa̱xinu̱ Ndiosí kuento a̱ ña̱ ni̱ ta̱xi̱ a̱ nuu̱ꞌ Abraham ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ ku̱u̱ kuaꞌa̱ꞌ va̱ ne̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ e̱ꞌ ja̱a̱nꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto ja̱a̱nꞌ. 18 Te̱ kii̱ꞌ sa̱kanꞌ ndii, ni̱ na̱ꞌi̱n chuunꞌ i̱i̱n te̱ xaꞌndia chuunꞌ kuuꞌ nuu̱ꞌ, te̱ xa̱aꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto. Te̱ te̱ ja̱a̱nꞌ ndii, xïní ra̱ xaꞌa̱ꞌ ña̱ va̱ꞌa̱ ña̱ ni̱ xa̱a̱ José ja̱a̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ ne̱ ñu̱u̱ ra̱. 19 Te̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ xi̱ni̱ xaꞌanꞌ ra̱ ne̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ e̱ꞌ ja̱a̱nꞌ te̱ mi̱iꞌ ni̱ ku̱u̱ ra̱ xiinꞌ ni̱a̱. Te̱ ni̱ ti̱i̱n uꞌvi̱ tu̱ ra̱ ne̱ ja̱a̱nꞌ ña̱ na̱ko̱o̱ ni̱a̱ te̱ kualiꞌ siꞌe̱ ni̱a̱, te̱ sa̱kanꞌ tuví, te̱ ku̱vi̱ ra̱.
20 ’Te̱ kivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ni̱ ka̱ku̱ tu̱ Moisés. Te̱ ni̱ xi̱ni̱ Ndiosí ña̱ i̱i̱n te̱ kuañuꞌu̱ lu̱i̱ va̱ kaaꞌ ni̱ nduuꞌ ra̱. Te̱ ni̱ xi̱to̱ ña̱ꞌaꞌ yu̱vaꞌ siꞌiꞌ ra̱ niiꞌ uni̱ taꞌan yoo̱ꞌ. 21 Te̱ kii̱ꞌ ni̱ na̱ko̱o̱ ña̱ꞌaꞌ ni̱a̱ ndii, ni̱ na̱ꞌi̱n ña̱ꞌaꞌ ñaꞌ siꞌe̱ Faraón ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ sa̱kuaꞌnuꞌ ña̱ꞌaꞌ aꞌ nde̱e̱ naa siꞌe̱ mi̱iꞌ aꞌ. 22 Te̱ ni̱ sa̱kuaa̱n Moisés ja̱a̱nꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ xini tuní ne̱ Egipto, xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na te̱ kooꞌ chukuuꞌ va̱ xiinꞌ kuento ni̱ nduu̱ ra̱, te̱ sa̱kanꞌ tu̱ xiinꞌ chu̱u̱n ña̱ xaaꞌ ra̱.
23 ’Kii̱ꞌ ni̱ xinu̱ ra̱ uvi̱ xi̱ko̱ kuiya̱ ndii, ni̱ sa̱kaꞌán a̱ nimá ra̱ kuꞌu̱n ndiꞌe̱ꞌ ra̱ miiꞌ ndieeꞌ ne̱ i̱i̱n kuuꞌ xiinꞌ ra̱, ne̱ Israel. 24 Te̱ kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ ra̱ satuxuꞌví i̱i̱n te̱ Egipto ja̱a̱nꞌ i̱i̱n te̱ i̱i̱n kuuꞌ xiinꞌ ra̱ ndii, ni̱ na̱kaꞌa̱n ra̱ xaꞌa̱ꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ sa̱ndu̱tuꞌ ra̱ kuenta xaꞌa̱ꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ ni̱ xa̱ꞌni̱ꞌ ra̱ te̱ Egipto ja̱a̱nꞌ. 25 Te̱ ni̱ xa̱ni̱ni̱ Moisés ña̱ ku̱nda̱ni̱ ne̱ taꞌanꞌ ra̱ ja̱a̱nꞌ ña̱ ni̱ ti̱ꞌviꞌ ña̱ꞌaꞌ Ndiosí, te̱ sa̱kakú a̱ ne̱ ja̱a̱nꞌ nda̱ꞌaꞌ te̱ Egipto ja̱a̱nꞌ sa̱a̱ ra̱. Ndisu̱ nï̱ ku̱nda̱ni̱ ni̱a̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ. 26 Te̱ tu̱ku̱ kivi̱ꞌ ndii, ni̱ xi̱ni̱ Moisés kuntaꞌanꞌ uvi̱ ta̱ꞌan te̱ taꞌanꞌ ra̱ ja̱a̱nꞌ. Te̱ ni̱ xika̱ ra̱ sanakoó ra̱ te̱ ja̱a̱nꞌ ña̱ mani̱ꞌ kaꞌa̱n ra̱ ndii: “Te̱ yivi̱ꞌ, ndoꞌó ndii, i̱i̱n nda̱a̱ꞌ i̱chiꞌ nduuꞌ ndo̱ꞌ, te̱ vä̱ꞌa̱ satuxuꞌví taꞌanꞌ ndo̱ꞌ”, ni̱ kachi̱ ra̱. 27 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ chi̱nda̱ꞌaꞌ te̱ satuxuꞌví tu̱ku̱ te̱ taꞌanꞌ ra̱ ja̱a̱nꞌ Moisés kaꞌán ra̱ ndii: “¿Yo̱o̱ ni̱ sakuisoꞌ chuunꞌ yoꞌó te̱ ka̱ꞌndi̱a̱ chuunꞌ u̱nꞌ nuu̱ꞌ ndu̱, te̱ ku̱ndu̱u̱ tu̱ u̱nꞌ te̱ xaꞌndia kua̱chi̱ nuu̱ꞌ ndu̱? 28 ¿Tee̱ꞌ kuni ka̱ꞌni̱ꞌ u̱nꞌ yuꞌu̱ nde̱e̱ naa ni̱ xa̱ꞌni̱ꞌ u̱nꞌ te̱ Egipto i̱ku̱ ni̱?”, ni̱ kachi̱ ra̱. 29 Te̱ kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ so̱ꞌo̱ Moisés ña̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ xi̱nu̱ ra̱ kuaꞌa̱n ku̱nduꞌu̱ꞌ ra̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ña̱ na̱niꞌ Madián nde̱e̱ naa te̱ tukuꞌ. Te̱ i̱kanꞌ ni̱ yoo̱ uvi̱ ta̱ꞌan siꞌe̱ ra̱.
30 ’Te̱ kii̱ꞌ ni̱ xkaꞌndi̱a̱ uvi̱ xi̱ko̱ kuiya̱ ndii, ni̱ tuvi̱ i̱i̱n ángele nuu̱ꞌ ra̱ te̱i̱n i̱ñu̱ꞌ, ña̱ ndatin, i̱i̱n xaanꞌ miiꞌ i̱chi kaaꞌ ya̱ti̱n i̱kuꞌ ña̱ na̱niꞌ Sinaí. 31 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ na̱nda̱ni̱ va̱ Moisés kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ ra̱ ña̱ xixí i̱ñu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ, te̱ kii̱ꞌ ni̱ ku̱ya̱ti̱n ka̱ ra̱ te̱ ku̱ni̱ va̱ꞌa̱ ra̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ xi̱ni̱ so̱ꞌo̱ ra̱ tachi̱ꞌ xto̱ꞌo̱ e̱ꞌ Ndiosí kaꞌán a̱ xiinꞌ ra̱ ndii: 32 “Yuꞌu̱ nduuꞌ Ndiosí, ña̱ ni̱ xa̱kaꞌnuꞌ te̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ u̱nꞌ. Yuꞌu̱ nduuꞌ Ndiosí Abraham, te̱ yuꞌu̱ nduuꞌ tu̱ Ndiosí Isaac, te̱ yuꞌu̱ tu̱ nduuꞌ Ndiosí Jacob”, ni̱ kachi̱ a̱. Te̱ Moisés ndii, kisiꞌ vi̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ a̱ ña̱ yiꞌvi ra̱, te̱ nï̱ ku̱ndi̱e̱ni ra̱ ko̱to̱ ra̱ miiꞌ ni̱ ki̱xi̱n tachi̱ꞌ yu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ. 33 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n xto̱ꞌo̱ e̱ꞌ xiinꞌ ra̱ ndii: “Ta̱va̱ꞌ u̱nꞌ ndixa̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ u̱nꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ ñu̱ꞌuꞌ miiꞌ iinꞌ u̱nꞌ ñaa̱ꞌ ndii, ñu̱ꞌuꞌ su̱ꞌu̱n nduuꞌ a̱. 34 Xa̱ ni̱ xi̱ni̱ i̱ sa̱a̱ sandoꞌoꞌ uꞌvi̱ ne̱ Egipto, ne̱ taꞌanꞌ u̱nꞌ, ne̱ nduuꞌ kuenta i̱. Te̱ xa̱ ni̱ xi̱ni̱ so̱ꞌo̱ tu̱ i̱ ña̱ tanaꞌ ni̱a̱. Xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na ni̱ nu̱u̱ i̱ te̱ sa̱kakú ña̱ꞌaꞌ i̱. Te̱ vi̱ti̱n ndii, ni̱a̱ꞌa̱ yoꞌoꞌ, te̱ ti̱ꞌviꞌ i̱ yoꞌó ñu̱ꞌuꞌ Egipto ja̱a̱nꞌ”, ni̱ kachi̱ a̱ xiinꞌ ra̱.
35 ’Te̱ xa̱ Moisés ja̱a̱nꞌ nduuꞌ te̱ ni̱ sa̱xi̱o̱o̱ ne̱ taꞌanꞌ e̱ꞌ ja̱a̱nꞌ kii̱ꞌ ni̱ kaꞌa̱n ni̱a̱ ndii: “¿Yo̱o̱ ni̱ sakuisoꞌ chuunꞌ yoꞌó te̱ ka̱ꞌndi̱a̱ chuunꞌ u̱nꞌ nuu̱ꞌ ndu̱, te̱ ku̱ndu̱u̱ tu̱ u̱nꞌ te̱ ka̱ꞌndi̱a̱ kua̱chi̱ nuu̱ꞌ ndu̱?”, ni̱ kachi̱ ni̱a̱. Sa̱va̱ ni̱ te̱ ja̱a̱nꞌ nduuꞌ te̱ ni̱ ti̱a̱nu̱ꞌ Ndiosí, te̱ ku̱ndu̱u̱ ra̱ te̱ xaꞌndia chuunꞌ nuu̱ꞌ ni̱a̱, te̱ ku̱ndu̱u̱ tu̱ ra̱ te̱ sa̱kakú ña̱ꞌaꞌ nda̱ꞌaꞌ ne̱ Egipto ja̱a̱nꞌ. Te̱ xiinꞌ ña̱ ndi̱e̱eꞌ ángele, ña̱ ni̱ tuvi̱ te̱i̱n i̱ñu̱ꞌ ña̱ ndatin ja̱a̱nꞌ, ni̱ sa̱xinú ra̱ chu̱u̱n ja̱a̱nꞌ. 36 Te̱ Moisés ja̱a̱nꞌ tu̱ nduuꞌ te̱ ni̱ ta̱va̱ꞌ ne̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ e̱ꞌ ja̱a̱nꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto. Te̱ kii̱ꞌ tava̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ ra̱ ndii, ni̱ xa̱a̱ ra̱ ña̱ nandani̱ ne̱ yivi̱ꞌ, te̱ ni̱ xa̱a̱ tu̱ ra̱ chu̱u̱n kaꞌnuꞌ. Te̱ ni̱ xa̱a̱ tu̱ ra̱ a̱ kii̱ꞌ ni̱ xkaꞌndi̱a̱ ni̱a̱ mi̱ni̱ ña̱ naniꞌ mi̱ni̱ kuaꞌa. Te̱ ni̱ xa̱a̱ tu̱ ra̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ niiꞌ uvi̱ xi̱ko̱ kuiya̱ kii̱ꞌ ni̱ xika̱ ni̱a̱ miiꞌ i̱chi kaaꞌ. 37 Te̱ Moisés ja̱a̱nꞌ tu̱ nduuꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n xiinꞌ ne̱ taꞌanꞌ e̱ꞌ, ne̱ Israel ndii: “Mi̱iꞌ Ndiosí sa̱a̱ sa̱kanꞌ, te̱ ke̱ta̱ i̱i̱n te̱ kaꞌán tiakú tu̱ꞌu̱n a̱ nde̱e̱ naa yuꞌu̱ te̱i̱n ne̱ taꞌanꞌ ndo̱ꞌ. Ku̱ni̱ so̱ꞌo̱ ndo̱ꞌ ña̱ kaꞌa̱n te̱ ja̱a̱nꞌ”, ni̱ kachi̱ ra̱. 38 Te̱ kii̱ꞌ ni̱ yoo̱ ne̱ taꞌanꞌ e̱ꞌ, ne̱ Israel, miiꞌ i̱chi kaaꞌ ndii, Moisés ja̱a̱nꞌ nduuꞌ tu̱ te̱ ni̱ xi̱kuiꞌni̱ xaꞌa̱ꞌ ni̱a̱ nuu̱ꞌ ángele, ña̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ ra̱ i̱kuꞌ ña̱ naniꞌ Sinaí. Te̱ te̱ ja̱a̱nꞌ ni̱ nduu̱ꞌ tu̱ te̱ ni̱ na̱ti̱i̱n tu̱ꞌu̱n ña̱ taxiꞌ kivi̱ꞌ ñu̱u̱ e̱ꞌ, te̱ sa̱yaꞌá ra̱ a̱ nuu̱ꞌ yooꞌ.
39 ’Ndisu̱ ne̱ taꞌanꞌ e̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, nï̱ kuni̱ ni̱a̱ ta̱xi̱ so̱ꞌo̱ ni̱a̱ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n ra̱. Süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii ni̱ sa̱xi̱o̱o̱ ña̱ꞌaꞌ ni̱a̱. Te̱ ni̱ kaꞌa̱n va̱ nimá ni̱a̱ na̱ndi̱koꞌ ni̱a̱ ñu̱u̱ Egipto. 40 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n ni̱a̱ xiinꞌ Aarón ndii: “Va̱ꞌa̱ ka̱ ka̱sa̱ꞌa̱ u̱nꞌ ndiosí, ña̱ ki̱ꞌi̱n i̱chiꞌ nuu̱ꞌ e̱ꞌ te̱ ko̱to̱ a̱ yooꞌ. Sa̱kanꞌ ña̱ xïní e̱ꞌ yo̱o̱ nduuꞌ a̱ ni̱ ndo̱ꞌo̱ Moisés, te̱ ni̱ ta̱va̱ꞌ yooꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Egipto”, ni̱ kachi̱ ni̱a̱. 41 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ xa̱ꞌa̱ ni̱a̱ i̱i̱n ña̱ kaaꞌ nde̱e̱ naa si̱ndiki̱ꞌ lulu, te̱ ni̱ na̱soko̱ꞌ ni̱a̱ ki̱tiꞌ nuu̱ꞌ a̱. Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ xa̱ꞌa̱ ni̱a̱ i̱i̱n vi̱koꞌ xaꞌa̱ꞌ ña̱ ni̱ xa̱ꞌa̱ xiinꞌ nda̱ꞌaꞌ ni̱a̱ ja̱a̱nꞌ. 42 Xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na ni̱ na̱ko̱o̱ ña̱ꞌaꞌ Ndiosí xata̱ꞌ a̱ te̱ sa̱kaꞌnuꞌ ni̱a̱ tiuu̱nꞌ ndieeꞌ ndi̱viꞌ, naa yoso̱ꞌ ña̱ ni̱ ke̱ꞌi̱ te̱ ni̱ kaꞌa̱n tiakú tu̱ꞌu̱n Ndiosí ndii:
Ne̱ vi̱ꞌe̱ Israel,
süu̱ꞌ nuu̱ꞌ yuꞌu̱ ni̱ na̱soko̱ꞌ ndo̱ꞌ ki̱tiꞌ sana̱ ndo̱ꞌ,
te̱ ni̱ nde̱e̱ süu̱ꞌ nuu̱ꞌ yuꞌu̱ tu̱ ni̱ ta̱xi̱ ndo̱ꞌ tu̱mani̱ꞌ niiꞌ uvi̱ xi̱ko̱ kuiya̱
kii̱ꞌ ni̱ xika̱ ndo̱ꞌ miiꞌ i̱chi kaaꞌ.
43 Süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii ni̱ ndiso̱ ndo̱ꞌ vi̱ꞌe̱ toto̱ xaꞌa̱ꞌ ndiosí saka, ña̱ na̱niꞌ Moloc,
xiinꞌ xaꞌa̱ꞌ ndiosí saka, ña̱ nduuꞌ tiuu̱nꞌ, ña̱ na̱niꞌ Refán,
ña̱ ni̱ xa̱ꞌa̱ ndo̱ꞌ, te̱ sa̱kaꞌnuꞌ ndo̱ꞌ a̱.
Xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na ka̱ti̱a̱ xikaꞌ i̱ ndoꞌó nde̱e̱ ndo̱so̱ꞌ ka̱ nuu̱ꞌ ñu̱u̱ Babilonia.
Sa̱kanꞌ yoso̱ꞌ a̱.
44 ’Te̱ ne̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ e̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ ku̱miꞌ ni̱a̱ i̱i̱n vi̱ꞌe̱ toto̱ miiꞌ niaꞌá Ndiosí ña̱ yoo a̱ xiinꞌ ni̱a̱. Te̱ ni̱ xa̱ꞌa̱ Moisés vi̱ꞌe̱ ja̱a̱nꞌ sa̱a̱ niiꞌ ni̱ xi̱ni̱ ra̱ kii̱ꞌ ni̱ sa̱niaꞌá ña̱ꞌaꞌ Ndiosí nuu̱ꞌ ra̱. 45 Te̱ ne̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ e̱ꞌ ndii, ni̱ na̱ti̱i̱n ni̱a̱ vi̱ꞌe̱ toto̱ ja̱a̱nꞌ nda̱ꞌaꞌ ne̱ ya̱taꞌ ni̱a̱, te̱ ni̱ ko̱ꞌni̱ ni̱a̱ xiinꞌ a̱ ñu̱ꞌuꞌ ne̱ tukuꞌ kii̱ꞌ ni̱ nduu̱ Josué te̱ xaꞌndia chuunꞌ nuu̱ꞌ ni̱a̱. Kii̱ꞌ ni̱ ko̱ꞌni̱ ni̱a̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ ta̱va̱ꞌ Ndiosí ne̱ ni̱ ndiee̱ i̱kanꞌ nuu̱ꞌ ne̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ e̱ꞌ ja̱a̱nꞌ. Te̱ i̱kanꞌ ni̱ ita̱ vi̱ꞌe̱ toto̱ ja̱a̱nꞌ nde̱e̱ kii̱ꞌ ni̱ xika̱ David. 46 Te̱ David ja̱a̱nꞌ ndii, va̱ꞌa̱ kuni Ndiosí xini ña̱ꞌaꞌ a̱, te̱ ni̱ xika̱n ra̱ ña̱ nde̱iꞌ nuu̱ꞌ a̱, te̱ ka̱sa̱ꞌa̱ ra̱ i̱i̱n vi̱ꞌe̱ miiꞌ ku̱nduꞌu̱ꞌ Ndiosí, miiꞌ sa̱kaꞌnuꞌ ña̱ꞌaꞌ te̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ e̱ꞌ Jacob. 47 Ndisu̱ siꞌe̱ ra̱ Salomón ni̱ nduu̱ te̱ ni̱ xa̱ꞌa̱ vi̱ꞌe̱ ja̱a̱nꞌ.
48 ’Nde̱e̱ sa̱a̱ ka̱ ni̱ ndii, ndüꞌu̱ꞌ Ndiosí, ña̱ kaꞌnuꞌ kooꞌ chukuuꞌ, vi̱ꞌe̱ ña̱ xaꞌa te̱ yivi̱ꞌ, naa ni̱ sa̱kaꞌán a̱ te̱ ni̱ kaꞌa̱n tiakú tu̱ꞌu̱n a̱ ndii:
49 Ndi̱viꞌ nduuꞌ tei̱ chie̱ kaꞌnuꞌ miiꞌ nduꞌu̱ꞌ i̱ xaꞌndia chuunꞌ i̱.
Te̱ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ nduuꞌ miiꞌ itaꞌ xaꞌa̱ꞌ i̱.
¿Ndee nuu̱ꞌ vi̱ꞌe̱ ku̱vi̱ ka̱sa̱ꞌa̱ ndoꞌó ku̱nduꞌu̱ꞌ yuꞌu̱?, kachi xto̱ꞌo̱ e̱ꞌ.
Uun ndee xaanꞌ miiꞌ na̱ndiee̱ꞌ i̱ ku̱vi̱ ka̱sa̱ꞌa̱ ndo̱ꞌ.
50 ¿Ñáá süu̱ꞌ yuꞌu̱ ni̱ xa̱ꞌa̱ sa̱kuuꞌ ña̱ yoo?
Ni̱ kachi̱ a̱ ―ni̱ kachi̱ Esteban.
51 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n ka̱ ra̱ ndii:
―Ndoꞌó ndii, ne̱ küuꞌ kaxiꞌ nduuꞌ ndo̱ꞌ, te̱ xi̱i̱ va̱ tu̱ nimá ndo̱ꞌ. Te̱ nde̱e̱ naa ne̱ soꞌoꞌ nduuꞌ ndo̱ꞌ. Sa̱kanꞌ ña̱ nde̱e̱ i̱i̱n i̱chiꞌ säxinú ndo̱ꞌ ña̱ kuní Espíritu Santo nde̱e̱ naa ni̱ xa̱a̱ ne̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ ndo̱ꞌ. 52 Ne̱ ja̱a̱nꞌ nduuꞌ ne̱ mi̱iꞌ ni̱ ku̱u̱ xiinꞌ sa̱kuuꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n tiakú tu̱ꞌu̱n Ndiosí, te̱ su̱vi̱ tu̱ ni̱a̱ nduuꞌ ne̱ ni̱ xa̱ꞌni̱ꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ kii̱ꞌ ni̱ kaꞌa̱n ra̱ xaꞌa̱ꞌ ña̱ ki̱xi̱n ña̱ xachuunꞌ nda̱ku. Te̱ vi̱ti̱n ndii, ndoꞌó ni̱ sa̱na̱kuaꞌa ña̱ ja̱a̱nꞌ nda̱ꞌaꞌ te̱ yivi̱ꞌ, te̱ su̱vi̱ tu̱ ndo̱ꞌ ni̱ xa̱ꞌni̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ. 53 Ndoꞌó ndii, tee̱ꞌ ndee nda̱ꞌaꞌ ángele ni̱ na̱ti̱i̱n ndo̱ꞌ tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí ndii, nï̱ sa̱xinú ndo̱ꞌ a̱ ―ni̱ kachi̱ ra̱.
So̱ꞌo̱ ni̱ xa̱a̱ a̱ kii̱ꞌ ni̱ xa̱ꞌni̱ꞌ te̱ yivi̱ꞌ Esteban
54 Te̱ kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ so̱ꞌo̱ ra̱ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n Esteban ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ na̱saa̱ꞌ va̱ nimá ra̱ ni̱ xi̱ni̱ ña̱ꞌaꞌ ra̱ nde̱e̱ keꞌi̱ vi̱ꞌ nakaxi̱ꞌ nu̱ꞌu̱ ra̱. 55 Ndisu̱ chituꞌ nimá Esteban ja̱a̱nꞌ naá Espíritu Santo, te̱ ni̱ xi̱to̱ ndi̱a̱a̱ ra̱ ndi̱viꞌ. Te̱ ni̱ xi̱ni̱ ra̱ ña̱ nda̱tu̱nꞌ kooꞌ chukuuꞌ Ndiosí, te̱ ni̱ xi̱ni̱ tu̱ ra̱ iinꞌ ndichi Jesús nda̱ꞌaꞌ kua̱ꞌa̱ Ndiosí. 56 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n ra̱ ndii:
―Ko̱to̱ ndo̱ꞌ, xitoꞌ i̱ ña̱ nuniaꞌ ndi̱viꞌ. Te̱ iinꞌ ndichi ña̱ nduuꞌ tu̱ te̱ yivi̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ kua̱ꞌa̱ Ndiosí ―ni̱ kachi̱ ra̱.
57 I̱kanꞌ te̱ ni̱ nda̱si̱ te̱ ndieeꞌ ja̱a̱nꞌ so̱ꞌo̱ ra̱ kuaaꞌ tiꞌeꞌ ra̱, te̱ ni̱ ko̱ndi̱a̱ ingaꞌ ra̱ Esteban ja̱a̱nꞌ, 58 te̱ ni̱ xta̱ꞌniꞌ ña̱ꞌaꞌ ra̱ nde̱e̱ nuu̱ꞌ ñu̱u̱, te̱ ni̱ xa̱ꞌaꞌ kuunꞌ yuu̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ ra̱. Te̱ te̱ yivi̱ꞌ, te̱ ni̱ ti̱i̱n kua̱chi̱ ña̱ꞌaꞌ ndii, ni̱ ta̱ndi̱e̱e̱ ra̱ toto̱ ra̱ xaꞌa̱ꞌ i̱i̱n te̱ sa̱va̱, te̱ naniꞌ Saulo, te̱ ko̱to̱ te̱ ja̱a̱nꞌ a̱. 59 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Esteban ja̱a̱nꞌ xiinꞌ Ndiosí kii̱ꞌ kuunꞌ yuu̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ te̱ yivi̱ꞌ ndii:
―Xto̱ꞌo̱ i̱ Jesús, na̱ti̱i̱n u̱nꞌ nimá i̱ ―ni̱ kachi̱ ra̱.
60 Te̱ ni̱ xi̱kuii̱n xitiꞌ ra̱, te̱ ni̱ kaꞌa̱n tiꞌeꞌ ra̱ ndii:
―Xto̱ꞌo̱ i̱, nä̱tava̱ꞌ u̱nꞌ kuenta xaꞌa̱ꞌ kua̱chi̱ ña̱ xaaꞌ ra̱ xiinꞌ i̱ yoꞌoꞌ ―ni̱ kachi̱ ra̱.
Ndi̱ꞌi̱ ni̱ kaꞌa̱n ra̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ xiꞌi̱ ra̱.